Την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου στις 5:00 μ.μ., στην Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα, τη Σμύρνη, αλλά και στο Ντιγιάρμπακιρ και στις άλλες κουρδικές πόλεις της χώρας, την περίμεναν όλοι: πολιτικοί, δημοσιογράφοι, ακτιβιστές, χιλιάδες μέλη των οικογενειών Κούρδων ανταρτών και Τούρκων στρατιωτών που σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια συγκρούσεων από το 1984, περίμεναν τη δήλωση του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ιδρυτή Προέδρου του PKK.

Ads

Αντιπροσωπεία 7 ατόμων αποτελούμενη από τους συμπροέδρους, βουλευτές του DEM (Κόμμα Ισότητας και Λαϊκή Δημοκρατία, Κούρδοι και Αριστερά, τρίτο κόμμα στο Κοινοβούλιο με 57 έδρες από 593) και τους δικηγόρους του Οτσαλάν μετέβησαν το πρωί στο νησί του Ιμραλί (Μαρμαρά). Ο Οτσαλάν κρατείται εκεί σε ειδικό κέντρο κράτησης από τον Φεβρουάριο του 1999. Η αντιπροσωπεία μίλησε με τον Οτσαλάν για 4 ώρες και έλαβε μια γραπτή επιστολή δύο σελίδων, που περιγράφεται ως «ιστορική επιστολή».

Ο Οτσαλάν κάνει έναν απολογισμό του PKK και καταλήγει στο συμπέρασμα: «Η κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού τη δεκαετία του 1990 λόγω εσωτερικών αιτιών, η έμμεση αναγνώριση της κουρδικής ταυτότητας στη χώρα και οι εξελίξεις στην ελευθερία της έκφρασης οδήγησαν το PKK στην απώλεια νοήματος και στην υπερβολική επαναληπτικότητα. Ως εκ τούτου, έχει ολοκληρώσει τη διάρκεια ζωής του όπως και οι ομοϊδεάτες του και έχει καταστήσει αναγκαία τη διάλυσή του».

Το PKK, που δημιουργήθηκε το 1978 από Κούρδους αριστερούς φοιτητές από πανεπιστήμια της Άγκυρας, είχε ήδη λάβει την απόφαση να αφαιρέσει το σφυροδρέπανο από τη σημαία του κατά το 5ο Συνέδριό του το 1995.

Ads

Μια «αποσχιστική και τρομοκρατική» οργάνωση σύμφωνα με τις τουρκικές κυβερνήσεις, το PKK εξακολουθεί να βρίσκεται στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων του ΟΗΕ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης (με εξαίρεση το Βέλγιο).

Ο Οτσαλάν, στη δήλωσή του, κάνει σύντομες ιστορικο-πολιτικές αναλύσεις για τον 20ό αιώνα, τον καπιταλιστικό νεωτερισμό, το κράτος, τον Φεντεραλισμό, την κοινωνία και την ταυτότητα.

Επιμένει στην αναζωογόνηση «της μακραίωνης φιλίας μεταξύ Τούρκων και Κούρδων». Τονίζει τη σημασία της δημοκρατίας τουλάχιστον τρεις φορές: «Ο δεύτερος αιώνας της Τουρκικής Δημοκρατίας θα μπορεί να εξασφαλίσει μια μόνιμη και αδελφική συνεκτικότητα μόνο όταν στεφθεί με τη δημοκρατία. Δεν υπάρχει και δεν μπορεί να υπάρξει άλλος δρόμος πέρα από τη δημοκρατία για ένα πολιτικό σύστημα. Η δημοκρατική συναίνεση είναι ο βασικός δρόμος».

Ο Οτσαλάν στο τέλος του μηνύματός του απευθύνεται στο PKK. «Συγκαλέστε το συνέδριό σας και πάρτε μια απόφαση για να ενσωματωθείτε στο κράτος και την κοινωνία, όπως θα έκανε εθελοντικά κάθε σύγχρονη κοινωνία και κόμμα που δεν τερματίστηκε με τη βία. Όλες οι ομάδες πρέπει να καταθέσουν τα όπλα και το PKK πρέπει να διαλυθεί».

Η δήλωση του Οτσαλάν έτυχε γενικά θετικής υποδοχής από κύκλους κοντά στον Ερντογάν. Αυτή η πλευρά πιστεύει ότι η κυβέρνηση κέρδισε μια νίκη και ότι η τρομοκρατία έχει πλέον τελειώσει.

Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το CHP (κεμαλικό, 133 έδρες) εκτίμησε ότι «οι πρόσφατες εξελίξεις μπορούν να χρησιμεύσουν στη δημιουργία μιας ατμόσφαιρας ειρήνης και δημοκρατίας». Ο πρόεδρος του κόμματος δήλωσε την Πέμπτη το απόγευμα μετά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής ότι «το CHP είναι έτοιμο να παράσχει την υποστήριξή του για την ειρήνη».

Το εθνικιστικό συντηρητικό μέτωπο συνέχισε τις επιθέσεις του εναντίον «του βρεφοκτόνου», «του ηγέτη των τρομοκρατών» ακόμη και εναντίον «των εκπροσώπων του ιμπεριαλισμού και του σιωνισμού».

Ο κουρδικός κόσμος έλαβε το μήνυμα με μεγάλη καχυποψία αλλά έμεινε αισιόδοξος. Αρκετές χιλιάδες Κούρδοι συγκεντρώθηκαν σε μια πλατεία στο Ντιγιαρμπακίρ μπροστά από μια γιγαντιαία οθόνη για να ακούσουν το μήνυμα του Οτσαλάν και δεν χάρηκαν καθόλου όταν άκουσαν τη φράση ότι «το PKK πρέπει να διαλυθεί».

Στην ίδια την Κωνσταντινούπολη, όταν τα 7 μέλη της αντιπροσωπείας διάβασαν τη δήλωση στα τουρκικά και τα κουρδικά, ο ενθουσιασμός δεν πλημμύρισε την αίθουσα. Το χειροκρότημα δεν ήταν ούτε πολύ δυνατό ούτε κράτησε πολύ.

«Πιστεύουμε στον Άπο (συντομογραφία του Αμπντουλάχ Οτσαλάν) αλλά δεν έχουμε εμπιστοσύνη στον Ερντογάν», έγραψε ένας χρήστης.

Ορισμένοι Κούρδοι ειδικοί έχουν επιφυλάξεις, αντιρρήσεις και ερωτηματικά:

  • Αυτή η διαδικασία δεν είναι διαφανής. Επιπλέον, δεν υπάρχει νομική βάση.
  • Το κουρδικό πρόβλημα είναι πολύ μεγάλο και δεν μπορεί να λυθεί μόνο από ένα άτομο, αιχμάλωτο της εξουσίας.
  • Το PKK έχει περισσότερους από 15 χιλιάδες μαχητές. Αν διαλυθεί, τι θα κάνουν αυτοί οι μαχητές;
  • Η κυβέρνηση ζητά από ολόκληρο το PKK να καταθέσει τα όπλα. Ο Οτσαλάν επίσης. Αλλά είναι μια μονόπλευρη συμφωνία. Τι θα κάνει σε αντάλλαγμα το τουρκικό κράτος;
  • Οι Κούρδοι μιλούν για ειρήνη, ελευθερία, δημοκρατία. Ο Ερντογάν μιλάει για τρομοκρατία, για πέμπτη φάλαγγα ξένων δυνάμεων. Αυτή είναι κακή επικοινωνία.
  • Η κυβέρνηση συνεχίζει να καταπιέζει τους Κούρδους, να διορίζει διοικητικούς υπαλλήλους στη θέση των εκλεγμένων Κούρδων δημάρχων. Ο αριθμός των αντιπάλων (Δημοσιογράφοι, συνδικαλιστές, πολιτικοί ακτιβιστές, συγγραφείς κ.λπ.) που συλλαμβάνονται και κατηγορούνται συνεχίζει να αυξάνεται.
  • Ο Απο είχε ήδη απευθύνει έκκληση τον Μάρτιο του 2015 για τους Κούρδους μαχητές να εγκαταλείψουν το τουρκικό έδαφος. Εκείνη την εποχή πίστευε ήδη ότι ο ένοπλος αγώνας δεν ήταν πλέον καλή μέθοδος.
  • Τα τελευταία 10 χρόνια το PKK μπορεί να άλλαξε, αλλά το κράτος παραμένει βαθιά αντικουρδικό.

Στον κουρδικό κόσμο δεν είναι εύκολο να επικρίνεις τον Οτσαλάν. Ωστόσο, υπάρχουν μερικοί ανώνυμοι που τολμούν να το κάνουν στο ίντερνετ: «Το μήνυμα δεν αντιπροσωπεύει τις επιθυμίες, τις εμπνεύσεις και τη βούληση όλων των Κούρδων. Αυτό το δελτίο τύπου συντάχθηκε από τον Οτσαλάν και το τουρκικό κράτος!

Ας σημειωθεί ότι η καταστολή των Κούρδων έχει προκαλέσει απόγνωση πολλών κουρδικών οικογενειών που ζουν ακόμη στην περιοχή: «Φτάνει πια. Χάσαμε τους γιους και τις κόρες μας στο βουνό. Κράτησε πολύ καιρό. Το τουρκικό κράτος δεν μπόρεσε να μας νικήσει. Ούτε όμως κερδίσαμε πολλά. Οπότε τώρα είναι καλύτερα να συνεννοηθούμε. Η χειρότερη ειρήνη είναι καλύτερη από τον πόλεμο», είπε ένας πολίτης του Τζιζρέ, κοντά στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας.


Κανείς δεν ξέρει τίποτα για το εγγύς μέλλον. Γιατί τίποτα δεν ήταν προγραμματισμένο. Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι το κουρδικό πρόβλημα δεν εκδηλώνεται μόνο εντός της Τουρκίας. Η Συρία, το Ιράκ και το Ιράν έχουν επίσης το δικό τους κουρδικό πρόβλημα.