Ένα ιδιαίτερο ζήτημα στην ποίηση είναι η διαχρονικότητα των συλλογών και των ποιημάτων. Κι έτσι θεωρούμε ότι πρέπει να προσεγγίζεται και από την κριτική και από το κοινό. Η ενσωμάτωση επικαιρικών στοιχείων στην ποίηση συχνά γοητεύει και σαφώς εισάγει στα ελληνικά γράμματα καταστάσεις ή έννοιες που δεν προϋπήρχαν, λόγω ακριβώς της κοινωνικής εξέλιξης.

Ωστόσο, η διαχρονικότητα χρονική απόσταση είναι εκείνη που στην πραγματικότητα χαρακτηρίζει μία συλλογή κι έναν δημιουργό. Και η διαχρονικότητα θεμελιώνεται στην απομάκρυνση του επίκαιρου γεγονότος και στην τοποθέτησή του στη σπείρα του χρόνου και της ιστορίας. Αυτά τα χαρακτηριστικά διαθέτει η ποιητική συλλογή του Απόστολου Παλιεράκη «μεταποίηση σε στιγμές διαρκείας» (Μανδραγόρας, 2011).

Πρόκειται για υπαρξιακή ποίηση με έντονα κοινωνικά και πολιτικά χαρακτηριστικά που ισορροπούν σε ήπιες αλληγορίες μέσα σε ολιγόστιχη φόρμα. Ο ποιητής αγωνιά για το κοινωνικό παρόν και μέλλον. Ας μην ξεχνάμε πως η συλλογή εκδόθηκε το 2011, πριν ακόμα έρθουν οι μεγάλες ανατροπές της κρίσης. Ωστόσο, ο ποιητής ήδη αναζητά ένα αποκούμπι παρηγοριάς και κοινωνικής αφύπνισης σε αυτό που βλέπει να πλησιάζει (ιστορική υστερία, διάψευση, περί επανάπαυσης, περί επαγρύπνησης, επισφάλειες κινημάτων, απρόοπτα, στεγνώνει και η ζωή, τέλος οι αυταπάτες, ξεχαστήκαμε, τελικός λογαριασμός, και κάτι καλό, ναι ξανά, δύο ζωές, κερκόπορτα, μεταρρύθμιση). Η αγωνία για την κοινωνία όμως εμπνέει και υπαρξιακές αναζητήσεις (σπάταλοι, αποστροφή, αστείρευτη πηγή, φτερωτή ελπίδα, νοών ουσίαν).

Το κύριο συναίσθημα της συλλογής είναι η απογοήτευση και η μελαγχολική αντιμετώπιση των ανατροπών στη ζωή και την κοινωνία. Ο αποφθεγματικός λόγος ενισχύει και αισθητοποιεί το αίσθημα της αποκάρδιωσης (περιορισμοί, ιδιοτροπία, περί επανάπαυσης, στεγνώνει κι η ζωή, μεταρρύθμιση) με τους “απότομους” στίχους και τα ελλειπτικά νοήματα. Η εκφραστική λιτότητα του Παλιεράκη ισορροπεί με τη χρήση επιθέτων και επιθετικών μετοχών, καθώς θεμελιώνεται στην σύντομη φόρμα με στίχους θρυμματισμένους σε “συντετριμμένα” ονοματικά ή ρηματικά σύνολα.

Ενίοτε, υιοθετεί ένα πιο παιγνιώδες ύφος (μη αναμενόμενο, επί της ουσίας, στερημένο άλφα στερητικό, τελετουργίες, κερκόπορτα) που στηρίζεται στο σημαίνον ή το σημαινόμενο, αναδεικνύοντας μία γλωσσική δύναμη που γοητεύει μέσα στο κοινωνικό αλληγορικό ή υπαρξιακό περιεχόμενό της. Η βραχυλογική έκφραση μαγνητίζει με τον πειραματισμό μες στο γλωσσοκεντρικό πρίσμα του ποιητή. Πειραματίζεται όμως, παράλληλα, και με τη φόρμα του χαϊκού (αναστροφή, περί-φρόνηση(ς))  και πλησίον τούτης -ξεπερνώντας τις ιαπωνικές συλλαβικές νόρμες (περί διαύγειας, χυδαιότητα, επί της ουσίας, αποστροφή).
Το ίδιο λιτή όμως είναι η εικαστική του. Αδρές πινελιές που σχεδιάζονται από ονοματικά σύνολα, διαμορφώνουν έναν αφαιρετικό χώρο που ταξιδεύει τον αναγνώστη/ακροατή. Το κάδρο ισορροπεί άρτια με την ολιγόλεκτη φόρμα χωρίς να μονοπωλεί την προσοχή, αλλά ενισχύοντας το περιεχόμενο με την ποιητική χροιά του. Η εικονοπλασία του δεν μονοπωλεί την αναγνωστική προσοχή. Αντίθετα, επενεργεί ως όχημα μεταφοράς των συναισθημάτων και του  μηνύματος του δημιουργού.

Η λυρική του διάθεση με τα ρομαντικά τοπία μαγεύει μέσα στη θραυσματική στιχουργική του και χαρίζει μία ποικιλία χρωμάτων μέσα πλάνα αργής κίνησης (περί επιλογών ημέρας, απρόοπτα, εξαιρετικά αισιόδοξο, υπαινικτικό χάδι, αστείρευτη πηγή, το ρολόι των ευχών, επίμονος δραπέτης, φτερωτή ελπίδα). Άλλοτε, το καναβάτσο του ξεπερνώντας τον φυσιολατρικό λυρισμό εμπλουτίζεται με φως και σκιές με την ελεγχόμενη τοποθέτηση των λέξεων (περί επιλογών φωτός, imiteleis συμφωνίες, απρόοπτα). Έτσι, όμως ισορροπεί την μελαγχολική διάθεση και περιορίζει την αίσθηση της απόγνωσης ή της αγχώδους ανησυχίας.
Αξίζει δε να σημειώσουμε τον λειτουργικό ρόλο των τίτλων στις συνθέσεις· σχεδόν όλοι είναι χωρίς -οριστικό ή αόριστο- άρθρο (πλην ενός) και μονολεκτικοί ή αποτελούμενοι από ένα σύντομο ονοματικό ή προθετικό σύνολο. Χαρακτηριστικό είναι ότι υπηρετούν τις συνθέσεις ως ένας ακόμα στίχος που τις συμπληρώνει δημιουργώντας την εντύπωση πως ο τίτλος συνδιαλέγεται με το έργο. Άλλοτε, ως αναγκαίο συστατικό στοιχείο βοηθούν στο “ξεκλείδωμα” της αλληγορίας και διαμορφώνουν το συναισθηματικό πλαίσιο αναφοράς του ποιήματος (πικρή ειρωνεία, ήπια ειρωνεία κλπ).

Ο Παλιεράκης καταφέρνει να ποιήσει με ορίζοντα το χρόνο χωρίς να μένει στενά στο επίκαιρο. Αντίθετα, αναγάγει το επικαιρικό στοιχείο σε μία διαχρονική διάσταση με πανανθρώπινα χαρακτηριστικά. Τα συναισθήματα και τα γεγονότα του παρόντος απλώς δίνουν την ευκαιρία στον ποιητή να στοχαστεί και να εκθέσει καλλιτεχνικά τις δικές του κοινωνικές ή άλλες αγωνίες μεταφέροντάς τις μέσω των συναισθημάτων στον αναγνώστη/ακροατή.

τοβιβλίο