Έξι βδομάδες, λένε οι ειδικοί, διαρκεί το συλλογικό πένθος και η οργή μετά από μεγάλα δυστυχήματα όπως αυτό των Τεμπών.

Δεν ξέρω πως το μέτρησαν, ούτε αν είναι ακριβές. Αλλά ένα είναι σίγουρο: ότι ο χρόνος γιατρεύει όλες τις πληγές.

Σ’ αυτό υπολογίζει η κυβέρνηση και για αυτό ανέβαλε τις εκλογές. Υπολογίζει βέβαια και σε ορισμένα άλλα: τη σύγχυση που δημιουργεί εν τω μεταξύ η μετάθεση ευθυνών, το κλίμα που δημιουργούν οι προεκλογικές παροχές, το ενδεχόμενο να μην πάει στις κάλπες ένα μεγάλο ποσοστό νέων -αν γίνουν τελικά το κατακαλόκαιρο.

Και να ήθελε, η αντιπολίτευση δεν θα μπορούσε να συντηρεί την οργή του κόσμου επ’ άπειρον, για να την κεφαλαιοποιήσει στις εκλογές που θα γίνουν σε δυο, τρεις ή τέσσερις μήνες. Κάτι τέτοιο θα ήταν ηθικά απαράδεκτο και πολιτικά ανόητο. Δεν παίζεις με τις πληγές της κοινωνίας, ιδίως αν διεκδικείς την ψήφο των νέων.

Ποια είναι λοιπόν η στάση που προσιδιάζει σε μια παράταξη η οποία θέλει να κάνει μια καινούργια αρχή, χωρίς να χρησιμοποιήσει τα δόλια μέσα του αντιπάλου της; Είναι προφανές ότι για να νικήσει θα πρέπει να μετατρέψει την οργή σε ελπίδα.

Μια Σχολή, η γνωστή, συνιστά στον ΣΥΡΙΖΑ να γίνει ακόμα πιο μετριοπαθής και συμβατικός, προσελκύοντας έτσι όσους «κεντρώους» έχουν απογοητευθεί από τη ΝΔ και αναζητούν νέα στέγη. Αλλά είναι αυτή μια συνταγή νίκης ή ένα σενάριο χωρίς βάση στην πραγματικότητα;

Μάλλον το δεύτερο. Αν προκύπτει κάτι από τις δημοσκοπήσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα, αυτό είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ κατατάσσεται πλέον στις συστημικές δυνάμεις, που έχουν ευθύνη για όλα τα κακώς κείμενα. Ο Τσίπρας είπε ότι αυτό είναι άτοπο, γιατί η Αριστερά κυβέρνησε μόνο τέσσερα χρόνια από τα σαράντα τόσα της μεταπολίτευσης. Τυπικά έχει δίκιο, αλλά πολιτικά ο λογαριασμός είναι διαφορετικός.

Δεν πάει με τα χρόνια. Για παράδειγμα, το μεταρρυθμιστικό έργο της πρώτης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ υπερβαίνει όλα όσα έγιναν από τότε μέχρι σήμερα. Για αυτό και έχει αφήσει ένα ανεξίτηλο αποτύπωμα στην κοινωνία: ΕΣΥ, ΑΤΑ, αναγνώριση της εθνικής αντίστασης, πολιτικός γάμος, κατάργηση της έδρας στα Πανεπιστήμια. Δεν είναι λίγα.

Είναι λίγο σκληρό, αλλά οι πολίτες δεν αναγνωρίζουν στον ΣΥΡΙΖΑ όσα κατάφερε με κόπο εν μέσω μνημονίων. Επικεντρώνουν την κριτική τους σε όσα υποσχέθηκε, αλλά δεν παρέδωσε. Κι εκεί ακριβώς, κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά.

Πέρα από το τραγικό της υπόθεσης, το δυστύχημα στα Τέμπη συμβολοποίησε τη χρεωκοπία των ρυθμιστικών μηχανισμών και αποκάλυψε τη φενάκη του «επιτελικού κράτους». Καταδείχτηκε ότι οι πελατειακές σχέσεις βασιλεύουν, η δημόσια διοίκηση πάσχει, οι θεσμοί δεν λειτουργούν. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, ό,τι κι αν πει κανείς στους πολίτες δεν πρόκειται να τους πείσει.

Ήρθε η ώρα η Αριστερά να κάνει ένα μεγάλο βήμα, όχι προς το «Κέντρο», αλλά προς την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα είναι ότι όλες, μα όλες, οι υποδομές του κοινωνικού Κράτους χρειάζονται επανεκκίνηση -και λεφτά.

Δύσκολο πρόβλημα, διότι, από ό,τι φαίνεται, η Ευρωζώνη επιστρέφει σε περιοριστικές πολιτικές και η διεθνής Οικονομία κλυδωνίζεται.

Μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν. Όμως, δεν αποκλείεται ο κόσμος να στηρίξει εκείνους που θα επιχειρήσουν να ανταποκριθούν με συνέπεια στα αιτήματά του.

Ένα πάνδημο αίτημα είναι αυτό που σωστά συνέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ: το αίτημα της δικαιοσύνης.

Μιλάμε όμως για δικαιοσύνη παντού, και πρώτα απ’ όλα στο κοινωνικό επίπεδο. Οι μισθοί κι οι συντάξεις είναι πενιχρές, και η ακρίβεια τις κάνει ακόμα πενιχρότερες. Αυτό δεν διορθώνεται με επιδοματικές πολιτικές, ούτε με τα «υπόλοιπα» του προϋπολογισμού και τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις.

Ο τόπος έχει ανάγκη να αναπνεύσει μετά από τόσα και τόσα που πέρασε την περασμένη εικοσαετία. Για να καλυτερέψει όμως η κατάσταση πρέπει να βελτιωθεί η παραγωγική βάση και να αλλάξουν ριζικά οι πολιτικοί και οι κοινωνικοί συσχετισμοί.

Που πάει να πει, τέρμα τα ψέματα, η έπαρση, οι προσωπικές πολιτικές, τα πολιτικάντικα, οι βλαχοδήμαρχοι, οι πάσης φύσεως παρατρεχάμενοι. Χρειάζεται φρέσκο και ικανό προσωπικό, χρειάζονται καλά επεξεργασμένες και κυρίως νέες ιδέες. Χρειάζεται μια ένεση αξιοπιστίας.

Το πραγματικά νέο είναι εξ ορισμού ρεαλιστικό και πάντοτε αναγνωρίσιμο. Σ’ αυτό οφείλει άλλωστε ο ΣΥΡΙΖΑ την ανάδειξή του σε κόμμα εξουσίας. Τώρα είναι η στιγμή να αποδείξει η Αριστερά αν γερνώντας γίνεται νεότερη -και σοφότερη- ή αν σιγά-σιγά χάνει τα δόντια της και παίρνει τον δρόμο για το γηροκομείο.