Συνομιλήσαμε με τη συγγραφέα Κωνσταντία Σκανδάλου – Κορδολαίμη με αφορμή την έκδοση του μυθιστορήματός της «Της αλός νεύμα» από τις εκδόσεις Βακχικόν (2023).

Μιλήστε μας για το πρώτο σας βιβλίο.

Το πρώτο λογοτεχνικό βιβλίο ήρθε ως μέσο έκφρασης και επικοινωνίας με το αναγνωστικό κοινό. Η λογοτεχνική γραφή μπήκε όψιμα στη ζωή μου, αποτελώντας καταφύγιο, μετά τη συνταξιοδότηση από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Αφορά σε πνευματικές ανησυχίες μου σχετικά με την αρμονική συνύπαρξη και τη στάση ζωής απέναντι στον μετακινούμενο, τον «ξένο».

Το νεύμα της αλός, του περιγιαλιού που σε αναζωογονεί, σε προσκαλεί σε ένα ταξίδι μετοίκησης πραγματικό ή φανταστικό, ένα ταξίδι του σώματος ή του πνεύματος, ένα ταξίδι με ευχάριστη ή δυσάρεστη κατάληξη.

Το βιβλίο αποτυπώνει ένα διαχρονικό και διατοπικό θέμα- πρόβλημα που γίνεται εύληπτο με εργαλείο την τέχνη του λόγου, που διαθέτει καλαισθητική, υποβλητική, επιβλητική και αφοπλιστική ισχύ.

Ως εκπαιδευτικός για δεκαετίες, διοχέτευα την κοινωνική ευαισθησία μου, σε μεγάλο βαθμό, στη διαπροσωπική επικοινωνία με τους μαθητές μου και τους συναδέλφους που αποτελούν την ευρύτερη οικογένειά μου. Στο βιβλίο μου υπάρχουν και αναφορές εκπαιδευτικού περιεχομένου. Το όφειλα στην εκπαίδευση, στην πολιτεία, που επένδυσε στην επιστημονική μου συγκρότηση.

Με απεριόριστη εκτίμηση, αφιερώνω το βιβλίο μου στους εκπαιδευτικούς για την καθημερινή κατάθεση της ψυχής τους στο οικοδόμημα της εκπαίδευσης.

Για να πείσετε κάποιον να αγοράσει το βιβλίο σας, τι ακριβώς θα του λέγατε;

Κάθε συγγραφέας πιστεύει ότι έχει να πει κάτι ενδιαφέρον στις φίλες και τους φίλους της ανάγνωσης, με σεβασμό στο νου και την ψυχή τους. Στην εποχή των μεγάλων αντιθέσεων, η πολυπολιτισμική συνύπαρξη και η ενσυναίσθηση διαμορφώνουν προϋποθέσεις για αρμονική και ειρηνική «συστέγαση» λαών.

Προτείνω στον υποψήφιο αγοραστή να αποκτήσει το βιβλίο, γιατί θεωρώ ότι ο χρόνος που θα διαθέσει για την «ανάγνωσή» του, με τις απαιτούμενες υποθέσεις, τους συνδυασμούς και τους συσχετισμούς, θα λειτουργήσει εποικοδομητικά στη σκέψη του.

Τον προτρέπω να εστιάσει στην οπτική γωνία προσέγγισης του θέματος, τον καλώ να εντοπίσει τις θετικές και αρνητικές συμπεριφορές (εξάλλου και οι δύο συνιστούν πρότυπα μίμησης ή αποφυγής), τον προκαλώ να ακολουθήσει τους μετακινούμενους ήρωες, μετανάστες ή πρόσφυγες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γενιάςπου υπηρετούν τον «ξένο», τον προσκαλώ να βιώσει τις ψυχικές διακυμάνσεις τους, να τονώσει τη συναισθηματική νοημοσύνη του και να πάρει θέση, να δει τον «άνθρωπο», να χαλαρώσει την άγονη αντιπαράθεση ή να στηλιτεύσει την κοινωνική του στάση. Η ανωνυμία κάποιων ηρώων τού επιτρέπει να ταυτιστεί μαζί τους και να μετοικήσει σε ένα ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, ένα μόρφωμα, που προδιαγράφεται ως «Ευφοροχώρα».

Περιγράψτε μας τον τρόπο που δουλέψατε για τη συγγραφή του βιβλίου σας;

Πάντα κατέγραφα αυθόρμητες σκέψεις, αλλά δεν είχα προχωρήσει στην έκδοση λογοτεχνικού βιβλίου. Στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα κάποιες προσωπικές εμπειρίες έδωσαν το στίγμα στη σκέψη μου, αλλά η μυθοπλασία τις παραγκώνισε.

Καταρχάς, τέθηκε ο στόχος του βιβλίου ώστε, πέρα από τη λογοτεχνική στόχευση, να καταστεί και ωφέλιμο, καθώς μέσα από μία πολυποικιλία ετερόκλιτων συμπεριφορών και περιβαλλόντων εμπλουτίζεται, με την παράλληλη δράση, ο κεντρικός πολυπρόσωπος ήρωας, ο «ξένος».

Με την παρουσίαση των δύο οικογενειών, (Εκείνου και Εκείνης, Φίλου και Φίλης) και κάποιων περιφερειακών ηρώων περιχαρακώνονται οι συμπεριφορές που τροφοδοτούν τη νοητική λειτουργία.

Στη συνέχεια μέσα από την αφήγηση δόθηκε έμφαση στην καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης του αναγνώστη. Κάποια στοιχεία θα ήθελα να λειτουργήσουν ως πρόκληση για αναζήτηση βιβλιογραφικών αναφορών.

Διαβάζετε άλλους συγγραφείς, Έλληνες και ξένους; Ποια βιβλία αποτέλεσαν οδηγοί για την πρώτη σας συγγραφική δουλειά;

Όταν ήμουν παιδί το εξωσχολικό βιβλίο δεν υπήρχε στην οικογένεια. Μια εξαιρετική φιλόλογος στο γυμνάσιο, που σήμερα δίνει τα δικά της ιδιαίτερα δείγματα γραφής, με μύησε στο βελούδινο λόγο. Εφεξής μου άρεσε η ανάγνωση βιβλίων όχι απαραίτητα λογοτεχνικών αλλά και βιβλίων με επιστημονικό και παιδαγωγικό περιεχόμενο. Διδάσκοντας, ως φιλόλογος, απόλαυσα πολλά αποσπάσματα βιβλίων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων που μου προκαλούσαν το ενδιαφέρον και την ενασχόληση με τον συγγραφέα και το έργο του.

Ως μέλος σε λέσχη φιλαναγνωσίας, προσέγγισα ευρεία γκάμα λογοτεχνικών κειμένων. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιον λογοτέχνη, υπάρχουν πνευματικοί ογκόλιθοι που προκαλούν δέος. Όλοι αφήνουν στην ψυχή μου κάποιο αποτύπωμα. Θα μπορούσα, ενδεικτικά, να αναφέρω την «Αργώ» του Θεοτοκά που αποτυπώνει τη ρευστή ιδεολογικοπολιτική κατάσταση της εποχής, παρόλο που δέχτηκε και αρνητικές κριτικές.

Τελευταία προσέγγισα με ενδιαφέρον την τετραλογία του Θοδωρή Παπαθεοδώρου(Οι Κόρες της Λησμονιάς. οι Μάνες της Άδειας Αγκαλιάς. τα Δάκρυα των Αγγέλων. οι Καιροί της Μνήμης )που φωτίζει μια εποχή με μυθιστορηματική πλοκή και έντονο ιστορικό πρόσημο.

Δε θεωρώ ότι κάποια συγκεκριμένα βιβλία αποτέλεσαν οδηγό στη συγγραφική μου δραστηριότητα, παρόλο ότι η λογοτεχνία, σε μεγάλο βαθμό, τροφοδότησε και οριοθέτησε το πνευματικό μου περίγραμμα.

Ποια ήταν η εμπειρία σας μέχρι την έκδοση του βιβλίου σας;

Η δημιουργία ενός βιβλίου, το αποκύημα της σκέψης και της φαντασίας, προϋποθέτει πέρα από τη συγγραφή απαιτητική και υπεύθυνη εργασία στην ταξινόμηση του υλικού και στις τελευταίες παρεμβάσεις στο κείμενο. Είναι σημαντικό να εμπιστεύεσαι ένα πνευματικό σου έργο στα χέρια μιας έμπειρης ομάδας ειδικών και να συνεργάζεσαι άψογα μαζί τους, μέχρι να αποκτήσει το δημιούργημά σου τη θέση του στην καρδιά σου και στην προθήκη του βιβλιοπωλείου. Εκτιμώ πολύ τους συνεργάτες μου των εκδόσεων «Βακχικόν» και τους ευχαριστώ.

Είναι συναρπαστική εμπειρία! Χαίρομαι που το τόλμησα.