Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, μιλά στο tvxs.gr και την Κρυσταλία Πατούλη για το ταξίδι του στις 20 Σεπτεμβρίου στο Βερολίνο, όπου είναι καλεσμένος για να εκπροσωπήσει την Ελλάδα με αφορμή το μυθιστορήμά του «Ήλιος με δόντια» (Εκδ. Εστία 2010) που θα παρουσιαστεί στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού από τους Th. Wohlfahrt και H. Schmidt-Henkel στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της Europa literarisch (Η Λογοτεχνική Ευρώπη).

Ads

 
Όπως ενημερώθηκα από τον κύριο Ελευθέριο Οικονόμου που διευθύνει το παράρτημα του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού του Βερολίνου, είσαι καλεσμένος για μία παρουσίαση η οποία εντάσσεται στον κύκλο “Europa literarisch”, μία σειρά, δηλαδή, λογοτεχνικών παρουσιάσεων με τίτλο «Η λογοτεχνική Ευρώπη». Τι ξέρεις για την συγκεκριμένη διοργάνωση;
Από ότι γνωρίζω, καθιερώθηκε στις αρχές του 2008 με πρωτοβουλία της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Γερμανία, λόγω του Ευρωπαϊκού Έτους Διαπολιτισμικού Διαλόγου σε συνεργασία με την EUNICΒερολίνου και παρουσιάζει συγγραφείς όλων των χωρών της Ε.Ε.
 
Στον πρώτο κύκλο η Ελλάδα είχε εκπροσωπηθεί από την συγγραφέα Ιωάννα Καρυστιάνη. Πώς διαμορφώνονται αυτοί οι «κύκλοι»;
Κάθε μήνας είναι αφιερωμένος σε μία χώρα, έναν συγγραφέα και ένα βιβλίο και η επιλογή των χωρών, γίνεται αλφαβητικά). Ο πρώτος κύκλος, ο οποίος ξεκίνησε το 2008 διήρκησε 27 μήνες. Τώρα, έχει ξεκινήσει ο δεύτερος κύκλος και ο μήνας του Σεπτεμβρίου είναι αφιερωμένος στην λογοτεχνία της Ελλάδας.

Εκπροσωπείς την Ελλάδα στον δεύτερο κύκλο με το βιβλίο σου «Ήλιος με δόντια», που θα παρουσιαστεί, όμως παράλληλα θα πραγματοποιηθούν και κάποιες συνεντεύξεις όπως και συζητήσεις με το κοινό. Αν σε ρωτήσουν ποια είναι η γνώμη σου για την οικονομική κρίση στην Ελλάδα, τι θα απαντήσεις σε σχέση με αυτό που σκέφτεσαι τώρα;
Ναι, θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου σε κοινό, και στη συνέχεια μάλλον κάποιες συνεντεύξεις από το Γραφείο Τύπου της Ευρωπαϊκής επιτροπής όπως και από την ελληνική εκπομπή της κρατικής ραδιοφωνίας του Βερολίνου και της Ρηνανίας-Βεστφαλίας, όπου προφανώς θα τεθεί και το ζήτημα της ελληνικής οικονομικής κρίσης.
Νομίζω, θα πω ότι την κρίση την υποτιμούμε αν την ονομάζουμε μόνο οικονομική. Η κρίση είναι πολιτισμική και το κερασάκι της είναι το οικονομικό κομμάτι. Και όλο αυτό, οφείλεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό στους έλληνες πολιτικούς και στους έλληνες πολίτες, αλλά έχει ευθύνες επίσης σε πολύ μεγάλο ποσοστό και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία εδώ και πάρα πολλά χρόνια έχει αφήσει σε δεύτερη μοίρα το θέμα «άνθρωπος» και έχει μπει σε μία κόντρα με το υπερατλαντικό μοντέλο ανάπτυξης, εστιάζοντας στο κέδρος, στο χρήμα. Άρα οι ευθύνες είναι μοιρασμένες. Ξεκινούν από την Ευρώπη που έχει αυτόν τον προσανατολισμό του κέδρους και του ανταγωνισμού με το αμερικανικό οικονομικο-κοινωνικό μοντέλο και μοιράζονται με τους έλληνες πολιτικούς αλλά και πολίτες που τα τελευταία χρόνια έχουν μπει κι αυτοί για τα καλά στην ίδια λογική με αποτέλεσμα να έχουν το μυαλό τους μόνο στο χρήμα το οποίο βέβαια έχουν διαχειριστεί με απληστία, με απανθρωπιά.

Στην παρουσίαση του βιβλίου σου, θα διαβαστούν μεταφρασμένα αποσπάσματα στα γερμανικά και θα γίνει μετά η συζήτηση με το κοινό. Το βιβλίο αυτό, αφηγείται την ιστορία του Κωσταντή στην περίοδο της Γερμανικής Κατοχής. Οπότε, προφανώς, γι αυτό το επέλεξαν;
Από ότι μου είπαν από το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, το γερμανικό κοινό δεν ενδιαφέρεται τόσο για το ιστορικό μέρος του βιβλίου (όπου εκτός των άλλων γίνεται ένας βομβαρδισμός επί γερμανικής κατοχής από Εγγλέζικα βομβαρδιστικά κλπ.) όσο για το λογοτεχνικό μέρος του βιβλίου και αυτό είναι το ενδιαφέρον.

Εκτός από το λογοτεχνικό μέρος, δεν τους ενδιαφέρει και ο ήρωας του βιβλίου και η ιστορία του;
Ναι, το λογοτεχνικό μέρος περιλαμβάνει και τον ήρωα τον Κωσταντή. Ο ήρωας είναι ο πρωταγωνιστής του λογοτεχνικού μέρους, εφόσον είναι και πρωτοπρόσωπα γραμμένο το πρώτο μέρος.

Για σένα τι είναι ο Κωσταντής;
Είναι ένας άνθρωπος από αυτούς που η στην κοινωνία ονομάζονται τρελοί και είναι περιθωριοποιημένοι. Είναι οι… λοξοί άνθρωποι, που τους αγαπώ. Και τον Κωσταντή τον «έφτιαξα» για να δείξω ποιά εντύπωση μπορεί να έχουμε εμείς για τον εαυτό μας και ποια εντύπωση μπορεί να έχουν οι άλλοι για τον εαυτό μας. Και αυτή η εντύπωση μπορεί να είναι ταυτισμένη με όλον το βίο μας και να πεθάνουμε έχοντας αυτή την εντύπωση, που είναι διαφορετική από αυτήν που έχει η υπόλοιπη κοινωνία. Επίσης, ήθελα να δείξω, πώς μία κοινωνία μπορεί να στοχοποιήσει έναν άνθρωπο, να τον τρελάνει, να τον κατατάξει σε ένα «κουτάκι» που λέγεται «διαφορετικός», «ιδιόρυθμος» κλπ., και να τον έχει στην άκρη.

Επειδή δεν τον κατανοεί;
Ναι.  Ό,τι δεν καταλαβαίνουμε το ονομάζουμε «τρελό» ή «επικίνδυνο», ή… οτιδήποτε.

Η συγκεκριμένη διοργάνωση, από όσο ξέρω, ξεκίνησε έχοντας φιλοδοξία να συνεισφέρει στην κατανόηση και γνωριμία των «διαφορών» και γενικά των στοιχείων που συνθέτουν το γλωσσικό και πολιτιστικό στοιχείο της κάθε χώρας, οπότε σε αυτό το σημείο, φαίνεται ότι το βιβλίο έχει να συνεισφέρει… εφόσον στον «Ήλιο με δόντια» γίνεται μία προσπάθεια, όπως είπες πριν, κατανόησης του «διαφορετικού». 
Ναι, έτσι νομίζω.
 
Τι άραγε, θα επιθυμούσες, φεύγοντας από το Βερολίνο να «κρατήσουν» από την Ελλάδα, τη λογοτεχνία, τον πολιτισμό και την κοινωνία μας, μέσω αυτού του βιβλίου και του συγγραφέα του; Τι θα ήθελες, δηλαδή, να αποτυπωθεί στο κοινό;
Είτε είναι στην Ελλάδα, είτε στην Γερμανία, δεν έχω κάτι διαφορετικό να πω από αυτό που συνηθίζω να λέω σε όλες τις παρουσιάσεις που με καλούν. Κι αυτό είναι ότι στην Ελλάδα, (γιατί στο εξωτερικό δεν γνωρίζω, όμως για την Ελλάδα μπορώ να το πω) η λογοτεχνία κυκλοφορεί γύρω μας, και αυτό είναι το βασικό. Ότι δηλαδή, η ζωή έχει την τέχνη μέσα της και η καθημερινότητά μας παράγει λογοτεχνία. Αυτό θα ήθελα να θυμούνται…

(Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Βερολίνο – ec.europa.eu/deutschland/commission/offices/berlin/index_de.htm – και την Literaturwerkstatt – www.literaturwerkstatt.org. Περισσότερα στοιχεία για τις εκδηλώσεις της «Λογοτεχνικής Ευρώπης» περιέχονται στην ιστοσελίδα: ec.europa.eu/deutschland/commission/offices/berlin/index_de.htm )