Ο Ζαν Πολ Μπελμοντό γεννήθηκε στις 9 Απριλίου του 1933, στο Νεϊγί-συρ-Σεν, βορειοδυτικά του Παρισιού. Αρχικά αποφάσισε να γίνει πυγμάχος και η σύντομη καριέρα του στα ρινγκ ξεκίνησε το 1949. Τον κέρδισε όμως ο μαγικός κόσμος του Σινεμά. Έγινε δεκτός στην Εθνική Σχολή Δραματικής Τέχνης του Παρισιού και αποφοίτησε το 1956. Με αφορμή την συμπλήρωση 90 χρόνων από τη γέννησή του, θυμόμαστε πέντε χαρακτηριστικές ερμηνείες του, στην μεγάλη οθόνη.

Ο Ζαν Πολ Μπελμοντό (Jean-Paul Belmondo: 9 Απριλίου του 1933 – 6 Σεπτεμβρίου του 2021), πραγματοποίησε το ντεμπούτο του στο Σινεμά το 1956 στην μικρού μήκους ταινία του Norbert Tildian, «Molière». Τέσσερα χρόνια αργότερα θα πρωταγωνιστήσει στο σκηνοθετικό ντεμπούτο του Ζαν-Λικ Γκοντάρ, «Με Κομμένη την Ανάσα», γράφοντας κινηματογραφική ιστορία. Αυτή ήταν η αρχή μίας σπουδαίας πορείας.

Το 1971 βρέθηκε στην Ελλάδα μαζί με τον Ομάρ Σαρίφ για τα γυρίσματα της ταινίας «Οι Διαρρήκτες» του Ανρί Βερνέιγ. Ενώ το 1988 κέρδισε το Βραβείο Σεζάρ, Καλύτερου Ηθοποιού για την ερμηνεία του στην ταινία, «Ο Κυνηγός της Περιπέτειας» του Κλοντ Λελούς.

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο που του άφησε μερική παράλυση. Το 2011, έλαβε τιμητικό Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και το 2016 τον τιμητικό Χρυσό Λέοντα της Βενετίας, για την προσφορά του στην Έβδομη Τέχνη.

5 χαρακτηριστικές ταινίες με πρωταγωνιστή τον Ζαν-Πολ Μπελμοντό:

Με Κομμένη την Ανάσα / Breathless / A Bout De Souffle
Σκηνοθεσία: Ζαν-Λικ Γκοντάρ
Πρωταγωνιστούν: Ζαν-Πολ Μπελμοντό, Τζιν Σίμπεργκ
Σενάριο: Ζαν-Λικ Γκοντάρ, Φρανσουά Τριφό
Φωτογραφία: Ραούλ Κουτάρ
Μοντάζ: Σεσίλ Ντεκουζί, Λίλα Χέρμαν
Μουσική: Μαρσιάλ Σολάλ
Έτος Παραγωγής: 1960
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 90 λεπτά

Τον Μάρτιο του 1960, προβάλλεται στη Γαλλία, η πρώτη μεγάλου ταινία ενός σκηνοθέτη που έμελλε να επηρεάσει όσο λίγοι, την πορεία και την εξέλιξη της Έβδομης Τέχνης, καθώς ο Ζαν-Λυκ Γκοντάρ παρουσιάζει το φιλμ: «Με Κομμένη την Ανάσα». Η ταινία σύμβολο του γαλλικού νέου κύματος και του μοντέρνου κινηματογράφου, που σηματοδότησε το πέρασμα του Σινεμά σε μια νέα εποχή και μας σύστησε έναν από τους πιο σημαντικούς δημιουργούς του.

Η ιστορία της ταινίας, αφορά στην ερωτική – αν και κάπως αμήχανη – σχέση δύο νέων. Μίας Aμερικανίδας (Τζιν Σίμπεργκ / Jean Seberg) κι ενός Γάλλου (Ζαν Πολ Μπελμοντό / Jean Paul Belmondo) στο Παρίσι. Διάχυτες είναι στην ατμόσφαιρα οι ανησυχίες αυτής της περιόδου, εκ μέρους της συγκεκριμένης γενιάς, οι οποίες αντιμετωπίζονται συχνά πυκνά με μια παιγνιώδης διάθεση. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε, πως το σενάριο βασίστηκε σε μια ιδέα του Φρανσουά Τρυφώ.

Η κάμερα στο χέρι που κινείται αδιάκοπα, πλάνα μακριά σε διάρκεια, εισαγωγή εικόνων από την ποπ αρτ (κόμικς, γκράφιτι), jump cuts (όταν διακόπτεται η αλληλουχία της ροής των πλάνων), αναφορές σε έργα της παγκόσμιας τέχνης, λογοπαίγνια, freeze frame (όταν παγώνει η εικόνα), γυρίσματα σε εξωτερικούς φυσικούς χώρους, χαμηλός προϋπολογισμός, αυτοσχεδιασμοί στον διάλογο, φυσικοί φωτισμοί και πειραματισμοί στον ήχο, είναι κάποια από τα στοιχεία που ενωμένα μεταξύ τους σαν ένα είδος καλλιτεχνικού κολάζ, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι αυτού που αποκαλούμε: Nouvelle Vague.

Η Ατιμασμένη / Two Women / La Ciociara
Σκηνοθεσία: Βιτόριο Ντε Σίκα / Vittorio De Sica
Σενάριο: Τσέζαρε Τζαβατίνι, Αλμπέρτο Μοράβια (Νουβέλα)
Πρωταγωνιστούν: Σοφία Λόρεν, Ελεονώρα Μπράουν, Ραφ Βαλόνε, Ζαν Πωλ Μπελμοντό
Μουσική: Αρμάντο Τροβαϊόλι
Φωτογραφία: Γκαμπόρ Πογκάνι
Παραγωγή: Κάρλο Πόντι
Χώρα Παραγωγής: Ιταλία, Γαλλία
Έτος Παραγωγής: 1960
Διάρκεια: 100 λεπτά

Η Τσεζίρα (Σοφία Λόρεν) μια πανέμορφη χήρα από τα βουνά της Τσοτσαρίας ζει στη Ρώμη με την 12χρονη κόρη της Ροζέτα (Ελεονώρα Μπράουν) κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Όταν το 1943 οι σύμμαχοι αρχίζουν να βομβαρδίζουν τη Ρώμη, η Τσεζίρα αποφασίζει να φύγει από τη Ρώμη και να επιστρέψει στο χωριό της προκειμένου να προστατέψει την κόρη της από τα δεινά του πολέμου. Αφήνει λοιπόν τα κλειδιά και την ευθύνη του παντοπωλείου της στο φίλο του συζύγου της Τζοβάνι (Ραφ Βαλόνε) κι αναχωρεί για το χωριό της, την Αγία Ευφημία. Φτάνοντας εκεί η Τσεζίρα κι οι υπόλοιποι χωριανοί προσπαθούν να επιβιώσουν, ενώ σιγά-σιγά οι προμήθειες λιγοστεύουν. Επίσης καθοριστική όμως θα είναι η γνωριμία της με ένα νεαρό ιδεαλιστή τον Μικέλε (Ζαν Πωλ Μπελμοντό), ο οποίος την ερωτεύεται και προσπαθεί να την κάνει να δει τον κόσμο με άλλα μάτια.

Το 1960, ο Βιτόριο Ντε Σίκα μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα «La Ciociara» του Αλμπέρτο Μοράβια, παρουσιάζοντας το σκληρό πρόσωπο του πολέμου μέσα από την απλή ιστορία των ανθρώπων που προσπαθούσαν να επιβιώσουν. Ο Ιταλός σκηνοθέτης δίνει τον πρωταγωνιστικό ρόλο της ταινίας «Η Ατιμασμένη» στη Σοφία Λόρεν, κι εκείνη μας χαρίζει απλόχερα μία από τις καλύτερες ερμηνείες της πλούσιας καριέρας της, αποσπώντας παράλληλα και το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου. Δίπλα της στέκεται επάξια ο Ζαν Πωλ Μπελμοντό.

Ο Τυχοδιώκτης του Ρίο / That Man from Rio / L’homme de Rio
Σκηνοθεσία: Φιλίπ ντε Μπροκά / Philippe de Broca
Σενάριο: Jean-Paul Rappeneau, Ariane Mnouchkine, Daniel Boulanger, Philippe de Broca
Πρωταγωνιστούν: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Φρανσουάζ Ντορλεάκ, Αντόλφο Τσέλι
Έτος Παραγωγής: 1964
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία, Ιταλία
Διάρκεια: 112 λεπτά

Ο δεκανέας Adrien Dufourquet (Ζαν Πολ Μπελμοντό) γίνεται μάρτυρας της απαγωγής της Agnès (Φρανσουάζ Ντορλεάκ), της αρραβωνιαστικιάς του και κόρη ενός διάσημου εθνολόγου. Αρχίζει να την αναζητά και φτάνει μέχρι τη Βραζιλία, όπου θα αποκαλύψει ένα κύκλωμα που διακινεί παράνομα ινδικά αγαλματίδια.

Ο «Τυχοδιώκτης του Ρίο» είναι μία κοσμοπολίτικη περιπέτεια, μεγάλο μέρος της οποίας γυρίστηκε στο Ρίο ντε Ζανέιρο. Γνώρισε σημαντική επιτυχία στη Γαλλία, ενώ ανάλογη επιτυχία είχε και στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, καθώς έφτασε να προταθεί μέχρι και για Όσκαρ Πρωτότυπου Σεναρίου.

Το 1964, ο Γάλλος σκηνοθέτης Φιλίπ ντε Μπροκά, παρουσιάζει την πέμπτη μεγάλου μήκους ταινία του. Πρόκειται για το έργο «Ο Τυχοδιώκτης του Ρίο» (That Man from Rio / L’homme de Rio), με πρωταγωνιστές, τον δυναμικό Ζαν Πολ Μπελμοντό και την γοητευτική Φρανσουάζ Ντορλεάκ. Εμπορική αλλά και καλλιτεχνική επιτυχία στην εποχή της, η ταινία θα φτάσει να διεκδικήσει μέχρι και το Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου.

Ο Τρελός Πιερό / Pierrot le Fou
Σκηνοθεσία: Ζαν Λικ Γκοντάρ
Σενάριο: Ζαν Λικ Γκοντάρ
Πρωταγωνιστούν: Ζαν Πολ Μπελμοντό, Ανα Καρίνα, Γκρατζιέλα Γκαλβάνι, Σάμιουελ Φούλερ
Φωτογραφία: Ραούλ Κουτάρ
Μοντάζ: Φρανσουάζ Κολίν
Μουσική: Αντουάν Ντουαμέλ
Έτος Παραγωγής: 1965
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 105 λεπτά

Εδώ και μερικά χρόνια, ο Φερντινάν βρίσκεται εγκλωβισμένος σ’ έναν γάμο που τον βοήθησε στην κοινωνική του ανέλιξη, αλλά τον έχει βυθίσει στην ανία. Η τυχαία συνάντησή του με τη Μαριάν Ρενουάρ, έναν παλιό του έρωτα, είναι η αφορμή που έψαχνε για να τα τινάξει όλα στον αέρα και να αποδράσει μαζί της προς άγνωστη κατεύθυνση.

Αφού σβήσουν τα ίχνη τους και απομονωθούν σαν σύγχρονοι ναυαγοί θα εξασφαλίσουν τα προς το ζην με τα πιο απίθανα κόλπα φτάνοντας μέχρι τον γαλλικό νότο. Εκεί όπου θα λάβει χώρα το οριστικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών.

Πειραματισμός, νεωτερισμός και αντισυμβατικές ιδέες εκφράζονται με έντονα χρώματα και φίλτρα. Εκρηκτικός και αυθόρμητος «Ο Τρελός Πιερό», είναι ένα ιδιαίτερο road trip χωρίς γεωγραφική αφετηρία και τέλος. Ένα φιλμ μπολιασμένο με ιδέες και επίκαιρους σχολιασμούς χωρίς βέβαια κι εδώ να ακολουθούνται οι συνήθης φόρμες.

Μια καλλιτεχνική ματιά σε αιώνια και αναπάντητα ερωτήματα. Ο υλισμός και ο πολιτισμός, η έλλειψη επικοινωνίας και οι αρχετυπικές ασυμβατότητες των δύο φύλων, απασχολούν για ακόμη μία φορά τον Ζαν-Λυκ Γκοντάρ. Πρωταγωνιστούν: Ζαν-Πολ Μπελμοντό, Αννα Καρίνα, Σάμουελ Φούλερ.

«Ένα πείραμα, μια προσπάθεια να αιχμαλωτίσω στο σελιλόιντ την ίδια την ουσία της ζωής.» – Ζαν-Λυκ Γκοντάρ

Η Σειρήνα Του Μισσισιπή / La Sirène du Mississipi / Mississippi Mermaid
Σκηνοθεσία: Φρανσουά Τρυφώ
Σενάριο: Φρανσουά Τρυφώ
Πρωταγωνιστούν: Ζαν Πολ Μπέλμοντο, Κατρίν Ντενέβ, Μισέλ Μπουκέ
Φωτογραφία: Ντενίς Κλερβάλ
Μοντάζ: Ανιές Γκιγιεμό
Μουσική: Αντουάν Ντουαμέλ
Έτος Παραγωγής: 1969
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία
Διάρκεια: 123 λεπτά

Ο Λουί (Ζαν-Πολ Μπελμοντό) είναι ένας πλούσιος ιδιοκτήτης καπνοφυτειών στο τροπικό νησί Reunion. Αποφασίζει να παντρευτεί δι’ αλληλογραφίας τη Ζουλί. Η γυναίκα όμως που εμφανίζεται είναι διαφορετική από εκείνη της φωτογραφίας. Ο Λουί δεν πτοείται και τελικά την παντρεύεται. Σύντομα όμως η γυναίκα (Κατρίν Ντενέβ) θα εξαφανιστεί παίρνοντας μαζί της και τα χρήματα του Λουί. Οι έρευνες των ιδιωτικών ντετέκτιβ δεν έχουν αποτέλεσμα κι έτσι ο Λουί αποφασίζει να την αναζητήσει ο ίδιος. Τότε, θα κλιμακωθούν οι εξελίξεις, τα αστυνομικά μυστήρια και η λύση θα δοθεί με το ταξίδι του στην Ευρώπη.

Το φιλμ «Η Σειρήνα Του Μισσισιπή», αποτελεί την όγδοη μεγάλου μήκους δημιουργία, ενός από τους σημαντικότερους σκηνοθέτες στην ιστορία της Έβδομης Τέχνης, του Φρανσουά Τρυφώ: «Το Σινεμά του αύριο δε θα γίνει από υπαλλήλους της κάμερας, αλλά από καλλιτέχνες για τους οποίους το γύρισμα θα είναι μια περιπέτεια εκπληκτική και παθιασμένη… Το σινεμά του αύριο, θα είναι μία ερωτική πράξη.»

Το 1969 ο Φρανσουά Τρυφώ μεταφέρει στην μεγάλη οθόνη το μυθιστόρημα του Κόρνελ Γούλριτς (υπογεγραμμένο με το ψευδώνυμο Γουίλιαμ Άιρις), «Βαλς στα Σκοτάδια». Στο πλευρό του έχει δύο σπουδαίους Γάλλους ηθοποιούς, τον εμβληματικό Ζαν-Πολ Μπελμοντό, και την γοητευτική Κατρίν Ντενέβ, οι οποίοι συναντιόνται για μία και μοναδική φορά σε μία αξιόλογη κινηματογραφική ιστορία, με άμεσες και έμμεσες αναφορές, από τον «Δεσμώτη του Ιλίγγου» (1958) του Άλφρεντ Χίτσκοκ, μέχρι το «Τζόνι Γκιτάρ» (1954) του Νίκολας Ρέι.