Αν κι έχουν περάσει δύο χρόνια από την επίσημη κυκλοφορία του, το «Citizenfour» της Λόρα Πόιτρας, βρίσκει επιτέλους τον δρόμο του και προς τις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες, σε διανομή της NEO Films. Πρόκειται για ένα σπουδαίο ντοκιμαντέρ – ένα από τα σημαντικότερα της τελευταίας πενταετίας – που με εμπεριστατωμένο τρόπο μας παρουσιάζει τον άνθρωπο, ο οποίος θέτοντας ουσιαστικά τη ζωή του σε κίνδυνο, δε δίστασε να αποκαλύψει τα σχέδια των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, καθώς και τον παράνομο τρόπο που αυτές λειτουργούν όλα αυτά τα χρόνια, εις βάρος των ανθρώπινων δικαιωμάτων των πολιτών.

Citizenfour

Σκηνοθεσία: Λόρα Πόιτρας / Laura Poitras

Με τους: Έντουαρντ Σνόουντεν / Edward Snowden, Γκλεν Γκρίνγουολντ/ Glenn Greenwald, Γουίλιαμ Μπίνεϊ / William Binney, Τζούλιαν Ασάνζ / Julian Assange

Παραγωγή: 2014

Χώρα: Η.Π.Α., Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο

Διάρκεια: 114 λεπτά

Tο «Citizenfour» της Λόρα Πόιτρας, παρουσιάζει το συγκλονιστικό χρονικό των συναντήσεων του Έντουαρντ Σνόουντεν με τον δημοσιογράφο, Γκλεν Γκρίνγουολντ. Η ταινία αποτυπώνει τις γεμάτες ένταση ημέρες που πέρασε ο Σνόουντεν στο Χονγκ Κονγκ και τις εκμυστηρεύσεις του, στους δημοσιογράφους της Washington Post και του Guardian, πριν αυτοί προβούν στις γνωστές αποκαλύψεις για τις παρακολουθήσεις που προκάλεσαν το παγκόσμιο ενδιαφέρον.

Πρόκειται για ένα σπουδαίο ντοκιμαντέρ, που με εμπεριστατωμένο τρόπο μας παρουσιάζει τον άνθρωπο που θέτοντας ουσιαστικά τη ζωή του σε κίνδυνο, δε δίστασε να αποκαλύψει τα σχέδια των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών, καθώς και τον παράνομο τρόπο που αυτές λειτουργούν όλα αυτά τα χρόνια.

Η Πόιτρας κατέγραψε τις περισσότερες σκηνές του ντοκιμαντέρ όταν αυτή και ο δημοσιογράφος Γκλεν Γκρίνγουολντ ταξίδεψαν στο Χονγκ Κονγκ με σκοπό να συναντηθούν με τον Σνόουντεν, τον Ιούνιο του 2013. Στο ντοκιμαντέρ δεν βλέπουμε την Πόιντρας, ενώ σπάνια την ακούμε να μιλάει. Η δημιουργός προτιμά να δώσει τον λόγο στα γεγονότα και κυρίως στον ήρωα της και την ιστορία του, χωρίς όμως να κατευθύνει τον θεατή.

Στο φιλμ «Citizenfour», αποκαλύπτονται παράλληλα και οι λόγοι που ώθησαν τον πρώην σύμβουλο της NSA, Έντουαρντ Σνόουντεν, να διαρρεύσει σε επιλεγμένα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τις απόρρητες πληροφορίες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών.

«Κοιτάμε, εστιάζουμε στον Αμερικανό πολίτη και τι έχει αλλάξει στη ζωή του, μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Παρατηρούμε πώς η επιτήρηση χρησιμοποιείται ως μια μορφή ελέγχου των πληθυσμών. Και πώς ο πόλεμος και ο τρόμος επανέρχονται κατά κάποιο τρόπο στις Ηνωμένες Πολιτείες» δηλώνει η σκηνοθέτιδα, Λάουρα Πόιτρας, ενώ ο δικηγόρος του Έντουαρντ Σνόουντεν, Μπεν Γουίσνερ συμπληρώνει σχετικά:

«Ένα από τα πράγματα για τα οποία χαίρομαι, σε σχέση με αυτό το φιλμ, είναι ότι για πρώτη φορά μια μεγάλη μερίδα του κόσμου θα γνωρίσει τον Έντουαρντ Σνόουντεν, έτσι όπως τον έζησα όλη την προηγούμενη χρονιά. Είναι κάποιος που παίρνει πάνω του την ευθύνη, είναι σοβαρός και έχει όραμα. Έχει επίγνωση των πράξεών του, είναι πανέξυπνος και πήρε ιστορικές αποφάσεις, χωρίς καμιά νομική βοήθεια και χωρίς να γνωρίζει ποιες θα ήταν οι συνέπειες για τον ίδιο.»

Ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν τον Σνόουντεν προδότη, είναι πολλοί περισσότεροι στον υπόλοιπο κόσμο αυτοί που θεωρούν ότι είναι ένας πραγματικός ήρωας, γιατί τα έβαλε με τον αμερικανικό μηχανισμό εξουσίας.

Η ιστορία του Έντουαρντ Σνόουντεν θυμίζει θρίλερ που εξελίσσεται σε παγκόσμιο επίπεδο, αρχίζοντας από τη μέρα που εγκατέλειψε τη φίλη του στη Χαβάη. Ο Σνόουντεν, κουβαλώντας τέσσερις φορητούς υπολογιστές γεμάτους απόρρητα αρχεία, συζητά με τους δημοσιογράφους, ενώ τον παρακολουθούμε με αγωνία, μέχρι τις εβδομάδες της διαρροής των πληροφοριών από το δωμάτιο του στο ξενοδοχείο του στο Χονγκ Κονγκ, αλλά και τον αγώνα του για τη χορήγηση πολιτικού ασύλου.

Το ντοκιμαντέρ πραγματοποίησε την παγκόσμια πρεμιέρα του στις αμερικανικές κινηματογραφικές αίθουσες στις 24 Οκτωβρίου του 2014, στο πλαίσιο του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ της Νέας Υόρκης. Στη συνέχεια ταξίδεψε σε κορυφαία διεθνή κινηματογραφικά φεστιβάλ – «Σκανάροντας» το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Άμστερνταμ – ενώ τον Φλεβάρη του 2015 τιμήθηκε από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου, με το Όσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ.

Το «Citizenfour» επιχειρεί να ρίξει φως στην επεισοδιακή καθημερινότητα του πρώην συμβούλου της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA). Ο Σνόουντεν, ο οποίος καταζητείται από τις ΗΠΑ για τη διαρροή απόρρητων πληροφοριών στον Τύπο, είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη σύντροφό του το 2013 στη Χαβάη, στην προσπάθειά του να διαφύγει της σύλληψης από τις ομοσπονδιακές αρχές. Το ίδιο έτος ο πρώην σύμβουλος της NSA κατέφυγε στη Ρωσία όπου του χορηγήθηκε άσυλο.

Διαβάστε επίσης:

«Σνόουντεν» του Όλιβερ Στόουν: Ποιες ελευθερίες είμαστε διατεθειμένοι να εγκαταλείψουμε ως πολίτες;