[…] Εάν κάτι με λυπεί στην όλη υπόθεση, η οποία κατά τα άλλα μου έφερε τόσες χαρές, δεν είναι ούτε οι αρνητικές κριτικές ούτε οι φανατικοί εχθροί που απέκτησα χάρη σ’ αυτό το μυθιστόρημα. Δυστυχώς, ένα σωρό αναγνώστριες και αναγνώστες θεωρούν ότι ουδέποτε ξαναέγραψα κάτι παρόμοιο σε δύναμη και σε βάθος, κάτι που να τους αναστατώνει ή να τους σφραγίζει στον ίδιο βαθμό. Και μού ζητούν επίμονα να επαναλάβω το εγχείρημα, «να ξαναγράψω μία “Λούλα”», όπως το θέτουν. Όμως, κάτι τέτοιο, όσο και να το θέλω, είναι μάλλον αδύνατον. «Λoύλα» είναι μόνο μία […]  Ο συγγραφέας Βαγγέλης Ραπτόπουλος, αφηγείται στην Κρυσταλία Πατούλη, τη δημιουργική εμπειρία της συγγραφής –από την ιδέα μέχρι το τυπογραφείο– ενός από τα 24 βιβλία του, το οποίο μόλις επανακυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

Ads

Θυμάμαι ότι, πριν ακόμη συλλάβω καν την ιστορία της «Λούλας», είχα αρχίσει να δουλεύω πάνω σε μια άλλη ιστορία με τον ίδιο τίτλο, που το θέμα της ήταν και πάλι η λαγνεία.

Υποθέτω ότι ήταν η ίδια η εποχή που, σαν άλλος θεατρικός υποβολέας, μου υπέβαλε το συγκεκριμένο θέμα, η εποχή της πλασματικής ευμάρειας και του άκρατου καταναλωτισμού, στη διάρκεια της οποίας, σύμφωνα με τον Ηλία Πετρόπουλο, ζήσαμε το «θρίαμβο της πορνογραφίας».
 
Επειδή και οι δύο ιστορίες είχαν στοιχεία νουάρ ή θρίλερ, με άλλα λόγια έμοιαζαν εν μέρει με εφιάλτες, είχα φτάσει σε ένα συμπέρασμα σχετικά με το περιεχόμενό τους.

Συνήθως, το βασικό χαρακτηριστικό μιας κοινωνίας από το οποίο ωφελείται κατά κόρον, αποτελεί ταυτόχρονα και τον εφιάλτη της. Ή αλλιώς, στο βάθος η κοινωνία φοβάται ότι το μεγαλύτερό της πλεονέκτημα συνιστά ταυτόχρονα και την πιο μεγάλη απειλή. Εάν, λοιπόν, το εν λόγω χαρακτηριστικό είναι για τις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες η επιστημονική γνώση, σε χώρες όπως η Ελλάδα το ρόλο αυτόν τον παίζει η λαγνεία.

Ads

Όσο για την ανοργασμία της ηρωΐδας μου, που είναι το σταθερό της βάσανο σε όλη την έκταση του μυθιστορήματος και ο πρωταρχικός κινητήρας της αφήγησης, θεώρησα εξαρχής ότι έχει μια μεταφορική διάσταση. Μια διάσταση την οποία αναφέρω ρητά και στο γραπτό μου, κάπου κοντά στο μέσον του.

Μεταφορικά μιλώντας, κάθε κοινωνία παραδομένη στην εξουσία του χρήματος είναι ανίκανη να φτάσει σε οργασμό, δηλαδή να αισθανθεί αληθινή απόλαυση, με αποτέλεσμα το ψυχικό κενό. Επειδή, ως γνωστόν, οι σπουδαιότερες αξίες στη ζωή ―έρωτας, αγάπη, φιλία―, όταν γίνονται αντικείμενο οικονομικής συναλλαγής, φθίνουν και ατροφούν μέχρι εξαφάνισης.

Είχα, επίσης, εξαρχής συνείδηση ότι θα μεταχειριζόμουν, εκτός από το ρεαλισμό, και αφηγηματικούς τρόπους από τη λογοτεχνία του φανταστικού, και κυρίως από τη λογοτεχνία τρόμου που καλλιεργεί ο αγαπημένος μου Στίβεν Κινγκ. Με τη μόνη διαφορά ότι ο Κινγκ παραμένει θεματολογικά ένας συντηρητικός συγγραφέας, αλλιώς δεν θα συγκινούσε τόσο μεγάλα πλήθη αναγνωστικού κοινού παγκοσμίως. Αντίθετα, η δική μου επιλογή ενός θέματος όπως η λαγνεία και ενός υλικού απροκάλυπτα πορνογραφικού μετέβαλε αναγκαστικά το γραπτό μου σε κάτι, εάν όχι ριζοσπαστικό, τουλάχιστον ακραίο.

Ξεκίνησα να γράφω από το σημείο που στην τυπωμένη εκδοχή είναι το δεύτερο, το μεσαίο μέρος. Και ως συνήθως κόλλησα κι άφησα το γραπτό μου στην άκρη για μήνες. Ώσπου, πηγαίνοντας διακοπές, συνέλαβα την ιδέα της συγκατοίκησης της ηρωΐδας μου με μια άλλη κοπέλα, που ψυχικά και ερωτικά βρίσκεται στον αντίποδά της. Εύθραυστη, σεμνότυφη και άπειρη η Λούλα, σκληρή, αγοραία και περπατημένη η Εύη. Η αντιπαράθεσή τους μού έλυσε τα χέρια.

Με θυμάμαι να γράφω σαν μανιακός. Αγόρασα στυλό και κόλλες χαρτί, δεν είχα μαζί μου τον υπολογιστή, και τις γέμιζα με ρυθμούς πολυβόλου. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, αφού διόρθωσα το πρώτο μέρος, ολοκλήρωσα και το δεύτερο. Οπότε και ξανακόλλησα. Μέχρι τότε νόμιζα ότι το μυθιστόρημα τελείωνε σ’ εκείνο το σημείο. Φτάνοντας όμως εκεί, συνειδητοποίησα ότι αυτό δεν ήταν, επ’ ουδενί, το τέλος. Χρειάστηκε να περάσει καιρός για να γράψω και το τρίτο μέρος.

Αν και φανταζόμουν ότι το μυθιστόρημα θα γεννούσε αντιδράσεις, ομολογώ ότι δεν μπορούσα να μαντέψω το μέγεθός τους. Σχεδόν αμέσως μόλις κυκλοφόρησε, ξέσπασαν δύο πράγματα. Αφενός η σχεδόν συντονισμένη επίθεση εναντίον του από τη συντριπτική πλειοψηφία των κριτικών λογοτεχνίας, και αφετέρου η θυελλώδης ανταπόκριση του αναγνωστικού κοινού. Ιδίως το τελευταίο διχάστηκε και παραμένει μέχρι σήμερα διχασμένο απέναντι στη «Λούλα», η οποία έχει πλέον αισίως φτάσει στα 19.000 τυπωμένα αντίτυπα.
 
Εάν κάτι με λυπεί στην όλη υπόθεση, η οποία κατά τα άλλα μου έφερε τόσες χαρές, δεν είναι ούτε οι αρνητικές κριτικές ούτε οι φανατικοί εχθροί που απέκτησα χάρη σ’ αυτό το μυθιστόρημα. Δυστυχώς, ένα σωρό αναγνώστριες και αναγνώστες θεωρούν ότι ουδέποτε ξαναέγραψα κάτι παρόμοιο σε δύναμη και σε βάθος, κάτι που να τους αναστατώνει ή να τους σφραγίζει στον ίδιο βαθμό. Και μού ζητούν επίμονα να επαναλάβω το εγχείρημα, «να ξαναγράψω μία “Λούλα”», όπως το θέτουν. Όμως, κάτι τέτοιο, όσο και να το θέλω, είναι μάλλον αδύνατον. «Λoύλα» είναι μόνο μία.-

Εισαγωγή στη Μυθοπλασία με τον συγγραφέα Βαγγέλη Ραπτόπουλο

* κάνοντας εγγραφή στο newsletter συμφωνείτε με τους όρους χρήσης της υπηρεσίας Moosend

Σε συνεργασία με τον Πολυχώρο Τέχνης Αλεξάνδρεια και στα πλαίσια του σεμιναρίου “Αφήγηση Ζωής“, ο συγγραφέας Βαγγέλης Ραπτόπουλος, εισάγει τους συμμετέχοντες “στα μυστικά της Μυθοπλασίας…”, όπως εξηγεί ο ίδιος, «…με την έννοια ότι η δημιουργική διαδικασία παραμένει ένα μυστήριο. Τουλάχιστον για μένα, ακόμα και μετά από δεκαεπτά δημοσιευμένα έργα μυθοπλασίας».

– Πληροφορίες: Έναρξη 11/11/2013, Πολυχώρος Τέχνης Αλεξάνδρεια, τηλ. 210-8673655.