Είναι δεδομένο ότι η πανδημία θα αφήσει σοβαρό αποτύπωμα στην ζωή μας για χρόνια. Το θέμα είναι τι είδους αποτύπωμα θα αφήσει…

– Υπάρχει ήδη το «αποτύπωμα Όρμπαν». Εξουσίες δικτάτορα σε ένα πρόσωπο, το κοινοβούλιο «στο γύψο», η ενημέρωση ελεγχόμενη και αν δεν αρέσει στους δημοσιογράφους, υπάρχει και η απειλή φυλάκισης. Το καλύτερο είναι ότι για να επανέλθει η δημοκρατία πρέπει να συμφωνήσει ο Όρμπαν και το κόμμα του, διότι χρειάζεται πλειοψηφία 2/3 στο Ουγγρικό Κοινοβούλιο!

– Υπάρχει το «αποτύπωμα Μέρκελ». Δεν την ενδιαφέρει τι γίνεται στην Ευρώπη, την ενδιαφέρει μόνο τι γίνεται στη Γερμανία. Όχι στο ευρωομόλογο, όχι στην αλληλεγγύη, κοινώς βγάλτε τα πέρα μόνοι σας και αν δεν τα καταφέρετε, μπορεί και να αγοράσουμε εμείς τις επιχειρήσεις και τις υποδομές σας, στη μισή τιμή, βεβαίως-βεβαίως.

– Υπάρχει το «αποτύπωμα Τραμπ και Τζόνσον». Περίπου τα ίδια λένε, περίπου την ίδια πολιτική είχαν, περίπου ταυτόχρονα την άλλαξαν. Ξεκίνησαν με απόλυτη προτεραιότητα στην υπεράσπιση των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων  και την απόλυτη αδιαφορία για τους ανθρώπους. Όταν κατάλαβαν ότι θα έχουν χιλιάδες νεκρούς και μια δεδομένη κοινωνική αναταραχή που μπορεί να γίνει απειλητική για αυτούς, άλλαξαν ρότα, αλλά όχι πλήρως. Φταίει ο «κινεζικός ιός» για τον Τραμπ, που είδε στη χώρα του μέσα σε μια εβδομάδα να προστίθενται 6,6 εκατομμύρια άνεργοι, ενώ ο ατρόμητος Τζόνσον νόσησε και ο ίδιος…

– Υπάρχει όμως και το «αποτύπωμα αλληλεγγύης». Αυτό που βλέπουμε καθημερινά στη χώρα μας σε πάμπολλες περιπτώσεις. Δεν αναφέρομαι σε ορισμένους επώνυμους που υποκριτικά μας καλούσαν να χειροκροτήσουμε αυτούς που απέλυαν πριν από λίγα χρόνια (για να μην τους κλέψει τη δόξα ο Τόμσεν), αλλά στους εκατοντάδες χιλιάδες που εφαρμόζουν συνειδητά και υπομονετικά τα μέτρα, δείχνουν την αλληλεγγύη τους στους συμπολίτες τους, προσφέρουν από το υστέρημά τους.

Μεγάλο ζητούμενο είναι τι είδους «οικονομικό αποτύπωμα» θα μείνει στις κοινωνίες και τι είδους οικονομική και πολιτική προοπτική θα ζητήσουν οι πολίτες. Στη χώρα μας υπάρχει μεγάλη ανησυχία ότι η ανεργία θα ξεπεράσει κάθε όριο, πολλές επιχειρήσεις θα δυσκολευτούν να επανέλθουν (ή και δεν θα επανέλθουν), και η κοινωνία θα υποστεί περικοπές στις παροχές και στα δικαιώματα με «αίτιο» την ύφεση.

Ταυτοχρόνως είναι σαφές ότι υπάρχει μια επιχείρηση «διασποράς φόβου» στη κοινωνία. Μια «παραλυτική πανφοβία», η οποία ενισχύεται από τα συστημικά ΜΜΕ και είναι «ό,τι πρέπει» για δεξιές πρακτικές.  Μια κοινωνία φοβισμένη για τη ζωή της, αφημένη στα χέρια του «μεγάλου τιμονιέρη» πρωθυπουργού, του «αποφασιστικού Χαρδαλιά» και της λογικής «εσείς φταίτε που είσαστε απείθαρχοι»… Χωρίς εργασιακά δικαιώματα, χωρίς μηχανισμούς στήριξης, χωρίς επικοινωνιακή προβολή της αντίθετης άποψης, θα είναι έρμαιο στα χέρια των «αρίστων».

Ευτυχώς φαίνεται ότι στη χώρα μας υπάρχουν ισχυρά αντισώματα σε κάθε τέτοια επιδίωξη. Η ανάγκη στήριξης του δημοσίου συστήματος υγείας είναι πανθομολογούμενη, το κράτος είναι αυτό που «βάζει πλάτη» στην αντιμετώπιση της πανδημίας, η αλληλεγγύη αποτελεί πάλι ένα κυρίαρχο συναίσθημα, οι πολίτες νιώθουν την ανάγκη να θωρακιστεί η χώρα για να μην υποστούν ποτέ πάλι ανάλογη δοκιμασία.

Το ζήτημα είναι τι κάνουμε εμείς, τι κάνει η αριστερά, τι κάνει το προοδευτικό κομμάτι της κοινωνίας; Όσοι προσλαμβάνουν την στήριξη μας στα θετικά μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας ως ήπια στάση, δεν κατανοούν ότι τώρα προέχει η αντιμετώπισή της. Αυτό δεν μας αφαιρεί το δικαίωμα κριτικής σε ό,τι στραβό ή χαριστικό κάνει η κυβέρνηση (και κάνει πολλά)…

Μόλις ξεπεραστεί η πανδημία (ελπίζουμε σύντομα) θα μπορέσουμε να κινηθούμε στην κατεύθυνση που ήδη έχουμε περιγράψει: Μιας προοδευτικής συμμαχίας, με σαφές αναπτυξιακό πρόσημο σε όφελος των πολλών, με κοινωνικό αποτύπωμα, με στήριξη των δημοσίων δομών προστασίας των πολιτών, με ευρωπαϊκή κατεύθυνση, με πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική.

Εμείς αυτό το αποτύπωμα θέλουμε να μείνει αύριο στην κοινωνία. Οι πολίτες θα αποφασίσουν…

*Ο Γιάννης Μπαλάφας είναι Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Νότιου Τομέα Αθήνας