Την μάχη με τον καρκίνο έχασε την Πέμπτη 27 Δεκεμβρίου ο Μάνος Χαριτάτος, ιδρυτής και πρόεδρος του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου (ΕΛΙΑ), όντας 68 ετών.

Ads

 
Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου το 1944, ο Μάνος Χαριτάτος ήρθε στην Ελλάδα το 1953. Ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές σπουδές του στο Κολλέγιο Αθηνών και στη συνέχεια φοίτησε στο Οικονομικό Τμήμα της Νομικής Σχολής Αθηνών. Διετέλεσε διευθυντής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών (1980-1989).
 
Το 1965 ιδρύει με τον ιστορικό και φίλο του Δημήτρη Πόρτολο ένα πολιτιστικό σωματείο, το ΕΛΙΑ. Συλλέγουν αρχικά παλιές εκδόσεις και στη συνέχεια ιστορικά αρχεία και αρχεία λογοτεχνών αλλά και έντυπα του 19ου και του 20ού αι., που μαρτυρούν την ιστορική εξέλιξη και πνευματική ανάπτυξη της Ελλάδας. Από το 1980, όταν το ΕΛΙΑ γίνεται Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, οι συλλογές του αυξάνονται, αποκτά δικό του χώρο, συμμετέχει σε ευρωπαϊκά προγράμματα, πραγματοποιεί εκδόσεις.
 
Για τους χιλιάδες ερευνητές που έχουν χρησιμοποιήσει τα αρχεία και τη βιβλιοθήκη του, το ΕΛΙΑ ήταν ταυτισμένο με τον Μάνο Χαριτάτο. Αενάως παρών στο κτίριο της Αγίου Ανδρέου 5 στην Πλάκα, με τα κοκάλινα πρεσβυωπικά γυαλιά του μονίμως κρεμασμένα στο στήθος του, χωμένος πίσω από μια τεράστια οθόνη υπολογιστή, ήταν ένας βιβλιοσυλλέκτης παλαιάς κοπής που διατήρησε το αρχείο του ΕΛΙΑ φιλόξενο και ανοιχτό στους ερευνητές, σε οποιονδήποτε ερευνητή του νεότερου ελληνισμού, της λογοτεχνικής, της οικονομικής, της πολιτικής ιστορίας, του εμπορίου, της καπνοβιομηχανίας.
 
«Γράψε για το ΕΛΙΑ»
 
Για πολλούς ο Μάνος Χαριτάτος ήταν ένα όνομα συνυφασμένο με το ΕΛΙΑ, στο κτίριο του οποίου ήταν διαρκώς παρών. Μέριμνα του Χαριτάτου ήταν από την αρχή όχι μόνο η συλλογή εκδόσεων και αρχείων αλλά και η διάσωσή τους με τα μέσα της τεχνολογίας. Φρόντισε να φωτογραφηθούν τα έντυπα του ΕΛΙΑ και να περάσουν σε μικροφίλμ και αργότερα σε CD ακόμη και στο διαδίκτυο, καθώς ήταν λάτρης των νέων τεχνολογιών.
 
Το έργο του αποτέλεσε σπουδαίο βοήθημα στην έρευνα πολλών μελετητών που εκπόνησαν βιβλιογραφίες πάνω στις συλλογές και τα αρχεία του ΕΛΙΑ. Το 2009 για να διασώσει το ΕΛΙΑ το ενσωματώνει με το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
 
Το Ελληνικό Λογοτεχνικό Ιστορικό Αρχείο είχε γίνει η προσωπική του ιστορία. Όπως γράφει το Βήμα, όταν κανείς του ζητούσε να αφηγηθεί την ζωή του, αρκούνταν να πει «γράψε για το ΕΛΙΑ».