Δεχόμαστε το μεγαλείο της γλώσσας ως αξίωμα. Αν μία λέξη έχει τη δύναμη να αλλάξει το νόημα μιας πρότασης, μήπως έχει την ίδια ή και μεγαλύτερη να αλλάξει το νόημα μιας ζωής; Για παράδειγμα η λέξη «ομοφυλόφιλος». Ας αναλογιστούμε με πόσες άλλες, όλες με αρνητικό πρόσημο, μπορούμε να την αντικαταστήσουμε. Αν αρχίσουμε να απαριθμούμε θα ξεπεράσουμε τα δάχτυλα των δύο χεριών. Γινόμαστε σκληροί, σχεδόν κυνικοί. Από πού πηγάζει, όμως, αυτή η ανάγκη;

Ads

Το βιβλίο μάς προκαλεί να αναμετρηθούμε με την έννοια της κανονικότητας. «Σεξουαλική αυτοβιογραφία» χαρακτηρίζει το μυθιστόρημά του ο Γιούκο Μισίμα (1925-1970), Ιάπωνας συγγραφέας, ποιητής, ηθοποιός, σκηνοθέτης. Θεωρείται από τους σημαντικότερους συγγραφείς του 20ου αιώνα. Πολλοί υποστηρίζουν ότι έχασε το βραβείο Νόμπελ, για το οποίο ήταν υποψήφιος τρεις φορές, λόγω των εθνικιστικών πεποιθήσεών του.

Ο Μισίμα, ένα παιδί φιλάσθενο, μεγαλώνει κάτω από τη σκιά μιας αυστηρής γιαγιάς. Οι γονείς του αργούν να τον πάρουν κοντά τους. Όλοι τους φροντίζουν να τον κρατήσουν μακριά από παιχνίδια και συναναστροφές με παιδιά της ηλικίας του. Κι έτσι τα βιβλία γίνονται το καταφύγιό του. Λαχταράει να ψάχνει στις σελίδες τους σκηνές πολέμου με λίμνες αίματος και θάνατο.

Πιστεύει πως το πρώτο ερωτικό του σκίρτημα το νιώθει τεσσάρων χρόνων στη θέα ενός εργάτη γης, στη μυρωδιά του ιδρώτα γυμνών στρατιωτών, και πολύ αργότερα, όταν αντικρύζει σε βιβλία αρχαιοελληνικά αγάλματα. Είναι δεκατεσσάρων όταν ερωτεύεται τον Όμι, έναν μεγαλύτερο συμμαθητή του.

Ads

Η εφηβεία τον βρίσκει οχυρωμένο στη μοναξιά του. Τι κι αν μένει ασυγκίνητος στην εικόνα ενός γυναικείου σώματος, δεν μπορεί να φανταστεί ότι διαφέρει από τ’ άλλα αγόρια. Μεγαλώνει νιώθοντας μια παράξενη ανησυχία.

Από ένστικτο, αποφασίζει να προσποιηθεί. Αποκτά το ύφος του περπατημένου, του ώριμου, του κυνικού. Το ύφος του ρόλου που θα τον δυναμώσει να κρύψει τον αληθινό του εαυτό.

Η έναρξη του πολέμου θα τον βρει στη Νομική Σχολή. Κι όμως, ενώ χρόνια πιστεύει πως λαχταράει να πεθάνει νέος, θα πει ψέματα στους γιατρούς για να αποφύγει τη στράτευσή του. Όταν γνωρίζει τη Σονόκο, αδερφή ενός φίλου, αποφασίζει να την ερωτευτεί κι ας μη νιώθει γι’ αυτήν την παραμικρή σεξουαλική επιθυμία. Συμπεριφέρεται σαν ερωτευμένος μπροστά στην ίδια και την οικογένειά της ελπίζοντας πως αν βρεθεί μόνος μαζί της, κάτι θα ξυπνήσει μέσα του.

Μέχρι πού θα θελήσει να οδηγήσει αυτή τη σχέση; Πόσο μπορεί να συνεχίζει να βασανίζει τον εαυτό του; Μπορεί το προσωπείο που έχει επιλέξει να υπηρετήσει να μείνει αλώβητο από τύψεις και ενοχές;

Φτάνοντας στην τελευταία σελίδα του βιβλίου, το μόνο που έχεις ανάγκη είναι να το διαβάσεις ξανά! Δεν αντέχεις να αποχωριστείς αυτόν τον ήρωα, την καθαρότητα της σκέψης του και την ειλικρίνεια του λόγου του. Ο Μισίμα, μέσα από τις εξομολογήσεις του, επιβεβαιώνει πως δεν υπάρχουν ασφαλή καταφύγια.

Οι μάσκες σίγουρα κρύβουν τα τραύματα. Όμως δεν τα επουλώνουν.

ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΜΑΣΚΑΣ /YUKIO MISHIMA

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΦΩΛΙΑΣ / ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΑΓΡΑ