Συνεπής με το ραντεβού μας, όπως και πέρσι (2013) στο Tvxs.gr έτσι και φέτος, γυρνάμε τον χρόνο πίσω και ταξιδεύουμε στα κινηματογραφικά γεγονότα που σημάδεψαν το 2014. Βραβεία, Χρυσές Σφαίρες, Όσκαρ, εγχώρια και διεθνή Κινηματογραφικά Φεστιβάλ, καθώς βέβαια πολλές και αγαπημένες ταινίες, αλλά και ντοκιμαντέρ, που μας κράτησαν συντροφιά στην σκοτεινή αίθουσα, κατά τη διάρκεια μίας ολόκληρης χρονιάς, παρουσιάζονται αναλυτικά στο Αφιέρωμα που ακολουθεί.

Χρυσές Σφαίρες (Ιανουάριος)

Με τις απολαυστικές και φέτος, οικοδέσποινες της βραδιάς, Τίνα Φέι και την Εϊμι Πόλερ, η 71η Απονομή των Χρυσών Σφαιρών, για πολλούς ο προάγγελος των Όσκαρ, επιβεβαίωσε τα προγνωστικά που ήθελαν ως μεγάλα φαβορί το «12 Χρόνια Σκλάβος» του Στιβ ΜακΚουίν και τον «Οδηγό Διαπλοκής» του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ. Οι δύο ταινίες που οδηγούσαν την κούρσα με επτά υποψηφιότητες, ήταν οι νικητές της βραδιάς.

Ο «Οδηγός Διαπλοκής» του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ, κατάφερε να αποσπάσει τρία βραβεία. Α’ Γυναικείου Ρόλου στην κατηγορία Κωμωδία/Μιούζικαλ για την Έιμι Ανταμς, Β’ Γυναικείου Ρόλου για την Τζένιφερ Λόρενς, καθώς και το βραβείο Καλύτερης Κωμωδίας/Μιούζικαλ. Στον αντίποδα, το «12 Χρόνια Σκλάβος» του Στιβ ΜακΚουίν, κατάφερε μεν να κερδίσει όπως αναμενόταν το βραβείο Καλύτερης Δραματικής Ταινίας, όμως δεν μπόρεσε να αποσπάσει κάτι περισσότερο.

Είναι δε χαρακτηριστικό ότι σε μία από τις εκπλήξεις της βραδιάς, στην κατηγορία της ‘Α Ανδρικής Ερμηνείας σε Δραματική Ταινία, ο Τσιουέτελ Ετζίοφορ, πρωταγωνιστής του «12 Χρόνια Σκλάβος» και φαβορί της πεντάδας, έχασε το βραβείο από τον Μάθιου ΜακΚόναχι του «Dallas Buyers Club». Στα υπόλοιπα βραβεία, ο Αλφόνσο Κουαρόν κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα για τη σκηνοθεσία του “Gravity”. Ενώ για τις ερμηνείες τους τιμήθηκαν: η Κέιτ Μπλάντσετ (Θλιμμένη Τζάσμιν), ο Λεονάρντο ντι Κάπριο (Ο Λύκος της Γουλ Στριτ) και ο Τζάρεντ Λίτο (Dallas Buyers Club).

Μπερλινάλε (Φεβρουάριος)

Η κινέζικη ταινία «Black Coal, Thin Ice» του Ντιάο Γινάν κέρδισε την Χρυσή Άρκτο του 64ου Δοεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, σε μία διοργάνωση με αρκετές εκπλήξεις. Με την Αργυρή Άρκτο, καθώς και με το Βραβείο της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών (FIPRESCI), για την καλύτερη ταινία του διαγωνιστικού τμήματος του Φεστιβάλ, τιμήθηκε το κύκνειο άσμα του Αλέν Ρενέ: «Αγαπώντας, Πίνοντας και Τραγουδώντας».

Διαβάστε επίσης:
Αφιέρωμα στον Αλέν Ρενέ: Να αγαπάς, να πίνεις και να τραγουδάς για πάντα

Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι στη φετινή Μπερλινάλε προβλήθηκαν συνολικά δέκα ελληνικές ταινίες.  Το φιλμ του Θανάση Καρανικόλα «Στο Σπίτι», έλαβε το βραβείο του παράλληλου προγράμματος FORUM, ενώ το μικρού μήκους «Μike» του Πέτρου Σιλβέστρου, απέσπασε την Κρυστάλλινη Άρκτο για Ταινία Μικρού Μήκους στο πλαίσιο του παράλληλου προγράμματος Generation 14plus. Θετικά σχόλια, απέσπασε και η ταινία του Γιάννη Οικονομίδη: «Το Μικρό Ψάρι» (Στράτος).

Διαβάστε επίσης:
Συνέντευξη – Γιάννης Οικονομίδης: Το «Μικρό Ψάρι» καταφάσκει υπέρ του ανθρώπου

86η Τελετή Απονομής των Βραβείων Όσκαρ (Φεβρουάριος)

Επιβεβαιώνοντας τα προγνωστικά το ιστορικό δράμα του Στιβ ΜακΚουίν «12 Χρόνια σκλάβος», κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Νικητής και το «Gravity» του Αλφόνσο Κουαρόν που απέσπασε συνολικά επτά Όσκαρ, κυρίως στις τεχνικές κατηγορίες. Η Κέιτ Μπλάνσετ πρόσθεσε στη συλλογή της το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου  για την ερμηνεία της στην ταινία του Γούντι Άλεν «Θλιμμένη Τζάσμιν», ενώ ο Μάθιου ΜακΚόναχι κέρδισε αυτό του Α’ Ανδρικού Ρόλου για το «Dallas Buyers Club». Η καλύτερη ταινία του 2013, η υπέροχη «Τέλεια Ομορφιά» του Πάολο Σορεντίνο, απέσπασε δικαίως το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας.

Διαβάστε επίσης:
«12 Χρόνια Σκλάβος» – Όταν η αξιοπρέπεια δεν κρατιέται με αλυσίδες
«Θλιμμένη Τζάσμιν», η νέα ταινία του Γούντι Άλεν
«Dallas Buyers Club» – με καλές ερμηνείες από Μάθιου Μακόναχι και Τζάρεντ Λέτο
«Η Τέλεια Ομορφιά»: Μια σπουδαία ταινία των Πάολο Σορεντίνο και Τόνι Σερβίλο

16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (Μάρτιος)

Σε ταινίες με θέματα που αφορούν κυρίως σε νεανικά προβλήματα απονεμήθηκαν τα βραβεία του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Για το πρώτο βραβείο στην κατηγορία των ελληνικών παραγωγών επελέγη το φιλμ «Ηθοποιοί: Ημερολόγιο Σπουδής», σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Κουτσαμπασιάκου (Ταινίες άνω των 45 λεπτών) και η ταινία «Κοινωνικό Ωδείο – Notes», σε σκηνοθεσία της Θέκλας Μαλάμου και της Αλεξάνδρας Σαλίμπα (Ταινίες κάτω των 45 λεπτών).

Στο Φεστιβάλ είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε και φέτος υπέροχες δημιουργίες. Ενδεικτικά αναφέρουμε το Υποψήφιο για Όσκαρ στην Κατηγορία Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, ντοκιμαντέρ “Η Εικόνα που Λείπει” του σκηνοθέτη Ρίτι Παν από την Καμπότζη, “Ο Βερμέρ του Τιμ” του Τέλερ, “Βρίσκοντας τη Βίβιαν Μάιερ” των Τζον Μαλούφ και Τσάρλι Σίσκελ, καθώς βέβαια και το «Master of the Universe» (Κυρίαρχος του Κόσμου), του Μαρκ Μπάουντερ, το οποίο πριν από λίγες ημέρες βραβεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, ως το καλύτερο ντοκιμαντέρ του 2014.

Διαβάστε επίσης:
Κυρίαρχος του Κόσμου: Όταν οι χώρες θυσιάζονται στον βωμό του κέρδους

Ήταν όμως μία ιδιαίτερα εποικοδομητική χρονιά και για το ελληνικό ντοκιμαντέρ. Δημιουργοί όπως ο Στέλιος Κούλογλου και ο Γιώργος Αυγερόπουλος, μέσα από τις δημιουργίες τους, «Η Νονά» και «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας» αντίστοιχα, επικεντρώθηκαν σε θέματα τις επικαιρότητας που απασχόλησαν σε μεγάλο βαθμό την ελληνική κοινωνία και που συνεχίζουν να αποτελούν αντικείμενο συζήτησης.

Αναφέρουμε μερικές χαρακτηριστικές δημιουργίες που ξεχώρισαν στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης:
«Η Νονά»: Η Μέρκελ, ο Μακιαβέλι και τα «Γουρουνάκια»…
Το «Χρυσό Δάσος» του Στρατή Βογιατζή
Το «Κοινωνικό Ωδείο – Notes» της Θέκλας Μαλάμου και της Αλεξάνδρα Σαλίμπα
Συνέντευξη – Κινηματογραφώντας τον Αλέξη Τσίπρα για έναν χρόνο: «Στο Νήμα»
Συνέντευξη – Ο Γιώργος Αυγερόπουλος για «Το Χαμένο Σήμα της Δημοκρατίας»

67ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών (Μάιος)

Μεγάλος νικητής του 67ου Φεστιβάλ Καννών, ο Τούρκος σκηνοθέτης Νουρί Μπιλγκέ Τσειλάν, που είδε την ταινία του «Winter Sleep», να κερδίζει τον φετινό Χρυσό Φοίνικα. Το βραβείο της Επιτροπής δόθηκε εξ ημισείας στον νέο (25χρονο) Ξαβιέ Ντολάν και στον παλιό (83χρόνο) Ζαν-Λυκ Γκοντάρ. Το Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας πήγε στον Τίμοθι Σπολ για το «Mr. Turner» του Μάικ Λι, ενώ ίσως στην μεγαλύτερη έκπληξη της βραδιάς το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας απέσπασε η Τζούλιαν Μουρ για την ερμηνεία της στο «Maps to the Stars» του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, αν και είχε απέναντι της την υπέροχη Μαριόν Κοτιγιάρ, που πρωταγωνιστούσε στην ταινία «Δύο Νύχτες, Μία Μέρα» των αδερφών Νταρντέν.

Από το τμήμα του «Δεκαπενθημέρου των Σκηνοθετών», βραβεύθηκε το φιλμ «Les Combattants» του πρωτοεμφανιζόμενου Τομά Κειλί, Από το Διαγωνιστικό Τμήμα, το βραβείο της Οικουμενικής Επιτροπής κέρδισε το «Timbuktu» του Μαυριτανού Αμπντεραχμάν Σισακό ενώ στην κατηγορία «Ενα Κάποιο Βλέμμα» (Un Certain Regrad) του 67ου Φεστιβάλ των Καννών, μεγάλος νικητής αναδείχθηκε το «White God» του Ούγγρου Κορνέλ Μουντρούσκο. Θυμίζουμε ότι στην εν λόγω κατηγορία διαγωνίζονταν και η τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του Πάνου Χ. Κούτρα, με τον τίτλο «Xenia» που σηματοδοτούσε παράλληλα και την επιστροφή του νέου ελληνικού κινηματογράφου στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ μετά από πέντε χρόνια και συγκεκριμένα από το 2009, όπου είχε παρουσιαστεί και βραβευτεί ο «Κυνόδοντας» του Γιώργου Λάνθιμου.

Διαβάστε επίσης:
Μία συμβολική ταινία για τον ρατσισμό: «Λευκός Θεός»
Συνέντευξη – Πάνος Χ. Κούτρας: «Η άνοδος της ακροδεξιάς με συνθλίβει»

71ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας (Αύγουστος – Σεπτέμβριος)

Ένα από τα πιο ιστορικά διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ, αυτό της Βενετίας, διεξήχθη φέτος, από τις 27 Αυγούστου μέχρι και τις 6 Σεπτεμβρίου. O Χρυσός Λέοντας (Leone d’Oro) του Φεστιβάλ απονεμήθηκε στο υπέροχο φιλμ «Ένα Περιστέρι Έκατσε Σε Ένα Κλαδί» (A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence) του Σουηδού δημιουργού Ρόι Άντερσον.

Διαβάστε επίσης:
Κριτική – Ρόι Άντερσον: Ένα Περιστέρι Έκατσε Σε Ένα Κλαδί Συλλογιζόμενο την Ύπαρξή του

Το Βραβείο Σκηνοθεσίας, απονεμήθηκε στον Αντρέι Κοντσαλόφσκι, για το φιλμ «Οι Λευκές Νύχτες του Ταχυδρόμου», ενώ το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής, απέσπασε η ταινία «The Look of Silence» του Τζόσουα Οπενχάιμερ.

20ό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας (Σεπτέμβριος)

Φέτος στο Διεθνές Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ συμμετείχαν συνολικά έντεκα ταινίες. Το μεγάλο βραβείο, τη Χρυσή Αθηνά, απέσπασε η ταινία «’71» του Γαλλοαλγέριου Γιαν Ντεμάνζ. Στο φιλμ πρωταγωνιστεί ο εντυπωσιακός νεαρός ηθοποιός Jack O’Connell τον οποίο απολαύσαμε και στο φιλμ «Starred Up», το οποίο επίσης πραγματοποίησε την πρεμιέρα του στις Νύχτες Πρεμιέρας.

Το βραβείο Σκηνοθεσίας της Πόλης των Αθηνών κέρδισε ο Γιόνας Άρνμπι για την δουλειά του στην ταινία «When Animals Dream», ενώ το βραβείο Σεναρίου δόθηκε στην ταινία «Στο Σκοτάδι» («Blind») και τον Έσκιλ Βογκτ. Το βραβείο Κοινού απονεμήθηκε στην υπέροχη ταινία «Σήμερα Θέλω να Γυρίσω Μόνος» του Ντανιέλ Ριμπέιρο, από την Βραζιλία.

Την Χρυσή Αθηνά του Διαγωνιστικού Τμήματος Μουσική και Φιλμ, απέσπασε η ταινία «20.000 Μέρες στη Γη» («20,000 Days on Earth») των Ίαν Φορσάιθ και της Τζέιν Πόλαρντ χάρη στην «άψογη απόδοση ενός στιλ τραγουδοποιίας στο μέσο του κινηματογράφου και την επινόηση ενός νέου μουσικού είδους», όπως ανέφερε χαρακτηριστικά η πρόεδρος της επιτροπής Μπράιονι Χάνσον.

Διαβάστε επίσης:
Με «Ιστορίες για Αγρίους» σηκώνουν αυλαία οι 20ές Νύχτες Πρεμιέρας
Με τη νέα ταινία του Ντέιβιντ Φίντσερ ολοκληρώνονται οι Νύχτες Πρεμιέρας
«Η Αποκάλυψη του Θηρίου»: Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Θανάση Μπουρλιάσκο

27ο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου (Οκτώβριος)

Μεγάλος νικητής του Φεστιβάλ αναδείχθηκε το «Corn Island» του Γεωργιανού σκηνοθέτη George Ovashvili, που απέσπασε τόσο το Βραβείο Κοινού, όσο και το Βραβείο της FIPRESCI. Τιμήθηκαν, επίσης, οι Έλληνες σκηνοθέτες: Κώστας Φέρρης και Σταύρος Τσιώλης, ενώ την παράσταση έκλεψαν οι δύο επίτιμοι καλεσμένοι της βραδιάς, ο Παλαιστίνιος σκηνοθέτης Ελία Σουλεϊμάν και ο Βρετανός σεναριογράφος Πολ Λάβερτι. Την τελετή λήξης ακολούθησε η υπέροχη νέα ταινία του Κεν Λόουτς «Jimmy’s Hall», που πραγματοποίησε την ελληνική της πρεμιέρα, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.

Διαβάστε επίσης:
Κριτική – Κεν Λόουτς & Πολ Λάβερτι επιστρέφουν με το υπέροχο «Jimmy’s Hall»
Πολ Λάβερτι – Συνέντευξη με τον βραβευμένο σεναριογράφο του Κεν Λόουτς

55ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης (Νοέμβριος)

Ο σκηνοθέτης Χόρχε Πέρες Σολάνο από το Μεξικό ήταν ο μεγάλος νικητής του 55ου Διεθνούς Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, καθώς απέσπασε τον Χρυσό Αλέξανδρο του Φεστιβάλ με την ταινία του «Ατέρμονη Θλίψη» (La tirisia / Perpetual Sadness).

Σε μία τελετή απονομής που έκρυβε αρκετές εκπλήξεις, ο Αργυρός Αλέξανδρος απονεμήθηκε στην ταινία «Δίπλα Της» του Άσαφ Κορμάν από το Ισραήλ, που συγκίνησε κοινό και κριτικούς καθώς πραγματεύεται το δύσκολο θέμα της καθημερινότητας των ατόμων με νοητική υστέρηση.

Η Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου απονέμει το βραβείο της στην ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «Το Μικρό Ψάρι» (Στράτος), ενώ η «Νορβηγία» του Γιάννη Βεσλεμέ τιμήθηκε με το Βραβείο FIPRESCI (The International Federation of Film Critics), για ελληνική δημιουργία.

27α Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου (Δεκέμβριος)

Στις 13 Δεκεμβρίου απονεμήθηκαν στη Ρίγα της Λετονίας τα σημαντικότερα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου. Μεγάλος νικητής της βραδιάς αναδείχθηκε ο Πολωνός σκηνοθέτης Πάβελ Παβλικόφσκι, με το υπέροχο φιλμ του «Ida». Ένα αυθεντικό κινηματογραφικό διαμάντι το οποίο κέρδισε συνολικά πέντε βραβεία: : Βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας για το 2014, Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Καλύτερου Σεναρίου, Βραβείο Καλύτερου Διευθυντή Φωτογραφίας, καθώς και το βραβείο People’s Choice Award for Best European Film.

Στα υπόλοιπα, εξίσου σημαντικά βραβεία της βραδιάς, στην κατηγορία καλύτερο Ευρωπαϊκό Ντοκιμαντέρ για το 2014, νικητής ήταν ο Μαρκ Μπάουντερ με την ταινία του «Master of the Universe». Η αγαπημένη Μαριόν Κοτιγιάρ κέρδισε το Βραβείο Καλύτερης Ηθοποιού για την ερμηνεία της στην ταινία «Δύο Ημέρες, Μία Νύχτα» (Deux Jours, Une Nuit / Two Days, One Night) των αδερφών Νταρντέν. Ενώ το αντίστοιχο βραβείο στους άνδρες πήρε ο Timothy Spall, για την ερμηνεία του στην ταινία «Mr. Turner» του Mike Leigh.

Στο δεύτερο μέρος του Αφιερώματος μας – Κινηματογραφική Ανασκόπηση 2014 – θα παρουσιάσουμε τις ταινίες που ξεχωρίσαμε και που σημάδεψαν την χρονιά που φεύγει. Αντί επιλόγου, ένα δημοφιλές “Movie Mashup”, ένα βίντεο δηλαδή το οποίο περικλείει επιλεγμένες σκηνές από 330 ταινίες που προβλήθηκαν το 2014 και το οποίο υπογράφει ο Nick Bosworth: