Η κατάθεση στη Βουλή των συμφωνιών Ελλάδας – Ιταλίας και Ελλάδας – Αιγύπτου για τις ΑΟΖ και η ψήφισή τους την επόμενη Τετάρτη σηματοδοτεί και το άνοιγμα ενός νέου κύκλου πολιτικών κινήσεων και διεργασιών μετά από ένα δύσκολο καλοκαίρι. Και σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως θα αποτελέσει και την αφετηρία της νέας αντιπολιτευτικής πορείας του Αλέξη Τσίπρα με μηνύματα τόσο εντός όσο και εκτός κόμματος. 

Παρά τα αρχικά σενάρια και τις διαρροές κατα τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ επρόκειτο να δηλώσει ένα απλό «παρών» στη συμφωνία με την Αίγυπτο, η γραμμή που προκρίνεται αυτή τη στιγμή – και διαμορφώθηκε σε χθεσινή σύσκεψη – είναι διαφορετική. Και, εάν δεν υπάρξει ανατροπή μέσα στο επόμενο τετραήμερο θα αποτυπωθεί πιθανώς στο δίπτυχο «ναι στη συμφωνία με την Ιταλία» – «όχι στη συμφωνία με την Αίγυπτο».

Πρόκειται για μια γραμμή που την εισηγούνται όσοι θεωρούν ότι πρέπει να εμφανιστεί ο ΣΥΡΙΖΑ στη Βουλή με καθαρή θέση σε ένα μείζον εθνικό θέμα, «ως κόμμα εξουσίας και ως υπεύθυνη πολιτική δύναμη σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής», όπως λέει χαρακτηριστικά συνομιλητής του Αλέξη Τσίπρα.

Ως προς την ουσία του «όχι», η αιτιολόγηση που δίνεται είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ δέχεται μεν ότι η ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία εχει θετικά στοιχεία καθώς προκαλεί ρήγμα  στο τουρκολιβυκό σύμφωνο, αλλά εμπεριέχει επικίνδυνες παραμέτρους και αφήνει δύσκολες εκκρεμότητες σε ζητήματα όπως ο 28ος μεσημβρινός και η επήρεια της Ρόδου και της Κρήτης.

Το στίγμα αυτών των ανησυχιών είχε δώσει με το πρόσφατο άρθρο του στα ΝΕΑ και ο τομεάρχης εξωτερικών του κόμματος Γιώργος Κατρούγκαλος σημειώνοντας μεταξύ άλλων:
«Η Συμφωνία δεν εφαρμόζει πλήρως την αρχή της μέσης γραμμής, αλλά δίνει στην Αίγυπτο παραπάνω από το 55% και στην Ελλάδα λιγότερο από το 45% της επιφάνειας που οριοθετήθηκε. Περαιτέρω, προβαίνει σε τμηματική οριοθέτηση, «διχοτομώντας» τη Ρόδο δυτικότερα και από τον 28ο Μεσημβρινό, ενώ κατοχυρώνει μειωμένη επήρεια για το μεγαλύτερο νησί του Αιγαίου, την Κρήτη, μικρότερη για Κάσο, Κάρπαθο και άγνωστο ποια για το Κουφονήσι».

Αυτές οι εκκρεμότητες, όπως εκτιμάται απο την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να διαμορφώσουν επικίνδυνο προηγούμενο σε μια ενδεχόμενη διαπραγμάτευση οριοθέτησης, ή προσφυγής στη Χάγη, με την Τουρκία.

Ως προς την πολιτική του διάσταση, ένα ενδεχόμενο «όχι» απο τον ΣΥΡΙΖΑ στη συμφωνία με την Αίγυπτο θα παρακάμψει ευθέως τη θέση των «53» οι οποίοι έχουν ταχθεί δημόσια υπέρ της συμφωνίας. Κι εάν ο Αλέξης Τσίπρας επιμείνει όντως σ’ αυτό το «όχι», αρκετοί ειναι εκείνοι που θεωρούν ότι θα πρόκειται και για ένα μήνυμα εν όψει των δύσκολων εσωκομματικών εξελίξεων που έπονται και αφορούν τον μετασχηματισμό του κόμματος, είτε τελικά γίνει άμεσα το συνέδριο, είτε όχι.

Η θέση των «53» των οποίων ηγείται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε διατυπωθεί μέσω τηςιστοσελίδας commonality.gr με άρθρο που ανέφερε μεταξύ άλλων: «Στο Commonality έχουμε τοποθετηθεί συχνά για θέματα εξωτερικής πολιτικής, κυρίως οριοθετημένοι από λογικές και εμμονές εθνικιστικής αδιαλλαξίας. Αδιαλλαξία που οδηγεί σε στασιμότητα -όταν ο κόσμος τρέχει- ή σε πόλεμο. Αυτό κάνουμε και τώρα εκφράζοντας την άποψη ότι η συμφωνία, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να αποτελέσει διαδρομή για εξελίξεις σε θετική κατεύθυνση.

Είναι δεδομένο ότι υπάρχουν υποχωρήσεις και συμβιβασμοί και σημεία προς διευκρίνιση. Ας σκεφθούμε όμως ψύχραιμα: Είναι δυνατόν να επιτευχθεί μία συμφωνία, όπου δεν υπάρχουν νικητές και ηττημένοι, εάν δεν γίνουν οι απαραίτητοι συμβιβασμοί και υποχωρήσεις; Αυτό δεν έγινε με την εμβληματική, επιμένουμε πάντα σε αυτήν, συμφωνία των Πρεσπών;»…