Τώρα που τελείωσαν οι χοροί στις Σπέτσες με τους «εν ενεργεία» πρίγκιπες- ναι, το ακούσαμε και αυτό από τους τηλεοπτικούς δημοσιογράφους!-, τις ανθοστόλιστες άμαξες και τα αμήχανα χαμόγελα στις κάμερες εστεμμένων, και μη, ας οδηγηθούμε εξήντα και πλέον χρόνια πριν, στην αιματοβαμμένη Ελλάδα του Εμφυλίου, όταν η γιαγιά και ο θείος του άνεργου γαμπρού Νικόλαου Γκλύξμπουργκ αναζητούσαν (και αυτοί) μια… θέση εργασίας!

Ads

Της Φωτεινής Τομαή από το Βήμα, 5.9.2010

Στη χώρα όπου γεννήθηκε η δημοκρατία φαίνεται ότι ακόμη και επί βασιλικής μοναρχίας η ανεργία δεν έκανε διακρίσεις. Απόδειξη, όσα περιέγραφε σε συνέντευξή της στον βρετανό δημοσιογράφο Μαξ Ηστμαν η Φρειδερίκη, αλλά και η αίτηση εργασίας «της Α.Β.Υ. του Πρίγκηπος Πέτρου» που διεβίβαζε στο ελληνικό ΥΠΕΞ από το Κάιρο ο εκεί πρεσβευτής Δ. Ι. Παππάς (ΑΠ. 1992, 10 Απριλίου 1946).

Ρόλο πλην των εθιμοτυπικών υποχρεώσεών της αναζητούσε η Φρειδερίκη όπως εξωμολογείτο σε μακρά συνέντευξή της στον Μ. Ηστμαν που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Reader΄s Digest» τον Οκτώβριο του 1949.

Στην ερώτηση του δημοσιογράφου που ζητούσε διευκρινίσεις για το τι σήμαινε ο όρος «στην Ελλάδα μία βασίλισσα έχει πολλές δυνατότητες εργασίας (business) και μπορεί να γίνει πολύ δημιουργική (creative)», η Φρειδερίκη έβαζε σε πρώτη προτεραιότητα τις περιοδείες της στις «πληγείσες από τους κομμουνιστές ορεινές περιοχές της χώρας», δουλειά που χαρακτήριζε ιδιαίτερα σκληρή ( «rough business» ), ενώ όσον αφορά τις πρωτοβουλίες που εκαλείτο να αναλάβει απαντούσε ως εξής: «Γνωρίζετε τι μπορεί να κάνει μία γυναίκα σε μία χώρα με κατεστραμμένα 4.000 χωριά και πόλεις από τους Ιταλούς, τους ναζί και τους κομμουνιστές;

Με τόσες χιλιάδες ορφανά παιδιά που λιμοκτονούν, χωρίς αγάπη, χωρίς οικογένεια;

Αυτή και αν είναι δουλειά για μένα.Να τα σώσω, να τα βοηθήσω να μεγαλώσουν σωστά και να μην καταντήσουν ανάπηρα σωματικά ή διανοητικά».

Η ίδια έκανε λόγο για 18.000 παιδιά τα οποία ως τη στιγμή εκείνη είχαν συγκεντρωθεί σε 48 στρατόπεδα ενώ σύντομα αναμενόταν ο αριθμός τους να αυξηθεί σε 25.000. «Μόνο στο στρατόπεδο του Αγίου Ανδρέα, στην Αττική, στις εγκαταστάσεις ενός καζίνο πουείχαν χτίσει οι Γερμανοί, φιλοξενούμε 700 κορίτσια ηλικίας 6-14 ετών. Εκεί περνάω πολύ χρόνο, δοκιμάζοντας το φαγητό τους, ελέγχοντας τους ξενώνες και τα κρεβάτια που κοιμούνται, συζητώντας με τις ανάδοχες οικογένειες που ενδιαφέρθηκαν να τα υιοθετήσουν. Ολα αυτά τα έργα, κύριε Ηστμαν, έγιναν χωρίς δεκάρα κρατική ή ξένα χρήματα. Ηταν αρκετή μία μόνο έκκλησή μου μέσω ραδιοφώνου και εφημερίδων για να συγκεντρωθούν 4 εκατομμύρια δολάρια. Έδωσαν όλοι τον οβολόν τους, πλούσιοι και φτωχοί. Με απόφαση των εργατικών συνδικάτων και εθελοντική εργασία μίας μόνο Κυριακής συγκεντρώθηκαν 240.000 δολάρια. Φυσικά,οι κομμουνιστές αντέδρασαν καταγγέλλοντας τους μοναρχοφασίστες, όπως αποκαλούν την κυβέρνηση, και εμένα ότι τάχα η βασίλισσα τούς κλέβει τα λεφτά. Τα συνδικάτα όμως τους αγνόησαν. Οι Ελληνες εργάτες είναι από τα πιο τίμια και φωτισμένα στοιχεία της ελληνικής κοινωνίας και ξέρουν καλά πόσα υπέφεραν τα ελληνόπουλα από τους κομμουνιστές».

Ο Ηστμαν, που δεν έκρυψε στο κείμενό του πόσο γοητευμένος ένιωσε από την πρώτη στιγμή που συνάντησε «αυτή τη μικρόσωμη, λεπτή σαν κοριτσάκι μητέρα τριών παιδιών», η οποία εισέβαλε στο δωμάτιο αναμονής όπου μια κυρία επί των τιμών τον είχε οδηγήσει, προσφέροντάς του καφέ. «Πουθενά στην Ελλάδα δεν αρχίζεις μία δουλειά χωρίς να πιεις ένα φλιτζάνι τούρκικο καφέ» σημείωνε ο ίδιος, ενώ περιέγραφε τη Φρειδερίκη «μέσα στο ροζ λινό της φόρεμα απέραντα απλή, χαμογελαστή, χωρίς κοσμήματα παρά μόνο ένα ασημένιο βραχιόλι με πέτρες νεφρίτη στον αριστερό της καρπό, με μικρά μπλε ζωηρά μάτια και μπούκλες γύρω από το κεφάλι της, χαριτωμένη γαλλική μύτη και, φυσικά, πλατιά φρύδια που περιέργως δεν είχε φροντίσει να αλλοιώσει το σχήμα τους και μακάρι να το έκαναν όλες οι γυναίκες!».

Από όσα ενδιαφέροντα παραλείπονται εδώ λόγω χώρου επιλέγεται να υπομνησθεί η εξής επισήμανση του Ηστμαν: «Αν και η βασίλισσα από μικρή ανέφερε ότι προσπάθησε να ερμηνεύσει τις κοινωνικές ανισότητες διαβάζοντας πολύ Πλάτωνα, έλληνα φιλόσοφο, γνωστό για τις συντηρητικές “Περί Πολιτείας” απόψεις του, η ίδια είχε καταφέρει με τη δράση της να μετατρέψει το πολίτευμα της χώρας από απλή μοναρχία σε “κοινωφελές μοναρχικό πολίτευμα”».

«Βασίλισσα σημαίνει…»

«Πώς αισθάνεται κάποιος σαν εσάς; Τι σημαίνει να είσαι βασίλισσα;» ήταν η πρώτη του ερώτηση, θέλοντας να ξεπεράσει την αμηχανία του. «Στην Ελλάδα, ειδικά, είναι θαυμάσιο, γιατί έχεις πολλά να κάνεις και δεν βαριέσαι» ήταν η απάντηση της Φρειδερίκης που, αρνούμενη με έμφαση, κάθε περίπτωση αισθήματος υπεροχής ως γαλαζοαίματης και κόρης του γερμανού κάιζερ Γουλιέλμου Β΄, άρχισε να απαριθμεί το έργο της από τη στιγμή που «ο άνδρας της» (ποτέ δεν αναφερόταν στον Παύλο -έγραφε ο δημοσιογράφος- με τον τίτλο του) ανέβηκε στον θρόνο. Τελευταίο της επίτευγμα ανέφερε την είσοδό της στην Κόνιτσα επάνω σε άλογο, όταν η πόλη εκκενώθηκε από τους κομμουνιστές. «Ο στρατός και η χωροφυλακή προσπάθησαν να με σταματήσουν στα Ιωάννινα όπου βρισκόμουν, λέγοντάς μου ότι το ταξίδι ήταν επικίνδυνο γιατί υπήρχαν νάρκες. Τότε εγώ τούς είπα: Ωραία,θα πάω μέσα από τα βουνά, καβάλα σε άλογο. Κάθε προσπάθεια να με μεταπείσουν έμεινε άκαρπη. Και το έκανα! Εκεί έβγαλα και τον πρώτο μου λόγο. Ημουν τρομερά αγχωμένη». Στην ερώτηση «Και τι τους είπατε;», απάντησε: «Α,τους είπα μόνο μία πρόταση και αυτοί με σήκωσαν με ενθουσιασμό στα χέρια τους. Τους είπα: Αν και ο άνδρας μου είναι άρρωστος κι έπρεπε να βρίσκομαι δίπλα στο κρεβάτι του, θα πρέπει μάλλον να σας αγαπά πιο πολύ από εμένα, δεν εξηγείται διαφορετικά γιατί επέλεξε να με στείλει εδώ, κοντά σας».

ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ ΜΕ ΣΠΟΥΔΕΣ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΑΙΤΕΙΤΑΙ…

Ο Πέτρος, όσο και αν ακούγεται απίστευτο, αναζητούσε θέση εργασίας ως επικεφαλής στην υπό ίδρυση ελληνική διπλωματική αντιπροσωπεία στην Κίνα! «…Είμαι διδάκτωρ των Νομικών (διατριβή οικονομολογικού θέματος) του Πανεπιστημίου των Παρισίων, παρηκολούθησα δε επί τρία έτη τας παραδόσεις της Σχολής των Πολιτικών Επιστημών (Διπλωματικόν Τμήμα) των Παρισίων» ανέφερε, απαριθμώντας τα προσόντα του ο αιτούμενος! Και συμπλήρωνε:

«Είμαι έφεδρος Ταγματάρχης, υπηρετήσας εις Ελλάδα και Μέσην Ανατολήν υπό την ιδιότητα αρχηγού Συνδέσμου του Ελληνικού Στρατού. Επί πλέον είμαι κάτοχος της Γαλλικής, Αγγλικής, Γερμανικής, Δανικής και της Ιταλικής γλώσσης».

Την αίτησή του, με ημερομηνία 8 Απριλίου 1946 και διεύθυνση διαμονής πλατεία Μωχάμετ Αμπντέλ Μόνεϊμ, αρ.9 στο Κάιρο, συνόδευε 14σέλιδη έκθεσή του από την Κίνα την οποία είχε επισκεφθεί τον Ιούλιο του 1946, απαριθμώντας« τα οφέλη τα οποία θα ηδύνατο να έχη η Ελλάς από στενωτέρας σχέσεις μετά της μεγάλης αυτής (της Κίνας) Δυνάμεως».

Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι ιστορικός, πρεσβευτής σύμβουλος Α΄ στο υπουργείο Εξωτερικών.