Αυτή είναι η ιστορία της Κοκό Σανέλ, που μέσα από ένα απίστευτο προσωπικό ταξίδι, κατέληξε να γίνει η θρυλική σχεδιάστρια μόδας, ένα διαχρονικό σύμβολο επιτυχίας, ελευθερίας και στυλ. Το φιλμ «Στον Κόσμο της Κοκό Σανέλ», το οποίο ήταν Υποψήφιο για το Όσκαρ Καλύτερων Κοστουμιών, διατίθεται δωρεάν, μέσα από την ψηφιακή ταινιοθήκη της ΕΡΤ.

Ένα μικρό κορίτσι μπαίνει με την αδελφή του σε ορφανοτροφείο της κεντρικής Γαλλίας, περιμένοντας μάταια κάθε Κυριακή τον πατέρα τους να έρθει. Μια τραγουδίστρια καμπαρέ με αδύναμη φωνή προσπαθεί να διασκεδάσει ένα κοινό από μεθυσμένους στρατιώτες. Μια ντροπαλή μοδίστρα φτιάχνει στριφώματα σε ένα επαρχιακό ραφείο.

Μια νεαρή, αδύνατη μετρέσα βρίσκει καταφύγιο στην αγκαλιά του προστάτη της, Ετιέν Μπαλσάν. Μια ερωτευμένη γυναίκα αρνείται τον γάμο ακόμα και στον άντρα που αγαπά. Μια επαναστάτρια που αντιδρά στις συμβάσεις της εποχής και ντύνεται με τα πουκάμισα των εραστών της.  Πρωταγωνιστούν: Οντρέ Τοτού, Αλεσάντρο Νίβολα, Μπενουά Πελβό.

Από πολύ μικρή ηλικία, η σκηνοθέτης Αν Φοντέν ήταν λάτρης της Κοκό Σανέλ: «Με είχε συγκινήσει η προσωπικότητά της, το γεγονός ότι ήταν αυτοδημιούργητη: ένα φτωχό και αμόρφωτο κορίτσι από την επαρχία, που όμως βρισκόταν τόσο μπροστά από την εποχή της».

Όταν, χρόνια μετά, της δόθηκε η ευκαιρία να γυρίσει μια ταινία για τη Σανέλ, η Φοντέν έθεσε δύο προϋποθέσεις στους παραγωγούς: να εστιάσει στην πρώτη περίοδο της ζωής της διάσημης σχεδιάστριας, στη δύσκολη πορεία της προς τη δόξα και να την υποδυθεί μία ηθοποιός που θα μπορούσε να αναλάβει αυτό τον ιδιαίτερο χαρακτήρα, όχι απλά να τον μιμηθεί.

Όταν συνάντησε από κοντά την Οντρέι Τοτού, ήξερε ότι είχε βρει την πρωταγωνίστριά της: «αν η Οντρέι συμφωνούσε και αν οι παραγωγοί δεχόντουσαν να ασχοληθούμε με τα νεανικά χρόνια της Σανέλ, θα ήμουν έτοιμη για την πρώτη μου ταινία εποχής». Η Τοτού πράγματι συμφώνησε: «Βαθιά μέσα μου περίμενα ότι θα μου κάνουν μία τέτοια πρόταση, με συγκεκριμένη οπτική γωνία, γιατί με γοήτευε το σύγχρονο του χαρακτήρα της Σανέλ, το πνεύμα της και η θέση που κατάκτησε για τις γυναίκες. Όταν η Αν μου εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο θα προσέγγιζε το θέμα, αμέσως δέχτηκα» λέει η πρωταγωνίστρια.

Όσον αφορά στη συνεργασία της με τη Φοντέν, αναφέρει: «Η Αν μου επέτρεψε να αναπτύξω τη φύση της Σανέλ φωτίζοντας διαφορετικές πτυχές και συναισθήματά της, να είμαι γλυκιά και ευάλωτη αλλά ταυτόχρονα απαιτητική και περήφανη. Ήταν μεγάλο πλεονέκτημα το ότι η σκηνοθέτης ήταν γυναίκα, γιατί μόνο μια γυναίκα θα μπορούσε να αποτυπώσει τη θέση του «ασθενούς φύλου» την εποχή εκείνη».

Για την πρώτη της ταινία εποχής, η Αν Φοντέν συγκέντρωσε μια ομάδα έμπειρων επαγγελματιών όπως ο καλλιτεχνικός διευθυντής Ολιβιέ Ραντό (Gabrielle, Βασίλισσα Μαργκό) και όλοι μαζί μελέτησαν σημαντικές ταινίες που αναφέρονται στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Ο Ραντό ασχολήθηκε στενά με τη ζωή της Κοκό Σανέλ: «Δεν είχαμε πολλά στοιχεία για το ξεκίνημα της Σανέλ και έπρεπε μόνοι μας να ανακαλύψουμε τι την επηρέασε στις δημιουργίες της. Έτσι δώσαμε μεγάλη σημασία στο ορφανοτροφείο Ομπαζίν, που σίγουρα επηρέασε το στυλ της Κοκό με τις ασπρόμαυρες στολές του» εξηγεί ο καλλιτεχνικός διευθυντής.

Η Φοντέν και ο Ολιβιέ Ραντό  αναζήτησαν τις κατάλληλες τοποθεσίες που θα τους επέτρεπαν να κινηματογραφήσουν την ταινία εξολοκλήρου στη Γαλλία: στόχος τους ήταν να ανακαλύψουν δημιουργικούς τρόπους που θα εξασφάλιζαν την πιο νατουραλιστική ατμόσφαιρα. Και για να αναπαραστήσουν τον πύργο του Ετιέν Μπαλσάν στο Ρουαλιέ, όπου η Σανέλ νιώθει για πρώτη φορά ελεύθερη μετά την καταπίεση του ορφανοτροφείο και του καμπαρέ, επιλέχθηκε ο πύργος του Μιλμόντ, ένα καλοδιατηρημένο κτίριο του 18ου αιώνα στη Βόρεια Γαλλία.

Όταν κεντρικός ήρωας ενός έργου είναι η Κοκό Σανέλ, τα κοστούμια παίζουν φυσικά πρωταγωνιστικό ρόλο. Γι’ αυτό το απαιτητικό project η Φοντέν επέλεξε τη διπλά βραβευμένη με Σεζάρ ενδυματολόγο Κατρίν Λετεριέ, γνωστή από τις συνεργασίες της με μεγάλους σκηνοθέτες όπως ο Αλέν Ρενέ, ο Λουί Μαλ, ο Ρόμπερτ Άλτμαν, ο Λικ Μπεσόν και ο Ρίντλεϊ Σκοτ.

Για τη διεύθυνση φωτογραφίας, η Φοντέν εμπιστεύτηκε τον Κριστόφ Μποκάρν: οι δύο μαζί επέλεξαν να κινηματογραφούν ταυτόχρονα με δύο κάμερες ώστε να διατηρείται καλύτερα ο ρυθμός. «Δε θέλαμε να καταφύγουμε στην αυταρέσκεια των ταινιών εποχής, με τα περιγραφικά πλάνα από ψηλά, τα εντυπωσιακά σκηνικά και τους εκατοντάδες κομπάρσους. Η ταινία είναι σχεδόν εξολοκλήρου γυρισμένη από την οπτική γωνία της Σανέλ, με εξαίρεση δύο-τρεις σκηνές που συνδέονται με τα συναισθήματά της» εξηγεί ο Μποκάρν.

Τέλος, το soundtrack υπογράφει ο καταξιωμένος συνθέτης Αλεξάντρ Ντεπλά (Η Απίστευτη Ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον, Η Βασίλισσα) που προσπάθησε να αποτυπώσει το χαρακτήρα της Σανέλ στη μουσική του φιλμ. «Η μουσική ακολουθεί την οπτική γωνία της Κοκό Σανέλ, δεν υποδηλώνει καταστάσεις αλλά παρακολουθεί τα αισθήματα και τις αντιδράσεις της» εξηγεί ο Ντεπλά. Για τις ανάγκες του έργου ο συνθέτης έγραψε ένα βαλς – χαρακτηριστικό της εποχής εκείνης – που επαναλαμβάνεται στην ταινία, αλλά για τα υπόλοιπα μουσικά θέματα χρησιμοποίησε και πιο σύγχρονους ήχους. Η ηχογράφηση έγινε στα στούντιο της Abbey Road, με 60 μουσικούς από τη Συμφωνική Ορχήστρα του Λονδίνου.

«Για μένα ήταν πολύ σημαντικό το σύνολο του έργου να θυμίζει την Κοκό Σανέλ, χωρίς αισθητικούς λυρισμούς και υπερβολές. Το στυλ της ξεχωρίζει κυρίως για την κομψή απλότητα των γραμμών και την αυστηρότητά του, σε αντίθεση με τη φλύαρη μόδα εκείνης της εποχής. Οι κορσέδες και τα βολάν ήταν μια διακοσμητική αντίληψη ενώ  για τη Σανέλ σημασία είχε η ύπαρξη, ο άνθρωπος, και αυτό έπρεπε να φαίνεται σε όλο το φιλμ.» – Αν Φοντέν

Διαβάστε επίσης:

• Ο Ρομαντισμός στον Κινηματογράφο: Ωντρέ Τοτού και «Αμελί»
• «Η Άλλη Μποβαρί» της Αν Φοντέιν

Η Ψηφιακή Ταινιοθήκη της ΕΡΤ

Στο Web Tv της ΕΡΤ (Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση), μπορείς κανείς να βρει σπουδαίες ταινίες, ντοκιμαντέρ, αλλά και τηλεοπτικές σειρές, οι οποίες μετά την προβολή τους στην μικρή οθόνη, παραμένουν εκεί για ένα χρονικό διάστημα, το οποίο κυμαίνεται από μερικές ημέρες, μέχρι εβδομάδες. Η ταινία «Στον Kόσμο της Κοκό Σανέλ / Coco Before Chanel / Coco avant Chanel», θα είναι διαθέσιμη δωρεάν στην ψηφιακή ταινιοθήκη της ΕΡΤ, μέχρι και την Τετάρτη 14 Οκτωβρίου του 2020.

Στον Kόσμο της Κοκό Σανέλ / Coco Before Chanel / Coco avant Chanel
Σκηνοθεσία: Αν Φοντέν
Σενάριο: Αν Φοντέν , Καμίλ Φοντέν, Κρίστοφερ Χάμπτον (Βασισμένο στο βιβλίο «L’Irrégulière ou mon Itinéraire Chanel» της Έντμοντ Σαρλρου
Πρωταγωνιστούν: Οντρέ Τοτού, Αλεσάντρο Νίβολα, Μπενουά Πελβό, Μαρί Γκιλέν
Μουσική: Αλεξάντρ Ντεσπλά
Έτος Παραγωγής: 2009
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία, Βέλγιο
Διάρκεια: 105 λεπτά