Στη Γαλλίδα συγγραφέα και καθηγήτρια λογοτεχνίας Annie Ernaux απένειμε η επιτροπή το φετινό Νόμπελ Λογοτεχνίας, «για το θάρρος και την κλινική οξύτητα με την οποία αποκαλύπτει τις ρίζες, τις αποξενώσεις και τους συλλογικούς περιορισμούς της προσωπικής μνήμης».

Ads

Η Γαλλίδα συγγραφέας Annie Ernaux γεννήθηκε το 1940 και μεγάλωσε στη μικρή πόλη Yvetot της Νορμανδίας, όπου οι γονείς της είχαν ένα καφέ – παντοπωλείο. Η πορεία της προς τη συγγραφή ήταν μακρά και επίπονη.

Στο κείμενό της, η Annie Ernaux, εξετάζει με συνέπεια και από διαφορετικές οπτικές γωνίες μια ζωή που χαρακτηρίζεται από έντονες ανισότητες σχετικά με το φύλο, τη γλώσσα και την τάξη.

Έχει γράψει πάνω από τριάντα λογοτεχνικά έργα.

Στο «L’occupation» (2002) η Ernaux ανατέμνει την κοινωνική μυθολογία του ρομαντικού έρωτα. Με βάση σημειώσεις σε ένα ημερολόγιο που καταγράφει την εγκατάλειψή της από έναν εραστή, εξομολογείται και επιτίθεται σε μια εικόνα του εαυτού της που βασίζεται σε στερεότυπα. Η γραφή γίνεται ένα αιχμηρό όπλο που αναλύει την αλήθεια.

Ads

Η ίδια έχει πει ότι το γράψιμο είναι μια πολιτική πράξη, που ανοίγει τα μάτια μας μπροστά στην κοινωνική ανισότητα. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιεί τη γλώσσα ως «μαχαίρι», όπως το αποκαλεί, για να σκίσει τα πέπλα της φαντασίας.

Με μεγάλο θάρρος και κλινική οξύνοια, η Annie Ernaux αποκαλύπτει την αγωνία της εμπειρίας της τάξης, περιγράφοντας την ντροπή, την ταπείνωση, τη ζήλια ή την αδυναμία να δεις ποιος είσαι, έχει πετύχει κάτι αξιοθαύμαστο και διαρκές.

Πιστεύει στη λυτρωτική δύναμη της γραφής. Το έργο της είναι ασυμβίβαστο και γραμμένο σε απλή γλώσσα, καθαρό.

Το έργο της

Το πρώτο της μυθιστόρημα, Les Armoires Vides, εκδόθηκε το 1974 αλλά απέκτησε διεθνή αναγνώριση μετά τη δημοσίευση του Les Années το 2008 (στα ελληνικά «Τα χρόνια», Πάπυρος 2009 και, πιο πρόσφατα, Μεταίχμιο, 2021).

«Είναι το πιο φιλόδοξο σχέδιό της, που της προσέδωσε διεθνή φήμη και πολλούς πιστούς αναγνώστες και μαθητές», ανέφερε η Ακαδημία για το βιβλίο αυτό.

Παιδί μιας φτωχής οικογένειας που διατηρούσε παντοπωλείο στη Νορμανδία, στη βόρεια Γαλλία, η Ερνό έγραψε για τις κοινωνικές τάξεις και πώς αγωνίστηκε για να υιοθετήσει τους κώδικες και τις συνήθειες της γαλλικής αστικής τάξης παραμένοντας ωστόσο πιστή στην εργατική καταγωγή της.

Μια προσαρμογή του βιβλίου που εξέδωσε η Ερνό το 2000 «Το γεγονός» (το βιβλίο κυκλοφόρησε φέτος στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο) για την εμπειρία της από την άμβλωση, όταν αυτή ήταν παράνομη στη Γαλλία τα χρόνια του 1960, κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα στο κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας το 2021.

Η Ακαδημία ανέφερε πως η «κλινικά συγκρατημένη αφήγησή της για την παράνομη άμβλωση μιας 23χρονης στο βιβλίο παραμένει ένα αριστούργημα μεταξύ των έργων της.

«Είναι ένα ανελέητα ειλικρινές κείμενο, όπου σε παρενθέσεις προσθέτει σκέψεις με μια καίρια ευκρινή φωνή, απευθυνόμενη στον εαυτό της και στον αναγνώστη με μία και και την αυτή ροή», ανέφερε η ακαδημία.