Όλα ξεκίνησαν από ένα τηλεφώνημα: «Έχω μια ιδέα» μου είπε ο συνομιλητής μου. «Διάλεξε μερικά από τα πιο αγαπημένα σου τραγούδια, ταίριαξέ τα μέσα σε μια ιστορία και φέρτη να την κάνουμε ραδιοφωνική εκπομπή». Η ιδέα μου άρεσε. Ήμασταν στην καρδιά εκείνου του μαύρου περσινού χειμώνα – που να φανταστώ τότε ότι ο GAP και η παρέα του μας επεφύλασσαν ένα ακόμα πιο μαύρο φθινόπωρο…”, ο συγγραφέας Τεύκρος Μιχαηλίδης μιλά στην Κρυσταλία Πατούλη για τη δημιουργική πορεία της συγγραφής -από την ιδεα μέχρι το τυπογραφείο- του νέου του βιβλίου “Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού”, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πόλις.

Ads

 

«… Μουνταμάρα έξω, μουνταμάρα μέσα, χρειαζόμουν κάτι για να μου αλλάξει τη διάθεση: Καλοκαίρι, διακοπές, Κυκλάδες. Μια καλοκαιρινή ερωτική ιστορία σ’ ένα κυκλαδίτικο νησί. Στη Σέριφο! Κι από τραγούδια αγαπημένα όσα θες·Εντίθ Πιάφ, Κριστόφ, Σαββόπουλος, Καίτη Χωματά (η γλυκιά μου, με τη φωνούλα της ανατράφηκα και τώρα μας έφυγε). Ήλιος, θάλασσα, νοσταλγία, seventies, τότε που σε πείσμα της Χούντας ζούσαμε και σκεφτόμασταν, συνειρμοί, συγκρίσεις, πώς πέρασαν τα χρόνια…
 
Φυσικά ο ήρωας θα είναι ένας φοιτητής των μαθηματικών και μέσα στην ιστορία θα μπλέξει ένα μαθηματικό πρόβλημα. Ένα πρόβλημα από τον μακρύ κατάλογο των προβλημάτων που έχω καταγράψει ως «υποψήφια για αφηγηματική εκμετάλλευση». Το πρόβλημα των τεσσάρων χρωμάτων! Κόλλαγε θαυμάσια.
 
Τα χρώματα του καλοκαιριού, έτσι όπως ερχόντουσαν στη μνήμη μου μέσα στο καταχείμωνο και τη μαυρίλα της χρεοκοπίας, τα τέσσερα χρώματα που σύμφωνα με την εικασία του Guthrie θα έπρεπε να αρκούν για να χρωματίσουν οποιονδήποτε χάρτη.  Το νήμα της ιστορίας στήθηκε στο πι και φι. Μέρα με τη μέρα η ιστορία εμπλουτιζόταν. Αναδρομές, εικόνες, περιστατικά έρχονταν σαν τσαμπιά να κρεμαστούν στον κύριο κλώνο.
 
Είχα αρχίσει να ανησυχώ πως όλο αυτό το υλικό δε θα χωρούσε σε μια εκπομπή, κοίταζα και ξανακοίταζα τι πρέπει να κόψω όταν ήρθε το δεύτερο τηλεφώνημα. Η κρίση, η λιτότητα, οι περικοπές… Κοντολογίς, όλες οι πόρτες που χτύπησε ο φίλος μου ήταν κλειστές. Αντίο εκπομπή. Δε βαριέσαι. Καμιά δουλειά δεν πάει χαμένη. Κάποια στιγμή κάτι θα την κάνω…
 
Έβαλα την ιστορία μου στο ψυγείο και ξαναγύρισα στις άλλες μου ασχολίες. Το βιβλίο που δουλεύω εδώ και χρόνια – το είχα αρχίσει πριν καν τελειώσω τον Αχμές βρισκόταν σε πολύ καλή φάση. Έπεσα πάλι με τα μούτρα στη δουλειά. Δεν είναι κι απλή υπόθεση: από τα τρίσβαθα της Μικρασίας ξεκινάει ο ήρωας για να φτάσει μέσω φασιστικής Ιταλίας και Ισπανικού εμφύλιου στη μεταπολεμική Γαλλία, συναντώντας σε κάθε βήμα του τη συμμετρία: μαθηματική, φυσική, δυναμική, αισθητική.

Έλα όμως που στην έρευνα για το ένα βιβλίο έπεφτα συνέχεια πάνω σε υλικό για το άλλο! Η Γαλλία μετά την απελευθέρωση, η εξέγερση των μεταλλωρύχων της Σερίφου στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο Ρεμάρκ, ο Ζολά… Ήρθε και μια μετάφραση ενός βιβλίου του Dowek για τη μετεξέλιξη των αποδεικτικών μεθόδων κάτω από την επίδραση της πληροφορικής,  που έπαιξε κι αυτό το ρόλο του. Ένα μεγάλο μέρος του Les metamorphoses du calcul (εξαιρετικό παρεμπιπτόντως – θα κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Εκκρεμές) στρέφεται γύρω από το σάλο που προκάλεσε η απόδειξη του θεωρήματος των τεσσάρων χρωμάτων στη μαθηματική κοινότητα. Οι ιδέες για τη μετεξέλιξη της εκπομπής σε μυθιστόρημα με βομβάρδιζαν η μια μετά την άλλη.
 
Στο μεταξύ είχε έρθει και το καλοκαίρι. Στις διακοπές βγάζω την συνήθως την περισσότερη δουλειά. Οι μεγάλοι περίπατοι με τα πόδια, οι ξάπλες στην παραλία βοηθάνε να κατέβουν ιδέες. Προσπάθησα να πειθαρχήσω. Θέλησα να υποχρεώσω τον εαυτό μου να σκέφτεται το ένα βιβλίο. Όμως οι σκέψεις για το …άλλο  συνέχισαν να ζουζουνίζουν γύρω μου, σαν τα κουνούπια που φέτος το καλοκαίρι είχαν την τιμητική τους.
 
Στο τέλος το πήρα απόφαση. Πρώτα Τα τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού κι ύστερα το άλλο. Νάτα λοιπόν τα τέσσερα χρώματα, ένα βιβλίο που η δημιουργία του κράτησε κάπου εννιά μήνες, όσο κι η κυοφορία ενός μωρού. Πήρε λοιπόν το δρόμο του, λυτρώθηκα κι εγώ, έφτιαξε και το κέφι μου. Ελπίζω να βοηθήσει τον αναγνώστη ν’ αντέξει την κόλαση που ζούμε.
Αυτά.»

“Τα Τέσσερα χρώματα του καλοκαιριού”, Εκδόσεις Πόλις.