Θύελλα επικρίσεων προκάλεσε η εισήγηση που έκανε ο γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν όπου τόνισε ότι πρέπει να σκεφτούμε την ανάγκη της Ρωσίας να λάβει εγγυήσεις για την ασφάλειά της εάν βάλει τέλος στον πόλεμο στην Ουκρανία, τόσο από πλευράς Κιέβου όσο και από συμμάχους του στη Βαλτική.

Τα σχόλια σε συνέντευξη στο γαλλικό τηλεοπτικό κανάλι TF1, έγιναν αφότου ο Μακρόν είχε συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Ουάσιγκτον, όπου συζήτησαν την επιθετικότητα της Ρωσίας και πώς μπορούν να συνεχίσουν να υποστηρίζουν την Ουκρανία.

Ο Μακρόν είπε ότι οι δύο ηγέτες μίλησαν για την ανάγκη οι ΗΠΑ και η Ευρώπη να προετοιμάσουν μια «αρχιτεκτονική ασφαλείας για το αύριο» στην περιοχή. «Αυτό σημαίνει ότι ένα από τα βασικά σημεία που πρέπει να αντιμετωπίσουμε -όπως έλεγε πάντα ο [Ρώσος] πρόεδρος [Βλαντιμίρ] Πούτιν- είναι ο φόβος ότι το ΝΑΤΟ θα φτάσει μέχρι τις πόρτες του και η ανάπτυξη όπλων που θα μπορούσαν να απειλήσουν τη Ρωσία», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος.

Πυρά από Κίεβο, Δύση, χώρες Βαλτικής

Ο Μιχαΐλο Ποντολιάκ, κορυφαίος σύμβουλος του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, είπε πως αυτός που χρειάζεται εγγυήσεις ασφαλείας είναι ο υπόλοιπος κόσμος από τη Ρωσία, όχι το αντίστροφο.

«Ο πολιτισμένος κόσμος χρειάζεται ‘εγγυήσεις ασφαλείας’ από τις βάρβαρες προθέσεις της Ρωσίας μετά τον (ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ) Πούτιν», ανέφερε ο κ. Ποντολιάκ μέσω Twitter χθες.

Ο Ολεξίι Ντανίλοφ, γραμματέας του συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας και Άμυνας, υπερθεμάτισε, δηλώνοντας ότι η «αποπυρηνικοποιημένη και αποστρατιωτικοποιημένη» Ρωσία θα ήταν η καλύτερη εγγύηση για την ειρήνη όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά παγκοσμίως. Ποιος θέλει να προσφέρει «εγγυήσεις ασφαλείας σε ένα κράτος τρομοκράτη και δολοφόνο;» εξεμάνη ο κ. Ντανίλοφ μέσω Twitter.

«Αντί για Νυρεμβέργη να υπογράψει συμφωνία με τη Ρωσία και να ανταλλάξει χειραψίες», πρόσθεσε, αναφερόμενος στις δίκες των ναζί εγκληματιών πολέμου μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι διαπραγματεύσεις της Ρωσίας και της Ουκρανίας με σκοπό να εξευρεθεί λύση στη σύρραξη έχουν ανασταλεί εδώ και μήνες. Το Κίεβο λέει πως θα δεχθεί να ξαναρχίσουν μόνο αν η Ρωσία σταματήσει την επίθεσή της και αποσυρθεί από όλα τα ουκρανικά εδάφη που κατέλαβε. Το Κρεμλίνο από την πλευρά του απαιτεί η Δύση να αναγνωρίσει την προσάρτηση των «νέων εδαφών» στη Ρωσία προτού γίνουν συνομιλίες με τον κ. Πούτιν.

Η αμερικανίδα υφυπουργός Βικτόρια Νούλαντ έκρινε πως η επιμονή του ρώσου προέδρου να αναγνωριστούν οι προσαρτήσεις δείχνουν πως δεν είναι ειλικρινής και σοβαρός όταν μιλάει για ειρηνευτικές συνομιλίες.

Ο Νταβίντ Αραχάμιγια, βουλευτής και μέλος της ουκρανικής ομάδας των διαπραγματευτών όταν διεξάγονταν συνομιλίες, είπε πως θα έθετε τέσσερις όρους για να προσφερθούν εγγυήσεις ασφαλείας στη Ρωσία: «να φύγει από την επικράτεια της χώρας μας, να πληρώσει αποζημιώσεις, να τιμωρήσει όλους τους εγκληματίες πολέμου και να παραδώσει εθελοντικά τα πυρηνικά της όπλα», ανέφερε μέσω Telegram.

«Έπειτα από αυτά, θα είμαστε έτοιμοι να καθίσουμε στο τραπέζι και να μιλήσουμε για εγγυήσεις ασφαλείας».

Οι δηλώσεις του Εμανουέλ Μακρόν επικρίθηκαν επίσης από κυβερνητικά στελέχη χωρών της Βαλτικής και κρατών που γειτονεύουν με τη Ρωσία.

Ο πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ τόνισε πως διαφωνεί «θεμελιωδώς» με τον πρόεδρο της Γαλλίας. «Η Ρωσία πρέπει πρώτα να εγγυηθεί ότι δεν θα επιτεθεί σε άλλους» πρόσθεσε.

Τα σχόλια του Μακρόν φάνηκε επίσης να δίνουν αξιοπιστία στον ισχυρισμό του Πούτιν ότι το ΝΑΤΟ είχε «επεκταθεί» προς τα σύνορα της Ρωσίας με την αποδοχή πρώην σοβιετικών κρατών και ότι αυτός ήταν ένας νόμιμος λόγος για την εισβολή.

Παρόμοια άποψη εξέφερε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Λίνας Λινκέβιτσους, για τον οποίο πρέπει να δοθούν εγγυήσεις ασφαλείας στη Ρωσία μόνο για όσο δεν «επιτίθεται, προσαρτά ή επιβάλλει κατοχή» σε γείτονές της. «Αν θέλει οποιοσδήποτε να δημιουργηθεί νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας που επιτρέπει σε ένα κράτος τρομοκράτη να συνεχίζει τις μεθόδους εκφοβισμού του, πρέπει να το ξανασκεφτεί, δεν θα περπατήσει αυτό», πρόσθεσε.

Ο Artis Pabriks, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Λετονίας, δήλωσε στους FT: «Η ιδέα ότι η ρωσική εισβολή [στην] Ουκρανία μπορεί να τερματιστεί από τη Δύση δίνοντας εγγυήσεις ασφαλείας στη Ρωσία πέφτει στην παγίδα της αφήγησης του Πούτιν ότι η Δύση και η Ουκρανία είναι υπεύθυνες για αυτό τον πόλεμο και η Ρωσία είναι [ένα] αθώο θύμα».

Απορρίπτει τις κατηγορίες το Παρίσι

Τα σχόλια του Μακρόν φάνηκε επίσης να δίνουν αξιοπιστία στον ισχυρισμό του Πούτιν ότι το ΝΑΤΟ είχε «επεκταθεί» προς τα σύνορα της Ρωσίας με την αποδοχή πρώην σοβιετικών κρατών και ότι αυτός ήταν ένας νόμιμος λόγος για την εισβολή.

Η συμμαχία αρνήθηκε κατηγορηματικά αυτόν τον ισχυρισμό, ενώ επαναλαμβάνει τακτικά την πολιτική της «ανοιχτής θύρας» ότι κάθε έθνος μπορεί να κάνει μια κυρίαρχη επιλογή να υποβάλει αίτηση για ένταξη, ανεξάρτητα από τη γεωγραφική του θέση, και ότι η Μόσχα δεν έχει δικαίωμα να ασκήσει βέτο στους αιτούντες.

Γάλλος αξιωματούχος δήλωσε την Κυριακή ότι η προτεραιότητα της Γαλλίας παραμένει να βοηθήσει την Ουκρανία να αντισταθεί στις ρωσικές επιθέσεις, για να διασφαλίσει ότι η κυριαρχία της θα μπορούσε να αποκατασταθεί μετά την αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων.

Ο αξιωματούχος απέρριψε την ιδέα ότι ο Μακρόν ήταν ήπιος με τη Ρωσία, επισημαίνοντας ότι ο Γάλλος πρόεδρος είχε καταδικάσει τις φρικαλεότητες που φέρεται να διαπράχθηκαν από τον ρωσικό στρατό και έστειλε Γάλλους ερευνητές να βοηθήσουν στις έρευνες για εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, θα χρειαζόταν μια «νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας» για την Ευρώπη για να αποφευχθούν μελλοντικοί πόλεμοι, πρόσθεσε ο αξιωματούχος: «Η Ρωσία δεν πάει πουθενά και θα χρειαστεί να συμμετάσχει σε αυτές τις συζητήσεις».

Καθώς ο πόλεμος μπαίνει στον 10ο μήνα του, δυτικοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν γίνονται επίσημες συνομιλίες σχετικά με το τέλος της σύγκρουσης. Οι ΗΠΑ και άλλοι σύμμαχοι της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, έχουν πει επανειλημμένα ότι θα εναπόκειται στον Ζελένσκι να αποφασίσει για τους όρους που θα δεχόταν η χώρα του.

Ο Μπάιντεν δήλωσε την Πέμπτη ότι θα ήταν πρόθυμος να μιλήσει με τον Πούτιν εάν ο Ρώσος ηγέτης ήταν σοβαρός στο να επιδιώξει τον τερματισμό του πολέμου, κάτι που όπως είπε δεν ισχύει προς το παρόν.

Ρώσοι αξιωματούχοι δήλωσαν αργότερα ότι ήταν επίσης «ανοιχτοί σε διαπραγματεύσεις προκειμένου να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους», αλλά μόνο εάν οι δυτικές χώρες αναγνωρίσουν ορισμένες απαιτήσεις.

Τον Μάιο, ο πρόεδρος της Γαλλίας είχε επίσης δεχθεί επικρίσεις από το Κίεβο και άλλους όταν είπε πως η Ρωσία δεν πρέπει να «ταπεινωθεί», ώστε να μπορέσει να εξευρεθεί διπλωματική λύση στον πόλεμο.