Η αμέριστη στήριξη που πρόσφερε ο Ομπάμα στην Ελλάδα είναι χωρίς προηγούμενο, λέει ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Στέλιος Κούλογλου. Αποτιμώντας την επίσκεψη του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ στην Αθήνα, σημειώνει ότι αυτή θα μπορούσε να συγκριθεί μόνο με την περιβόητη ομιλία του Τζον Κένεντι στο Βερολίνο το 1963. 

Ads

Σε συνέντευξή του στην Ημερησία και τον Ηλία Μπενέκο, ο Στέλιος Κούλογλου, μιλά ακόμη για την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ και πώς αυτή θα επηρεάσει τον κόσμο αλλά και την Ελλάδα, για τη διαπραγμάτευση και το φλέγον ζήτημα του χρέους αλλά και το ενδεχόμενο εκλογών. 

Οι δηλώσεις στήριξης του Μπ. Ομπάμα για χρέος και προσφυγικό, πέρα από τη συμβολική τους σημασία, μπορούν να έχουν ουσιαστικά αποτελέσματα, με δεδομένο ότι έγιναν από έναν απερχόμενο πρόεδρο και ουδείς γνωρίζει τις προθέσεις του διαδόχου του;

Η εξαιρετική παρουσία του Ομπάμα και η αμέριστη στήριξη που πρόσφερε στην Ελλάδα είναι χωρίς προηγούμενο. Πρώτα για Αμερικανό πρόεδρο σε μια ξένη χώρα: θα μπορούσε να συγκριθεί μόνο με την περιβόητη ομιλία του Τζoν Κένεντι στο  Βερολίνο το 1963, μετά το χτίσιμο του τείχους, όταν είπε την περίφημη φράση «ich bin ein Berliner» («είμαι ένας Βερολινέζος»). Ο Ομπάμα είπε στην ουσία «Είμαι ένας Αθηναίος, ένας Έλληνας». Και μετά για έναν ξένο πρόεδρο στην Ελλάδα: ποτέ άλλοτε δεν έχουν ακουστεί τόσο κολακευτικά λόγια για τη χώρα μας.

Ads

Χωρίς αμφιβολία, το μοναδικό αυτό γεγονός πρέπει να πιστωθεί στην κυβέρνηση και τον Α. Τσίπρα προσωπικά, που έχει καταφέρει να δημιουργήσει σχέσεις φιλίας και εμπιστοσύνης με διεθνείς ηγέτες τέτοιου διαμετρήματος. Και φυσικά στον ελληνικό λαό, λόγω της απαράμιλλης στάσης που τήρησε απέναντι στους πρόσφυγες, στάση χάρις στην οποία έχει αλλάξει όλη η εικόνα της χώρας, που διασύρθηκε τα τελευταία χρόνια και κατηγορήθηκε συχνά άδικα, πέρα από τα δικά μας λάθη. Με λύπη μου παρακολούθησα από τις Βρυξέλλες τις κριτικές σχετικά με το ενικό που χρησιμοποίησε ο Έλληνας πρωθυπουργός και παρόμοιες μικρότητες. Μακάρι ο εκάστοτε Έλληνας πρωθυπουργός να έχει την άνεση να μιλάει στον ενικό με τους παγκόσμιους ηγέτες. 

Τούτων λεχθέντων, είναι αλήθεια ότι οι Αμερικανοί πρόεδροι «απελευθερώνονται» όταν τελειώνει η θητεία τους και ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν την ίδια  επιρροή στο Βερολίνο, όπως την εποχή του ψυχρού πολέμου. Είναι επίσης γεγονός ότι κανείς δεν γνωρίζει τις προθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ και την πολιτική που θα ακολουθήσει, απέναντι όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε όλο το κόσμο. Αλλά ακριβώς με το ταξίδι του ο Ομπάμα θέλησε να θέσει το πλαίσιο που πρέπει να κινηθεί η πολιτική του διαδόχου του.

Υπάρχει λόγος ανησυχίας για τη χώρα μας από την εκλογή του Ντ. Τραμπ; Πιστεύετε πως ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος θα συνεχίσει και μετεκλογικά την ακραία ρητορική του παρελθόντος;

Δεν έχει ακόμη ξεκαθαρίσει η πολιτική που θα ακολουθήσει. Ήδη έχει πάρει πίσω ορισμένες από τις ακραίες δηλώσεις του, όπως πχ. απέναντι στη Χίλαρι Κλίντον, την οποία προεκλογικά απειλούσε ότι θα στείλει στη φυλακή ενώ τώρα δηλώνει ότι θαυμάζει το έργο της. Πολλά θα εξαρτηθούν από τις επιλογές των στενών συνεργατών του, όπως του υπουργού Εξωτερικών. Τα πρώτα δείγματα δεν είναι θετικά, όπως η τοποθέτηση στη θέση βασικού συμβούλου του Στέφεν Μπάνον, που ήταν διευθυντής ενός site με καθαρά ρατσιστικές, αντισημιτικές και ομοφοβικές θέσεις. Η ακροδεξιά μπαίνει στον Λευκό Οίκο και το βέβαιο είναι ότι οι ΗΠΑ μπαίνουν επίσης σε μια περίοδο πόλωσης και πολιτικής αναταραχής με έναν πρόεδρο που έχασε τη λαϊκή ψήφο: υπολείπεται πάνω από 1 εκατ. ψήφους σε σχέση με τη Κλίντον και η διαφορά αυξάνει καθώς η καταμέτρηση δεν έχει τελειώσει. Όλα αυτά γίνονται τη χειρότερη στιγμή για την περιοχή μας με τον πόλεμο στη Συρία, την αντιδημοκρατική εκτροπή στη Τουρκία και την άνοδο της ακροδεξιάς και στην Ευρώπη: η ΕΕ έχει μπει σε βαθιά κρίση, που κατά πάσα πιθανότητα θα βαθύνει το 2017.

Η κυβέρνηση έχει αναγάγει την υπόθεση του χρέους στο μεγαλύτερο στοίχημα μέχρι σήμερα. Θεωρείτε ότι έχει ανεβάσει υπερβολικά τον πήχη των προσδοκιών; Ανησυχείτε μήπως ενδεχόμενη ρύθμιση του χρέους συνοδευτεί από απαιτήσεις για νέα μέτρα; 

Επειδή είναι η Γερμανία που αποφασίζει στην ΕΕ, μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος δεν πρόκειται κατά τα φαινόμενα να ληφθούν το αμέσως ερχόμενο διάστημα, παρά τις σχετικές συμφωνίες. Επιμένοντας όμως ότι αυτές πρέπει να τηρηθούν, η κυβέρνηση μπορεί να αποσπάσει παραχωρήσεις σε άλλα μέτωπα, όπως η συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και η μείωση των απαιτήσεων για τα πρωτογενή πλεονάσματα μετά το 2018. Από τις επίσημες δηλώσεις αξιωματούχων του, φαίνεται πάντως ότι το ΔΝΤ δεν επιθυμεί νέα μέτρα λιτότητας.

Ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων ξεκίνησε και στο τραπέζι βρίσκονται σειρά καυτών ζητημάτων μεταξύ των οποίων και τα εργασιακά. Συμμερίζεστε την πρόβλεψη ότι η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου; Υπάρχουν περιθώρια για νέες υποχωρήσεις;

Φυσικά σε μια διαπραγμάτευση πρέπει κάτι να δώσεις για να πάρεις. Όμως στα εργασιακά οι απαιτήσεις, κυρίως από πλευράς του ΔΝΤ, παραβιάζουν τα ευρωπαϊκά δεδομένα και αυτό αποτελεί ένα ισχυρό επιχείρημα της ελληνικής πλευράς. Θέλω επίσης να ελπίζω ότι ο Ομπάμα, που είναι φανερό ότι θέλει να βοηθήσει, θα μετριάσει τις απαιτήσεις του Ταμείου. Και η αξιολόγηση θα πρέπει να κλείσει το συντομότερο, πριν τα πράγματα στην Ευρώπη χειροτερεύσουν.

Ενδεχόμενη δυσμενής εξέλιξη είτε αναφορικά με το ζήτημα του χρέους, είτε με την πορεία της αξιολόγησης, θα μπορούσε να οδηγήσει στην ανάγκη ανανέωσης της λαϊκής εντολής;

Για να επιδιώξει η χώρα τι ακριβώς; Ευμενέστερο πρόγραμμα λιτότητας σε εποχή που ο Ρέντσι – ο μόνος που τάσσεται κατά της λιτότητας – κινδυνεύει να πέσει, ο Ολάντ είναι υπό κατάρρευση και η Γερμανία έχει εκλογές; Θα πρέπει κάποια στιγμή σε αυτή τη χώρα να πάψουμε να ζητάμε νέες εκλογές μερικούς μήνες μετά τις προηγούμενες. Και καλό θα ήταν επίσης ο κ. Μητσοτάκης να διδαχθεί από τα λάθη των προηγούμενων αξιωματικών αντιπολιτεύσεων, του ΣΥΡΙΖΑ συμπεριλαμβανομένου: κάθε κυβέρνηση πρέπει να εφαρμόζει το πρόγραμμα της και να κρίνεται όπως σε όλες τις κανονικές χώρες, στο τέλος της θητείας της.

Το προσφυγικό λόγω και της στάσης της Άγκυρας βρίσκεται για μία ακόμη φορά σε τεντωμένο σχοινί. Υπάρχουν περιθώρια πιέσεων προς την Ευρώπη για απαρέγκλιτη τήρηση της συμφωνίας Τουρκίας – ΕΕ; 

Δυστυχώς οι σχετικές αποφάσεις δεν τηρούνται και οι χώρες που δεν εφαρμόζουν τις συμφωνίες για την μετεγκατάσταση των προσφύγων δεν αντιμετωπίζουν κυρώσεις. Στην ΕΕ τιμωρείσαι μόνο αν δεν ξεπληρώνεις τους δανειστές. Μάλιστα τελευταία ο ίδιος ο κ. Γιούνγκερ, που δεν είναι καθόλου η χειρότερη περίπτωση, μίλησε περί εθελοντικής αλληλεγγύης. Με την κατάσταση να χειροτερεύει στη Τουρκία και τους ευρωβουλευτές να εξαγριώνονται όλο και περισσότερο για αυτό, το προσφυγικό θα γνωρίσει και νέες περιπέτειες.

Πιστεύετε ότι η ευθύνη για τη μη συγκρότηση ΕΣΡ, επί μήνες, αφορά μόνο την αντιπολίτευση; Μήπως η κυβέρνηση θα έπρεπε να έχει αναζητήσει νωρίτερα συναινέσεις, χωρίς να έχει μεσολαβήσει ο νόμος Παππά και η απόφαση του ΣτΕ;

Αν η αντιπολίτευση είχε συναινέσει στη συγκρότηση του ΕΣΡ, ούτε νόμο Παππά θα είχαμε, ούτε την συνακόλουθη πόλωση. Θα είχε λυθεί ένα θέμα που χρονίζει, όπως συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Από την άλλη μεριά, είναι προφανές ότι μια χώρα που αντιμετωπίζει μια τόσο πολύπλευρη κρίση όσο η Ελλάδα, δε μπορεί να κυβερνηθεί όταν ολόκληρη η αντιπολίτευση, και όχι μόνο η ΝΔ, είναι στα κάγκελα. Η κυβέρνηση θα πρέπει να κινηθεί με τη λογική «όσοι δεν είναι εναντίον μας είναι μαζί μας». Η αντίθετη αντίληψη, «όσοι δεν είναι μαζί μας είναι εναντίον μας» είναι προφανές ότι έχει οδηγήσει σε αδιέξοδα  δεν είναι δυνατόν ούτε να γίνονται εκκλήσεις για «εθνικό συναγερμό» υπό τον κ. Μητσοτάκη από πρώην υπουργούς του ΠΑΣΟΚ ούτε να διαδίδεται απρόσκοπτα ότι η κυβέρνηση θέλει να επιβάλλει αντιδημοκρατικό καθεστώς. Δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με τη πραγματικότητα, αποτελεί όμως επικοινωνιακό Βατερλό. 

Πολλοί κατηγορούν την κυβέρνηση για σειρά συμβιβασμών σε όλα τα ανοιχτά μέτωπα με μόνο στόχο την παραμονή στην εξουσία, φέρνοντας μάλιστα ως παράδειγμα και την σύγκρουση με την εκκλησία που οδήγησε στην απομάκρυνση του Ν. Φίλη. Το δικό σας σχόλιο;

Ορισμένοι συμβιβασμοί είναι αναγκαστικοί, ορισμένοι όχι. Πιστεύω ότι στην υπόθεση Φίλη η αριστερά θα μπορούσε να δώσει τη μάχη υπερασπιζόμενη τις αξίες της. Δεν μπορεί η μοναδική διαφορά με τις προηγούμενες κυβερνήσεις να είναι η διαφθορά, που δεν υπάρχει στη σημερινή κυβέρνηση. Από κει και μετά, είτε πρόκειται για τα μνημόνια ή για τις τηλεοπτικές άδειες, πριν ανοίξουν νέα μέτωπα θα πρέπει να γίνεται σαφής ανάλυση του συσχετισμού των δυνάμεων και να εκπονείται στρατηγική και τακτική. Ο αυτοσχεδιασμός ίσως αρκεί όταν είσαι αντιπολίτευση αλλά ποτέ όταν καλείσαι να διοικήσεις μια χώρα.