«Η οικογένειά μου κατέφτασε εδώ με μια μαρξιστική παράδοση ιδεών
Αμέσως η μητέρα μου γέμισε το σπίτι με διακοσμητικούς γεροξωτίκαρους
Ζύγιασε τα υπέρ και τα κατά του πλαστικού χριστουγεννιάτικου δέντρου
λες και το πρόβλημα ήτανε δικό της
Τα πρωινά ξεδιάλεγε τα φωνήεντα σε μακρά και σε βραχέα
λες και οι ήχοι που βγαίναν απ’ το στόμα της
μπορούσαν να ξεπλύνουν το λαδί της δέρμα
Η μητέρα μου άφηνε το λευκαντικό να στάζει στο συντακτικό της
Απ’ την άλλη πλευρά των σημείων στίξης λεύκαινε τις συλλαβές της
περισσότερο κι από τους χειμώνες της Νορλάνδης».

Έλαβα το ασημί βιβλίο από τις εκδόσεις Αντίποδες και πριν διαβάσω το δελτίο τύπου και το βιογραφικό της ποιήτριας έριξα μια ματιά στην πρώτη σελίδα.

Οι πρώτοι στίχοι του ποιήματος της Ατένα Φαρροχζάντ με αιχμαλώτισαν, δεν με άφησαν να πάρω ανάσα ως την τελευταία σελίδα κι έτσι το Λευκοσελευκό παραμένει στο κομοδίνο μου για να επιστρέψω όσες φορές χρειάζεται στον χειμαρρώδη λόγο της.

Η Φαρροχζάντ γεννήθηκε το 1982 και ζει στη Στοκχόλμη. Είναι ποιήτρια, κριτικός λογοτεχνίας, μεταφράστρια και θεατρική συγγραφέας.

Το πρώτο της βιβλίο, που κρατώ στα χέρια μου είναι ένας ποταμός. Ένα ιδιαίτερο οικογενειακό γλυπτό. Ένας χορός από τις φωνές του πάτερα, της μάνας του αδελφού της γιαγιάς, οι οποίες πότε στοιχίζονται η μία πίσω από την άλλη , πότε κοντράρονται και πότε φανερώνουν η καθεμιά μια άλλη αλήθεια της ίδιας πραγματικότητας αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα τον μετασχηματισμό των ίδιων των σχέσεων.

Μιλούν για τον πόλεμο, για την προσφυγιά, την επανάσταση, τη βία την οικογένεια. Κι όλα αυτά μέσα από ένα βλέμμα το οποίο βρίσκεται σε διαρκή περιστροφή προκειμένου να φανερωθεί και η άλλη όψη του νομίσματος, προκειμένου να αναδυθούν όλα τα επίπεδα του φιλοσοφικού της στοχασμού.

«Ο πατέρας μου είπε: Κορμιά δίχως διαύγεια, κορμιά δίχως σκιά
Ο αδερφός μου είπε: Κι εκεί που συνηθίσαμε να σκύβουμε το κεφάλι
θα μάθουμε τώρα με χαρά να δίνουμε εντολές.
Ο πατέρας μου είπε: Δουλειά για τους ανέργους
μισθούς για τους άμισθους
χαρτιά για τους χωρίς χαρτιά
κι έναν πάτερα για σένα»

«Αυτό το ποίημα είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πως θα έπρεπε να γράφεται η πολιτική ποίηση σήμερα. Χωρίς να κραυγάζει καθόλου πιάνει όλα τα μεγάλα θέματα που  μας αφορούν , από πολλές πλευρές. Δηλαδή όχι μόνο το μεταναστευτικό ή το θέμα της ταυτότητας. Τα θέτει επί τάπητος μέσα από έναν χορό φωνών» εξηγεί στο tvxs.gr o εκδότης Κώστας Σπαθαράκης.

«Θέτει ως μείζον θέμα τις οικογενειακές σχέσεις,  συζητώντας με ένταση δίνει στον καθένα τον λόγο και όλοι απευθύνονται στην ποιήτρια.

Αυτή η οργάνωση σε φωνές, φεύγει από παραδοσιακές πρακτικές για την ποίηση ενώ δεν φοβάται  ταυτόχρονα να προσεγγίσει τις βιβλικές παραπομπές, να αντλήσει αναφορές από την Περσική ποίηση κι έτσι φορτίζεται ο λόγος της σε διάφορα σημεία. Δεν μένει σημείο λευκό».

Ο Κώστας Σπαθαράκης χαρακτηρίζει πολύπλοκο τον χορό της Φαρραχζάντ τόσο αφηγηματικά όσο και νοηματικά. Όσο για την ιδιάζουσα τυπογραφική λογική με τα λευκά γράμματα σε μαύρη φάσα σημειώνει «Τα μαύρα μπλοκ έπρεπε να τοποθετηθούν σε συγκεκριμένες θέσεις . Ιδιαίτερη αρχιτεκτονική. Δεν είναι τίποτα τυχαίο στη δουλειά της».

Το Λευκόσελευκό συζητήθηκε πολύ στη Σουηδία, ανέβηκε στο θέατρο, προκάλεσε αντιδράσεις, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και συνεχίζει την πορεία του η οποία σίγουρα θα είναι μακρά. Όσο για την ποιήτρια:

«Την άνοιξη θα έρθει στην Ελλάδα και θα το διαβάσει με τον απόλυτα ιερατικό της τρόπο» μας προετοιμάζει ο Κώστας Σπαθαράκης.