πρόσεξε παιδάκι
μη σε πατήσει το μέλλον…

Η αναζήτηση νεωτερισμών στην ποιητική έκφραση οδήγησε κατά το παρελθόν σε ακρότητες, όπως τουλάχιστον τις αντιλαμβάνονταν στην εποχή τους (υπερρεαλισμός, μεταμοντέρνος στίχος κλπ). Ωστόσο, η συμβολή τους στην ποίηση, με τον ένα ή άλλο τρόπο -παρά τα σχισμένα ιμάτια των κριτικών και τις τοποθετήσεις περί κατάπτωσης των τεχνών- επέδρασε καταλυτικά στην τέχνη, δείχνοντας νέες εκφραστικές οδούς.

Βέβαια, ένα βασικό κριτήριο είναι η ισορροπία της έντασης και να μην μετατραπεί ο νεωτερισμός σε αυτοσκοπό. Και σήμερα τούτες οι αναζητήσεις αποτελούν βασικό σημείο σε μια εποχή ποιητικής ανάπτυξης πέρα από ηλικίες και γενιές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της πρωτοεμφανιζόμενης Σίσσυς Αληφραγκή («a contrario», Μανδραγόρας 2015).

έρωτος δώρο ιερό μυσταγωγία μνήμης

Η Αλιφραγκή επιχειρεί έναν προσωπικό διάλογο με τον έρωτα και το φόβο. Επιχειρεί να δώσει μία δική της a contrario επιχειρηματολογία πάνω στον έρωτα και τις υπαρξιακές αναζητήσεις. Η ποίηση της ισορροπεί ανάμεσα στην υπαρξιακή και την ερωτική ποίηση. Πινελιές λανθάνουσας λαγνείας διανθίζουν τις συνθέσεις της. Ωστόσο, η δημιουργός -χωρίς να μειώνει τον ερωτισμό- αποφεύγει συνειδητά την προκλητικότητα, που τόσο μας κούρασε στο επιδεικτικό λογοτεχνικό πλαίσιο του παρελθόντος.

Πρόκειται για μία συλλογή που διακρίνεται από την ολιγόλεκτη φόρμα με σουρεαλιστικό υπόβαθρο και αποφθεγματική διατύπωση και την πειραματική αναζήτηση μιας νέας εκφραστικότητας. Αν και η ποιήτρια αποφεύγει τα λογοτεχνικά σχήματα (πλην όσων έχουν σουρεαλιστική αναφορά, όπως οι μετωνυμία και οι μεταφοράς), χαρακτηριστική είναι η συχνά παρενθέσεων για την απόδοση αποφθεγματικών σχολίων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις λειτουργούν ως επιμύθιο εντείνοντας το ερωτικό συναίσθημα ή της υπαρξιακής αγωνίας. Βέβαια, η επιλογή τούτη δε γίνεται αντιληπτή από έναν ακροατή, καθιστώντας έτσι υποχρεωτική την ανάγνωση.

φτερουγίζω στις πέντε αισθήσεις.
συν μία.
λαγνεία στην απουσία. 

Τελείες σε κάθε στίχο εντείνουν με τις απότομες παύσεις την ένταση αποδίδοντας μία τραγικότητα. Οι στίχοι της μοιάζουν να έχουν κοπεί με ξυράφι. Τα στιχουργικά σπαράγματα με έντονα υπερρεαλιστικά στοιχεία ενισχύουν το αίσθημα απομόνωσης και πόνου. Το «απότομο» ύφος συχνά δηλώνεται με ελλειπτικές προτάσεις και περιόδους μόνο με ονοματικά σύνολα ξεπερνώντας συχνά την ποιητική αποφθεγματικότητα και αγγίζοντας την προφορική ελλειπτική λιτότητα.

Έτσι, όμως επιβάλλει έναν πρωτόγνωρο -σχετικά αργό- ρυθμό ανάγνωσης/απαγγελίας, με μεγάλες παύσεις που φέρνει μια ισοζυγία με την βραχυλογία και τους «κομμένους» στίχους.

Τούτη η έκφραση καθιστά τον αναγνώστη ενεργό συμμέτοχο, καθώς καλείται να συμπληρώσει τα νοηματικά “κενά”. Και αυτή η εκφραστική επιλογή της ποιήτριας συνδέεται και με τις υπερρεαλιστικές καταβολές της ποιητικής της, τόσο στην έκφραση όσο και στην εικαστική της. Το ποιητικό κάδρο της Αληφραγκή είναι διαυγές και πλούσιο. Χρώματα και φως πλουτίζουν τον περιβάλλοντα χώρο.

Ο υπερρεαλισμός στη σύγχρονη ποιητική αποτελεί μία διαφορετική διάλεκτο, ξεπερνώντας κατά πολύ την πρώτη του εμφάνιση κατά το Μεσοπόλεμο. Διακρίνεται όχι μόνο από τη συνειρμική διάσταση στην εκφραστική της αγανάκτησης -μέσα από μετωνυμίες και μεταφορές ή την δυναμική του εικονοπλασία- αλλά και από τον πειραματισμό στο στίχο και τις διατυπώσεις. Και αυτή ακριβώς τη δυναμική της εκφραστικής αναζήτησης με σουρεαλιστικό υπόβαθρο υπηρετεί η Σίσσυ Αληφραγκή.

Το βιβλίο