Η Επανάσταση είναι δύσκολη υπόθεση. Θέλει θάρρος και ομόνοια και σεβασμό και  αλληλεγγύη και επιμονή και ανοικτό μυαλό, ακόμα και εγκράτεια θέλει η Επανάσταση. Αυτά υποστηρίζει η Αχντάφ Σουέιφ στο βιβλίο-μαρτυρία για όσα έγιναν στην Αίγυπτο το 2011 «Κάιρο, η πόλη μου, η Επανάστασή μας» (Μεταίχμιο).  

Ads

Μόνο ένα κτίριο έκαψαν οι διαδηλωτές στις δεκαοχτώ ημέρες που συντάραξαν την Αίγυπτο τέλη χειμώνα του 2011· τα γραφεία του κόμματος του Μουμπάρακ.

Την ίδια περίοδο, εκατοντάδες νεκροί αγωνιστές, χιλιάδες συλλήψεις. Οι διαδηλωτές όμως επέμεναν στην πλατεία Ταχρίρ, πολεμώντας σώμα με σώμα με τις δυνάμεις ασφαλείας και τους παρακρατικούς· προσπαθούσαν να κρατήσουν την πλατεία Ταχρίρ, το σύμβολο του ελεύθερου Καΐρου.

Η Αχντάφ Σουέιφ συγγραφέας και ανταποκριτής της Γκάρντιαν, έκανε σπίτι της την πλατεία για δεκαοχτώ ημέρες και συμμετείχε ενεργά στην επαναστατική απόπειρα. Είτε αυτό σημαίνει, κατά την ίδια, να συμμετέχει στις πορείες και διαδηλώσεις, είτε να μιλά, να επικοινωνεί, να γράφει, να συμπαραστέκεται, να διατυπώνει καθαρά τη σκέψη της. Αλήθεια τι είναι Επανάσταση;

Η συγγραφέας μάς μεταφέρει γλαφυρά τις εμπειρίες της από την πρώτη γραμμή του αγώνα. Προσωπικές και συλλογικές στιγμές, γύρω από την Ταχρίρ, συγκρούσεις και τραυματίες και νεκροί και ιστορικές αναφορές που βοηθούν τον αναγνώστη να κατανοήσει το ιστορικό background, τη λεηλασία που υπέστη ο αιγυπτιακός λαός από τους δυνάστες του. Τους δυνάστες που πλούτιζαν και έφτιαχναν πολυτελές βίλες στις όχθες του Νείλου, την ίδια στιγμή που οι δρόμοι του Καΐρου αφήνονταν να ρημάξουν. Ένα γεγονός που ομολογουμένως έχει κάποια κοινά σημεία με  την ελληνική περίπτωση.

Η κυβέρνηση Μουμπάρακ, χάρη στη φιλική σχέση με το Ισραήλ και την τρομοκρατία που εξαπέλυσε σε όλη τη χώρα, παρέμενε στην εξουσία για δεκαετίες. Νίκησε γενιές ακτιβιστών αλλά δεν κατάφερε να υποτάξει την τρίτη, τη νεότερη γενιά ακτιβιστών. Οι νέοι ήταν οι πρωταγωνιστές της Αιγυπτιακής Επανάστασης, υποστηρίζει η Σουέιφ.

Η συγγραφέας περιγράφει πώς οι πληρωμένοι μπαλτάτζι επιτίθονταν στους διαδηλωτές με πέτρες και παλούκια και πώς οι νεαροί σαμπάμπ ανταπαντούσαν τα χτυπήματα. Μας παρουσιάζει τις αγωνίες και τις διαφορές  μεταξύ των προοδευτικών, των φιλελευθέρων, των ισλαμιστών, τον αινιγματικό ρόλο του στρατού. Μπορεί η επέμβαση του στρατού να έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην πτώση του Μουμπάρακ, αλλά λίγους μήνες αργότερα η στάση του προβληματίζει τη Σουέιφ.  Υποψιάζεται πως στην ουσία εκείνο που ο στρατός επιδιώκει είναι να διατηρηθεί η ίδια τάξη πραγμάτων και μετά τον Μουμπάρακ.

Γι’ αυτό ο αγώνας πρέπει να συνεχιστεί μέχρι την τελική δικαίωση, υποστηρίζει η συγγραφέας· ο αγώνας για «ψωμί, ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη». «Αν μπορούσαμε να βγάλουμε τη στολή θα ερχόμασταν μαζί σας» , φώναζαν αρχικά οι στρατιώτες στους διαδηλωτές, μα πλέον ο ρόλος του στρατού αποτελεί μυστήριο.

«Ωστόσο μας δόθηκαν, μας παραχωρήθηκαν δεκαοχτώ χρυσές ημέρες», γράφει η συγγραφέας. «Δεκαοχτώ ημέρες όπου όλοι συνεργαστήκαμε για να ξεφορτωθούμε τον αρχηγό του καθεστώτος που κατέστρεφε εμάς, τη χώρα μας και ό,τι αγαπούσαμε. Δεκαοχτώ ημέρες που έβγαλαν από μέσα μας ό,τι καλύτερο είχαμε και μας έδειξαν όχι μόνο τι μπορούσαμε να κάνουμε, αλλά και πώς μπορούσαμε να είμαστε…»

Μια συγκλονιστική μαρτυρία, που υπογραμμίζει πως η Επανάσταση είναι μια εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση, αλλά ταυτόχρονα απελευθερώνει απίστευτες ανθρώπινες δυνάμεις, που δεν ήταν δυνατόν εκ των προτέρων κάποιος να φανταστεί.

Επιμένω όμως. Τι είναι στα αλήθεια Επανάσταση και τι σημαίνει πως έχει κερδηθεί;  Είναι άραγε το αδιαμφισβήτητο αποδεικτικό στοιχείο μιας Επανάστασης οι λίμνες από αίμα;

Βαγγέλης Μπέκας

Fairbooks.gr