Εγκλωβισμένη στις ακραίες αγκυλώσεις της και αδυνατώντας να διαχειριστεί το προσφυγικό ζήτημα, η κυβέρνηση αποφάσισε να εντείνει την καταστολή, παρουσιάζοντας ένα «οργουελικό» νομοσχέδιο για την παροχή ασύλου, βασισμένο στο δόγμα της καταστολής και του «βίου αβίωτου». Επί της ουσίας, αυθαίρετα θα αποφασίζεται αν θα λάβει ή όχι κάποιος το άσυλο και θα προωθείται άμεσα η επιστροφή του προς τη χώρα καταγωγής. 

Λίγες ώρες μετά τη νέα τραγωδία στη Μόρια, όπου μια γυναίκα έχασε τη ζωή της από τη φωτιά που ξέσπασε στον καταυλισμό και σχεδόν 13.000 άνθρωποι συνεχίζουν να προσπαθούν να επιβιώσουν υπό άθλιες συνθήκες, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως τα μέτρα που θα λάβει είναι να «βαφτίσει» τους πρόσφυγες σε «μετανάστες», εμποδίζοντας τη χορήγηση ασύλου. Σημειώνεται πως το τελευταίο διάστημα καταγράφεται εκρηκτική αύξηση, περίπου 30%, στον αριθμό των προσφύγων με αποτέλεσμα, όπως καταγγέλλουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς και η αστυνομία, η κατάσταση να είναι πλέον μη διαχειρίσιμη. 

Όπως ανακοινώθηκε μετά το υπουργικό συμβούλιο, υπό την προεδρία του Κυριάκου Μητσοτάκη, «διαπιστώνεται πως πλέον πρόκειται για μεταναστευτικό πρόβλημα και όχι προσφυγικό» και στο πλαίσιο αυτό αποφασίστηκε και παρουσιάστηκε «σχέδιο νόμου για αυστηροποίηση του πλαισιού αίτησης και χορήγησης ασύλου». Επί της ουσίας η κυβέρνηση υιοθετεί το δόγμα για «βίο αβίωτο» στους αιτούντες άσυλο, με τον αρμόδιο υπουργό Μιχάλη Χρυσοχοϊδη να παρουσιάζει το νέο νομοσχέδιο. Στο σύστημα ασύλου θα εντάσσονται μόνο όσοι κατά την κυβέρνηση έχουν «προσφυγικό προφίλ» και στο σύστημα θα διατηρούνται μόνο όσοι εξ αυτών συμμορφώνονται με τις «υποδείξεις». Διαφορετικά, αν κριθεί κάποιος (από ποιον;) «αντιδραστικό στοιχείο» τότε εξαιρείται άμεσα από τη διαδικασία και επιστρέφει στη χώρα καταγωγής του.  

Διαβάστε επίσης:

• Στο «φως» το αδιέξοδο στη Μόρια μετά την τραγωδία: Πάνω από 12 χιλιάδες πρόσφυγες σε καταυλισμό τριών χιλιάδων
• «Πρόσφυγες και μετανάστες έψαχναν δικούς τους στα αποκαϊδια»
• ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβέρνηση της ΝΔ δεν έχει σχέδιο για τη μεταναστευτική πολιτική
• Βελόπουλος και Μπογδάνος σε κοινή γραμμή: Ο Ερντογάν πίσω από τους πρόσφυγες
• Σε τεντωμένο σκοινί η Μόρια
• Οι επικίνδυνες θεωρίες συνωμοσίας του Μπογδάνου για την τραγωδία στη Μόρια
• Κυβερνητικό μπλακ άουτ στην προσφυγική κρίση

Παραβιάζοντας το διεθνές και ευρωπαϊκό Δίκαιο ανακοινώθηκε η μείωση των σταδίων ελέγχου για την εξέταση των αιτήσεων, η κατάργηση του τέταρτου βαθμού κρίσης και η μεταφορά της εκδίκασης των υποθέσεων στα Πρωτοδικεία με ακυρωτικό έλεγχο. Ακόμη αλλάζει η σύνθεση των Επιτροπών Προσφυγών: το μέλος από την Ύπατη Αρμοστεία βγαίνει εκτός των επιτροπών και αντικαθίσταται από δικαστή. «Αλλάζουμε την σύνθεση των επιτροπών (δύο δικαστές και ένα μέλος από Ύπατη Αρμοστεία) και προβλέπουμε τρεις δικαστές», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Μάλιστα προβλέπονται και μονομελείς συνθέσεις, με έναν μόνο δικαστή, που θα αποφασίζει για την τύχη της αίτησης του ασύλου. Ενδεικτική της αντίληψης ήταν η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα για «γρήγορη απένταξη από το σύστημα όσων παρελκυστικά υποβάλουν αιτήματα ασύλου». 

Επίσης, παράλληλα με την ενίσχυση της καταστολής των ροών στα σύνορα, αποφασίστηκε η κατασκευή κλειστών κέντρων, στα οποία θα οδηγούνται όσοι «δεν δικαιούνται άσυλο ή απορρίπτεται η αίτησή τους». Όσοι κατά την υποδοχή τους ή και μετά από αυτήν δεν συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις των αρχών, θα χάνουν το δικαίωμα υποβολής αίτησης ασύλου και θα ξεκινούν οι διαδικασίες άμεσης επιστροφής τους, με ρητό στόχο την εξασφάλιση της «συνεργασίας» τους. Επιπλέον αποφασίστηκε η κατάρτιση λίστας «ασφαλών χωρών», χωρίς διευκρινίσεις για τα κριτήρια επιλογής. Όσοι προέρχονται από αυτές τις χώρες θα επιστρέφονται άμεσα χωρίς να αξιολογείται η περίπτωσή τους, χωρίς δηλαδή εξατομικευμένη εξέταση του αιτήματος και ανεξάρτητα αν διατρέχει κίνδυνο η ζωή τους. Επιπλέον αλλάζει το τι συνιστά «μέλος οικογένειας» με ταυτόχρονη αυστηροποίηση της έννοιας της ευαλωτότητας. Θεσπίζονται Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής της Υπηρεσίας Ασύλου.

«Κλιμάκια Ταχείας Συνδρομής», όπως αναφέρονται, αμέσως μετά την κατάταξη της αίτησης ενημερώνουν τον αιτούντα για την πιθανή κατάληξη της υπόθεσής του. Έτσι ο αιτών ενημερώνεται ότι η αίτηση του μπορεί να απορριφθεί πολύ γρήγορα και υποχρεώνεται άμεσα σε επιστροφή. Επίσης τίθονται υπό αμφισβήτηση οι ιατρικές βεβαιώσεις, καθώς αυθαίρετα θα αξιολογείται «αν φέρουν την πλήρη αιτιολόγηση ως προς τα ευρήματά τους». Απαιτείται ακόμη η αυτοπρόσωπη παράσταση των αιτούντων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, από την Υπηρεσία Ασύλου μέχρι και στα δικαστήρια, ενώ η διάρκεια του δελτίου αιτούντος άσυλο είναι πλέον εννεάμηνης διάρκειας. Η αιτιολόγηση αυτής της απόφασης είναι πως με αυτόν τον τρόπο θα έρχονται πιο τακτικά σε επαφή με τις αρχές, ένας ισχυρισμός που γεννά ερωτήματα σχετικά με την κατάρτιση των κυβερνητικών στελεχών επί του προσφυγικού ζητήματος, καθώς σήμερα η διάρκειά τους είναι εξάμηνη. Τέλος η προσφυγή στις Επιτροπές προϋποθέτει «δικόγραφο με λόγους» και όχι το προεντυπωμένο έγγραφο που έως σήμερα χορηγείτο από την ίδια την υπηρεσία στους αιτούντες, καθιστώντας πλέον πιο δύσκολη την προσφυγή από έναν πρόσφυγα. 

«Ακροδεξιά στα πρότυπα Όρμπαν και Σαλβίνι» 

«Αφού η κυβέρνηση αδράνησε επί δύο μήνες για τις μεταφορές προσφύγων από τα νησιά και μετά τα χθεσινά τραγικά συμβάντα που επιβεβαιώνουν ότι η κατάσταση στη Μόρια βρίσκεται εκτός ελέγχου, η ΝΔ σήμερα αποκαλύπτει το πραγματικό της πρόσωπο. Αυτό της ακροδεξιάς στα πρότυπα Όρμπαν και Σαλβίνι, αυτών δηλαδή που επιδείνωσαν την προσφυγική κρίση για την Ελλάδα», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ και προσθέτει: 

«Τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος αποκαλύπτουν σε όλη την έκτασή του το αντιμεταναστευτικό μένος της ΝΔ και παραβιάζουν ευθέως το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο διότι:

1. προωθούν γενικευμένη κράτηση αιτούντων ασύλου σε κλειστά κέντρα – φυλακές
2. προβλέπουν κατάλογο “ασφαλών τρίτων χωρών” που δεν πληρούν καμία απολύτως τέτοια προδιαγραφή
3. προβλέπουν πρακτικές αποτροπής κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, προετοιμάζοντας το έδαφος για εκ νέου μετατροπή του Αιγαίου σε υγρό τάφο προσφύγων και μεταναστών.
4. βαφτίζουν αυθαίρετα το πρόβλημα «μεταναστευτικό» και όχι «προσφυγικό», χωρίς να έχουν καν εξετάσει εξατομικευμένα τα αιτήματα ασύλου, παραβιάζοντας έτσι κατάφωρα τη Συνθήκη της Γενεύης.

Τα ακροδεξιά αντανακλαστικά της κυβέρνησης συμπληρώνονται από την παντελή άγνοια για κομβικά ζητήματα διαχείρισης του προσφυγικού. Χαρακτηριστικό είναι ότι τάζουν επιτάχυνση των διαδικασιών και μιλούν για 9μηνη διάρκεια των δελτίων αιτούντων ασύλου «με σκοπό την πιο συχνή επαφή με τις Αρχές», ενώ σήμερα η διάρκειά τους είναι εξάμηνη! Με λίγα λόγια μπροστά στο πρόβλημα, η κυβέρνηση σε πλήρη σύγχυση ομολογεί ότι θα φροντίσει να μην τηρήσει ούτε τις ελάχιστες εγγυήσεις της διεθνούς νομιμότητας. Όσο για το σχόλιο του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, κ. Χρυσοχοΐδη, περί «γκουλάνγκ», φαίνεται πως ο ίδιος, τώρα στα δύσκολα, είτε λόγω πανικού είτε για άλλους λόγους που οφείλει να εξηγήσει, ξέχασε όσα έλεγε πριν από έναν μήνα, όταν επισκέφθηκε το ΚΥΤ της Μόριας και μιλούσε για «θετική εντύπωση από την πληρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν οι υπηρεσίες της χώρας το προσφυγικό».

Καταλήγοντας ο ΣΥΡΙΖΑ υπενθυμίζει ορισμένα γεγονότα της δικής του διακυβέρνησης: «Στις 30/6/2019 στη Μόρια διέμεναν 5.627, εκ των οποίων για 1.400 είχε αρθεί ο γεωγραφικός περιορισμός. Συνολικά, στα 5 ΚΥΤ των νησιών, στις 30/6 διέμεναν 13.640 αιτούντες άσυλο. Ο πληθυσμός είναι επιβεβαιωμένος απ’ την κοινή απογραφή της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής και Τοποθέτησης (ΥΠΥΤ), της ελληνικής αστυνομίας και της Frontex. Καμιά λοιπόν σχέση με τη σημερινή κατάσταση στη Μόρια που διαμένουν άνω των 12.000 πολίτες τρίτων χωρών και συνολικά στα ΚΥΤ των νησιών άνω των 22.000. Αυτό έγινε διότι η κυβέρνηση μέχρι τα τέλη Αυγούστου είχε παγώσει όλες τις διαδικασίες μεταφοράς ανθρώπων από τα νησιά σε δομές φιλοξενίας στην ενδοχώρα.

Συγχρόνως, στην ηπειρωτική Ελλάδα 25.000 π.τ.χ διαμένουν σε σπίτια (πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ),  8.000 σε ξενοδοχεία (πρόγραμμα FILOXENIA και ειδικό πρόγραμμα ΥΜΕΠΟ), 20.000 σε Κέντρα Φιλοξενίας, ενώ το ενταξιακό πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ προβλέπει 5.000 θέσεις σε σπίτια. Επίσης, 12.500 παιδιά πήγαιναν σχολείο και όλα είχαν εμβολιαστεί. Τέλος, παραδώσαμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο φιλοξενίας, ένταξης και επιστροφών έως τέλος 2020. Το σχέδιο αυτό είχε αποσταλεί και εγκριθεί στην DGHOME, αρμόδια διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι οι ευθύνες της κυβέρνησης της ΝΔ για την εκτός ελέγχου κατάσταση στη Μόρια είναι αναμφισβήτητες και αποκλειστικά δικές της».

ΚΙΝΑΛ: Στα όρια της ευρωπαϊκής νομιμότητας

«Σήμερα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι πλέον δεν υπάρχει προσφυγικό πρόβλημα αλλά μεταναστευτικό», σχολιάζει το γραφείο Τύπου του Κινήματος Αλλαγής για τις σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου, σημειώνοντας πως «αυτό λένε και τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν θέλουν να μοιραστούν το “βάρος της διαχείρισης των ροών” με την Ελλάδα. Η αλήθεια είναι πως υπάρχουν και πρόσφυγες και μετανάστες και αυτό καλείται να αντιμετωπίσει το σύστημα ασύλου», αναφέρει το ΚΙΝΑΛ σε ανακοίνωσή του και συνεχίζει:

«Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εξαγγέλλει μέτρα στα όρια της ευρωπαϊκής νομιμότητας. Αντίθετα, δεν τολμά να πει ούτε μια λέξη για την υποχρέωση της ΕΕ να αναλάβει μέρος της ευθύνης για όσα συμβαίνουν στη χώρα μας. Δειλιάζουν να αρθρώσουν τις λέξεις Δουβλίνο και μετεγκατάσταση. Περιμέναμε μέτρα αποσυμφόρησης των νησιών και  ανακοίνωσαν προχειρογραμμένα αποσπάσματα αιτιολογικής έκθεσης νομοσχεδίου. Προφανής στόχος είναι να “αλλάξει το θέμα” τροφοδοτώντας τη δημόσια συζήτηση με βολικές, για το συντηρητικό ακροατήριο, γενικόλογες και πρόχειρες προτάσεις. Για να κρυφτεί αυτό που έγινε χτες στη Μόρια. Σε βάρος των συμφερόντων της χώρας και των προσφύγων. Το Κίνημα Αλλαγής, στο Κοινοβούλιο και στην κοινωνία, θα συνεισφέρει δημιουργικά για την άρση των αδιεξόδων της ασκούμενης μέχρι σήμερα πολιτικής. Με κανέναν τρόπο, όμως, δεν θα νομιμοποιήσει ούτε τις παλιές ούτε τις καινούργιες “Μόριες”».

ΚΚΕ: Απαράδεκτα και αντιδραστικά τα μέτρα 

«Τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για το προσφυγικό – μεταναστευτικό, στο όνομα δήθεν της αντιμετώπισης της κόλασης της Μόριας και των άλλων hotspots των νησιών, είναι απαράδεκτα και αντιδραστικά» τονίζει από την πλευρά του το ΚΚΕ. Όπως επισημαίνει, «προβλέπουν επικίνδυνη κλιμάκωση της καταστολής στα θαλάσσια και χερσαία σύνορα, ακόμη και με στρατιωτικά μέσα, με τα γνωστά αποτελέσματα περισσότερων νεκρών κατατρεγμένων ανθρώπων. Κλιμάκωση της καταστολής προβλέπεται και στο εσωτερικό της χώρας, με τη γενίκευση της φυλάκισης, που γίνεται ο κανόνας για τη μεταχείριση προσφύγων και μεταναστών».

«Με το νομοσχέδιο για το άσυλο, που θα φέρει για ψήφιση η κυβέρνηση, συρρικνώνονται σε βαθμό εξαφάνισης τα όποια δικαιώματα είχε αφήσει ακόμη όρθια η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, εφαρμόζοντας και τις Οδηγίες της ΕΕ. Αυτό σηματοδοτούν οι διατάξεις για πλήρη στέρηση του δικαιώματος αίτησης ασύλου από όσους δεν έχουν το λεγόμενο προσφυγικό προφίλ, για αλλαγή των κριτηρίων “ευαλωτότητας” που είχε επιχειρήσει και ο ΣΥΡΙΖΑ και ισοδυναμούν με περισσότερο εγκλωβισμό στα νησιά, για κατάργηση της έφεσης, για σύνθεση των επιτροπών προσφυγών αποκλειστικά από δικαστές, για απέλαση με τη παραμικρή αντίρρηση».

«Να πάρει πίσω η κυβέρνηση τα αντιδραστικά μέτρα. Να κλείσει η Μόρια και όλα τα hotspots των νησιών. Όχι στη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που εγκλωβίζει ανθρώπους στα νησιά. Να μεταφερθούν οι πρόσφυγες και μετανάστες σε αξιοπρεπείς δομές φιλοξενίας της ηπειρωτικής Ελλάδας και στις χώρες πραγματικού προορισμού τους, ενάντια στο Δουβλίνο και όλες τις Οδηγίες και Συμφωνίες της ΕΕ. Σεβασμός των δικαιωμάτων των προσφύγων που προβλέπει η Συνθήκη της Γενεύης. Σεβασμός των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο και των μεταναστών» καταλήγει το ΚΚΕ στην ανακοίνωσή του.