“Πρόκειται για πραξικόπημα κατά του Συντάγματος, κατά του Κοινοβουλίου και κατά της Τουρκίας”  Οζγκουρ Οζελ, νέος πρόεδρος του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης.

” Το γεγονός ότι το Ακυρωτικό Δικαστήριο επιτίθεται στις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου υπέρ της ελευθερίας και σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι εντελώς λάθος”. Αμπντουλάχ Γκιουλ, πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

” Πρόκειται για μια σοβαρή δικαστική πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην εκκαθάριση της συνταγματικής τάξης”. Καθηγητής Ιμπραημ Καμπογλου, συνταγματολόγος, πρώην βουλευτής.

“Η ποινική μήνυση του Ακυρωτικού Δικαστηρίου κατά των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου αποτελεί σαφή παραβίαση του Συντάγματος”. Εμρε Κονγκαρ, κοινωνιολόγος, αρθρογράφος της εφημερίδας Cumhuriyet.

“Μία τρικλοποδιά μεταξύ των δυνάμεων του κράτους”. Χαγιατι Γιατζιτσι, αντιπρόεδρος του κυβερνώντος AKP.

“Ένα ανησυχητικό βήμα από την άποψη του νόμου και της δικαιοσύνης”. Αμπντουλχαμίντ Γκιουλ, πρώην υπουργός Δικαιοσύνης.

“Η απόφαση του Ακυρωτικού Δικαστηρίου που αρνείται να σεβαστεί την ετυμηγορία του Συνταγματικού Δικαστηρίου δεν είναι νόμιμη”. Σαμίλ Ταγιάρ, πρώην βουλευτής του ΑΚΡ.

“Πρέπει να υπερασπιστούμε την εθνική δικαιοσύνη. Το Συνταγματικό Δικαστήριο είναι σαν ακτιβιστής”. Μεχμετ Ουτσουμ, επικεφαλής σύμβουλος του προέδρου Ερντογάν.

“Το κράτος χρειάζεται τάξη και η τάξη χρειάζεται το νόμο”. Φαρούκ Τσελίκ, βουλευτής του ΑΚΡ

“Δόξα τω Θεώ, το Ακυρωτικό Δικαστήριο μας έσωσε από τον κίνδυνο του νόμου!”. Αλι Ντουραν Τοπουζ, Διευθυντής Εκδόσεων του τηλεοπτικού καναλιού Arti.

“Καταφέραμε να δημιουργήσουμε τον δικό μας ακτιβιστικό δικαστικό μηχανισμό. Μπράβο μας!”, Χουσεΐν Τσελίκ, πρώην υπουργός υπό τον πρόεδρο Ερντογάν.

Την περασμένη εβδομάδα, η Τουρκία βίωσε την πιο σοβαρή νομική κρίση στην ιστορία της.

Πρώτον, ένα σύντομο χρονολόγιο:

– Ο δικηγόρος Τσαν Αταλάι καταδικάστηκε τον Ιούνιο του 2023 σε 18 χρόνια φυλάκιση, κατηγορούμενος για την οργάνωση της εξέγερσης του Γκεζί (Μάιος 2013) χωρίς να υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία.

– Ενώ βρισκόταν στη φυλακή, εξελέγη βουλευτής της Αντιόχειας (Νοτιοανατολικά) στις τελευταίες εκλογές (Μάιος 2023), οπότε θα έπρεπε να αποφυλακιστεί και να πάρει τη θέση του στην Εθνοσυνέλευση σύμφωνα με τις σαφείς διατάξεις του Συντάγματος. Αρκετοί άλλοι φυλακισμένοι εκλεγμένοι αντιπρόσωποι έχουν αποφυλακιστεί στο παρελθόν.

– Το 13ο Ακυρωτικό Δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης, πρωτοβάθμιο δικαστήριο, και το Ακυρωτικό Δικαστήριο αρνήθηκαν να απελευθερώσουν τον Αταλαι .

– Το Συνταγματικό Δικαστήριο, το οποίο είναι το ανώτατο όργανο της δικαστικής πυραμίδας στην Τουρκία, εξέδωσε απόφαση (Οκτώβριος 2023) με την οποία ζητά την άμεση απελευθέρωση του εκλεγμένου βουλευτή.

– Το Ακυρωτικό Δικαστήριο, το οποίο δεν έχει το δικαίωμα ή τη δικαιοδοσία να πράξει κάτι τέτοιο, έκρινε ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε υπερβεί την εξουσία του. Επιπλέον, το 3ο Ποινικό Τμήμα του Ακυρωτικού Δικαστηρίου κατέθεσε ποινική μήνυση κατά των 9 δικαστών (από τους 15) του Συνταγματικού Δικαστηρίου που απαίτησαν την απελευθέρωση του κ. Αταλάι.

Δικηγόροι, πολιτικοί και ακτιβιστές για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανέλαβαν έντονη δράση κατά του Ακυρωτικού Δικαστηρίου.

Οι αρχές ήταν ήδη δυσαρεστημένες με αρκετές από τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου, επειδή δεν είναι όλα τα μέλη του δικαστηρίου διορισμένα από τον Ερντογάν. Έτσι, υπάρχουν ακόμη δικαστές που σέβονται το νόμο.

Ο κ. Ντεβλέτ Μπαχτσελί, πρόεδρος του MHP (Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, ακροδεξιά, 50 έδρες από τις 600, κύριος σύμμαχος του ΑΚΡ) είχε ήδη ζητήσει την “κατάργηση” του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο κατά καιρούς έβγαζε αποφάσεις που ήταν αντίθετες με τις επιθυμίες και τα συμφέροντα των κυβερνώντων.

Ο πρόεδρος Ερντογάν είχε δηλώσει πολλές φορές στο παρελθόν ότι δεν εγκρίνει ορισμένες αποφάσεις του εν λόγω δικαστηρίου και ότι δεν θα τις εφαρμόσει, παρόλο που το κείμενο του Συντάγματος υποχρεώνει όλα τα εκτελεστικά, δικαστικά και νομοθετικά όργανα να εφαρμόζουν άνευ όρων όλες τις αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου μόλις αυτές δημοσιευθούν στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.

Ο μονάρχης θεώρησε επίσης ότι η έννοια της “διάκρισης των εξουσιών” ήταν “εφεύρεση της Δύσης” και, ως εκ τούτου, κατά την άποψή του, κακή πρωτοβουλία.

Επιπλέον, ορισμένοι σχολιαστές μιλούν για συγκρούσεις στο εσωτερικό του ίδιου του κυβερνώντος κόμματος και για αντιθέσεις μεταξύ του AKP και του MHP.

Με την τελευταία κίνηση του Ακυρωτικού Δικαστηρίου, ένα ακόμη κατώφλι έχει πλέον ξεπεραστεί στο καθεστώς του Μοναδικού Άνδρα, όπου μόνο τα συμφέροντα και οι επιθυμίες του τυράννου ισχύουν και όπου ο Νόμος, το Σύνταγμα, το δίκαιο και η δικαιοσύνη μπορούν εύκολα να θυσιαστούν.

*Ο Ραγκίπ Ντουράν είναι Τούρκος δημοσιογράφος.