Το οικείο, ζεστό, τυπωμένο βιβλίο που όλοι γνωρίζουμε και αγαπάμε είναι σε άνοδο σε πωλήσεις στη συντριπτική πλειονότητα των χωρών σε όλο τον κόσμο, παρά το γεγονός της σταθερής διείσδυσης των ηλεκτρονικών βιβλίων στην αγορά τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία του Market Insights της Statista: Media & Advertising, που δημοσιεύθηκαν με αφορμή την ετήσια Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου στις 23 Απριλίου.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες το 20% του πληθυσμού εκτιμάται ότι αγόρασε ένα ηλεκτρονικό βιβλίο πέρυσι, σε σύγκριση με το 30% που αγόρασε ένα έντυπο βιβλίο.
Η Κίνα είναι η μόνη χώρα από αυτές που μελετήθηκαν στην οποία παρατηρήθηκε η αντίθετη τάση, καθώς μόνο το 24% των ανθρώπων αγόρασε ένα έντυπο βιβλίο τους 12 μήνες πριν από την έρευνα, ενώ περίπου το 27% των ανθρώπων αγόρασε ένα ηλεκτρονικό βιβλίο στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Στην κορυφή της λίστας αγορών έντυπων βιβλίων βρίσκονται η Βρετανία και η Ιαπωνία με σχεδόν το 50% του πληθυσμού της πρώτης και λίγο παραπάνω από το 40% της δεύτερης να έχουν αγοράσει τουλάχιστον έναν τίτλο την περυσινή χρονιά. Ακολουθούν περισσότερες χώρες, όπως φαίνεται και στο γράφημα.
Εξετάζοντας τις προβλέψεις για την αγορά του βιβλίου σε παγκόσμια κλίμακα, οι αναλυτές της Statista προβλέπουν ότι ενώ τα ηλεκτρονικά βιβλία έχουν αυξηθεί σε δημοτικότητα, δεν θα αποτελέσουν τροχοπέδη για τα έντυπα βιβλία, αλλά μάλλον ένα συμπληρωματικό προϊόν, που θα ωφελήσει τελικά όλη την εκδοτική βιομηχανία.
Την ίδια άνοδο παρατηρεί και το Publishers Weekly, σε λίγο παλαιότερη έρευνα, ενδεικτική όμως για το πως κινήθηκε η αγορά βιβλίου στην πανδημία και αμέσως μετά από αυτήν.
Μας πληροφορεί λοιπόν, συνολικά, πως αφού μειώθηκαν αρκετά δραματικά οι πωλήσεις έντυπων τίτλων μεταξύ 2008 και 2012, οι πωλήσεις τους αυξάνονται σταθερά από τότε στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Όπως δείχνει το δικό τους γράφημα, η ανάκαμψη αυτή ανέβασε επιπλέον ρυθμούς και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την αύξηση πωλήσεων του 2021 να καθοδηγείται από τους τίτλους μυθοπλασίας.
Το τμήμα των νεανικών βιβλίων μυθοπλασίας είχε τη μεγαλύτερη αύξηση, με τις πωλήσεις ανά μονάδα να σημειώνουν άλμα 30,7%, ενώ οι πωλήσεις των βιβλίων μυθοπλασίας για ενήλικες αυξήθηκαν κατά 25,5%. Οι πωλήσεις στην κατηγορία της νεανικής λογοτεχνίας αυξήθηκαν κατά 9,6%, τονίζει το Publishers Weekly.
Η μόνη κατηγορία που κατέγραψε μείωση στις πωλήσεις ανά μονάδα ήταν τα νεανικά μη-μυθιστορήματα, αλλά, σύμφωνα με την πηγή, αυτό ήταν αναμενόμενο, αφού το 2020, με την έναρξη των περιορισμών του Covid-19, οδήγησε πολλούς γονείς να αγοράσουν εκπαιδευτικά βιβλία για τα παιδιά τους. Μετά το τέλος της πανδημίας του κορονοϊού, η υποκατηγορία των τίτλων ταξιδιών, η οποία σφυροκοπήθηκε ανελέητα το 2020, όταν λίγοι άνθρωποι ταξίδευαν, είχε τη μεγαλύτερη αύξηση το 2023 με πωλήσεις αυξημένες κατά 23%.
Όσον αφορά στην Ελλάδα, οι δύο παραπάνω έρευνες δεν διαφωτίζουν ιδιαιτέρως το τοπίο, αλλά ως προς αυτό μας πληροφορεί επαρκώς η έρευνα του ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου), η οποία καλύπτει τα έτη 2009-2022.
Αυτά τα 14 χρόνια, το έντυπο βιβλίο που εκδόθηκε από τους Ελληνικούς εκδοτικούς οίκους καλύπτει το 97% του συνολικού αριθμού εκδόσεων. Τα ηλεκτρονικά βιβλία έρχονται δεύτερα με μεγάλη απόσταση να τα χωρίζει από τα έντυπα, ενώ παρατηρείται και το φαινόμενο οι περισσότεροι εκδοτικοί να χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά βιβλία για τίτλους παρελθόντων ετών και όχι για νέες εκδόσεις.
