O Χοακίν «Ελ Τσάπο» («ο κοντός») Γκουσμάν δεν είναι ένας τυχαίος κακοποιός. Ο μεγαλύτερος βαρόνος ναρκωτικών του Μεξικό έχει στείλει στο θάνατο χιλιάδες αν όχι εκατομμύρια και ήταν φυσικό να είναι ο νούμερο ένα καταζητούμενος μετά την θεαματική απόδραση του στις 11 Ιουλίου του 2015 από φυλακή υψίστης ασφαλείας. Κι αφού ήταν θεαματική η απόδραση – που είχε κοστίσει πολιτικά στον πρόεδρο Νιέτο – θεαματική θα έπρεπε να είναι και η σύλληψη. Σε αυτό βοήθησε και ο ίδιος ο Ελ Τσάπο. 

Η σύλληψη

«Αποστολή επετεύχθη: τον πιάσαμε. Θα ήθελα να ενημερώσω τους Μεξικανούς ότι ο Χοακίν Γκουσμάν Λοέρα συνελήφθη», έγραψε ο Πένια Νιέτο στον επίσημο λογαριασμό του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter. 

Για τη σύλληψη έγιναν εκτεταμένες επιχειρήσεις. Ο Γκουσμάν κατάφερε αρχικά να διαφύγει της σύλληψης διασχίζοντας έναν αγωγό ομβρίων υδάτων. Συνελήφθη αργότερα ενώ προσπαθούσε να το σκάσει με ένα αυτοκίνητο. 

Πως όμως οι αρχές έφτασαν σε αυτόν; 

Η συνέντευξη με τον Σον Πεν στο Rolling Stone 

Αυτό είναι και το πιο κινηματογραφικό στοιχείο της σύλληψης του Ελ Τσάπο. Την αστυνομία βοήθησε ο ίδιος καθώς είχε μυστική συνάντηση με τον διάσημο Αμερικανό ηθοποιό Σον Πεν και του είχε παραχωρήσει συνέντευξη η οποία δημοσιεύεται στο τεύχος του περιοδικού Rolling Stone που κυκλοφορεί! 

Η απόφαση του Γκουσμάν να παραχωρίσει τη συνέντευξη σχετιζόταν με την διάθεσή του να κάνει μια αυτοβιογραφική ταινία. Έτσι ήρθε σε επαφή με την Μεξικανή ηθοποιός Κέιτ Ντελ Καστίγιο, η οποία έχει υποδυθεί τη «βασίλισσα» μια συμμορίας που διακινεί ναρκωτικά σε μια γνωστή τηλεοπτική σειρά. Όταν ο Σον Πεν έμαθε ότι η Καστίγιο είχε επαφές με τον «Ελ Τσάπο» ζήτησε να του κάνει μια συνέντευξη. Ο ηθοποιός τονίζει ότι πράγματι ο Γκουσμάν είχε πλήθος προσφορών από το Χόλιγουντ για να γίνει η ζωή του ταινία, όσο ήταν στη φυλακή κι έτσι αποφάσισε να φτιάξει τη δική του. 

Δείτε εδώ ένα μικρό απόσπασμα από τη συνέντευξη 

Ο Ελ Τσάπο έδωσε συνολικά επτά ώρες συνέντευξη στον Σον Πεν, από κοντά, από το τηλέφωνο και μέσω βίντεο. Τον Οκτώβριο συναντήθηκαν υπό το άγρυπνο βλέμμα εκατό ενόπλων ανδρών σε ένα ξέφωτο μέσα στη ζούγκλα του Μεξικό. Μετά τη συνάντηση άντρες του μεξικανικού στρατού εισέβαλαν στο κρησφύγετό του λίγες ημέρες μετά την συνάντηση αλλά ο Γκουσμάν κατάφερε να διαφύγει την τελευταία στιγμή. Συνέχισε την συνέντευξη μέσω BlackBerry Messenger και ενός βίντεο, το οποίο παραδόθηκε αργότερα στον Πεν και την Καστίγιο.

Οι αρχές παραδέχτηκαν ότι οι συνεντεύξεις του Γκουσμάν με τον Σοπέν ήταν πολύ σημαντικές για τη σύλληψή του. Ο ηθοποιός λέει ότι «έγιναν ναι μεν υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας αλλά δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η DEA και η μεξικανική κυβέρνηση παρακολουθούσαν τις κινήσεις μας». 

Ελ Τσάπο: Αυτός είμαι…

Στη συνέντευξη που έδωσε στον Σον Πεν, ο Γκουσμάν δηλώνει για πρώτη φορά δημοσίως ότι ηγείται καρτέλ ναρκωτικών. Έως τώρα αρνούνταν τις κατηγορίες και δήλωνε αγρότης που καλλιεργεί καλαμπόκι και φασόλια. 

«Όταν ήμουν αγρότης είχα αρχίσει να καλλιεργώ μαριχουάνα και παπαρούνες επειδή δεν υπήρχε άλλος τρόπος για να συντηρήσω την πάμπτωχη οικογένειά μου. Σήμερα προμηθεύω τις μεγαλύτερες ποσότητες ηρωΐνης, μεταμφεταμίνης, κοκαΐνης και μαριχουάνας από κάθε άλλον στον κόσμο. Έχω ένα στόλο υποβρυχίων, έχω αεροπλάνα, φορτηγά και πλοία» λέει ο Γκουσμάν. 

Παρ’ όλο που η περιουσία του, η οποία εκτιμάται στο 1 δισ. δολάρια, έχει δημιουργηθεί με αίμα, ο ίδιος δεν θεωρεί τον εαυτό του βίαιο άνθρωπο. «Κοίτα, το μόνο που έκανα ήταν να υπερασπίζομαι τον εαυτό μου, τίποτα περισσότερο. Δεν άρχισα ποτέ εγώ την φασαρία». 

Για την απόδρασή του, μέσω σήραγγας από τις φυλακές υψίστης ασφαλείας του Αλτιπλάνο τον Ιούλιο διηγείται ότι είχε στείλει μηχανικούς να εκπαιδευτούν στη Γερμανία για τρεις μήνες, ώστε να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα στην εκσκαφή της υπόγειας στοάς που έφθανε ως το κελί του, διότι ο υδροφόρος ορίζοντας βρισκόταν σε μικρό βάθος.

Η τρύπα από την οποία απέδρασε ο Ελ Τσάπο

Σύμφωνα με τις περιγραφές του Σον Πεν, ο Γκουσμάν αντιμετωπίζεται σαν λαϊκός ήρωας στο Μεξικό. Στο κείμενό του περιγράφει πως πέρασαν ένα στρατιωτικό μπλόκο, καθ’ οδόν προς το σημείο της συνάντησης, επειδή οι στρατιώτες αναγνώρισαν τον γιο του Ελ Τσάπο. Επίσης, ο Πεν γράφει ότι το καρτέλ είχε εσωτερική πληροφόρηση για τις κινήσεις των στρατιωτικών δυνάμεων που καταδίωκαν τον Γκουσμάν.

Ποιος είναι «ο κοντός»

Ο Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν ξεκίνησε ως ένας απλός αγρότης που άρχισε να καλλιεργεί μαριχουάνα για να εξελιχθεί σε έναν από τους πλουσιότερους και ισχυρότερους «βαρόνους» στον κόσμο. 

Μετά την πρώτη σύλληψή του στη Γουατεμάλα το 1993, είχε οδηγηθεί στη μεξικανική φυλακή υψίστης ασφαλείας της Πουέντε Γκράντε, στην πολιτεία Χαλίσκο (δυτικό Μεξικό), από όπου απέδρασε το 2001 με απίστευτο τρόπο, κρυμμένος σε ένα καλάθι με άπλυτα. 

Μετά την απόδραση ανέλαβε εκ νέου επικεφαλής του καρτέλ Σιναλόα το οποίο και μετέτρεψε στο ισχυρότερο του Μεξικό καθώς δεν δίσταζε να σκοτώνει και να εξοντώνει τους ανταγωνιστές τους και όποιον του στεκόταν εμπόδιο. 

Συνελήφθη ξανά από τις αρχές τον Φεβρουάριο του 2014, στο Μασατλάν, αφού πέρασε 13 χρόνια φυγόδικος. Απέδρασε ξανά τον Ιούλιο του 2015 από φυλακές υψίστης ασφαλείας για να συλληφθεί την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου του 2015.  

Η φυλακή και η έκδοση 

Ο «Ελ Τσάπο» μεταφέρθηκε στην φυλακή υψίστης ασφαλείας Αλτιπλάνο από όπου είχε αποδράσει τον Ιούλιο. Ήδη έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες έκδοσής του στις ΗΠΑ. Δεν έχει πάντως δοθεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.