Πόσοι από μας έχουμε κατά καιρούς φωνάξει στο κομπιούτερ μας; Το έχουμε απειλήσει όταν «κολλάει», ή, ακόμα, το έχουμε συγχαρεί όταν δουλεύει όπως θα θέλαμε; Ε, λοιπόν, το κομπιούτερ δεν μας ακούει, αλλά την κατάσταση αυτή φιλοδοξούν να αλλάξουν νέα προγράμματα, υπό ανάπτυξη, που υπόσχονται να κάνουν την συζήτησή με τον υπολογιστή μας πιο παραγωγική. Τουλάχιστον, υπόσχονται πως θα μας ακούει από εδώ και πέρα…

Από τα πρώτα σχετικά είδη προγραμμάτων είναι αυτό που μετατρέπει τον προφορικό λόγο σε κείμενο. Ονομάζεται «Αυτόματη Αναγνώριση Λόγου» (Automatic speech recognition, ASR) και, πρόσφατα, οι δυνατότητές του επεκτάθηκαν στην ανάλυση όχι μόνο του «τι λέμε», αλλά και του «πώς το λέμε.» Θα μπορούσε, λοιπόν, θεωρητικά να μας βοηθήσει σε περιπτώσεις που η διαπροσωπική επικοινωνία είναι ανέφικτη.

Το πρόγραμμα αυτό μας πρωτοσυστήθηκε το 1964 αλλά οι ειδικοί διατηρούν τις επιφυλάξεις τους σχετικά με την αποτελεσματικότητά του, ακόμα και με τις νέες προσθήκες. Αναφέρονται σε ένα ποσοστό 30-35% σφάλματος και σε πληθώρα ιστοσελίδων στο διαδίκτυο έχουν αναρτηθεί σχόλια σχετικά με αστεία λάθη του Google Voice, του προγράμματος που μετατρέπει τα φωνητικά μηνύματα σε κείμενο.

Επιπλέον, ακόμα κι αν το παραπάνω πρόβλημα λυθεί, υπάρχει και το θέμα της ιδιαιτερότητας της προφορικής μας έκφρασης. Αρκεί να σκεφτεί κανείς πως μιλάμε: επαναλαμβανόμαστε, χρησιμοποιούμε ιδιωματισμούς, κόβουμε τις προτάσεις μας στη μέση και χρωματίζουμε ανάλογα τη φωνή μας για να προσδώσουμε ένα βαθύτερο νόημα σε αυτά που λέμε. Τώρα, μια καταγραφή της προφορικής αυτής έκφρασης θα μπορεί άραγε να εκφράζει αυτό που θέλουμε να πούμε;

Παρόλα τα προβλήματα αυτά, το είδος αυτό των προγραμμάτων ASR μπορεί να έχει μια πολύ χρήσιμη εφαρμογή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το πρόγραμμα Catchup της IBM. Υπόσχεται να μας βοηθήσει την επόμενη φορά που θα αργήσουμε σε κάποια συνάντηση στη δουλειά, ετοιμάζοντας σε πραγματικό χρόνο μια περίληψη των όσων λέγονται. Μπορεί να αναγνωρίσει τις σημαντικές λέξεις και να αφαιρέσει τις μη-σημαντικές ή αυτές που επαναλαμβάνονται άσκοπα. Σύμφωνα με τους δημιουργούς του, το 80% όσων δοκίμασαν το Catchup βοηθήθηκαν πολύ από την περίληψη που ετοίμασε.

Επιπλέον, το Catchup δεν σε υποχρεώνει να διαβάσεις μετά την περίληψη που έχει ετοιμάσει, αλλά μπορείς να την ακούσεις σε ηχητική μορφή. Έτσι μπορεί να αναγνωρίσει σημαντικά στοιχεία του προφορικού λόγου, καθώς σύμφωνα με τους ερευνητές ο τρόπος που κάποιος εκφωνεί ένα λόγο «μπορεί να είναι πιο σημαντικός και από αυτά που έχει να πει.»

Τέλος, είναι προφανές ότι το Catchup δεν μπορεί να αναλύσει και να λάβει υπόψιν τον πλούτο μηνυμάτων της διαπροσωπικής επικοινωνίας. Για το λόγο αυτό ερευνητές στο MIT μελετούν διαφορετικά είδη έκφρασης της προσωπικής επικοινωνίας για να ενσωματώσουν στο Catchup ειδικά δεδομένα τα οποία θα κάνουν τους χρήστες τους να νιώθουν πως συμμετέχουν σε μια πραγματική συζήτηση.