Πριν από 25 χρόνια έγινε το εκδοτικό φαινόμενο. Με το πρώτο της μόλις μυθιστόρημα Ο Ιούδας φιλούσε υπέροχα έκανε ρεκόρ πωλήσεων, ο τίτλος χρησιμοποιήθηκε παντού- μέχρι και στη Βουλή- το βιβλίο κυκλοφόρησε σε περισσότερα από 300.000 αντίτυπα, μεταφράστηκε σε γαλλικά, ισπανικά, γερμανικά, πορτογαλικά, ρωσικά, ιταλικά, ολλανδικά, σουηδικά, φινλανδικά, πολωνικά, εβραικά, τουρκικά, τσέχικα, έγινε πετυχημένη τηλεοπτική σειρά. 

Ads

Το όνομά της ακουγόταν παντού και η Μάιρα τότε δήλωνε «δεν είμαι συγγραφέας».

Συνέχισε όμως να γράφει-πάντα παράλληλα με τη δουλειά της, τα ενδιαφέροντα της, την οικογένεια της.

Το 2000 κυκλοφόρησαν Οι τοξικές ενώσεις του αρσενικού και ακολούθησαν το Εσυ γλυκιά μου εξουσία, το Μακάριοι οι πενθούντες, το Mamma Santissima και το 2017 η Ιεραποστολική στάση. Και δύο παιδικά βιβλία, τα Τι κι αν είμαι ασβός και το Έχω ράμματα για τη γούνα σου. 

Ads

Το τελευταίο βιβλίο της, Τα παιδιά της μεγάλης σιωπής, δεύτερο μέρος της άτυπης τριλογίας της Ανατολικής Γερμανίας, κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό από τις Εκδόσεις Πατάκη και την Τετάρτη 25 Ιανουαρίου γίνεται η επίσημη παρουσίαση του.

Η Μάιρα στο μεταξύ συνεχίζει να γράφει -αυτή την εποχή για ένα παράξενο ερωτικό τρίγωνο- να μελετάει, να απολαμβάνει στιγμές δικές της και να ζει την κάθε μέρα με δύναμη και χιούμορ.  

Το προηγούμενο βιβλίο Η ιεραποστολική στάση ήταν αφιερωμένο στα αγόρια σου, το προ προηγούμενο Mamma Santissima στη μητέρα σου, στο καινούργιο υπάρχει αφιέρωση;

Το έχω αφιερώσει στον Κώστα Σταμάτη, τον επιμελητή και μέντορα, αλλά κυρίως φίλο, από την εποχή του πρώτου μου βιβλίου. Πέθανε αιφνιδίως πριν από λίγο καιρό. Πρόκειται για μια αφιέρωση-φόρο τιμής σε έναν άνθρωπο που παρέμεινε αγνός και πιστός στις αρχές του. Μου λείπει. Κώστα, έφυγες και το αλφάβητο έχασε ένα γράμμα. Αυτό έγραψα. 

Το τρίτο μέρος της τριλογίας τι θα είναι;

Θα είναι ένας «Ιούδας που φιλούσε υπέροχα» την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου στη Δυτική και στην Ανατολική Γερμανία (Βόννη και Βερολίνο). Με τη διαφορά ότι στο κλασικό τρίγωνο -ο σύζυγος, η σύζυγος και η ερωμένη-, ο άντρας θα είναι τρελά ερωτευμένος με τη γυναίκα του και θα μισεί την ερωμένη του. Το δυστοπικό περιβάλλον της Ανατολικής Γερμανίας είναι ιδανικό για αυτή διαφορετική ματιά στην απιστία. Ήδη έχω ξεκινήσει την προετοιμασία της συγγραφής, καθώς το υλικό υπάρχει εδώ και χρόνια.

Εκτός από τις σπουδές τι άλλο σε δένει με τη Γερμανία;

Από το νηπιαγωγείο μέχρι και σήμερα που εργάζομαι ως μεταφράστρια γερμανικών, αυτό που με δένει με τη Γερμανία είναι μονάχα η γλώσσα, την οποία απεχθάνομαι. Προτιμώ τα ιταλικά, τα οποία μιλώ σχεδόν με μεγαλύτερη ευφράδεια από τα γερμανικά, παρότι για την ιταλική γλώσσα αφιέρωσα το ¼ του χρόνου που είχα αφιερώσει στην εκμάθηση της γερμανικής. Ωστόσο, στην ηλικία των πέντε ετών δεν ρωτήθηκα από τους γονείς μου για τη μόρφωσή μου, αλλά ακολούθησα πειθήνια το μονοπάτι που χάραξαν εκείνοι, όταν αποφάσισαν ότι η γερμανική παιδεία είναι το μέλλον. Πράγματι, σε καλό μου βγήκε. Μεγαλώνοντας βρήκα αμέσως δουλειά και αρκετά χρόνια αργότερα βοηθήθηκα στη συγκέντρωση πολύτιμων πληροφοριών για τα βιβλία μου από αμετάφραστο και αμεταγλώττιστο υλικό.   

Οι ζωές των άλλων είναι μια από τις αγαπημένες σου ταινίες. Στη θέση της ηρωίδας θα έκανες κάτι διαφορετικό; 

Πράγματι, είναι μια από τις αγαπημένες μου, αν και υπάρχουν κάποια πράγματα που όπως αποτυπώνονται στην ταινία δεν ανταποκρίνονται στη σκληρή πραγματικότητα εκείνης της εποχής στην Ανατολική Γερμανία. Δεν υπήρχε ποτέ μονάχα ένας για την παρακολούθηση του στόχου, ακριβώς επειδή υπήρχε ο κίνδυνος να συμπαθήσει το άτομο που παρακολουθούσε και να αποκρύψει τυχόν ενοχοποιητικά στοιχεία. Πάντα κάποιος τρίτος παρακολουθούσε -επέβλεπε- εκείνον που παρακολουθούσε τον στόχο. Παράνοια! Σε ό,τι αφορά την ηρωίδα της ταινίας, δεν μπορώ να σου πω πώς θα λειτουργούσα υπό τέτοιες συνθήκες τρομοκρατίας. Κατά πάσα πιθανότητα θα προσπαθούσα να λειτουργώ, πώς να το πω, «αποτελεσματικά», ισορροπώντας ανάμεσα στα άκρα της δειλίας και της απερισκεψίας.

Πιστεύεις ότι γεννιόμαστε στον τόπο που μας ταιριάζει; Και αν ήθελες-ή αν έπρεπε- να τον άλλαζες ποιον θα επέλεγες;

Δεν μπορώ να μιλήσω για τους άλλους. Εγώ δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να ζήσω σε άλλο μέρος. Είχα αποκλείσει, άλλωστε, την πιθανότητα να σπουδάσω σε κάποια πόλη της τότε Δυτικής Γερμανίας, παρότι η Γερμανική Σχολή στην οποία φοίτησα μας έδινε αυτή τη δυνατότητα έναντι των Πανελληνίων Εξετάσεων.

Λένε πως πατρίδα μας είναι η παιδική μας ηλικία. Εκεί μας καθορίζουν και μας διαμορφώνουν όλα. Συμφωνείς;

Ναι, πατρίδα δεν είναι μόνο το έδαφος, ο εθνικός ύμνος, η σημαία… πατρίδα είναι τα δέντρα που μεγαλώνουν σε αυτό το έδαφος, είτε πρόκειται για ελιές της Ελλάδας είτε για κέδρους του Λιβάνου κ.λπ. Είναι η ανατριχίλα που νιώθεις ακούγοντας τον χρυσό πρωταθλητή να ψιθυρίζει βουρκωμένος τα λόγια του εθνικού ύμνου, είναι τα χρώματα της σημαίας που συμβολίζουν τόσα πράγματα, ικανά να θυσιάσεις τη ζωή σου για τη διατήρησή τους. Η πατρίδα δεν είναι θέμα γεωγραφίας αλλά νόησης. 

Για το Mamma Santissima μας είχες ταξιδέψει στον ιταλικό νότο. Το επόμενο λογοτεχνικό ταξίδι που θα είναι;

Προς το παρόν στην Ανατολική Γερμανία για την ολοκλήρωση του τρίτου και τελευταίου μέρους της θνησιγενούς ιστορίας αυτής της χώρας. Πέθανε μόλις στα σαράντα της χρόνια, ευτυχώς βέβαια, κατά την άποψή μου.

Αν, όπως έχεις πει, «το γράψιμο είναι ζήτημα καρδιάς και έμπνευσης όχι επιδίωξης και φιλοδοξίας», η ζωή τι είναι;

Καταρχάς είναι επιβίωση και ακολούθως είναι όλα εκείνα τα αμέτρητα πράγματα που αμβλύνουν αυτόν τον άκαρδο όρο της ζούγκλας. Σίγουρα πάντως η ζωή δεν είναι κάτι που μπορεί να συμπυκνωθεί σε ένα από τα έξυπνα ή τα εξυπνακίστικα τσιτάτα που βλέπεις συχνά τυπωμένα στα μπλουζάκια. Του τύπου Life is a highway… 
 
Τα παιδιά της μεγάλης σιωπής είναι και μια ιστορία για τα παιδιά που βρέθηκαν ερήμην τους στην άλλη πλευρά.  Πως το αισθάνεσαι;

Αυτό το «ερήμην» αφορά μια ιστορική πραγματικότητα. Τα παιδιά που ξεριζώθηκαν από την αγκαλιά των δικών τους σε τρυφερή ηλικία σε μια επιχείρηση που άλλοι αποκάλεσαν παιδομάζωμα και άλλοι παιδοφύλαγμα. Η ουσία είναι μία: Κάποιοι αποφάσισαν, χωρίς να τα ρωτήσουν, να διαμορφώσουν τη μοίρα τους. Έγραψαν τη φιλόδοξη ιστορία τους στις μικρές  πλατούλες. 

Σήμερα πλέον δηλώνεις συγγραφέας;

Έχω πει αυτή τη μπούρδα στο παρελθόν, όταν ήμουν πρωτόβγαλτη και είχα τρομάξει από το μένος κάποιων από τον χώρο των Γραμμάτων, που είχαν προσπαθήσει να με πείσουν ότι δεν ξέρω να γράφω. Εγώ είχα επίγνωση της αξίας μου, αλλά δεν ήθελα να τους εξοργίσω. Ωστόσο, προϊόντος του χρόνου, διαβάζοντας μανιωδώς και γράφοντας με τον ίδιο ενθουσιασμό, «έχτισα» την αυτοπεποίθησή μου. Πλέον στα 56 μου πιστεύω ότι είμαι καλύτερη συγγραφέας από αρκετούς  άλλους. Από τότε ήμουν. Απλώς τώρα δεν έχω πρόβλημα να το πω δημοσίως. 

Από το προηγούμενο βιβλίο σου, την Ιεραποστολική στάση, πέρασαν σχεδόν 6 χρόνια. Περάσαμε και μια πανδημία. Εσυ την πέρασες με ψυχραιμία, φόβο, δημιουργικότητα; 

Δεν βίωσα κανένα φόβο κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κυρίως επειδή όλο αυτό ήταν μια θαυμάσια δικαιολογία να απολαύσω το σπίτι μου, το οποίο λατρεύω, τα σκυλιά μου, τον κήπο μου, τον ύπνο μου, τα πατατάκια, το κρασί, το διάβασμα, το Νetflix και την οικογένειά μου, με την οποία κάθε σαββατοκύριακο τρώγαμε στο ίδιο τραπέζι την ίδια ώρα. Μετά οι ρυθμοί έγιναν ξανά φρενήρεις. Και, όχι, δεν είχα διάθεση να γράψω, παρότι πολλοί πίστευαν ότι εκείνη η περίοδος εγκλεισμού ήταν ιδανική για τη συγγραφή βιβλίων επικών διαστάσεων. Εγώ μπορώ να λειτουργήσω μόνο υπό πίεση. Να μην έχω άπλετο χρόνο, αλλά να προσπαθώ να τον κλέψω από τις υπόλοιπες ασχολίες μου για να γράψω. Έτσι απολαμβάνω τη διαδικασία. Όχι μπουκάροντας από την ορθάνοιχτη πόρτα, αλλά γλιστρώντας μέσα από τη χαραμάδα. 

Συνηθίζεις να ταυτίζεσαι με τους ήρωες/ηρωίδες;

Όλοι μου οι ήρωες έχουν κάτι από εμένα, άλλοι σε μικρότερο και άλλοι σε μεγαλύτερο βαθμό. Ωστόσο η ηρωίδα της «Ιεραποστολικής στάσης» είναι αυτή που μου μοιάζει. Όταν έγραφα για εκείνη, έφερνα εμένα στον νου μου. 

Μίλησε μου για τον κεντρικό ήρωα Στα παιδιά της μεγάλης σιωπής

Ο Σταύρος είναι ένας εκ γενετής μονόχειρας με κριτικό χιούμορ που βασίζεται σε μια βαθύτερη στάση ζωής και όχι απλώς στο βασικό ένστικτο της βιολογικής διατήρησης της. Παρά τον πικρόχολο τόνο των ευφυολογημάτων του είναι οπτιμιστής και πιστεύει πως ακόμα κι αν ο κόσμος είναι φτιαγμένος από μαλάκες πάντα υπάρχει χώρος για καλοσύνη.

Στο συνηθισμένο «το γράψιμο είναι η καλύτερη ψυχοθεραπεία» τι -πιο πρωτότυπο-απαντάς;

Θα σου πω μόλις γυρίσω από τον ψυχοθεραπευτή μου. Στην πραγματικότητα δεν έχω νιώσει μέχρι στιγμής την ανάγκη να πάω σε ψυχοθεραπευτή αλλά ποτέ δεν ξέρεις.

image
  
Τα παιδιά της μεγάλης σιωπής

Ανατολική Γερµανία, αρχές της δεκαετίας του ’50. Ο Σταύρος, γεννηµένος στη σκληρή ελληνική επαρχία ανήµερα της γερµανικής εισβολής το 1941, έχει εκπατριστεί την περίοδο του Εµφυλίου και, µαζί µε εκατοντάδες άλλα παιδιά, γνωστά ως «παιδιά του Μάρκου», έχει εγκατασταθεί στη Λαϊκή Δηµοκρατία της Γερµανίας, όπου φοιτά στο δηµοτικό σχολείο Ελεύθερη Ελλάδα στο Ράντεµποϊλ της Δρέσδης. Ο δάσκαλος Πέτρος Νικολάου, πολιτικός πρόσφυγας του οποίου η δράση στον ΕΛΑΣ ανακόπηκε από τη φυµατίωση, θέτει τον χαρισµατικό, εκ γενετής µονόχειρα, Σταύρο υπό την προστασία του. Στη Δρέσδη ζει και ο θείος του παιδιού Γιάννης Παπαδάκος, γιος του ιδρυτή της περίφηµης καπνοβιοµηχανίας Πάπαλαντ, που άλλαξε χέρια την περίοδο του ναζισµού. Όταν ο Σταύρος θα τον συναντήσει το 1964, θα ξεκινήσει και η αισθηµατική αγωγή του. Θα νιώσει τα πρώτα του ερωτικά σκιρτήµατα για τη Σιµόνε, την Εβραία γυναίκα του Παπαδάκου. Η γνωριµία του, όµως, µε τη Μάρτα, ένα από τα «παιδιά του Χίµλερ», θα είναι η αρχή µιας παθιασµένης ερωτικής ιστορίας που θα εξελιχθεί σε ένα ψυχροπολεµικό κατασκοπευτικό θρίλερ υπό το άγρυπνο µάτι της Στάζι.
Μια ιστορία για τα παιδιά που βρέθηκαν, ερήµην τους, στην «άλλη πλευρά», ένα µυθιστόρηµα για τη βαρύτατη σκιά που ρίχνει η Ιστορία στη ζωή των ανθρώπων, για την ταυτότητα των ξεριζωµένων, για τα τραύµατα του Ψυχρού Πολέµου.