Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για την την ύπαρξη «αιώνιων κρατουμένων» χωρίς κατηγορητήριο και δίκη. Αυτό ακριβώς συμβαίνει στην στρατιωτική φυλακή του Γκουαντάναμο, με την εκάστοτε κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να συντηρεί ένα καθεστώς που παραβιάζει καθημερινά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πέντε χαρακτηριστικές ταινίες, προσπαθούν να αποτυπώσουν στην μεγάλη οθόνη, την κόλαση που βιώνουν οι φυλακισμένοι.

Ο Δρόμος για το Γκουαντάναμο / The Road to Guantanamo
Σκηνοθεσία: Μάικλ Γουιντερμπότομ, Ματ Γουάιτκρος
Πρωταγωνιστούν: Ριζ Αχμέντ, Φαρχάντ Χαρούν, Γουακάρ Σιντίκουι, Αρφάν Ουσμάν, Σερ Καν, Σαχίντ Ικμπάλ
Μουσική: Χάρι Έσκοτ, Μόλι Νάιμαν
Φωτογραφία: Μαρσέλ Ζισκίντ
Μοντάζ: Μάικλ Γουιντερμπότομ, Ματ Γουάιτκρος
Σκηνικά: Μαρκ Ντίγκμπι
Έτος Παραγωγής: 2006
Χώρα Παραγωγής: Ηνωμένο Βασίλειο
Διάρκεια: 95 λεπτά

Τρεις νέοι, Βρετανοί πακιστανικής καταγωγής, ο Σαφίκ Ρασούλ, ο Ρουέλ Αχμέντ και ο Ασίφ Ικμπάλ – τους υποδύονται αντίστοιχα οι: Ριζ Αχμέντ, Φαρχάντ Χαρούν και Αφράν Ουσμάν – ταξιδεύουν στο Πακιστάν για τον γάμο του ενός από αυτούς. Επισκέπτονται το Αφγανιστάν, μια μέρα πριν από την εισβολή των Αμερικανών. Συλλαμβάνονται στην Κοντούζ και οδηγούνται στις στρατιωτικές βάσεις X-Ray και Delta στον κόλπο Γκουαντανάμο όπου κρατούνται περισσότερο από δυο χρόνια χωρίς δίκη, μαζί με άλλους Αφγανούς.

Εκεί υφίστανται ψυχικά και σωματικά μαρτύρια, ώστε να ομολογήσουν ότι είναι μέλη της Αλ Κάιντα. Μετά από δύο χρόνια, αποφυλακίζονται από το κολαστήριο του Γκουαντανάμο, χωρίς να τους έχει απαγγελθεί, καμία κατηγορία.

Πρόκειται για μία συγκλονιστική δημιουργία και ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ το οποίο πραγματεύεται την απροκάλυπτη καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο βιωματικός χαρακτήρας του σεναρίου, συνδυασμένος με τα γυρίσματα στους χώρους των φυλακών στην Κούβα, αποτυπώνουν έντονα τα ψυχικά και σωματικά βασανιστήρια που υφίστανται οι έγκλειστοι στις συγκεκριμένες φυλακές του Γκουαντάναμο.

Ο Όρκος / The Oath
Σκηνοθεσία: Λόρα Πόιτρας
Μουσική: Osvaldo Golijov
Φωτογραφία: Kirsten Johnson, Laura Poitras
Μοντάζ: Jonathan Oppenheim
Έτος Παραγωγής: 2010
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 96 λεπτά

Μια σπάνια εκ των ένδον ματιά στον στρατευμένο Ισλαμισμό. Συνθέτοντας το ανησυχαστικό και συχνά πολυδιάστατο πορτρέτο ενός μέλους της Αλ Κάιντα και ενός κρατουμένου των φυλακών του Γκουαντάναμο, το ντοκιμαντέρ «Ο Όρκος», προσφέρει μια τρομακτική πρώτη εικόνα του μεσανατολικού πεδίου μάχης στο οποίο εξελίσσεται η Υεμένη, ενώ θέτει σε αμφισβήτηση την αμερικανική πολιτική τακτική της τελευταίας δεκαετίας στα θέματα της Μέσης Ανατολής.

Το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία του Αμπού Τζαντάλ, ενός πρώην σωματοφύλακα του Οσάμα Μπιν Λάντεν και του Σαλίμ Χαμντάν, ενός κρατουμένου στη φυλακή Γκουαντάναμο, ο οποίος ήταν ο πρώτος που πέρασε από τις αμφιλεγόμενες στρατιωτικές δίκες.

Τέσσερα χρόνια πριν κερδίσει το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ, με το «Citizenfour», η Λόρα Πόιτρας στρέφει την κάμερα της στη φυλακή Γκουαντάναμο και διστάζει να αποκαλύψει τα σκοτεινά μυστικά των Η.Π.Α. και την συνεχή καταπάτηση των ανρθωπίνων δικαιωμάτων.

Ο «Όρκος» που βραβεύτηκε στο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Σάντανς, πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα του τον Μάρτιο του 2011, στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

Η Παγίδα του Γκουαντάναμο / The Guantanamo Trap
Σκηνοθεσία: Τόμας Oυόλνερ
Σενάριο: Thomas Wallner, Manfred Becker
Μουσική: Peter Scherer
Φωτογραφία: Filip Zumbrunn, Stephane Kuthy
Μοντάζ: Manfred Becker
Έτος Παραγωγής: 2011
Χώρα Παραγωγής: Γερμανία, Καναδάς, Ελβετία, Γαλλία
Διάρκεια: 90 λεπτά

Το 2006, ο Μουράτ Κουρνάζ απελευθερώθηκε από τη φυλακή του Γκουαντάναμο μετά από πέντε χρόνια εγκλεισμού. Ο Μάθιου Ντίαζ, συνήγορος του Ναυτικού στο Γκουαντάναμο, καταδικάστηκε σε έξι μήνες φυλάκισης με την κατηγορία πως έδωσε τα ονόματα κρατουμένων σε ανθρωπιστική οργάνωση.

Η Νταϊάν Μπίβερ πήρε κι εκείνη μετάθεση στο Γκουαντάναμο, όπου έγραψε το λεγόμενο υπόμνημα για τα βασανιστήρια. Τρεις άνθρωποι, των οποίων οι ζωές άλλαξαν για πάντα. Τους ακολουθούμε στην αναζήτηση μιας νέας ζωής μετά το Γκουαντάναμο.

Το ντοκιμαντέρ του Τόμας Oυόλνερ, το οποίο τιμήθηκε με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής, για Καναδική Μεγάλου Μήκους Ταινία και είχαμε την ευκαιρία να το παρακολουθήσουμε τον Μάρτιο του 2012 στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης.

Camp X-Ray
Σκηνοθεσία: Πίτερ Σάτλε
Σενάριο: Πίτερ Σάτλε
Πρωταγωνιστούν: Κρίστεν Στιούαρτ, Πέιμαν Μοάντι, Λέιν Γκάρισον
Μουσική: Jess Stroup
Φωτογραφία: James Laxton
Μοντάζ: Geraud Brisson
Έτος Παραγωγής: 2014
Χώρα Παραγωγής: Η.Π.Α.
Διάρκεια: 117 λεπτά

Το 2014, ο Πίτερ Σάτλε, πραγματοποιεί το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, σκηνοθετώντας την ανερχόμενη Κρίστεν Στιούαρτ και τον αξιόλογο Ιρανό ηθοποιό, Πεϊμάν Μοαντί, με φόντο τις απάνθρωπες συνθήκες κράτησης στο Γκουαντάναμο.

Η Έιμι Κόουλ κατατάσσεται στον στρατό για να γίνει μέρος κάτι μεγαλύτερου από τις προοπτικές που της δίνει η μικρής της πόλη. Ενώ όμως ονειρεύεται να υπηρετήσει στη μάχη εναντίον του εχθρού, βρίσκεται φύλακας στο κέντρο κράτησης του Γκουαντάναμο. Περικυκλωμένη από εχθρικούς φυλακισμένους και οργισμένους συναδέλφους, θα γίνει φίλη με έναν από τους κρατούμενους.

«Είναι μια ταινία που μιλάει για το πώς πρέπει να ακούμε ο ένας τον άλλο, να μιλάμε και να συζητάμε τις ιστορίες που έχει ο καθένας μας. Μου αρέσει πολύ, γιατί δείχνει την αξία της φιλίας και πώς να γίνουμε καλύτεροι. Να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο. Αυτό είναι που συμβαίνει ανάμεσα σε μένα και την Κρίστεν Στιούαρτ στο φιλμ.» – Πεϊμάν Μοαντί

Ο Μαυριτανός The Mauritanian
Σκηνοθεσία: Κέβιν ΜακΝτόναλντ
Σενάριο: Michael Bronner, Rory Haines, Sohrab Noshirvani
Πρωταγωνιστούν: Ταχάρ Ραχίμ, Τζόντι Φόστερ, Σεϊλίν Γούντλεϊ, Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Κόρι Τζόνσον
Έτος Παραγωγής: 2021
Χώρα Παραγωγής: Ηνωμένο Βασίλειο, Η.Π.Α.
Διάρκεια: 129 λεπτά

Χωρίς να του απαγγελθεί καμία κατηγορία, ο Μοχάμεντου Ουλντ Σλάχι από τη Μαυριτανία συνελήφθη και μεταφέρθηκε στις φυλακές του Γκουαντάναμο για να περάσει συνολικά 14 χρόνια ως κρατούμενος των Ηνωμένων Πολιτειών και νούμερο 1 ύποπτος για την επίθεση στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης την 9η Σεπτεμβρίου του 2011.

Την έλλειψη στοιχείων για την κράτησή του αλλά και την αποκάλυψη πως η ομολογία που βρέθηκε στα αρχεία του φακέλου του υπήρξε αποτέλεσμα μιας αποτρόπαιας σειράς βασανισμών διατεταγμένων από την ίδια την Αμερικανική Κυβέρνηση έφερε στο φως η δικηγόρος Νάνσι Χόλαντερ και η βοηθός της Τέρι Ντάνκαν που ανέλαβαν την υπεράσπιση του Σαλαχί και οδήγησαν την υπόθεση σε μια ιστορική δίκη, αρχή του τέλους για το Γκουαντάναμο αλλά και το κυνήγι μαγισσών για την εξάρθρωση της Αλ Κάιντα.

O Κέβιν ΜακΝτόναλντ σκηνοθέτει τον Ταχάρ Ραχίμ, την Τζόντι Φόστερ και τον Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, σε μία αξιόλογη ταινία, η οποία βασίζεται συγκλονιστική αληθινή ιστορία ενός Μαυριτανού που έζησε τη φρίκη του Γκουαντάναμο για 14 χρόνια. Πρόκειται για την ιστορία του Μοχάμεντου Ουλντ Σλάχι, όπως έγινε γνωστή μέσα από τα απομνημονεύματά του, που κυκλοφόρησαν το 2015 με τίτλο «Guantanamo Diary»