Ρωτάω ακτιβίστριες που ασχολούνται χρόνια με το κίνημα των Ζαπατίστας, τι σημαίνει γι’ αυτές η άφιξη για πρώτη φορά αποστολής τους στην Ευρώπη και μου απαντούν: «Ένα ξύπνημα. Οι ζαπατίστας, η εξέγερσή τους, η αυτονομία που έχουν οικοδομήσει, η άλλη κοινωνία που οικοδομούν, είναι η απτή απόδειξη ότι ναι, ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός».

Ads

Ίσως να είναι η  μόνη ελπιδοφόρα είδηση για την αριστερά στην Ευρώπη αυτό το καλοκαίρι, η άφιξη,  για πρώτη φορά στην Γηραιά Ήπειρο της μικρής αντιπροσωπείας που κινείται με το ιστιοφόρο La Montagna.  Το ταξίδι όμως της αποστολής (Μοίρα 421) στις πέντε ηπείρους ακολουθούν αεροπορικώς, άλλες αντιπροσωπείες, πάνω από 160 γυναίκες και άντρες, ανάμεσά τους μέλη του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου του Μεξικού και του Μετώπου των Λαών για την Υπεράσπιση της Γης και των Νερών Δεκάδες βίντεο καλωσορίσματος βγαίνουν καθημερινά στον αέρα του διαδίκτυου, σε όλες τις γλώσσες.

Αυτή τη στιγμή, το καραβάνι κάνει στάσεις σε μεγάλες πόλεις της Ισπανίας, θα ακολουθήσει η Γαλλία και στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτέμβρη, πιθανολογείται ότι θα τους υποδεχθούμε στην Ελλάδα.

«Η Μοίρα 421 δεν κατέβηκε από ένα πλοίο, αλλά από ένα Βουνό αποβιβάστηκε, «χωρίς όπλα, για τη ζωή» γράφει ο SupGaleano λίγο πριν πατήσει το έδαφος της Γαλικίας στα τέλη του Ιούνη.

Ads

Και μπορεί η αποστολή να κοιτά προς το παρόν και το μέλλον του κόσμου. Μπορεί να εκπορεύεται από την ανάγκη να διαδοθεί ο αγώνας των Ζαπατίστας και το αμεσοδημοκρατικό σύστημα που έχει με αγώνα εδραιωθεί, αλλά εμπεριέχει συμβολισμούς που δείχνει πόσο γερά κρατούν τη μνήμη του αποικιακού παρελθόντος, που καταδυναστεύει ακόμα τις κοινότητες των ιθαγενών.

Εξάλλου, επιλογή της Ευρώπης σαν πρώτο σταθμό αυτού του ταξιδιού έχει να κάνει με ισχυρά συμβολικούς λόγους. Με τα λόγια του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές: «Ακολουθούμε την αντίστροφη πορεία από εκείνην που έφερε σε αυτή τη γη τον κατακτητή, πριν 500 χρόνια. Αντίστροφη πορεία εμείς: για να σπείρουμε ζωή» στη θέση του ολέθρου που σκόρπισε στους κόσμους των ιθαγενών λαών η αποικιοκρατία.

«Πριν από λίγο, η Λα Μοντάνια έφτασε στο λιμάνι της Μπαγιόνα (30 χλμ νότια του Βίγκο). Η Μπαγιόνα είναι το πρώτο λιμάνι στο οποίο το 1493 έδεσε ο Μαρτίν Πινθόν επιστρέφοντας από την Αμερική, το πρώτο μέρος της Ευρώπης όπου έγινε γνωστό ότι υπάρχει ένας “νέος κόσμος”!» ανακοινώθηκε στις 20-6-21.

Οι Ζαπατίστας ήρθαν να θυμίσουν στην Ευρώπη πως «Ζούμε, σημαίνει είμαστε ελεύθεροι». Με τους αγώνες τους, τον ποιητικό τους λόγο, την θεωρία που έκαναν πράξη.

Μας ενώνει η γνώση ότι είναι αδύνατο να εξανθρωπίσουμε το σύστημα

Δεκάδες οργανώσεις σε κάθε χώρα  υποδέχονται τα μέλη της αποστολής και συζητούν πάνω στους στόχους αυτού του ταξιδιού, στα ζωτικά θέματα που μας ενώνουν. Ποια είναι αυτά;

«Μας ενώνει το ότι νιώθουμε δικούς μας τους πόνους της γης: τη βία κατά των γυναικών˙ το διωγμό και την περιφρόνηση εκείνων που έχουν διαφορετική συναισθηματική, ψυχολογική και σεξουαλική ταυτότητα˙ τον αφανισμό της παιδικής ηλικίας˙ τη γενοκτονία των αυτόχθονων˙ το ρατσισμό˙ το μιλιταρισμό˙ την εκμετάλλευση˙ τη λεηλασία˙ την καταστροφή της φύσης.

Μας ενώνει η αντίληψη ότι για τους πόνους αυτούς ευθύνεται ένα σύστημα. Ο δήμιος είναι ένα σύστημα εκμετάλλευσης, πατριαρχικό, πυραμιδοειδές, ρατσιστικό, ληστρικό και εγκληματικό: ο καπιταλισμός.

Μας ενώνει η γνώση ότι είναι αδύνατο να μεταρρυθμίσουμε αυτό το σύστημα, αδύνατο να το εκπολιτίσουμε, να το αμβλύνουμε, να το λειάνουμε, να το εξημερώσουμε, αδύνατο να το εξανθρωπίσουμε.

Μας ενώνει η δέσμευσή μας να αγωνιστούμε, παντού και κάθε ώρα και στιγμή – ο καθένας και η καθεμιά στο χώρο της – ενάντια σε αυτό το σύστημα μέχρι να το καταστρέψουμε ολοκληρωτικά. Η επιβίωση της ανθρωπότητας εξαρτάται από την καταστροφή του καπιταλισμού. Δεν παραδινόμαστε, δεν ξεπουλιόμαστε, δεν υποτασσόμαστε.

Μας ενώνει η βεβαιότητα ότι ο αγώνας για την ανθρωπότητα είναι παγκόσμιος. Όπως η εν εξελίξει καταστροφή δεν γνωρίζει σύνορα, εθνικότητες, σημαίες, γλώσσες, κουλτούρες, φυλές, έτσι και ο αγώνας για την ανθρωπότητα είναι σε όλους τους τόπους κάθε στιγμή.

Μας ενώνει η πεποίθηση ότι είναι πολλοί οι κόσμοι που ζουν και αγωνίζονται στον κόσμο.  Και ότι κάθε αξίωση για ομογενοποίηση και ηγεμονία είναι επίθεση ενάντια στην ουσία της ανθρώπινης ύπαρξης: την ελευθερία.  Η ισότητα της ανθρωπότητας βρίσκεται στο σεβασμό της διαφορετικότητας. Η ομοιότητά της βρίσκεται στην ποικιλομορφία της.

Μας ενώνει η συνειδητοποίηση ότι αυτό που θα μας επιτρέψει να προχωρήσουμε δεν είναι το να επιβάλλουμε το βλέμμα μας, τα βήματά μας, τις συντροφιές, τους δρόμους και τους προορισμούς μας,  αλλά το να ακούσουμε και να κοιτάξουμε τον άλλον που, αν και διαφορετικός, έχει την ίδια λαχτάρα για ελευθερία και δικαιοσύνη» γράφει η πρώτη διακήρυξη προς τους λαούς του κόσμου που κοινοποιήθηκε 1η Ιανουαρίου του έτους 2021 και την οποία υπογράφουν  περισσότερες από 6.000 συλλογικότητες και από τις πέντε ηπείρους.».

Μια ιστορική στιγμή

Μία γυναίκα τρανς, η Μαριχοσέ, ιθαγενής τοχολομπάλ, 39 χρονών είναι η πρώτη που πάτησε το πόδι της στη γη της Ευρώπης: «Στο όνομα των γυναικών, των παιδιών, των αντρών, των ηλικιωμένων και φυσικά τ@ν άλλ@ν ζαπατίστας, δηλώνω ότι το όνομα αυτής της γης, που οι γηγενείς την ονομάζουν “Ευρώπη”, στο εξής θα αποκαλείται SLUMIL K´AJXEMK´OP, που σημαίνει “Ανυπότακτη Γη” ή “Γη που δεν παραδίδεται, δεν λιγοψυχά”. Και έτσι θα είναι γνωστή από ντόπιους και ξένους, όσο θα υπάρχει εδώ κάποιος που δεν παραδίνεται, δεν ξεπουλιέται, δεν υποτάσσεται» ήταν τα πρώτα της λόγια.

Εκατοντάδες σύντροφοι και συντρόφισσες από τη Γαλικία και δεκάδες από τη Γερμανία, τη Γαλλία, τη Σουηδία, την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πορτογαλία, το Μαρόκο, την Ελβετία, την Τσεχία, το Ιράν, την Καταλονία, τη Χώρα των Βάσκων και την Ισπανία, υποδέχτηκαν τη Μοίρα 421 στην Παραλία Καρρίλ του Βίγκο της Γαλικίας, με συνθήματα, σημαίες του EZLN, μουσικές και χορό. Με την καρδιά και την αγκαλιά ανοιχτή και τη γροθιά υψωμένη τραγούδησαν όλοι και όλες μαζί το Λαός Ενωμένος Ποτέ Νικημένος και τον ζαπατιστικό ύμνο.

«Καλώς ήρθατε για να παλέψουμε μαζί για μια κοινωνία ισότητας, μια κοινωνία αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας, για ένα κόσμο χωρίς σύνορα» τα λόγια από τον χαιρετισμό της γαλικιανής  οργανωτικής επιτροπής καλωσόρισαν τους συντρόφους και τις συντρόφισσες ζαπατίστας.

Η πλειοψηφία της αποστολής είναι γυναίκες

Η πλειοψηφία (80%) της ζαπατιστικής αποστολής είναι γυναίκες, επιλογή που αντικατοπτρίζει τον βαθύ μετασχηματισμό στο εσωτερικό των εξεγερμένων κοινοτήτων, όπου έχει συμβεί μία επανάσταση, με όλη τη σημασία της λέξης, στις σχέσεις των φύλων.

Ο EZLN είναι το πρώτο αντάρτικο της Λ.Α. που έθεσε στο κέντρο της πολιτικής του ατζέντας το έμφυλο, οι ίδιες οι γυναίκες με τον Επαναστατικό Νόμο των Γυναικών (1994) αγωνίστηκαν και αγωνίζονται να βάλουν τέρμα σε αυτό που αποκαλούν «κακές συνήθειες», τη βία δηλαδή εναντίον των γυναικών, τον αποκλεισμό τους από κάθε σφαίρα της κοινωνικής και  πολιτικής ζωής. Είναι ένας αγώνας που αφορά άντρες και γυναίκες και επιχειρεί την αλλαγή συνηθειών, κληρονομημένων από τα 500 χρόνια σκληρά πατριαρχικής αποικιοκρατίας.

Η υποδοχή στην Ελλάδα

Δεν είναι γνωστές ακόμα οι ημερομηνίες του ταξιδιού στην Ελλάδα, θα εξαρτηθούν από την οργάνωση του ταξιδιού σε όλης την Ευρώπη, αφού μιλάμε για 30 χώρες στις οποίες έχουν προσκληθεί (Γερμανία, Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Καταλονία, Ιταλία, Κύπρο, Κροατία, Δανία, Σλοβενία, Ισπανία, Φιλανδία, Γαλλία, Ελλάδα, Ολλανδία, Ουγγαρία, Λουξεμβούργο, Νορβηγία, Χώρα τω Βάσκων, Πολωνία, Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ρουμανία, Ρωσία, Σερβία, Σουηδία, Ελβετία, Τουρκία και Ουκρανία). Πιθανολογείται ότι θα έρθουν όμως αρχές Σεπτέμβρη.

Στην Ελλάδα πάνω από 200 συλλογικότητες, αντιστάσεις και αγώνες αλλά και άτομα έχουν σχηματίσει έναν πανελλαδικό συντονισμό για τη διοργάνωση του ταξιδιού. Από την Κρήτη έως και την Ήπειρο και τη Θράκη, ετοιμάζονται εκδηλώσεις, επισκέψεις σε συμβολικούς αλλά και πραγματικούς τόπους αγώνα, οδοιπορικά σε τόπους που κινδυνεύουν από την απληστία και την επενδυτική αναπτυξιακή μανία, συναντήσεις γνωριμίας και μοιράσματος εμπειριών.

Ο πανελλαδικός συντονισμός αποτελείται από  επί μέρους τοπικούς και θεματικούς συντονισμούς που αγκαλιάζουν όλες τις περιοχές της Ελλάδας αλλά και όλες εκείνες τις θεματικές, από τον πολιτισμό και την τέχνη έως την υγεία, την οικονομία, και το περιβάλλον, τους αγώνες για το έμφυλο, τους αγώνες για το μεταναστευτικό, θεματικές στις οποίες αναζητούν άλλες πρακτικές, όσες και όσοι ονειρεύονται, όπως οι ζαπατίστας, έναν κόσμο ελευθερίας και ισότητας.

Ήδη, παρά την πανδημία, μια σειρά από εκδηλώσεις, έχουν ξεκινήσει σε πολλές πόλεις της Ελλάδας, εκδηλώσεις για τις οποίες μπορεί κανείς να ενημερωθεί από τη σελίδα https://karavanizapatista.espivblogs.net/ και https://www.facebook.com/karavanizapatista/ και #Oι Ζαπατίστας στην Ευρώπη, ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΑΞΙΔΕΥΟΥΜΕ ΟΛΟΙ/ΕΣ ΜΑΖΙ! karavanizapatista

Οι Ζαπατίστας αφυπνίζουν την Ευρώπη και μπολιάζουν με τον αγώνα τους την αριστερά

Η άφιξή τους στην Ευρώπη σε μια εποχή δύσκολη για την αριστερά και τα εγχειρήματα αυτοοργάνωσης είναι χωρίς αμφιβολία ένα ξύπνημα. Οι Ζαπατίστας, η εξέγερσή τους, η αυτονομία που έχουν οικοδομήσει, η άλλη κοινωνία που οικοδομούν, είναι η απτή απόδειξη ότι ναι, ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, ότι το TINA (There Is No Alternative) είναι ένα εφεύρημα όσων έχουν συμφέρον να κρατήσουν την ελπίδα κοιμισμένη ή και να την πνίξουν.

Το ταξίδι των Ζαπατίστας επιχειρεί να χτίσει δίκτυα αντιστάσεων που θα καταρρίψουν αυτό το ψέμα και θα ξαναβάλουν στο φαντασιακό των ανθρώπων το όραμα της άλλης, εφικτής, κοινωνίας.

Από τα «κίτρινα γιλέκα» στη Γαλλία έως τους αγώνες των ιθαγενών Σάμι στη Ρωσία και τους αγώνες για το περιβάλλον και τη γη σε κάθε χώρα της Ευρώπης, το ταξίδι προκαλεί (και προσκαλεί σε) συναντήσεις. Και οι συναντήσεις από τα κάτω των κινημάτων, το μοίρασμα των εμπειριών τους και των κοινών πόνων τους, μπορεί να είναι καταλυτικές.

Στο Μεξικό αυτή τη στιγμή υπάρχουν, αγωνίζονται και δημιουργούν θεσμούς αυτό-διακυβέρνησης,  μέσα σε φοβερές αντιξοότητες και διώξεις, ισχυρά ιθαγενικά κινήματα, που εκφράζονται μέσα από το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο. Αυτά τα κινήματα είναι καρπός συναντήσεων που προκάλεσαν οι Ζαπατίστας, με επιμονή, συνέπεια και δέσμευση αυτά τα 27 χρόνια του αγώνα τους.  

Οι συναντήσεις των διάσπαρτων κινημάτων της Ευρώπη, οι συναντήσεις των κινημάτων του πλανήτη, μπορεί να είναι το πρώτο βήμα κοινών αγώνων. Που δεν θα «ομογενοποιούν τις διαφορετικότητες» αλλά θα αναγνωρίζουν την ανάγκη για μια κοινή πλεύση, ενάντια σε ένα σύστημα που καταστρέφει τις ζωές των ανθρώπων.

Η μετά τον υποδιοικητή Μάρκος εποχή

Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος «πέθανε» το 2014. Ο θάνατός του ανακοινώθηκε από τον ίδιο με το συγκλονιστικό πολιτικά ανακοινωθέν του EZLN Ανάμεσα στο Φως και τη Σκιά, ένα μάθημα για την άλλη αντίληψη με την οποία ασκούν πολιτική οι ζαπατίστας.

Συνεπείς από την πρώτη στιγμή  στην άποψη της μη αναγκαιότητας ηγετών και καθοδηγητών, της μη αναγκαιότητας πρωτοποριών («Πεποίθηση και πρακτική μας είναι ότι για να εξεγερθούμε και να αγωνιστούμε δεν χρειαζόμαστε ούτε ηγέτες ούτε αρχηγούς, ούτε μεσσίες ούτε σωτήρες…») εξαφάνισαν την persona του Μάρκος, το «ολόγραμμα» που είχαν επινοήσει ως «παράθυρο για να τους δουν οι έξω». Τη θέση του εκπροσώπου και γενικού διοικητή του EZLN, πήρε ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές, ιθαγενής τσελτάλ και ένα καινούργιο «παράθυρο προς τον κόσμο» ανοίχτηκε: ο Σουμπ Γκαλεάνο. Από το όνομα και τη ζωή του εξεγερμένου δασκάλου ζαπατίστα Γκαλεάνο που δολοφονήθηκε το 2014 από παραστρατιωτικούς.

Πού βρίσκεται το κίνημα αυτή τη στιγμή;

Στα 27 χρόνια μετά την εξέγερση του 1994, οι ζαπατίστας έχουν χτίσει ζωή και αυτονομία στις κοινότητές τους. Και αυτό αφορά όλες τις υλικές εκφάνσεις της καθημερινότητά τους: εκπαίδευση, υγεία, παραγωγή, σχέσεις των φύλων, οργάνωση της οικονομίας και θεσμούς αυτό-διακυβέρνησης.

Αυτόνομη Εκπαίδευση:

Υπάρχουν σχολεία σε όλες τις κοινότητες, κέντρα εκπαίδευσης δασκάλων, εκπαιδευτικά προγράμματα , όπως το Σποράκι του Ήλιου, που αναζητούν και οικοδομούν μία αυτόνομη εκπαίδευση, βασισμένη στις γνώσεις της κοινότητας και προσανατολισμένη στις ανάγκες της. Επίσης κέντρο εκμάθησης των γλωσσών τους, ένα ιθαγενικό πανεπιστήμιο, το Πανεπιστήμιο της Γης (CIDECI), στο Σαν Κριστομπάλ δε λας Κάσας, είναι τα λίγα που μπορούμε να αναφέρουμε συνοπτικά από ένα τεράστιο έργο στην εκπαίδευση, εάν μάλιστα πάρουμε σαν δεδομένο ότι πριν 27 χρόνια, δεν υπήρχε ούτε ένα σχολείο και οι γλώσσες τους δεν ήταν γραπτές.

Αυτόνομη Υγεία:

Εκπαίδευση από αλληλέγγυους γιατρούς χιλιάδων προωθητών-λειτουργών υγείας (promotores de salud), μικρά κέντρα υγείας και πρόληψης στις  κοινότητες (Casas de Salud Comunitarias), μικροκλινικές σε κάθε αυτόνομο δήμο, και ένα νοσοκομείο, προσφέρουν μία άλλη υγεία, με σεβασμό στον άνθρωπο, μια υγεία διαφορετική από την ανύπαρκτη για τους ιθαγενείς πληθυσμούς, κρατική υγεία, τόσο στους ίδιους τους ζαπατίστας όσο και σε μη ζαπατίστας ιθαγενείς.

Η έλλειψη πόρων και μέσων δυσκολεύει την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου συστήματος υγείας, ωστόσο η δουλειά πάνω στην πρόληψη (εμβολιασμοί, καμπάνιες υγιεινής, οργανικές καλλιέργειες) καθώς και η συστηματική καταγραφή των παραδοσιακών θεραπευτικών και των θεραπευτικών ιδιοτήτων των βοτάνων (πρακτικών (και ο συνδυασμός τους με την άσκηση της συμβατικής ιατρικής) αντισταθμίζει, ως ένα σημείο, τις  συνέπειες των ελλείψεων.

Οι σχέσεις των δύο φύλων:

Και μόνο η επιλογή να είναι πλειοψηφία οι γυναίκες στην ζαπατιστική αντιπροσωπεία που θα επισκεφθεί την Ευρώπη, αποδεικνύει το βάρος που δίνουν οι ζαπατίστας στον αγώνα για τη γυναικεία χειραφέτηση. Η θέση της γυναίκας στη δημόσια σφαίρα, η συμμετοχή της στην κοινωνική και πολιτική ζωή, έχει αναδειχθεί σε βασική παράμετρο της ζαπατίστικης εξέγερσης και το αποτέλεσμα είναι ένας βαθύς μετασχηματισμός των κοινωνιών των κοινοτήτων, μία ριζική αλλαγή κουλτούρας και συνηθειών, μία επανάσταση μέσα στην επανάσταση.

Οι θεσμοί αυτο-διακυβέρνησης:

Το «διοικούμε υπακούοντας» (mandar obedeciendo) που μοιάζει σλόγκαν κενό περιεχομένου στις δυτικές δημοκρατίες, είναι μια πραγματικότητα στις εξεγερμένες κοινότητες.  Κύτταρο και πυρήνας του αμεσοδημοκρατικού συστήματος διακυβέρνησης είναι οι συνελεύσεις των εξεγερμένων κοινοτήτων.

Όσοι και όσες κάθε φορά υπηρετούν στις Αρχές των τριών επιπέδων αυτοδιοίκησης (κοινότητες, Αυτόνομοι Δήμοι, Συμβούλια Καλής Διακυβέρνησης σε επίπεδο ζώνης) ορίζονται από τις κοινότητες, είναι ανακλητοί, εναλλάσσονται, δεν αμείβονται και είναι δεσμευμένοι να ασκούν τα καθήκοντα τους ως εκπρόσωποι,  υπηρετώντας τις εφτά ζαπατιστικές αρχές: Υπακούμε – δεν διατάζουμε, Εκπροσωπούμε – δεν υποκαθιστούμε, Κατεβαίνουμε – δεν ανεβαίνουμε,  Υπηρετούμε – δεν υπηρετούμαστε, Πείθουμε – δεν «νικάμε», Οικοδομούμε – δεν καταστρέφουμε, Προτείνουμε – δεν επιβάλλουμε.

Η προσφορά του κινήματος σε όλο τον κόσμο

Τι να πει κανείς για ένα κίνημα που δημιούργησε θεσμούς και μηχανισμούς αυτό-διακυβέρνησης που συστηματικά αποτρέπουν τη συσσώρευση της εξουσίας στα χέρια λίγων «ειδικών της εξουσίας», που μετέτρεψε την αυτό-διακυβέρνηση σε ένα σχολείο άσκησης της εξουσίας από όλους και όλες, που αμφισβητεί έμπρακτα τη λογική του κράτους ως μηχανισμού απαραίτητου για την οργάνωση της κοινωνίας, που στη θέση του πολέμου και του θανάτου επέλεξε να χτίσει ζωή, υγεία, εκπαίδευση για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, που ανήγαγε σε πρώτο μέλημά του την συνέπεια ανάμεσα στο λόγο και τις πράξεις;

Με την εξέγερση τους το 1994 έδωσαν τέλος στο αφήγημα του «τέλους της ιστορίας», που φιλοδοξούσε να πείσει εκατομμύρια ανθρώπους ότι ο καπιταλισμός είναι μονόδρομος και η μόνη δυνατή πραγματικότητα, και ξαναγέννησαν ελπίδα στη θέση της κατάθλιψης και της παραίτησης.

Έχουν επηρεάσει βαθιά τους τρόπους και τις πρακτικές των χειραφετητικών κινημάτων του πλανήτη, από το αντι-παγκοσμιοποιητικό κίνημα που ξεκίνησε στο Σιατλ έως και τις πρόσφατες εξεγέρσεις στις πλατείες του 2010. Αμφισβητώντας, στην πράξη και στον λόγο, αντιλήψεις και πρακτικές  παγιωμένες για πάνω από έναν αιώνα στα κινήματα του πλανήτη, άνοιξαν δρόμους για τη «διατύπωση νέων χειραφετητικών προοπτικών, που πάει να πει, προοπτικών χειραφετημένων από τα μοντερνιστικά, παραγωγίστικα, κρατοκεντρικά και ευρωποκεντρικά σχήματα που συνέβαλλαν στις τραγικές αποτυχίες των επαναστάσεων του εικοστού αιώνα» (Jeromé Baschet, 2018).

Με τα λόγια του Ε. Βαλλερστάιν, «από το 1994 η εξέγερση των ζαπατίστας στην Τσιάπας, είναι το πιο σημαντικό κοινωνικό κίνημα στον πλανήτη, βαρόμετρο και έμπνευση για τα αντισυστημικά κινήματα σε όλο τον κόσμο».

Το Ταξίδι για τη Ζωή που μόλις ξεκίνησαν ανοίγει καινούργιες προοπτικές και καινούργιους δρόμους. Αξίζει  να το στηρίξουμε, αξίζει να τους συναντήσουμε και να συναντηθούμε, αξίζει ΝΑ ΜΑΘΟΥΜΕ!

Σύνδεσμοι ενημέρωσης σχετικά με το ταξίδι