Η Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα επαναλειτουργήσει σύντομα, όπως δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός σε κοινή συνέντευξή Τύπου το βράδυ της Παρασκευής με τον Γιώργο Παπανδρέου στην Αθήνα. Οι δύο πρωθυπουργοί μίλησαν, μεταξύ άλλων, για το Αιγαίο και το Κυπριακό, ενώ νωρίτερα υπογράφηκαν 21 μνημόνια συνεργασίας Ελλάδας –Τουρκίας. Η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού ολοκληρώθηκε το Σάββατο με την έγγραφη υποστήριξη της Ολυμπιακής εκεχειρίας καθώς και με παραινέσεις στα ελληνικά ΜΜΕ να αποδίδουν τη θετική εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και να μη λειτουργούν μόνον ως «ραντάρ».

Λίγο πριν την αναχώρησή του για την Τουρκία, ο κ. Ερντογάν, σε συμβολική τελετή στο Καλλιμάρμαρο Στάδιο, υπέγραψε στο βιβλίο της Ολυμπιακής εκεχειρίας. Από το Καλλιμάρμαρο, ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε ότι «οι 21 συμφωνίες, που υπογράφηκαν χθες μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, εμπεδώνουν μια νέα πορεία συνεργασίας και ειρήνης σε ό,τι αφορά την Ολυμπιακή εκεχειρία», προσθέτοντας ακόμη ότι η Ελλάδα θα υποστηρίξει θερμά την υποψηφιότητα της Κωνσταντινούπολης και της Τουρκίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020.

Ο Τούρκος πρωθυπουργός, από την πλευρά του, ευχαρίστησε τον κ. Παπανδρέου, διότι «διατίθεται να προσφέρει όλη την τεχνογνωσία που έχει αποκομίσει η Ελλάδα για τους Ολυμπιακούς αγώνες του 2004».

Νωρίτερα, ο κ. Ερντογάν είχε συνάντηση με διευθυντές των ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια της οποίας χαρακτήρισε τη χθεσινή ημέρα ως «ιστορική ημερομηνία» για τις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Σε ερωτήσεις των διευθυντών, ο Τούρκος πρωθυπουργός απάντησε προτρέποντας τα ΜΜΕ να αποδίδουν τη θετική εικόνα των ελληνοτουρκικών σχέσεων και να μη λειτουργούν μόνον ως «ραντάρ», αναπαράγοντας ειδήσεις για παραβιάσεις του εναερίου χώρου, καθώς -όπως είπε- «στα επτάμισυ χρόνια, που είμαι πρωθυπουργός, δεν βομβάρδισα κάποια χώρα. Αν δεν είστε εσείς ήρεμοι, πώς θα μεταδώσετε σωστά τα μηνύματα, ώστε να υπάρχει ειρήνη στην περιοχή μας;».

Παράλληλα, σημείωσε πως θα εξετάσει την πρόταση Παπανδρέου για την υποβολή σχεδίων πτήσεων. «Δεν είμαστε οι δύο χώρες σε εμπόλεμη κατάσταση. Μέχρι τώρα λειτουργούμε μέσω του ΝΑΤΟϊκού σταθμού, που μεταφέρει εκατέρωθεν τις πληροφορίες για τις υπερπτήσεις μας. Δεν βλέπω, όμως, γιατί να μην αλληλο-ενημερωνόμαστε για τις πτήσεις μας, ταυτόχρονα με την ενημέρωση προς το ΝΑΤΟ».

Σχετικά με το Κυπριακό και τη στάση του νέου Τουρκοκύπριου ηγέτη, ο Τούρκος πρωθυπουργός σημείωσε πως «ο Έρογλου είχε διαφορετική στάση επί Ταλάτ, εμείς, όμως, ως εγγυήτριες χώρες πρέπει να διευκολύνουμε τη διαδικασία». Σε ερώτηση, δε, σχετική με την πρότασή του για τη σύγκληση πολυμερούς διεθνούς διάσκεψης για το Κυπριακό και τις δυνατότητες συμφωνίας, που «γεννά» ένα τέτοιο πολυπρόσωπο σχήμα, απάντησε με ερώτηση: «γιατί νομίζετε πως βρίσκεται ο ΟΗΕ τόσα χρόνια στην Κύπρο;» και πρόσθεσε πως τόσο ο ΟΗΕ, όσο και η ΕΕ, δραστηριοποιούνται στο Κυπριακό. «Αν οι ηγέτες συμφωνήσουν μεταξύ τους, τότε δεν μας χρειάζονται», σημείωσε.

Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας υπογράμμισε, τέλος, πως «όταν ήρθαμε στην εξουσία οι αμυντικές δαπάνες βρίσκονταν στην πρώτη θέση του προϋπολογισμού μας. Τώρα, στην 1η θέση είναι οι δαπάνες για την Παιδεία, στη 2η οι δαπάνες για την Υγεία και οι αμυντικές δαπάνες είναι στην 4η ή την 5η, κι αυτό γιατί έχουμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα της τρομοκρατίας». «Δεν έχουμε βλέψεις σε βάρος της χώρας σας. Είμαστε μια μεγάλη χώρα και έχουμε πολλά εδάφη να αξιοποιήσουμε», τόνισε.

Κοινή συνέντευξη Τύπου Παπανδρέου-Ερντογάν

Την Παρασκευή, κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο Τούρκος πρωθυπουργός δήλωσε ότι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα επαναλειτουργήσει σύντομα. Οι δύο πρωθυπουργοί μίλησαν, μεταξύ άλλων, για το Αιγαίο και το Κυπριακό.

Ο Ταγίπ Ερντογάν κάλεσε επίσης την ελληνική πλευρά να επιτρέψει την εκλογή (και όχι το διορισμό) του μουφτή στη Δυτική Θράκη, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι ούτε η Τουρκία αναμειγνύεται στο θέμα του Οικουμενικού Πατριάρχη. Είπε μάλιστα ότι δεν τον ενοχλεί η Οικουμενικότητα του Πατριάρχη. O Έλληνας πρωθυπουργός απάντησε τονίζοντας πως οι θρησκευτικές ελευθερίες είναι κατοχυρωμένες στην Ελλάδα και επισημαίνοντας ότι τα ζητήματα αυτά δεν είναι διμερή, αλλά ζητήματα σεβασμού ανθρωπίνων και θρησκευτικών δικαιωμάτων.

Ο κ. Ερντογάν ανέφερε ότι σύντομα θα υπάρξει λύση και στο θέμα του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου και ζήτησε την ανακαίνιση του τζαμιού στην Αθήνα, κάτι το οποίο υποσχέθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός. Παράλληλα, για τα θέματα του Φαναρίου, ο κ. Ερντογάν υποσχέθηκε ότι οι πατριάρχες θα μπορούν να πάρουν την τουρκική ιθαγένεια.

Ακόμα, ο Τούρκος πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη οι πτήσεις στο Αιγαίο να γίνονται από παροπλισμένα αεροπλάνα. Απαντώντας, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι το θέμα τον παραβιάσεων στο Αιγαίο θα μπορούσε να λυθεί αν η Τουρκία έδινε σχέδια πτήσης. «Καλή γειτονία σημαίνει σχέδια πτήσης. Αν η τουρκική αεροπορία τα έδινε, δεν θα υπήρχε ανάγκη αναχαίτισης από τα ελληνικά μαχητικά», είπε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείς για τη διατήρηση του casus belli από τουρκικής πλευράς, ο κ. Ερντογάν σημείωσε πως η Ελλάδα θα πρέπει να πρέπει να εξετάσει γιατί η τουρκική εθνοσυνέλευση το έχει αποφασίσει Σημείωσε πως θα μπορούσε να λυθεί, πρόσθεσε όμως πως δεν είναι ένα θέμα που μπορεί να λυθεί μονομερώς.

«Άδειασμα» του κουμπάρου Καραμανλή για το δημοψήφισμα Ανάν

Όσο αφορά στο Κυπριακό, ο κ. Ερντογάν υπενθύμισε το σχέδιο Ανάν και την προσωπική του πρωτοβουλία, προς τον γ.γ. του ΟΗΕ, να έρθει το θέμα στα Ηνωμένα Έθνη. Σε μια κίνηση που εκθέτει τον κουμπάρο του και πρώην πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, πρόσθεσε ότι στη συνάντηση κορυφής που έγινε το 2004 στην Ελβετία η υπό τον Καραμανλή ελληνική πλευρά ζήτησε, παρά τα όσο είχαν συμφωνηθεί, να μη γίνει καθόλου δημοψήφισμα.

Ο ίδιος ξεκαθάρισε ότι τα λιμάνια της Τουρκίας θα άνοιγαν προς τα κυπριακά πλοία, εφόσον την ίδια ώρα άνοιγαν και τα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας στα τουρκικά πλοία, ενώ εξέφρασε τη βούλησή του να «ανοίξει» τη διαδικασία των συνομιλιών με τη συμμετοχή και διεθνών παραγόντων.

Ενοχλημένη η ΝΔ από την προτροπή Ερντογάν

Να στηρίξουν τα νέα μέτρα που αποφασίστηκαν για τον μηχανισμό βοήθειας παρότρυνε ο Ερντογάν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρξει συναίνεση για να βγει η χώρα από την κρίση. «Όλες οι πολιτικές δυνάμεις πρέπει να επωμιστούν αυτή την ευθύνη γιατί πρόκειται για ένα αμιγώς εθνικό θέμα», σημείωσε ο κ. Ερντογάν.

Οι παραπάνω δηλώσεις προκάλεσαν την αντίδραση της Νέας Δημοκρατίας. «Σεβόμαστε τον Τούρκο Πρωθυπουργό, όπως και κάθε άλλο ξένο ηγέτη που επισκέπτεται τη χώρα μας. Επισημαίνουμε όμως το αυτονόητο: τα εσωτερικά θέματα της Ελλάδος είναι αποκλειστική υπόθεση του ελληνικού λαού και των πολιτικών κομμάτων της χώρας μας», αναφέρει η ΝΔ σε σχετική ανακοίνωσή της.

21 μνημόνια συνεργασίας

Ο Τούρκος πρωθυπουργός έφτασε την Πέμπτη στην Αθήνα συνοδευόμενος από 10 υπουργούς και 100 περίπου Τούρκους επιχειρηματίες. Κατά τη διάρκεια της ημέρας, πρωθυπουργός και υπουργοί είχαν συναντήσεις με Έλληνες πολιτικούς και κατέληξαν στην υπογραφή 21 μνημονίων συνεργασίας των δύο χωρών.

Τα μνημόνια αυτά αφορούν:

– τις εξωτερικές σχέσεις (σύσταση Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, τακτικές πολιτικές διαβουλεύσεις μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών των δύο χώρων, συμφωνία σχετικά με την επικερδή απασχόληση των εξαρτώμενων μελών των διπλωματικών αποστολών και άρση των περιορισμών που ισχύουν στους μεθοριακούς σταθμούς Καστανέων-Παζαρκουλέ)

– τον τομέα των εσωτερικών υποθέσεων και της προστασίας του πολίτη (συμφωνία για την επαναπροώθηση προς την Τουρκία μη νομίμως εισερχομένων μεταναστών, ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών σε θέματα οργανωμένου εγκλήματος, διακίνησης ναρκωτικών και πολιτικής προστασίας, κατάργηση της υποχρέωσης θεώρησης για τους κατόχους τουρκικών ειδικών διαβατηρίων)

– την εκπαίδευση (συνεργασία της Ελλάδας και της Τουρκίας στον τομέα της εκπαίδευσης και συνεργασία σε θέματα επιστήμης και τεχνολογίας του ελληνικού υπουργείου Παιδείας και του Συμβουλίου Τεχνολογικής Έρευνας της Τουρκίας)

– τον τομέα μεταφορών (ανάπτυξη των σιδηροδρομικών και συνδυασμένων μεταφορών μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, συνεργασία στους τομείς των Τεχνολογιών Πληροφορικής, Επικοινωνιών και των Ταχυδρομικών Υπηρεσιών, καθώς και ανάπτυξη της συνεργασίας στον τομέα των οδικών μεταφορών)

– την οικονομική και επιχειρηματική συνεργασία (προώθηση εμπορίου, επενδύσεων και συνεργασία σε υποθέσεις που αφορούν τη ναυτιλία, συνεργασία του Invest in Greece και του αντίστοιχου Investment Support and Promotion Agency of Turkey, τεχνική συνεργασία μεταξύ του Ελληνικού Οργανισμού Τυποποίησης – ΕΛΟΤ και του αντίστοιχου τουρκικού οργανισμού TSE, συνεργασία μεταξύ της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και την Ενωσης Τουρκικών Τραπεζών)

– τον τουρισμό και τον πολιτισμό (προώθηση κοινών ταξιδιωτικών πακέτων προς τρίτες χώρες, κυρίως προς την Κίνα, συνεργασία στον τομέα του πολιτιστικού τουρισμού, διεξαγωγή του 8ου Ελληνοτουρκικού Φόρουμ για τον Τουρισμό στην Αθήνα, ενδυνάμωση της συνεργασίας του Ελληνικού Οργανισμού Ταξιδιωτικών και Τουριστικών Πρακτορείων (HATTA) με τον Οργανισμό Τουρκικών Ταξιδιωτικών Πρακτορείων, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και εμπειριών σε θέματα προστασίας, συντήρησης και αναστήλωσης μνημείων, συνεργασία για την προστασία της πολιτιστικής ιδιοκτησίας και την αποτροπή παράνομων ανασκαφών και διακίνησης αρχαιοτήτων, συνεργασία στον τομέα των ανασκαφών, κοινές διασκέψεις για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, αμοιβαία διοργάνωση κινηματογραφικών εβδομάδων αφιερωμένων στην Ελλάδα και στην Τουρκία, συνεργασία μεταξύ θεατρικών οργανισμών, συνεργασία διευθυντών ορχήστρας κάθε χώρας, με μεγάλες Συμφωνικές Ορχήστρες της άλλης χώρας, συνεργασία των κρατικών οργανισμών βιβλίου, συγγραφέων, μεταφραστών και εκδοτών, ανταλλαγή εκθέσεων φωτογραφίας και εικαστικών τεχνών καθώς και συνεργασία των δύο κρατικών ειδησεογραφικών πρακτορείων)

– τον τομέα της ενέργειας (επιτάχυνση των διαδικασιών για την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού φυσικού αερίου Τουρκίας – Ελλάδας – Ιταλίας, συνεργασία στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας)

– τα δάση, το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή (συνεργασία για τη βέλτιστη διαχείριση των νερών του Έβρου, προσπάθειες για μείωση της ρύπανσης, δασική προστασία και διαχείριση, έρευνα των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στα δασικά οικοσυστήματα, προστασία της βιοποικιλότητας, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών)

Διαβάστε εδώ αναλυτικά τις συμφωνίες.

Διαβάστε επίσης:
Στην Αθήνα ο Τούρκος πρωθυπουργός
Αντιδράσεις αντιπολίτευσης για την επίσκεψη Ερντογάν στην Αθήνα
Η τρέλα των εξοπλισμών και η Τουρκία. Του Στ. Κούλογλου
Το μήνυμα του Ερντογάν στην Αθήνα: «Δεν χρειαζόμαστε άλλα υποβρύχια», του Niyazi Dalyanci
Ε. Μπαγίς: «Ιστορική ευκαιρία» η επίσκεψη Ερντογάν
Επισκέψεις Τούρκων ηγετών: από τον Φατίχ στον Ερντογάν