«Αν δεν σου αρέσει για οποιονδήποτε λόγο ο όρος «φεμινισμός», άλλαξέ τον. Το όνομα δεν παίζει ρόλο, σημασία έχει να βοηθήσεις τον εαυτόν σου και τις αδελφές σου στον υπόλοιπο κόσμο που το χρειάζονται», ξεστομίζει η Ιζαμπέλ Αλιέντε απέναντι στην πρόωρα χαμένη κόρη της Πάουλα -την πικρή ιστορία της οποίας αφηγήθηκε και στο ομώνυμο βιβλίο της- αλλά είναι λόγια που απηχούν σε κάθε γυναίκα ανά τον πλανήτη.

Στο βιβλίο της «Οι γυναίκες της ψυχής μου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός στα ελληνικά, σε μετάφραση Αγγελικής Βασιλάκου και πρόλογο Σώτης Τριανταφύλλου, η προικισμένη μυθιστοριογράφος, με επίλογο κάπου εκεί στο τέλος της πρόσφατης πανδημίας, παραδίδει μια «διαθήκη» στα χέρια των γυναικών όλου του κόσμου.

Τους αποκαλύπτει τα μυστικά της ζωής της, τα μυστικά της ευτυχίας της, το κυνηγητό της ελευθερίας της, την κατάκτησή της εντέλει και ψιθυρίζει σαν καλή μάγισσα τα «ξόρκια» που είναι ικανά να αλλάξουν τον κόσμο.

Ανοιχτές κοινωνίες

Ονειρεύεται κι οραματίζεται, χωρίς να καταθέτει τα όπλα, παρά απλώς περνώντας τη σκυτάλη από γενιά σε γενιά, εξακολουθεί να θέλει ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Έναν πλανήτη που οι γυναίκες με τη δύναμή τους θα μεγαλώνουν ειρηνικούς ανθρώπους, θα θεμελιώνουν κοινωνίες πιο δίκαιες, πιο ασφαλείς για τα παιδιά, τις γυναίκες, τους ηλικιωμένους, τους ευάλωτους κάθε εποχής. Κοινωνίες ανοιχτές σε όλους και για όλους, με αγάπη, τρυφερότητα, δικαιοσύνη, ελπίδα, ομορφιά, φροντίδα, μεγαλοσύνη.

Οι γυναίκες της ψυχής της Αλιέντε δεν είναι άλλες από τη μητέρα, την κόρη, τις εγγονές της, τις σπουδαίες φίλες που γνώρισε, όλα εκείνα τα κορίτσια που υπάρχουν σε όλον τον κόσμο κι εκείνη θέλει να μεγαλώσουν ελεύθερα, μακριά από τις επιπτώσεις της πατριαρχίας, του σεξισμού, των ανισοτήτων, της βίας, της επιθετικότητας, της φτώχειας, της ανέχειας, της κοινωνικής αδικίας. Μα, κυρίως, μας μιλάς για τη γυναίκα που φωλιάζει στη δική της ψυχή και τόσο αγωνίστηκε για όλα. Για τη ζωή της, την ανεξαρτησία της, τη βαθύτερη ελευθερία και απελευθέρωσή της. «Ο μόνος μου στόχος από παιδί ήταν να σταθώ στα πόδια μου και τα κατάφερα!»Ένα μήνυμα για όποιον το χρειάζεται να το ακούσει για να πάρει θάρρος, δύναμη, να βρει μέσα του την πίστη, την αντοχή, την ελπίδα, την ανθεκτικότητα, να ζήσει τη ζωή του σε όλες της τις διαστάσεις.

Μια αιώνια ανυπάκουη

Γεννημένη το 1942 στο Περού και μεγαλωμένη στη Χιλή, η γυναίκα συγγραφέας που έκανε το όνομά της συνώνυμο με τον μαγικό ρεαλισμό της λογοτεχνίας της Λατινικής Αμερικής, είναι μια μόνιμα ανυπάκουη. Ενάντια σε όλους. Κι αυτός ήταν ο τρόπος της να επιβιώνει. Ακόμη. Όσο τη διαβάζω τόσο νομίζω ότι στις φλέβες της κυλάει κάτι από την Πολιτική Ανυπακοή του Θόρω.

Πέρα από συμβάσεις και συμβιβασμούς, έχει να μας αφήσει την παρακαταθήκη και για την ηλικία που εξοβελίζεται όσο τίποτα από τη σύγχρονη κοινωνία: αυτή την τρίτη ηλικία. Που σε μια κοινωνία με ισορροπία και πρόνοια για όλους, κανονικά θα απέπνεε σοφία, σεβασμό, εκτίμηση, και οι φορείς της θα ήταν φωτεινοί φάροι για τους άλλους τους νεότερους.

Η πνευματική της παρακαταθήκη

Ενεργή, δυναμική, σπιρτόζα και πνευματώδης όπως πάντα η Ιζαμπέλ Αλιέντε, περνώντας δια πυρός και σιδήρου η ίδια, μια… κόρη της μοίρας και μια γυναίκα… του έρωτα και της σκιάς, για να παίξουμε και με τους τίτλους των βιβλίων της, έχει βιώσει τον ανυπέρβλητο πόνο της απώλειας της κόρης της σε νεαρή ηλικία και ξέρει πώς να σταθεί σε κάθε άνθρωπο δίπλα. Ακόμη απαντάει στα γράμματα των αναγνωστών της, τουλάχιστον στο πρώτο που θα της στείλει κάποιος, και τι έχει να μας πει για τη ζωή της τώρα; Τα πιο παρηγορητικά λόγια που γλυκαίνουν την καρδιά και την ψυχή όλων, ιδίως άμα τα κάνουν και πράξη. Μας προσφέρει την παραμυθία της βιωμένης ζωής της.

«Οι άνθρωποι έρχονται και φεύγουν, ακόμη και τα πιο στενά μέλη της οικογένειας, κάποια στιγμή σκορπίζονται. Δεν έχει νόημα να προσκολλάσαι σε κάποιον ή κάτι· στο σύμπαν τα πάντα τείνουν στην αταξία, τη διαταραχή, την εντροπία, όχι τη συνοχή. Έχω επιλέξει μια απλή ζωή με λιγότερα υλικά πράγματα και περισσότερο ελεύθερο χρόνο, λιγότερες ανησυχίες, περισσότερη διασκέδαση, λιγότερες κοινωνικές δεσμεύσεις και αληθινούς φίλους, λιγότερη γραφειοκρατία, περισσότερη σιωπή», λέει η Αλιέντε που παροτρύνει τις γυναίκες να είναι ενωμένες, να συναντιούνται, να συνδέονται και με αλληλεγγύη να αγωνίζονται για όλους όσοι το χρειάζονται.

Ποιο άλλωστε είναι το κρυμμένο μυστικό της ευτυχίας; Οι αληθινές και ουσιαστικές κοινωνικές συνδέσεις, οι σχέσεις των ανθρώπων. Οι ουτοπίες μόνο έτσι, με ειλικρίνεια κι εμπιστοσύνη, μπορούν να γίνουν ακόμη και πράξη. Ο κοινός τόπος όλων.