Ανεξάρτητα εάν κάποιος θεωρεί επιτυχία ή όχι την πρόσφατη συμφωνία του Eurogroup, εκεί που όλοι συμφωνούν είναι ότι η χώρα κέρδισε χρόνο. Χρόνο που θα αποδειχθεί πολύτιμος ανάλογα με τις κινήσεις που θα επιλεγούν για το επόμενο διάστημα, ώστε να δημιουργήσουν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, σε βαθμό τέτοιο ώστε να υπερκαλύπτονται οι ανάγκες πλεονασμάτων και να υπάρξει χώρος για ελαφρύνσεις στα φορολογικά βάρη και στις εισφορές.

Ads

Στο πλαίσιο αυτό, επίσης όλοι συμφωνούν ότι θα είναι καθοριστικός ο ρόλος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των ελεύθερων επαγγελματιών, της ραχοκοκαλιάς της οικονομίας τα προηγούμενα χρόνια.

Με δεδομένα όμως τα χρέη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δημιουργήθηκαν στα χρόνια της οικονομικής κρίσης προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, το όλο  εγχείρημα μοιάζει σαν να ζητάμε από αθλητές δρόμου να καταφέρουν επιδόσεις ολυμπιακών αγώνων με βάρη στα πόδια, πράγμα αδύνατο.

Τι θα μπορούσε να γίνει για να ξεπεραστεί αυτό το “αδιέξοδο”;

Ads

Όπως η χώρα κέρδισε χρόνο, ανάλογα θα πρέπει να δοθεί χρόνος και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, υλοποιώντας το πάγωμα των οφειλών που είχαν δημιουργηθεί μέχρι τις 31.12.2016 προς τον ΟΑΕΕ και που είχε εξαγγείλει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ το 2016, αλλά για τους γνωστούς τότε λόγους υπαναχώρησε, ενώ στο συγκεκριμένο μέτρο είχε δεσμευτεί και η αξιωματική αντιπολίτευση ότι θα το υλοποιήσει, όπως και άλλα κόμματα.

Μέτρο “που θα δώσει ανάσα σε εκατοντάδες χιλιάδες μικρούς και μεσαίους ελεύθερους επαγγελματίες που στενάζουν κάτω από το βάρος των χρεών”, όπως επί λέξη είχε αναφέρει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ σχεδόν δύο χρόνια πριν, το 2016 και ήταν πάγιο αίτημα των θεσμικών εκπροσώπων των ελεύθερων επαγγελματιών, αλλά και απαίτηση των ιδίων που τα τελευταία χρόνια έχουν τη γνώση και τη δυνατότητα να αρθρώνουν αυτοδύναμα λόγο όταν και όπου απαιτείται.

Το πάγωμα των οφειλών που έχουν δημιουργηθεί μέχρι τις 31.12.2016 προς τον ΟΑΕΕ θα επιτρέψει σε πολλές χιλιάδες ελεύθερων επαγγελματιών έχοντας ασφαλιστική ικανότητα να επανακάμψουν και να επεκτείνουν τις οικονομικές τους δραστηριότητες, με μόνη προϋπόθεση την πληρωμή των εισφορών από 1.1.2017 και μετά, αλλά και τη δυνατότητα σε αρκετούς απ’ όσους οδηγήθηκαν σε λουκέτο να επαναδραστηριοποιηθούν αυξάνοντας τα έσοδα στον ΕΦΚΑ και στα δημόσια ταμεία.

Το 1/4 από τις 250.000 μικρές επιχειρήσεις που έκλεισαν τα χρόνια της κρίσης εάν επαναδραστηριοποιηθεί, αυτό θα σημαίνει αύξηση δημοσίων εσόδων, με ποσό ικανό να αντισταθμίσει το ποσό κατά το οποίο ζητούν να μειωθούν οι συντάξεις, ενώ παράλληλα θα σημαίνει και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε αυτή την κρίσιμη για τη χώρα μας περίοδο.

Το μέτρο αυτό, σε συνδυασμό με τη θεσμοθέτηση ακατάσχετου επαγγελματικού λογαριασμού θα άρουν το πρόβλημα των κατασχέσεων σε τραπεζικούς λογαριασμούς λόγω παλιών οφειλών, γεγονός που εξωθεί πολλούς στη μαύρη οικονομία, στερώντας πόρους από τα δημόσια ταμεία.

Η ασφαλιστική ικανότητα αυτομάτως θα καθιστά δικαιούχους των παροχών υγείας του ΕΦΚΑ,  ανεξαρτήτως προηγούμενων οφειλών, όσους πλήρωναν τις εισφορές τους στον ΕΦΚΑ. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την ελάφρυνση του κρατικού προϋπολογισμού, από τον οποίο χρηματοδοτούνται οι υπηρεσίας Υγείας και πρόνοιας που μέχρι τώρα χρησιμοποιούν όσοι ασφαλισμένοι είχαν παλιές οφειλές παρά το γεγονός ότι πλήρωναν τις εισφορές τους στον ΕΦΚΑ και ουσιαστικά υπάρχει επιβάρυνση του προϋπολογισμού άνευ λόγου, αφού οι εισφορές υγείας είναι αμιγώς ανταποδοτικές για συγκεκριμένες υπηρεσίες.

Εκτός όμως από τα οφέλη της οικονομίας από το συγκεκριμένο μέτρο, υπάρχει και μια άλλη διάσταση, ηθική και νομική, καθώς ένα σημαντικό μέρος των οφειλών αυτών ήδη αμφισβητούνται δικαστικά με χιλιάδες προσφυγές και μέχρι να αποφανθεί η Δικαιοσύνη είναι άδικο και ανήθικο τα ποσά των παράνομων αυτών χρεώσεων – οφειλών να επιβαρύνονται με τόκους και προσαυξήσεις. Η διάσταση αυτή μακροπρόθεσμα είναι ίσως σημαντικότερη, γιατί θα επαναφέρει το αίσθημα δικαίου και θα αποκαταστήσει τον κοινωνικό χαρακτήρα της δημόσιας ασφάλισης, στοιχεία απαραίτητα για να ενισχύσουν την κλονισμένη εμπιστοσύνη των ελευθέρων επαγγελματιών στο δημόσιο σύστημα ασφάλισης σε εποχές αμφισβήτησης και απαξίωσής του.

Επειδή αναφερθήκαμε προηγουμένως σε “παράνομες χρεώσεις”, να εξηγήσουμε, για όσους ενδεχομένως δεν γνωρίζουν, ότι το μεγαλύτερο μέρος των οφειλών δημιουργήθηκε από αντισυνταγματικές πρακτικές και συνοπτικά αναφέρουμε τρία βασικά σημεία από την επιχειρηματολογία των νομικών που ασχολούνται με τις προσφυγές:

1) Ενώ οι εισφορές του πρώην ΟΑΕΕ μέχρι και το 2009 αυξάνονταν ακολουθώντας την αύξηση της οικονομίας, έκτοτε και μέχρι και το 2016, παρά την τεράστια μείωση των εισοδημάτων των ελεύθερων επαγγελματιών λόγω της οικονομικής κρίσης, οι εισφορές παρέμειναν σταθερές αντί να μειωθούν. Το συγκεκριμένο αίτημα, μείωσης των εισφορών από το 2009 και μετά, έχει πάει ήδη στο ΣτΕ και αναμένεται να οριστεί ημερομηνία εκδίκασης.

2) Με τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού των εισφορών επί τεκμαρτών εισοδημάτων, ανάλογα με τα χρόνια ασφάλισης, πλήρωναν τις ίδιες εισφορές επαγγελματίες με διαφορετικά πραγματικά εισοδήματα, κατά παράβαση της αρχής της ισότητας που, εκτός από θεμελιώδες άρθρο του συντάγματος, αποτελεί και στοιχείο του πολιτεύματος.

3) Όπως προαναφέρθηκε, με τον προηγούμενο τρόπο υπολογισμού των εισφορών, αυτές ήταν ποσοστό επί τεκμαρτών εισοδημάτων, χωρίς όμως να έχει το συνταγματικό του δικαίωμα ο ασφαλισμένος να τα αμφισβητήσει, κατά παράβαση αποφάσεων του ΣτΕ και των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων για το θέμα των αμάχητων τεκμηρίων που έχουν  κριθεί ως αντισυνταγματικά, γιατί στερούν το συνταγματικό δικαίωμα δικαστικής προστασίας του πολίτη.

Όμως η στέρηση της δικαστικής προστασίας κάθε άλλο παρά συνάδει σε ευρωπαϊκό κράτος δικαίου, θυμίζοντας πρακτικές αυταρχικών καθεστώτων σε χώρες του τρίτου κόσμου και προφανώς θα κριθεί ως αντισυνταγματική στα δικαστήρια.

Οι προαναφερόμενες αδικίες έχουν κατ’ επανάληψη αναγνωριστεί από την Πολιτεία -στην αιτιολογική έκθεση του νέου ασφαλιστικού, σε δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού, σε επίσημα δελτία Τύπου του υπουργείου και αλλού-, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να υπάρξουν οι απαραίτητες ενέργειες ώστε να γίνει επανυπολογισμός των εισφορών κλάδου σύνταξης για τα χρόνια της κρίσης σύμφωνα με τα πραγματικά εισοδήματα των ασφαλισμένων.

Επίσης, ένα μέρος των οφειλών είναι από τις εισφορές του κλάδου Υγείας που συνέχιζε να χρεώνει ο ΟΑΕΕ σε όσους ασφαλισμένους του είχαν οφειλές, για υπηρεσίες όμως που δεν τους παρείχε, αφού σύμφωνα με το καταστατικό του έχαναν την ασφαλιστική ικανότητα. Κι εδώ έχουμε την παγκόσμια ίσως πρωτοτυπία, ευτελισμού κάθε έννοιας δικαίου, να έχει αναγνωρίσει η Πολιτεία, με το άρθρο 73, του Νόμου 4486/2017 ότι όσοι δεν είχαν ασφαλιστική ικανότητα μέχρι 4.4.2016 ήταν αποκλεισμένοι από δωρεάν παροχές Υγείας, αλλά να έχουν χρεωθεί ως οφειλές τα ποσά των εισφορών για τις υπηρεσίες που ήταν αποκλεισμένοι.

Από τα προηγούμενα γίνεται σαφές ότι το μέτρο του παγώματος των οφειλών επιβάλλεται να επανέλθει και μάλιστα επικαιροποιημένο, ώστε η κυβέρνηση να αποκαταστήσει τις αδικίες που η ίδια έχει αναγνωρίσει, με επανυπολογισμό των εισφορών της περιόδου της κρίσης σύμφωνα με τα πραγματικά εισοδήματα των ασφαλισμένων οφειλετών, λόγω αντισυνταγματικότητας του προηγούμενου τρόπου υπολογισμού και αφού αφαιρεθούν οι οφειλές εισφορών κλάδου Υγείας μέχρι τις 4.4.2016. Παράλληλα, θα πρέπει να θεσμοθετηθεί ο ακατάσχετος επαγγελματικός λογαριασμός, για να  μπορούν όσοι έχουν οφειλές να έχουν μια δεύτερη ευκαιρία και να επανέλθουν στην υγιή οικονομία χωρίς τον φόβο των κατασχέσεων σε χρήματα που είναι για πληρωμές προμηθευτών, ασφαλιστικές εισφορές και άλλες πάγιες ανάγκες της επιχείρησής τους.

Ο επανυπολογισμός των εισφορών της περιόδου της κρίσης και η αφαίρεση των οφειλών εισφορών Υγείας στους ασφαλισμένους οφειλέτες θα ανοίξουν τον δρόμο συνταξιοδότησης στην πλειονότητα όσων πληρούν τα κριτήρια, αλλά λόγω υπέρβασης του ορίου των 20.000 οφειλών έχουν βρεθεί σε ομηρεία, στερούμενοι στοιχειωδών πόρων επιβίωσης στην τρίτη ηλικία.

Στο θέμα αυτό, μετά την ενοποίηση όλων των ταμείων, απαιτείται να εφαρμοστεί η αρχή της ίσης μεταχείρισης και να ισχύσουν και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, οι αποφάσεις και τα πορίσματα  της Ολομέλειας Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Συνήγορου του Πολίτη και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που έχουν αποφανθεί για περιπτώσεις δημοσίων υπαλλήλων ότι η στέρηση σύνταξης είναι μέτρο επαχθές και αντισυνταγματικό.

Με δεδομένο ότι από το 2011 και μετά η αναλογική σύνταξη του ασφαλισμένου υπολογίζεται σύμφωνα με τις εισφορές που έχει καταβάλει στην διάρκεια του εργασιακού του βίου, θα πρέπει να αρθεί το όριο οφειλών και να αποδοθούν οι συντάξεις αναλογικά στους δικαιούχους που αυτή τη στιγμή υπερβαίνουν τις 50.000 και η Πολιτεία τους αντιμετωπίζει τιμωρητικά, σαν πολίτες δεύτερης κατηγορίας.

Ντροπή είναι ο ελάχιστος χαρακτηρισμός για τη συλλογιστική όσων στερούν τη σύνταξη σε ανθρώπους που προσέφεραν επί δεκαετίες με τους φόρους και τις εισφορές τους, για να συντηρείται ένα κράτος τέρας που τώρα τους στερεί το δικαίωμα να επιβιώσουν.

Αξίζει, πιστεύουμε, να σημειωθεί ότι η εμμονή να αναζητούνται οφειλές βάσει εισφορών υπολογισμένων σε τεκμαρτά εισοδήματα που ποτέ δεν εισέπραξαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες ουσιαστικά συνιστά δήμευση περιουσιών με τα επακόλουθα κοινωνικά προβλήματα και δημιουργεί εύλογα ερωτήματα για τους λόγους και τα συμφέροντα που εξυπηρετεί διαχρονικά μια κάστα κρατικοδίαιτων Μανδαρίνων, οι οποίοι συστηματικά νομοθετούν τον θάνατο της μικρομεσαίας  επιχειρηματικότητας, εκτός κι αν το κάνουν από άγνοια των συνθηκών της πραγματικής οικονομίας, οπότε είναι καιρός να πάνε σπίτι τους να τα εφαρμόσουν κι όχι στην πλάτη όσων καθημερινά μοχθούν για να τρέφεται η ιερή αγελάδα του δημόσιου τομέα.

Τέλος, και με αφορμή το πρόσφατο νομοσχέδιο για διαγραφή οφειλών σε περιπτώσεις παράλληλης ασφάλισης, απαιτούνται ξεκάθαροι κανόνες για όλους και όχι μόνο για ορισμένες προνομιούχες ομάδες και η δυνατότητα εναλλακτικών επιλογών, ώστε να μπορεί ο ασφαλισμένος να διαγράφει τον χρόνο που αδυνατεί να αποπληρώσει στον δεύτερο φορέα και να του αποδίδεται αναλογικά σύνταξη για τον πληρωμένο χρόνο, χωρίς κατώτατο όριο ετών ασφάλισης.

Βαγγέλης Αχιλλόπουλος, συντονιστής διαδικτυακής Κίνησης Ασφαλισμένων Ανασφάλιστων “ΟΑΕΕ Δράση τώρα!”

Αντώνης Καλοθέου, πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Άργους

Μαίρη Καμπράνη, πρόεδρος Δ.Σ.  Συλλόγου Αλληλεγγύης Ασφαλισμένων ΟΑΕΕ Ν. Ημαθίας “ΔΙΕΚΔΙΚΩ”

Γιάννης Κουφού, πρόεδρος Συλλόγου Ασφαλισμένων Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Νοτίου Αιγαίου

Τάσος Κωστόπουλος, ταμίας Δ.Σ. “ΔΙΕΚΔΙΚΩ”

Γιάννης Μανιάτης, συντονιστής της Κίνησης Ασφαλισμένων “Συμπράττω” (*)

Όθων Μουρμούρης, πρόεδρος ΟΕΒΕ Δράμας, εκλεγμένος στη ΓΣΕΒΕΕ

Αλέξανδρος Οικονομίδης, μέλος Ινστιτούτου Ενδογενούς Παραγωγικής Ανασυγκρότησης – ΙΝΕΠΑ

Γρηγόρης Παππάς, αντιπρόεδρος Δ.Σ. “ΔΙΕΚΔΙΚΩ”

Γιώργος Παπασπυρόπουλος, συντονιστής “ΟΑΕΕ Δράση τώρα!”

Χριστίνα Τζιοβάρα, πρόεδρος Ενιαίου Συλλόγου Ασφαλισμένων Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Ν. Θεσπρωτίας

Κωνσταντίνος – Σπυρίδων Φουντής, τ. πρόεδρος Πανελλήνιας Συντονιστικής Συλλόγων Ασφαλισμένων Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ

Χρήστος Φραγκοτζής, γραμματέας Δ.Σ. “ΔΙΕΚΔΙΚΩ”

Νικόλαος Χαβέλης, πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Ξυλοκάστρου

Μαίρη Χρονοπούλου, πρόεδρος Εμπορικού Συλλόγου Αιγίου

Χάρης Ευθυμιάδης, πρόεδρος Συλλόγου Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Θεσσαλονίκης

Δημήτρης Κυρίτσης, πρόεδρος Συλλόγου Ασφαλισμένων και Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Ν Αττικής