Στην Ουκρανία, οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές απέρριψαν το νομοσχέδιο αμνηστίας που είχε ως στόχο τον τερματισμό της πολιτικής αναταραχής στη χώρα, αρνούμενοι να εγκαταλείψουν τα κατεχόμενα κυβερνητικά κτίρια και να διαλύσουν τα οδοφράγματα με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των κρατουμένων ακτιβιστών.  Οι διαδηλώσεις στην Ουκρανία, που αναφέρονται συλλογικά ως  «Euromaidan», άρχισαν στα τέλη Νοεμβρίου, αφού ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς αρνήθηκε να υπογράψει την πολυαναμενόμενη εμπορική συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, απόφαση την οποία ακολούθησε η σύναψη οικονομικής συμφωνίας με τη Ρωσία. Την ίδια ώρα, πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν την προσχώρηση και ενίσχυση των ακροδεξιών και νεοναζιστικών ομάδων στις αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις. Επιμέλεια: Νικολέττα Ρούσσου.

Ads

 
 Οι διαδηλωτές εκφράζουν τη δυσπιστία τους έναντι της κυβέρνηση και του νομοσχέδιου αμνηστίας που πρότεινε. «Αμφιβάλουμε για την τιμιότητα και την αξιοπρέπεια των κυβερνητικών αρχών. Είναι επικίνδυνοι. Γι ‘αυτό και δεν φεύγουν. Βρισκόμαστε εδώ, με σκοπό να παραιτηθεί ο πρόεδρος και να διαλυθεί η κυβέρνηση. Χρειαζόμαστε πλήρη αλλαγή. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι», δήλωσαν ορισμένοι διαδηλωτές.
 
Οι διαδηλώσεις αυξήθηκαν ραγδαία μετά από τη βίαιη καταστολή των αστυνομικών. Ενώ αρχικά ήταν οι εθνικιστές που πρωτοστάτησαν στις διαδηλώσεις, υπήρξαν και ειρηνικοί διαδηλωτές που συμμετείχαν. Ο τραγικός απολογισμός των συγκρούσεων με την αστυνομία ήταν 5 διαδηλωτές να χάσουν τη ζωή τους και εκατοντάδες να τραυματιστούν. Η αστυνομία επιτέθηκε επίσης εναντίον δεκάδων δημοσιογράφων, καταστρέφοντας τον εξοπλισμό τους. Καθώς οι εντάσεις έγιναν πιο έντονες την Τετάρτη, ο πρώτος πρόεδρος της χώρας μετά την ανεξαρτησία της, Λεονίντ Κραβτσούκ, τόνισε τη σοβαρότητα της κρίσης.
 
«Η κατάσταση είναι, ειλικρινά, πολύ δραματική. Όλος ο κόσμος αναγνωρίζει και η Ουκρανία αναγνωρίζει, ότι η χώρα βρίσκεται στο χείλος του εμφυλίου πολέμου. Υφίστανται παράλληλες εξουσίες στη χώρα, και υπάρχει μια de facto εξέγερση. Όταν οι συνταγματικές αρχές αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους, καθίσταται σαφές ότι πρόκειται για μια απώλεια της εξουσίας. Αυτό σημαίνει απλά επανάσταση», δήλωσε ο Λεονίντ Κράβτσουκ.
 
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Ουκρανού Άντον Σεκχοβστοφ, ερευνητή του University College του Λονδίνου στην εκπομπή Democracy Now,  το κίνημα των Euromaidan είναι απαλλαγμένο από κάθε είδους νεοναζιστικό μόρφωμα, τονίζοντας πως το ποσοστό των ακροδεξιών διαδηλωτών είναι μικρό. «Οι ισχυρισμοί περί ύπαρξης νεοναζιστών και αντισημιτών στο κίνημα προέρχονται από τη ρωσική προπαγάνδα που έχει βρει υποστηρικτές και στην Ευρώπη. Το κίνημα των Euromaidan είναι ένα πολυπολιτισμικό δημοκρατικό μόρφωμα που προσπαθεί να χτίσει μια καινούρια Ουκρανία, μια δημοκρατική Ουκρανία. Η στροφή προς την Ευρώπη αποτελεί ουσιαστικά στροφή προς τη δημοκρατία, μακριά από τον απολυταρχισμό της Ρωσίας και της Ευρασιατικής Ένωσης, η οποία θα ενώσει πολλά απολυταρχικά κράτη, όπως τη Λευκορωσία, το Καζακστάν και τη Ρωσία. Οι Ουκρανοί δεν αγωνίζονται μόνο για τη δική τους ελευθερία, αλλά και για να αποτρέψουν την εξάπλωση του απολυταρχισμού προς τη Δύση.»
 

Διαβάστε επίσης: Ουκρανία: Η ακροδεξιά πνίγει το «Κίνημα της Ευρώπης»

Ωστόσο οι απόψεις διίστανται αναφορικά με την αντιμετώπισης της κρίσης στην Ουκρανία. Ο Στέφεν Κοέν, ομότιμος καθηγητής των ρωσικών και πολιτικών επιστημών του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης και του Πανεπιστήμιο του Princeton υπογραμμίζει ότι η Ουκρανία ήταν πάντοτε διαιρεμένη, στην Ουκρανία της Δύσης και στην Ουκρανία της Ρωσίας, κατηγορώντας παράλληλα την Ε.Ε ως υποκινητή της κρίσης στη χώρα.
 

 
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση έδωσε στην ουκρανική κυβέρνηση ένα τελεσίγραφο, λέγοντας της ότι θα συνάψει την οικονομική συμφωνία μαζί της με τον όρο να μην υπογράψει μια αντίστοιχη με τη Ρωσία. Ωστόσο η συμφωνία αυτή αποτελεί ουσιαστικά οικονομική καταστροφή για την Ουκρανία, όχι για τους διανοούμενους και τους ευκατάστατους, αλλά για τους απλούς πολίτες. Η ουκρανική οικονομία βρίσκεται στο χείλος της κατάρρευσης, με αποτέλεσμα να χρειάζεται δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτό που προσέφερε η Ε.Ε ήταν 600 εκατομμύρια, θέλοντας να επιβάλει τις ίδιες πολιτικές λιτότητας που μαστίζουν την Ευρώπη», εξήγησε ο Κοέν στην εκπομπή Democracy Now.
 
Σύμφωνα με τον Κοέν, η ανατροπή της τωρινής ουκρανικής κυβέρνησης η οποία είναι νόμιμα εκλεγμένη, σημαίνει κατάλυση της δημοκρατίας, εγκυμονώντας παράλληλα τον κίνδυνο να ξεσπάσουν αναταραχές αντίστοιχες με εκείνες της Αιγύπτου, όταν ανατράπηκε ο Μόρσι. Ο καθηγητής τόνισε ότι με τη σύναψη της εν λόγω συμφωνίας, η Ουκρανία θα έπρεπε να συμμορφωθεί με τις στρατιωτικές πολιτικές του ΝΑΤΟ, γεγονός που θα οδηγούσε στο ξέσπασμα Ψυχρού Πολέμου.  Επιπλέον υπογράμμισε ότι οι δυνάμεις του Βιτάλι Κλίτσκο έχουν χάσει τον έλεγχο των κινητοποιήσεων, με συνέπεια οι ακροδεξιές οργανώσεις να έχουν αναλάβει τις διαδηλώσεις και να προβαίνουν σε πράξεις βίας, όπως η ρίψη βομβών μολότοφ και η κατάληψη κτιρίων.
 
«Οι ακροδεξιοί της Ουκρανίας μισούν τόσο την Ευρώπη όσο και τη Ρωσία. Επίσημη δήλωση τους είναι: οι Ευρωπαίοι είναι ομοφυλόφιλοι, και οι Εβραίοι η φθορά του ουκρανικού κράτους. Δεν θέλουν καμία σχέση ούτε με την Ευρώπη ούτε με τη Ρωσία. Ποια είναι η πολιτική τους δράση; Γράφουν στα κτίρια της δυτικής Ουκρανίας, «Εβραίοι ζουν εδώ» Αυτό ακριβώς έγραφαν και οι Ναζί πάνω στα σπίτια των Εβραίων, όταν κατέλαβαν την Ουκρανία», δήλωσε ο Κοέν και συνέχισε λέγοντας «Τα πρώτα θύματα οποιασδήποτε επανάστασης είναι οι μετριοπαθείς. Και οι μετριοπαθείς έχουν χάσει τον έλεγχο των κινητοποιήσεων που εκείνοι δημιούργησαν, με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της αμερικανικής κυβέρνησης τον περασμένο Νοέμβριο. Και έτσι τώρα όλα είναι δυνατά, μεταξύ των οποίων δύο Ουκρανίες»
 
Στη συνέχεια εξήγησε ότι η αντιπολίτευση με επικεφαλής τον Κλίτσκο αρνήθηκε την πρόταση του Προέδρου της Ουκρανίας περί  κυβέρνησης συνασπισμού, και ανάληψης της θέσης του πρωθυπουργού από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, καθώς κάτι τέτοιο θα έβρισκε αντίθετους τους διαδηλωτές, με αποτέλεσμα να έχανε την υποστήριξη τους.
 
Από την άλλη πλευρά ο Σεκχοβστοφ υποστήριξε ότι η πρόταση περί κυβέρνησης συνεργασίας απορρίφθηκε από την αντιπολίτευση, καθώς η Ουκρανία είναι προεδρευομένη δημοκρατία και η θέση του πρωθυπουργού έχει μειωμένες αρμοδιότητες. Έπειτα πρόσθεσε: «Ο Γιανουκόβιτς έχει πλέον τον έλεγχο όλων των ολιγαρχικών επιχειρήσεων στην Ουκρανία. Προσπαθούσε να χτίσει μια ολόκληρη αυτοκρατορία και να δώσει στην οικογένειά του και στους επιχειρηματίες που συνδέονται με αυτήν όλη την οικονομική δύναμη στην Ουκρανία. Γι’ αυτό τώρα αγωνίζεται μέχρι θανάτου, διότι αν χάσει, η οικογένειά του θα χάσει όλα τα χρήματα που έχει κλέψει από τον ουκρανικό λαό και επένδυσαν στις ευρωπαϊκές τράπεζες, καθώς και στις ευρωπαϊκές και αμερικανικές επιχειρήσεις.»

* Ο τίτλος είναι από το θέμα του Democracy Now