Πολλοί ανέμεναν ότι η πολιτική και κοινωνική ζωή θα ήταν διαφορετική μετά την πανδημία, στα πλαίσια μιάς συλλογικής αυτοσυνειδησίας ή, όπως το περιέγραψε ο Στ. Ξαρχάκος από τη δική του πλευρά, ενός “εθνικού ψυχισμού”. Επιθυμίες ευγενών κινήτρων, με τις οποίες, φεύ!, δεν γράφεται, όπως φαίνεται, η ιστορία.

Στις έκτακτες καταστάσεις, μπορεί κανείς να δει τις καλύτερες και τις χειρότερες όψεις της ανθρώπινης αντίδρασης. Στην κατοχή, π.χ., όταν τα κάρα κουβαλούσαν νεκρούς από την πείνα, δίπλα σε παραδείγματα ηρωισμού υπήρχαν και εκείνα της αισχροκέρδειας και της μαύρης αγοράς. Ως προς τον ψυχισμό, στη διάρκεια μιάς πανδημίας επηρεάζεται, αν δεν καθορίζεται κιόλας, από τον φόβο στις πιο βαθειές υπαρξιακές του διαστάσεις.

Έναν φόβο, ο οποίος μέσα στην κρίση εργαλειοποιήθηκε, σε διεθνές επίπεδο συνδεόμενος και με γεωπολιτικές αναταραχές και σχεδιασμούς, στο δέ εσωτερικό της  χώρας για την επιβολή ενός μονολόγου, ο οποίος αλλοιώνει τη δημοκρατία στα όρια της εκτροπής. Η εξουσία του φόβου υπήρχε από πριν και την περιέγραψε έξοχα ο Εντουάρντο Γκαλεάνο:

«…Η πείνα τρέφεται από το φόβο.
Ο φόβος από τη σιωπή, που ζαλίζει τους δρόμους.
Αν μιλάτε, θα μείνετε άνεργος.
 Αν σκέφτεστε, θα νιώσετε αγωνία.
Αν αμφιβάλλετε, θα τρελαθείτε.
Αν νιώθετε, θα είστε μόνος.
Αυτοί που δουλεύουν φοβούνται ότι θα χάσουν τη δουλειά τους.
Αυτοί που δεν δουλεύουν, φοβούνται ότι ποτέ δεν θα βρουν δουλειά.
Όποιος δεν φοβάται την πείνα, φοβάται το φαγητό.
 Η δημοκρατία φοβάται να θυμηθεί και η γλώσσα φοβάται να πει.
Είναι καιροί φόβου.
Φόβος της γυναίκας στη βία του άντρα και φόβος του άντρα στη γυναίκα που δεν φοβάται.
 Φόβος στη μοναξιά και φόβο στο πλήθος.
Φόβος σε ό,τι ήταν. Φόβος σε ό,τι θα είναι. Φόβος να πεθάνεις, φόβος να ζήσεις….»

Με τον κορωνοïό παρόντα και αόρατο, πολλοί έσπευσαν να μιλήσουν για πόλεμο, προκειμένου να ανακηρυχθούν Πρόεδροι-του-Πολέμου.
Πρώτος ο Ντόναλντ Τράμπ, αφού προσπάθησε πρώτα να πλήξει Κίνα και Ευρώπη, μετά ανακάλυψε ένοχα μυστικά στα εργαστήρια της Γιουχάν. Ο φόβος πάντα πάει αγκαλιά με τις θεωρίες συνωμοσίας.

Ο ομοϊδεάτης Όρμπαν δεν έχασε χρόνο και εξέδωσε διατάγματα αναστολής ελευθεριών και δικαιωμάτων.

Στη χώρα μας, με το επιχείρημα της πρωτοκαθεδρίας των ειδικών, δηλ. υπουργών και κάθε παράγοντα του επιτελικού κράτους, εξοβελίσθηκε κάθε έννοια διαλόγου, με την επιβολή ενός μονόλογου, που πήρε τη μορφή πλύσης εγκεφάλου.

Και τί ανακάλυψαν οι ειδικοί στην Ελλάδα, που δεν έχει σχέση με τα εργαστήρια της Γιουχάν; Ότι ο κορωνοϊός μεταλλάσσεται σε έναν πολύ πιο επικίνδυνο, που λέγεται απλή αναλογική και πρέπει να αντιμετωπισθεί, έστω και αν χρειασθεί να ψηφίσουμε με μάσκες από την Λάρισα… 

Έδωσαν λοιπόν το εύρημα σε άλλους ειδικούς, οι οποίοι όμως εντόπισαν ένα σημαντικό πρόβλημα στην αντιμετώπιση του μεταλλαγμένου ιού. Η μεγάλη πλειοψηφία δεν κατανοεί το επείγον της αντιμετώπισης του ιού της απλής αναλογικής και, αν προκηρυχθούν εκλογές, μπορεί να το πάρει ανάποδα. Σ’ αυτούς περιλαμβάνονται κι εκείνοι που πίστεψαν  ότι ο ισχυρός Μητσοτάκης, με την ισχυρή εντολή που έχει, μπορεί να αντιμετωπίσει όλους τους ιούς. Άλλοι ειδικοί προειδοποιούν ότι ο φόβος για τον κορωνοïό μπορεί να μετατραπεί σε τρόμο για τις συνέπειες της επερχόμενης κρίσης.

Για να σοβαρολογούμε όμως, ένα είναι φανερό. Ότι η ελίτ που στηρίζει τη σημερινή κυβέρνηση, την θεωρεί ως την χρυσοτόκο γι’ αυτήν όρνιθα, που πρέπει με κάθε μέσο, ακόμη και με πραξικοπηματικούς όρους, με όρους εκτροπής, να την διατηρήσουν στην εξουσία, απομονώνοντας την αντιπολίτευση.

Όχι μόνο διότι βρίσκεται μακρυά  από την άποψη για εθνικό ψυχισμό του Στ. Ξαρχάκου, την οποία άποψη έτσι κι αλλοιώς θεωρούν ίδιον των καλλιτεχνών, οι οποίοι είναι κατάλληλοι κυρίως για την καρότσα της επικοινωνίας. Αλλά και διότι μέσα σε μια κρίση, μετά την προηγούμενη δεκαετή, η προάσπιση της δημοκρατίας μέσα από συναινέσεις και αποκλίσεις ή και συγκρούσεις προγραμματικές, θάλεγε κανείς ότι είναι το απαραίτητο πλαίσιο μπροστά στην πραγματικότητα και τις προκλήσεις της. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο δεν χωρούν φαίνεται τα εγωιστικά συμφέροντα όσων επιχειρούν να χειραγωγήσουν το λαό με μια πολιτική ενστίκτων, λησμονώντας ότι ο φόβος δεν αποκλείεται να έχει ως διαδόχους την απόγνωση και την οργή. Σε ποιο κανάλι λοιπόν θέλουν να βάλουν τις εξελίξεις; Ο Μητσοτάκης είναι το τέλος του δικού τους κόσμου; Τόσο …μακρυά βλέπει αυτή η ελίτ, που ξεμπερδεύοντας με τις «επιχειρήσεις ζόμπι», βλέπει προφανώς ως ζόμπι και τους υποψήφιους προς φτωχοποίηση μικρομεσαίους; Ή μήπως αφήνουν και ένα παράθυρο, ότι αν χρειασθεί θα έρθει κάποιος άλλος να βγάλει το φίδι από την τρύπα και ξανά απ’ την αρχή;

Αν κοιμούνται έτσι, μάλλον πρέπει ν’ αλλάξουν πλευρό  οι ειδικοί που ανέλαβαν να σχεδιάσουν τις εξελίξεις επί χάρτου. Η ιστορία διδάσκει ότι, μετά από τέτοιας σημασίας οριακές περιπέτειες, οι άνθρωποι, η κατάσταση των πνευμάτων, αλλάζουν με τρόπο μη προβλέψιμο. Οι έγκλειστοι πολίτες δεν περιορίσθηκαν σε ρόλο  πανικόβλητου και παθητικού δέκτη των μηνυμάτων της ελεγχόμενης “πληροφόρησης”. Μια σιωπηλή, βουβή διαδικασία ατομικού αναστοχασμού και αναθεωρήσεων ξεκίνησε αυτές τις μέρες, που δεν θ’ αργήσει να βρει την φωνή και την συλλογική της έκφραση.