Η ανθολόγηση και η εισαγωγή είναι της Μανουέλα Παλάθιος που έγραψε και την εισαγωγή για την “Ανθολογία νέων Ιρλανδών Ποιητών” από τις εκδόσεις “Βακχικόν” πάλι. Η μετάφραση αποτελεί καρπό της γόνιμης συνεργασίας που είχε η Σοφία Καρατζά με την Τερέσα Πάρδο. Το αποτέλεσμα αντανακλάται στον εικονοπλαστικό και ηχοκινητικό λεκτικό πλούτο που αποκομίζει ο αναγνώστης απ’ την ανθολογία.

Ads

H Γαλικία είναι περιοχή της βορειοδυτικής Ιβηρικής Χερσονήσου που από το 1978 αποτελεί Αυτόνομη Κοινότητα της Ισπανίας με πρωτεύουσα το Σαντιάγο ντε Κομποστέλα. Επίσημες γλώσσες είναι τα ισπανικά και τα γαλικιανά.

Γράφει, μεταξύ άλλων, στην εισαγωγή της η Μ. Παλάθιος:

“Oι  νέοι ποιητές της Γαλικίας δεν γνώρισαν τη δικτατορία του Φρανθίσκο Φράνκο …. Ωστόσο, αυτοί οι δημιουργοί προσδιορίζουν με σαφήνεια την ιδεολογική κληρονομιά και τις καταστροφικές συνέπειες της δικτατορίας στην κοινωνία και τον πολιτισμό της Γαλικίας, την αδράνεια, τον παραλυτικό φόβο, τη μισαλλοδοξία, τον συντηρητισμό και τους λανθάνοντες κινδύνους μιας επιστροφής σε αυτό το ολοκληρωτικό παρελθόν. Οι συγκεκριμένοι ποιητές έχουν γεννηθεί μετά από την Έγκριση του Καθεστώτος Αυτονομίας της Γαλικίας (1981), το Διάταγμα για τη Διγλωσσία, με το οποίο ενσωματώθηκε η γαλικιανή γλώσσα στο εκπαιδευτικό σύστημα της Γαλικίας (1979), ακόμα και μετά από τον Νόμο για τη Γλωσσική Κανονικοποίηση (1983). Γεγονός που εξηγεί τη στέρεη εκπαίδευσή τους στη γλώσσα και στη λογοτεχνία της Γαλικίας και την επιλογή τους να γράψουν στη μητρική τους γλώσσα … και αποτελούν σήμερα τη συντριπτική πλειοψηφία. 

Ads

Αυτοί οι νέοι ποιητές γράφουν στο πλαίσιο μιας τρομερής οικονομικής κρίσης, η οποία από το 2007 έπληξε τη νεολαία με ποσοστά ανεργίας που ανήλθαν στο 50% και κυμαίνεται ακόμη και τώρα στο 36%, με αποτέλεσμα να αφθονούν στην ποίησή τους θέματα όπως η φυγή και η εξορία. Στους πανεπιστημιακούς τίτλους τους πρέπει να προστεθούν μεταπτυχιακές σπουδές και παραμονή για σπουδές ή εργασία σε άλλες περιοχές της Ισπανίας και του εξωτερικού, καθώς γνωρίζουν ότι το εργασιακό τους μέλλον στη Γαλικία δεν είναι ιδιαίτερα ρόδινο. …. Η ποίησή τους προσκολλάται σαν ναυαγός σε μια γλώσσα, μια κουλτούρα και ένα πλέγμα προσωπικών και καλλιτεχνικών σχέσεων, ενώ οι οικονομικές και πολιτικές δομές παρακολουθούν με αμηχανία και αδιαφορία τη φυγή της νεολαίας. Συνεπώς,  αυτή η ποίηση αποπνέει την ιδέα της απώλειας, της αγανάκτησης, της διαρκούς άσκησης της μνήμης, της λαχτάρας για επιστροφή, της αφοσίωσης σε μια κουλτούρα και ένα φυσικό περιβάλλον που αγαπήθηκαν στην παιδική ηλικία και την πρώτη νιότη, αλλά τώρα απειλούνται. Ωστόσο, δεν πρόκειται τόσο για μια ελεγειακή ποίηση όσο για μια ποίηση της αυτοεπιβεβαίωσης, της αντίστασης, μια ποίηση που πιστεύει στον εαυτό της και γι’ αυτό μας σαγηνεύει και μας εκπλήσσει.

Ακολουθεί μια σύντομη αναφορά σε κάθε ανθολογούμενο ποιητή

Ταμάρα Αντρές
Στίχοι όμορφοι, με λυρική απόχρωση, με μια υποβόσκουσα αίσθηση ψυχικής συντριβής. Στίχοι με πυκνά νοήματα που παρατίθενται σαν κομμάτια μιας μακριάς αλυσίδας που θέλει να σπάσει.

Χεσούς Κάστρο Γιάνιεθ
Ποίηση με εσωτερικό ρυθμό και δικές της εύρυθμες φόρμες,  με αφετηρία τη φύση, για τη διερεύνηση ενός χαώδους παρόντος, ακροβατώντας ανάμεσα στο είναι και στο μη είναι.

Γκονθάλο Έρμο
Έχει ένα ποίημα για τον Καζαντζάκη με αναφορές στον “Τελευταίο Πειρασμό”. Αρκεί μια αίσθηση από ριπή ανέμου για ν’ ανάψει η σπίθα του ποιητή , μοιάζει να σκάβει ένα γλωσσικό λαγούμι όχι για να κρυφτεί, αλλά για να θησαυρίσει λέξεις.

Άλμπα Θιντ
Κι εδώ μια ελληνική αναφορά με το ποίημα “η κατάδυση της Σαπφούς”. Παιδικές αναμνήσεις, αγάπη για τη φύση, ένα ταξίδι με διακειμενικές αναφορές που κάνουν άνοιγμα σε άλλους πολιτισμούς.

Φρανθίσκο Κορτεγόσο
Ποιήματα χωρίς τίτλο. Μια προσωπογραφία, μια έκφραση ανησυχίας για τα φυσικά φαινόμενα, μοιάζει σα να κινηματογραφεί τις εκφάνσεις της σύγχρονης βίας σε μια ατέρμονη χωροχρονική αναζήτηση λαμβάνοντας δικές του πρωτοβουλίες στη σύνταξη. Δυστυχώς πέθανε το 2016 σε ηλικία 31 ετών.

Άντον Μπλάνκο
Ελεγείες για τον άνθρωπο που πληγώνεται, που υποφέρει, που χάνεται. Μελετά τις σχέσεις ισχύος του κόσμου μας, συχνές αναφορές στην υπερκατασκευή μιας πόλης που καταβροχθίζει τον ίδιο της τον εαυτό.

Αράντσα Νογκέιρα
Μας μεταδίδει μια ιδιαίτερη αίσθηση της πατρίδας της, της Γαλικίας. Οι στίχοι της διασχίζουν τον κόσμο αφήνοντας ερωτικά απόνερα. Έντονη αίσθηση της αφής (στο νερό, στο δέρμα, στο δρόμο). Ένα ποίημά της αναφέρεται στο ναυάγιο του δεξαμενόπλοιου Prestige το 2002 που μόλυνε τη θάλασσα και μετάλλαξε το τοπίο.

Ροσαλία Φερνάντεθ Ριάλ
Στίχοι πολύ σύντομοι σειρά με σειρά, ποίηση που ρέει. Πραγματεύεται τη λήθη, την απώλεια, την αδράνεια. Ιδιαίτερες αναφορές στη θάλασσα, αγάπη για το υγρό στοιχείο, μια σχεδόν δερματική επαφή.

Λάρα Ντοπάθο Ρουιμπάλ
Υποδόρεια ερωτική ποίηση, φλερτάρει με την ερωτική απώλεια. Παράλληλα την απασχολεί η κατάρρευση των κοινωνικών και φυλετικών διακρίσεων. Ξεχωρίζει το πρώτο άτιτλο ποίημά της για τον αμαδόρ (τον αγαπημένο).

Σαβιέρ Σιλ Σαρδόν
Όπως όλοι οι ποιητές της συλλογής, εκπροσωπείται κι αυτός με τρία ποιήματα, το πρώτο για ένα παλιό κλουβί, το δεύτερο με τίτλο “άλογα” και το τρίτο για ένα τούνελ. Συνδυάζει την αφήγηση με την ποιητική φαντασία και μια αναζήτηση του εγώ στις σημασίες του κόσμου.
Η ανθολογία αυτή μας ανοίγει τις πύλες σ’ έναν άγνωστο ποιητικό κόσμο, που σ’ έναν προσεκτικό αναγνώστη σύντομα θα φανεί παράξενα οικείος.