Μόνο απλή υπόθεση δεν αποδεικνύεται η  διαδικ​​​​​​​​ασία της απογραφής πληθυσμού, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη την αντίστοιχη εμπειρία του 2001 και του 2011.

Ήδη από την πρώτη φάση της διανομής των σχετικών εντύπων από τους απογραφείς στα νοικοκυριά, προκειμένου να προχωρήσει η αυτοπογραφή (μέσω της αντίστοιχης ηλεκτρονικής πύλης), τα προβλήματα που παρατηρούνται είναι πολλά και δυσεπίλυτα.

Μια πτυχή των προβλημάτων αυτών φαίνεται πως αφορά τους λεγόμενους “αρνητές” της απογραφής, ανθρώπους δηλαδή οι οποίοι επικαλούμενοι διάφορους λόγους αρνούνται να δώσουν τα απαραίτητα στοιχεία. Αυτή η κατάσταση κάνει ακόμη πιο δύσκολο το έργο των απογραφέων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν μια πρωτόγνωρη κατάσταση.

Μάλιστα, τις τελευταίες μέρες παρατηρείται ένα κύμα παραιτήσεων από απογραφείς, με πιο χαρακτηριστική την περίπτωση της Αχαϊας, όπου όπως σημείωσε μιλώντας στην ΕΡΤ ο προϊστάμενος της Περιφερειακής Υπηρεσίας Στατιστικής, Νίκος Μουρτζούχος, έχουν αποχωρήσει 500 από το σύνολο των 700 ατόμων που ανέλαβαν την διαδικασία στην τοπική κοινωνία.

Ο ίδιος έφερε ως ένα από τα αίτια του κύματος παραιτήσεων την αντιμετώπιση, της οποίας έτυχε μερίδα απογραφέων εκ μέρους πολλών “αρνητών”,  όμως παραδέχτηκε ότι δεν είναι ο μόνος λόγος, αναφερόμενος και στους χαμηλούς μισθούς που δίνονται.

Τα χαμηλά ποσά, ο “θολός” ορίζοντας καταβολής και οι πιέσεις

Κάτι ανάλογο σημειώνουν μιλώντας στο tvxs αρκετοι απογραφείς, οι οποίοι στέκονται στο “θολό τοπίο” που επικρατεί στο οικονομικό τόσο σε ότι αφορά τα ποσά που θα δοθούν όσο και τον χρόνο καταβολής τους.

“Τα χρήματα στην πραγματικότητα είναι σχεδόν τα μισά σε σχέση με αυτά που περιμέναμε” ανεφέρει χαρακτηριστικά μια απογραφέας, ενώ άλλο άτομο που συμμετέχει στη διαδικασία λέει ότι δεν αναμένουν να πάρουν τα χρήματα πριν να περάσει εξάμηνο. Ενδεικτικό είναι άλλωστε το γεγονός ότι όσοι συμμετείχαν στη διαδικασία απογραφής κτιρίων, η οποία διεξήχθη το διάστημα Ιουλιου-Σεπτεμβρίου, δεν εχουν πληρωθεί ακόμη.

Υπαρχουν όμως και άλλα εξίσου σημαντικά προβλήματα, τα οποία οδηγούν πολλούς απογραφείς προ αδιεξόδου και τα οποία έχουν να κάνουν με την ουσία της διαδικασίας. Όπως καταγγέλλει μάλιστα στο tvxs μια απογραφέας, η οποία βρίσκεται στα πρόθυρα της παραίτησης, ασκούνται πιέσεις από στελέχη τοπικών υπηρεσιών, προκειμένου να “καλυφθούν” λάθη και παραλείψεις, που έλαβαν χώρα στην αντίστοιχη διαδικασία προ δεκαετίας. Ακόμη χειρότερη γίνεται η κατάσταση, καθώς -όπως προσθέτει- πρόεδροι κοινοτήτων ζητούν μετ’ επιτάσεως το “φούσκωμα” του πληθυσμού διαφόρων χωριών, μέσω της καταγραφής περισσότερων ατόμων σε αυτά. Φτάνουν μάλιστα στο σημείο να δίνουν και τηλέφωνα ατόμων προθύμων να “απογραφούν”.

Οι αρνητές και τα υπόλοιπα προβλήματα

Παράλληλα, πολλά είναι τα προβλήματα που προκύπτουν στη διαδικασία κάνοντας ακόμη πιο δύσκολο το έργο τους.

“Κατ’ αρχάς λείπει πολύς κόσμος ενδεχομένως και λόγω της κατάστασης -αρκετοί έχουν φύγει και υπό τον φόβο ενός νέου lockodown- με αποτέλεσμα να αναγκαζόμαστε να απευθυνθούμε σε γείτονες” σημειώνουν χαρακτηριστικά.

Προφανώς, από το κάδρο δεν απουσιάζουν οι αρνητές, με έναν απογραφέα να αναφέρει χαρακτηριστικα: “Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας -κυρίως γιαγιάδες- αρνήθηκαν να μας ανοίξουν, κάποιες μάλιστα μας ζητούσαν να έρθουμε άλλη μέρα που θα ήταν κι ο σύζυγός τους στο σπίτι”.

Μάλιστα, κάποιες φορές -όπως προσθέτει- τα πράγματα “αγριεύουν”, καθώς υπάρχουν κάποιοι που δεν θέλουν επ’ ουδενί να δώσουν το παραμικρό στοιχείο.

Σε ότι αφορά τους λόγους που επικαλούνται, αυτοί είναι πολλοί και ευφάνταστοι.

Όπως αναφέρουν οι απογραφείς,  κάποιοι εκφράζουν φόβους μήπως μέσω της διαδικασίας ανακαλύψει η εφορία ή η πολεοδομία κάποιο αυθαίρετο που έχουν στην κατοχή τους, ενώ άλλοι επικαλούνται τον φόβο “φακελώματος”.

Υπογραμμίζουν δε ότι “δεν υπάρχει σαφής οδηγία σχετικά με όσους αρνηθούν να απογραφούν. Η γενική κατεύθυνση είναι όσοι θέλουν και μπορούν να αυτοαπογραφούν (γιατί υπάρχουν και άτομα μεγάλης ηλικίας, το οποία αδυνατούν να ανταπεξέλθούν), να το κάνουν μέχρι τις 27 Νοεμβρίου. Στη συνέχεια, από εκείνη την ημερομηνία μέχρι και της 12 Δεκεμβρίου, οπότε και ολοκληρώνεται η διαδικασία, υπάρχει περιθώριο να πας στα υπόλοιπα σπίτια, όπου δεν έχει γίνει η απογραφή. Τώρα το τι θα γίνει με όσους επιμείνουν  στην άρνηση απογραφής, κανείς δεν ξέρει”.

Οι παραιτήσεις και τα στενά χρονικά περιθώρια

Σε ότι έχει να κάνει με τις παραιτήσεις συναδέλφων τους, οι απογραφείς σημειώνουν πως σε μεγάλο βαθμό έχουν να κάνουν με έναν συνδυασμό απογοήτευσης για τα οικονομικά δεδομένα αλλά και των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Πολλοί είναι δηλαδή που οδηγούνται στην έξοδο υπό τον φόβο ότι εφόσον δεν μπορέσουν να απογράψουν πολλά νοικοκυριά, το ποσό που θα λάβουν τελικά θα είναι πολύ μικρό.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως σε κάθε περίπτωση η καθυστέρηση στην όλη διαδικασία ήταν αρκετά μεγάλη. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως τα σεμινάρια για την εκπαίδευση πολλών απογραφέων ξεκίνησαν γύρω στις 10 Νοεμβρίου, τη στιγμή που σύμφωνα με τους ιθύνοντες η διαδικασία θα έπρεπε να έχει ξεκινήσει από τις 22 Οκτωβρίου. Το αποτέλεσμα ήταν πολλοί απογραφείς να έχουν στη διάθεσή τους μόλις τρεις μέρες για να μοιράσουν τα απαραίτητα έγγραφα, ενώ υπό κανονικές συνθήκες θα είχαν δυο εβδομάδες.