Το 1969, ο κορυφαίος δημιουργός στην ιστορία του Κινηματογράφου, Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, σκηνοθετεί τρεις από τους αγαπημένους του ηθοποιούς, τον Μαξ φον Σίντοφ, την Λιβ Ούλμαν και την Μπίμπι Άντερσον, στο «Πάθος» (The Passion of Anna). Πρόκειται για μία τις λιγότερο προβεβλημένες ταινίες του σπουδαίου Σουηδού οτέρ, η οποία κυκλοφορεί σε επανέκδοση από την Πέμπτη 12 Ιανουαρίου, σε ψηφιακά αποκατεστημένη κόπια.

Η ταινία αφηγείται την ιστορία ενός ανθρώπου με αινιγματικό παρελθόν, που αποσύρεται σε ένα μακρινό νησί μετά από τον χωρισμό του με τη γυναίκα του. Όμως εκεί ελλοχεύει ένας μανιακός, ενώ δύο γοητευτικές γυναίκες εισβάλλουν στη ζωή του. Μυστικά, ψέματα, απιστίες και κρυφά πάθη σε μια από τις λιγότερο γνωστές ταινίες του σπουδαίου Σουηδού σκηνοθέτη.

Η τέχνη του Μπέργκμαν φτάνει στο αποκορύφωμα της σε αυτό το πορτρέτο που διεισδύει στις χαμένες ψυχές τεσσάρων ανθρώπων στην αναζήτηση παρηγοριάς ο ένας στον άλλο, ακόμα και όταν η εξαπάτηση και η απομόνωση διαλύουν τις ζωές τους.

Σε ένα ανεμοδαρμένο και άγονο νησί, ο Αντρεας (Μαξ Φον Σίντοου) ζει μια απλή και ήσυχη ζωή. Μέχρι να εμπλακεί με την Άννα (Λιβ Ουλμαν), μια όμορφη και μυστηριώδη χήρα, αλλά κι ένα γειτονικό ζευγάρι που ζει με τις δικές του πίκρες και ψευδαισθήσεις.

Ο Μπέργκμαν επιστρέφει στην προσφιλή του θεματολογία της απομόνωσης με ένα υποδειγματικό ψυχολογικό δράμα δωματίου. Με τους Μαξ φον Σίντοφ, Λιβ Ούλμαν, Μπίμπι Άντερσον.

To φιλμ γυρίστηκε στο άγριο και υποβλητικό τοπίο του Φόρε της Σουηδίας, εκεί όπου για χρόνια έζησε ο Μπέργκμαν και εμπνεύστηκε μερικές από τις σπουδαιότερες ταινίες του.

Ο 48χρονος Αντρέας (Μαξ φον Σίντοφ) ζει απομονωμένος σε ένα άγριο και μακρινό νησί της Βαλτικής, μετά το χωρισμό του με τη γυναίκα του. Μια μέρα γνωρίζει τρεις ανθρώπους που διαταράσσουν τη μοναχική καθημερινότητά του: τον Έλις, έναν συναισθηματικά ψυχρό και ορθολογιστή επιτυχημένο αρχιτέκτονα, την αϋπνιακή και ανασφαλή γοητευτική σύζυγό του (Μπίμπι Άντερσον) που είναι εγκλωβισμένη σε έναν αδιέξοδο γάμο και τη φίλη τους Άννα (Λιβ Ούλμαν), μία όμορφη αλλά μυστηριώδη χήρα με τραυματικό παρελθόν που τη σημάδεψε ψυχικά και σωματικά.

Μυστικά, ψέματα, απιστίες και κρυφά πάθη έρχονται στην επιφάνεια καθώς η πλοκή εξελίσσεται και τα γεγονότα που σημάδεψαν τους χαρακτήρες ξετυλίγονται με μαεστρία από τον Μπέργκμαν, μέσα από εξομολογητικούς διαλόγους και κρυφές επιστολές που βλέπουν το φως.

Ο σκηνοθέτης δημιουργεί ένα απαράμιλλο κλίμα μυστηρίου, χτίζοντας με μαεστρία το σασπένς, κάτι που επιτυγχάνει όχι μόνο μπαίνοντας στην ψυχή των ηρώων του, αλλά  εντείνοντας την αίσθηση της απειλής που δημιουργούν απρόσμενα γεγονότα στο ίδιο το νησί καθώς ένας μανιακός δολοφονεί τα ζώα της περιοχής με αποτρόπαιο τρόπο. Την ίδια στιγμή αρχίζουν να κλιμακώνονται και οι βίαιες τάσεις  όχι μόνο της μικρής τοπικής κοινωνίας, αλλά και των πρωταγωνιστών.

Το πρωτοποριακό για την εποχή του φιλμ , περιλαμβάνει μικρά ιντερλούδια στα οποία οι πρωταγωνιστές «δραπετεύουν» για λίγο από τον ρόλο τους, σχολιάζοντας τον χαρακτήρα που ενσαρκώνουν.

Το «Πάθος» είναι από τις ταινίες του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν που καθόρισαν τον τρόπο που βλέπουμε ψυχολογικό δράμα και ταινίες σχέσεων στο σινεμά. «Τι είναι αυτό που κατατρώει, ό, τι καλύτερο έχουμε κι αφήνει ένα κούφιο κέλυφος;», αναρωτιέται η Μπίμπι Άντερσον στην ταινία όπου κυριαρχεί μία αίσθηση φόβου, ερήμωσης και απεγνωσμένης επιθυμίας για επαφή.

Οι New York Times την συμπεριέλαβαν στον οδηγό τους με τις 1000 καλύτερες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ.

Ίνγκμαρ Μπέργκμαν / Ingmar Bergman (14 Ιουλίου 1918 – 30 Ιουλίου 2007)

Ο Ίνγκμαρ Μπέργκμαν, υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους και πλέον διακεκριμένους καλλιτέχνες στον κόσμο. Αντιπροσωπεύει τον πιο διάσημο σκηνοθέτη του λεγόμενου “καλλιτεχνικού κινηματογράφου”. Κάθε ταινία του ήταν γεγονός αναμενόμενο απ’ όλον τον κόσμο και όλοι μεταχειρίζονταν τον χαρακτηρισμό αριστούργημα για κάθε νέα του ταινία. Παράλληλα, ήταν κι ένας απίστευτα παραγωγικός δημιουργός.

Το σύνολο του έργου του εμφανίζεται ως μια συνεχής ερώτηση, που συχνά δεν έχει απάντηση, σχετικά με την ανθρώπινη ύπαρξη, την παρουσία ή απουσία του Θεού. Η αγωνία της έλλειψης επικοινωνίας, η ασάφεια και η διπροσωπία της ανθρώπινης φύσης, η μοναξιά χωρίς πιθανότητες υπερβάσεως σε ένα κόσμο γεμάτο προσποίηση, η σιωπή και η ντροπή, είναι σταθερά στοιχεία, σχεδόν σε κάθε του ταινία.

Κληρονόμος της σκανδιναβικής κινηματογραφικής παράδοσης (Στίλλερ, Σγιόστρομ, Ντράγιερ) και βαθιά επηρεασμένος από την σκέψη του Κίρκεγκωρ, Μπερντιάεφ, τον υπαρξισμό και τις ψυχαναλυτικές θεωρίες (Φρόυντ, Γιούνγκ), ο Μπέργκμαν δίνει βάρος όχι τόσο στην κοινωνία ή στην ιστορία, όσο στο ίδιο το άτομο. Ίσως γι’ αυτό τα πιο χαρακτηριστικά έργα του είναι σκληρά, αλλά πάντα ρεαλιστικά. Ευγενή δοκίμια για το ρόλο της ανθρωπότητας σ’ έναν αλλοτριωμένο κόσμο.

«Το «Πάθος» γυρίστηκε στο Faro το φθινόπωρο του 1968 και φέρει φανερά τα ίχνη των γεγονότων και των τάσεων του ρεαλισμού αλλά και του κινηματογραφικού κόσμου εκείνης της εποχής. Σε μερικά σημεία το φιλμ είναι λοιπόν δεμένο χρονικά με την εποχή του. Αλλού πάλι η ταινία προβάλλει μια δυνατή δική της προσωπικότητα. Τη βλέπω με ανάμικτα συναισθήματα. Το «Πάθος» είναι, κατά κάποιο τρόπο, μια παραλλαγή της «Ντροπής». Δείχνει αυτό που ουσιαστικά ήθελα να δείξω στην «Ντροπή» – τη βία που εκδηλώνεται με ύπουλο τρόπο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την ίδια ιστορία, αλλά πιο πειστική. Εξακολουθώ να έχω την παράσταση του κακού που δεν μπορεί να εξηγηθεί, ένα κακό επιδημικό και τρομακτικό, που μόνο ο άνθρωπος, απ’ όλα τα ζώα, το έχει. Ένα κακό που είναι παράλογο και δεν υπακούει σε νόμους. Κοσμικό. Χωρίς αιτία. Δεν υπάρχει τίποτα που οι άνθρωποι να φοβούνται περισσότερο από το ακατανόητο, ανεξήγητο αυτό κακό» – Ίνγκμαρ Μπέργκμαν

Διαβάστε επίσης:
Αφιέρωμα στον Ίνγκμαρ Μπέργκμαν: Τοποθετώντας τις ανθρώπινες σχέσεις σε πρώτο πλάνο
100 χρόνια Ίνγκμαρ Μπέργκμαν: Οι 10 σημαντικότερες ταινίες του κορυφαίου σκηνοθέτη
Αφιέρωμα στον Μαξ φον Σίντοφ: Ο τελευταίος ιππότης της Έβδομης Τέχνης
Λιβ Ούλμαν: Αφιέρωμα σε μία από τις σημαντικότερες ηθοποιούς της σύγχρονης κινηματογραφικής ιστορίας

Το Πάθος / The Passion of Anna
Σκηνοθεσία: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Σενάριο: Ίνγκμαρ Μπέργκμαν
Πρωταγωνιστούν: Μαξ φον Σίντοφ, Λιβ Ούλμαν, Μπίμπι Άντερσον, Έρλαντ Γιόζεφσον
Έτος Παραγωγής: 1969
Χώρα Παραγωγής: Σουηδία
Διάρκεια: 101 λεπτά
Κυκλοφορεί σε επανέκδοση στους Κινηματογράφους από την Πέμπτη 12 Ιανουαρίου