Την επίσημη προεκλογική του εκστρατεία ενόψει ευρωεκλογών ξεκίνησε ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» της Λεπέν στη Γαλλία, με χιλιάδες υποστηρικτές του να συγκεντρώνονται πριν λίγες ημέρες σε ένα εκθεσιακό κέντρο στη Μασσαλία. Κεντρικό σύνθημα: «Η Γαλλία επέστρεψε, η Ευρώπη ξαναγεννιέται».

Η Μαρίν Λεπέν παραμένει το κεντρικό πρόσωπο της ακροδεξιάς στη χώρα, ωστόσο πλέον τα φώτα της δημοσιότητας πέφτουν στον πρόεδρο του κόμματος Ζορντάν Μπαρντελά, τον μόλις 28 χρονών προστατευόμενό της, για πολλούς το «πουλέν» του συγκεκριμένου χώρου.

Οι πιο δυνατές επευφημίες μάλιστα δεν ήταν για τη Λεπέν, αλλά για τον γεννημένο στο Παρίσι Μπαρντελά. «Είναι ξεκάθαρο ότι οι εκλογές στις 9 Ιουνίου είναι ένα δημοψήφισμα κατά της βύθισης από τους μετανάστες», δήλωσε μεταξύ άλλων, πιστός στην ακροδεξιά ρητορική. «Εναπόκειται στον γαλλικό λαό να αποφασίσει ποιος επιτρέπεται να εισέλθει στη χώρα και ποιος όχι. Μαζί μας η Γαλλία θα προστατεύσει τα σύνορά της», πρόσθεσε, ενώ τόνισε πως δεν τάσσεται υπέρ ενός «Frexit», αλλά ενός μετασχηματισμού της Ένωσης από μέσα.

Ο ίδιος έγινε γνωστός στην γαλλική πολιτική σκηνή σε σύντομο χρονικό διάστημα, από τότε δηλαδή που ανέλαβε επικεφαλής του κόμματος, στα τέλη του 2022.

Διαβάστε επίσης: Φαμπρίς Λετζέρι / Υποψήφιος με την γαλλική ακροδεξιά ο πρώην επικεφαλής της Frontex και «εκλεκτός» του Μητσοτάκη

Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, ο 28χρονος θα μπορούσε να οδηγήσει τη γαλλική ακροδεξιά στη μεγαλύτερη νίκη της σε εθνικές εκλογές, με το το κόμμα του να αναμένεται να συγκεντρώσει σχεδόν το 30% των ψήφων στις ευρωεκλογές του Ιουνίου, 10 μονάδες μπροστά από την παράταξη του Μακρόν. Ενδεικτικό της ανόδου είναι το γεγονός πως ο Εθνικός Συναγερμός δεν έχει αγγίξει ποτέ το όριο του 25% σε εθνικές εκλογές.

Οι ερχόμενες ευρωεκλογές θεωρούνται άλλωστε ορόσημο ενόψει των επόμενων προεδρικών εκλογών στη Γαλλία το 2027, όπου η Λεπέν αναμένεται να διεκδικήσει για τέταρτη φορά το αξίωμα, ενώ ο Μακρόν δεν μπορεί να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα λόγω των ορίων θητείας.

Όπως τονίζει το Politico σε σχετικό θέμα του, η γαλλική ακροδεξιά έχει αυξήσει την δημοτικότητά της τελευταία δεκαετία – «καβαλώντας» το κύμα λαϊκισμού που παρατηρείται σε πολλές περιοχές στην Ευρώπη – και σημειώνει ολοένα και καλύτερες επιδόσεις στις εκλογές, με τον Μπαρντελά να έχει διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην ενίσχυση του κόμματός του από τότε που ανέλαβε την ηγεσία του.

Όπως σημειώνει η Le Monde, ένα από τα στοιχεία της ανόδου του είναι το γεγονός πως ο 28χρονος για την ευρύτερη κοινή γνώμη παραμένει ελάχιστα ταυτισμένος με συγκεκριμένες πολιτικές, χρησιμοποιώντας αυτή τη «θολούρα» ως όπλο. «Οι πολιτικοί είναι καθρέφτες για τους ψηφοφόρους. Και όσο λιγότερα γνωρίζουν οι άνθρωποι για σένα, τόσο περισσότερο μπορούν να δουν τον εαυτό τους», δήλωσε ο πολιτικός αναλυτής Jérôme Sainte-Marie.

Πλέον, θεωρείται ένα από τα ανερχόμενα πολιτικά «αστέρια» της πολιτικής σκηνής της Γαλλίας. Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε πριν λίγο καιρό, ο 28χρονος είναι ο δεύτερος πιο δημοφιλής πολιτικός στη χώρα, πίσω μόνο από τον πρώην πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ και μπροστά από τη Λεπέν.

Ξεφεύγοντας από τη «γραμμή»

Η ενίσχυση της δημοτικότητάς του, παρά τις επιθέσεις από τους πολιτικούς αντιπάλους του και παρά την τάση του να απομακρύνεται πολλές φορές από τις κομματικές γραμμές, δείχνει ότι το πολιτικό προφίλ που καλλιεργεί παραμένει ως ένα βαθμό αλώβητο.

Για παράδειγμα, ο 28χρονος έχει προσπαθήσει να μην εμφανίζεται ως φιλορώσος. Σε συνέντευξή του πέρυσι στην l’Opinion, δήλωσε ότι λυπάται που η γαλλική πολιτική τάξη, συμπεριλαμβανομένου του RN, δεν είχε αντιληφθεί πιο γρήγορα την απειλή που αντιπροσώπευε η Μόσχα.

Λίγες ημέρες αργότερα, η Λεπέν δημοσίευσε μια επιστολή στην οποία επέκρινε την πολιτική κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και την «ανεύθυνη πολεμοκαπηλεία», κάτι που θεωρήθηκε ως άμεση απάντηση στον 28χρονο.

Αυτή δεν ήταν η μόνη φορά που η Λεπέν χρειάστηκε να ξεκαθαρίσει τα πράγματα. Πρόσφατα, ο πρόεδρος του RN τάχθηκε κατά της εφαρμογής κατώτατων τιμών για τους Γάλλους αγρότες, παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα από τα αιτήματα του κινήματος που σάρωσε την Ευρώπη, γεγονός που ώθησε για άλλη μια φορά τη Λεπέν να ξεκαθαρίσει την επίσημη στάση που θα ακολουθήσει για το θέμα κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της κοινοβουλευτικής ομάδας.

Απολαμβάνει ωστόσο τη στήριξή της στο έπακρο. Σύμφωνα με δημοσίευμα της Libération, η πρώην υποψήφια πρόεδρος ήρθε σε ρήξη με τον αντιπρόεδρο του κόμματος Σεμπαστιάν Σενί και απείλησε να τον αποκλείσει, επειδή φέρεται να άσκησε κριτική κατά του Μπαρντελά.

«Μπορεί αύριο να με χτυπήσει φορτηγό», δήλωσε η Μαρίν Λεπέν σε τηλεοπτική της συνέντευξη. Ο Μπαρντελά, πρόσθεσε η ίδια, «έχει το πολιτικό κύρος και την εμπιστοσύνη» για να την αντικαταστήσει.

Η «απάντηση» του Μακρόν και οι επιθέσεις

Πολλοί θεωρούν πως η επιλογή του 34χρονου Γκαμπριέλ Ατάλ για την πρωθυπουργία, του νεότερου που ανέλαβε ποτέ το συγκεκριμένα αξίωμα και του πρώτου ανοιχτά ομοφυλόφιλου, μετά την παραίτηση της Ελίζαμπεθ Μπορν, στις αρχές του 2024, αποτέλεσε μια προσπάθεια του Μακρόν να ανακόψει την άνοδο του Μπαρντελά.

«Ο Ατάλ και ο Μπαρντελά ανήκουν στην ίδια γενιά, είναι προφανές. Ο Ατάλ έχει πολιτική οξυδέρκεια, ξέρει πώς να δώσει ατάκα με ουσιαστικό τρόπο, οπότε μπορεί να αντιμετωπίσει τον Εθνικό Συναγερμό», δήλωσε σύμβουλος του Μακρόν στο Politico.

Το κόμμα Αναγέννηση που πρόσκειται στον Μακρόν, που ανήκει στην ομάδα «Ανανέωση της Ευρώπης», δεν δυσκολεύτηκε να βρει επιχειρήματα για να στραφεί εναντίον του Μπαρντελά, προσπαθώντας να τον παρουσιάσει ως αλαζόνα φιλορώσο απομονωτιστή. Η τακτική του όμως δεν φαίνεται να λειτουργεί ιδιαίτερα.

«Ο Εθνικός Συναγερμός θα τερματίσει μπροστά, αλλά αν μπορέσουμε να μετατρέψουμε τη μάχη σε άμεση αντιπαράθεση μεταξύ εμάς και αυτών, θα μπορούσαμε να τα πάμε καλά», δήλωσε στο Politico βουλευτής της Αναγέννησης.

«Ο διαχωρισμός εθνικιστών και πολιτικών εκπροσώπων της παγκοσμιοποίησης πρέπει να είναι στο επίκεντρο της εκστρατείας. Πρέπει να αναδείξουμε αυτό το ζήτημα σε κύριο πολιτισμικό ζήτημα», πρόσθεσε ο ίδιος.

Γενικότερα, η Αναγέννηση έχει επιστρατεύσει όλα τα μέσα για να παρουσιάσει τον Εθνικό Συναγερμό ως μια εξτρεμιστική δύναμη: τονίζοντας τους δεσμούς του με τη Ρωσία, τις απόψεις του κατά της Ε.Ε. και τις συμμαχίες του με ακροδεξιά κόμματα στην Ευρώπη, όπως το γερμανικό AfD, το οποίο πρόσφατα προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις, όταν αποκαλύφθηκε πως στελέχη του συναντήθηκαν πριν μήνες με μέλη νεοναζιστικών και φασιστικών οργανώσεων, με βασικό θέμα συζήτησης ένα σχέδιο απέλασης εκατομμυρίων ανθρώπων από τη Γερμανία.

Το RN πάντως έχει προσπαθήσει κάπως να αποστασιοποιηθεί από το Κρεμλίνο μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία πριν από δύο χρόνια.

Για παράδειγμα, ο Μπαρντελά και άλλοι ευρωβουλευτές του Εθνικού Συναγερμού τάχθηκαν υπέρ ενός ψηφίσματος της ΕΕ για την καταδίκη της επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αμέσως κατά την έναρξη της εισβολής, ωστόσο αργότερα απείχαν από μια ψηφοφορία για την παροχή οικονομικής βοήθειας στην Ουκρανία, και πάλι τον περασμένο Ιούνιο από ένα ψήφισμα που αναφερόταν σε ρωσικές προσπάθειες παραπληροφόρησης στην ΕΕ.

Ο Mathieu Gallard, διευθυντής ερευνών στην εταιρεία δημοσκοπήσεων Ipsos, δήλωσε πάντως στο Politico ότι οι θέσεις του Εθνικού Συναγερμού για τη Ρωσία δεν είναι το πρώτο πράγμα με το οποίο οι περισσότεροι ψηφοφόροι ταυτίζουν το κόμμα, αν και μπορεί να υπάρχουν κάποιοι διστακτικοί ψηφοφόροι που τελικά να αποθαρρύνονται.

Πανευρωπαϊκό φαινόμενο

Η δυναμική που έχει αναπτύξει ο 28χρονος Μπαρντελά είναι ενδεικτική της γενικότερης ανόδου της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, με εθνικιστικά κόμματα να αυξάνουν τα ποσοστά τους, είτε κερδίζοντας άμεσα τις εκλογές, είτε συμμετέχοντας σε κυβερνήσεις, είτε ασκώντας έντονη επιρροή στα πολιτικά πράγματα.

Σύμφωνα με μελέτη του κέντρου ECFR (Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων) που αφορά και τις 27 χώρες-μέλη της Ε.Ε. ενόψει ευρωεκλογών, στις εκλογές του Ιουνίου θα σημειωθεί σημαντική μετατόπιση προς τα δεξιά σε πολλές χώρες, με τα λαϊκιστικά δεξιά κόμματα να κερδίζουν ψήφους και έδρες σε όλη την ΕΕ και τα κεντροαριστερά και πράσινα κόμματα να χάνουν ψήφους και έδρες.

Διαβάστε επίσης: Ευρωεκλογές 2024 / Άνοδο της ακροδεξιάς με ποσοστά ρεκόρ δείχνει δημοσκόπηση

Όπως αναφέρει επίσης, κόμματα που εκφράζουν έναν αντιευρωπαϊκό λαϊκισμό πιθανώς να καταλάβουν την πρώτη θέση σε εννέα κράτη – μέλη, (Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Γαλλία, Ουγγαρία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Πολωνία και Σλοβακία), ενώ μπορεί να έρθουν δεύτερα ή τρίτα σε άλλες εννέα χώρες (Βουλγαρία, Εσθονία, Φινλανδία, Γερμανία, Λετονία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Ισπανία και Σουηδία).

«Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ένας λαϊκιστικός δεξιός συνασπισμός χριστιανοδημοκρατών, συντηρητικών και ακροδεξιών ευρωβουλευτών θα μπορούσε να αναδειχθεί για πρώτη φορά πλειοψηφικός», υπογραμμίζει ακόμη.

Τα παραπάνω δείχνουν να επιβεβαιώνουν τα οφέλη που έχει αποκομίσει η ακροδεξιά σε όλη την Ευρώπη, εξαιτίας πολλών παραγόντων, μεταξύ άλλων της κρίσης του κόστους ζωής, του τρόπου διαχείρισης του μεταναστευτικού από τις κυβερνήσεις, των πολιτικών για το δύσκολο ζήτημα της από-βιομηχανοποίησης αλλά και της γενικότερης δυσαρέσκειας προς τις ελίτ, την ώρα που οι προοδευτικές δυνάμεις αποτυγχάνουν να προσφέρουν πειστική εναλλακτική.

Το αποτέλεσμα; Η ακροδεξιά και οι πολιτικές της έχουν γίνει για τα καλά mainstream, πολλές φορές έχοντας απλώς «λειάνει» τη ρητορική…