Μετά τον “κεντρώο” Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, οικοδεσπότη της άτυπης συνόδου «μισής» κορυφής στο Παρίσι και τον σοσιαλδημοκράτη Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ,  μία δεξιά κυβέρνηση, αυτή του Σουηδού πρωθυπουργού, Ουλφ Κρίστερσον, ετοιμάζεται να ντυθεί στο «χακί» εναντίον της Ρωσίας, δηλώνοντας  πρόθεση αποστολής «ειρηνευτικών» στρατευμάτων στην Ουκρανία, μετά από μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός.

• Διαβάστε επίσης: Ουκρανία / Αναπόσπαστο κομμάτι της συμφωνίας η ΕΕ λέει ο Σολτς, εκτός τη θέλει η Ρωσία

Είναι, όμως, εφικτό αυτό;

Τα «κουκιά»

Οι επικριτές αυτής της άτυπης συνόδου που συγκλήθηκε με πρωτοβουλία του Μακρόν, λένε ότι μοιάζει λιγότερο με «ευρωπαϊκή απάντηση» στον αποκλεισμό, από τον Τραμπ, της ΕΕ, από τις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία και περισσότερο με «μέτρημα κουκιών» εντός της Ένωσης, σε σχέση με την Ρωσία.

Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Ούγγρου υπουργού Εξωτερικών, Πίτερ Σίγιαρτο τη Δευτέρα, ότι οι συμμετέχοντες στην έκτακτη σύνοδο κορυφής των χωρών της ΕΕ στο Παρίσι, είναι αυτοί που ρίχνουν λάδι στη φωτιά του πολέμου στην Ουκρανία εδώ και τρία χρόνια και θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να εμποδίσουν την ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης.

Υπενθυμίζεται ότι στο Παρίσι κλήθηκαν ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα και οι πρωθυπουργοί της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Ισπανίας, της Ολλανδίας και της Δανίας, σε ρόλο εκπροσώπου των Βαλτικών και των σκανδιναβικών χωρών.

Το μεν πνεύμα πρόθυμον…

Ακόμη, όμως και αν υποτεθεί ότι με κάποιο «μαγικό» τρόπο η ΕΕ θα αποκτήσει ξαφνικά τον κοινό βηματισμό που κατά βάση δεν είχε ποτέ.

Και πάλι, τα πράγματα για τις Βρυξέλλες σε σχέση με την Ουκρανία γίνονται δυσκολότερα, όταν η συζήτηση στραφεί στην αποστολή στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος.

Καταρχήν, όσο η ΕΕ συζητάει, η Ρωσία προωθείται στρατιωτικά στα ανατολικά της Ουκρανίας, άρα, τίθεται το αντικειμενικό ζήτημα σε ποια ακριβώς ουκρανικά εδάφη θα αναπτυχθούν ξένα στρατεύματα.

Υπάρχει ακόμη όμως ένα σημαντικό ζήτημα που ήδη έχει αναδειχθεί από τα δυτικά ΜΜΕ: της  στρατιωτικής επάρκειας.

Αυτό ακούγεται ίσως «περίεργο» δεδομένου ότι μιλάμε για στρατούς όπως των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας, χώρες οι οποίες, ταυτόχρονα, είναι και πυρηνικές δυνάμεις.

Αλλά η πραγματικότητα, επί του πεδίου, είναι διαφορετική.

Πρόσφατα, η αμερικανική εφημερίδα The New York Times, επικαλούμενη ειδικούς, έγραψε ότι «η αποτροπή της Ρωσίας από το να εισβάλει εκ νέου στην Ουκρανία, μόλις τελειώσει αυτός ο πόλεμος, θα μπορούσε να απαιτήσει 150.000 στρατιώτες και αμερικανική βοήθεια με αεροπορική κάλυψη, πληροφορίες και πυραυλική άμυνα».

Και συνεχίζει: «(…) Εκτός από την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η οποία φαίνεται απίθανη για πολλά χρόνια, η ιδέα της παρουσίας μεγάλου αριθμού ευρωπαϊκών στρατευμάτων από έθνη του ΝΑΤΟ φαίνεται απερίσκεπτη σε πολλούς αξιωματούχους και αναλυτές».

Διότι, «χωρίς σαφή αμερικανική συμμετοχή σε μια τέτοια επιχείρηση – με αμερικανική αεροπορική κάλυψη, αεράμυνα και πληροφορίες – τα ευρωπαϊκά στρατεύματα θα διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο από ρωσικές διεισδύσεις ή ακόμη και επιθέσεις.».

…η δε σαρξ ασθενής

Επιπλέον, αφού αποκλείστηκε η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, «την οποία προτιμά», ο Ζελένσκι «μίλησε για 200.000 ξένους στρατιώτες στην Ουκρανία».

Αλλά, σύμφωνα με το δημοσίευμα, «ανώτερος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι η ήπειρος δεν έχει καν 200.000 στρατιώτες να προσφέρει και ότι οι όποιες (σσ: στρατιωτικές) μπότες στο έδαφος πρέπει να έχουν την αμερικανική υποστήριξη, ειδικά απέναντι στη δεύτερη μεγαλύτερη πυρηνική δύναμη του κόσμου, τη Ρωσία. Σε αντίθετη περίπτωση, θα είναι μόνιμα ευάλωτες στις ρωσικές προσπάθειες να υπονομεύσουν την πολιτική και στρατιωτική αξιοπιστία της συμμαχίας».

Όμως, «ακόμη και ένας πιο μέτριος αριθμός Ευρωπαίων στρατιωτών, όπως 40.000, θα ήταν ένας δύσκολος στόχος για μια ήπειρο με αργή οικονομική ανάπτυξη, ελλείψεις στρατευμάτων και την ανάγκη να αυξήσει τις στρατιωτικές δαπάνες για την προστασία της. Και πιθανότατα δεν θα ήταν αρκετός για να παρέχει ρεαλιστική αποτροπή έναντι της Ρωσίας».

Μια πραγματική αποτρεπτική δύναμη θα απαιτούσε τυπικά «πολύ περισσότερους από 100.000 στρατιώτες που θα αναλάμβαναν την αποστολή» για τακτικές εναλλαγές και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, δήλωσε ο Lawrence Freedman, ομότιμος καθηγητής πολεμικών σπουδών στο King’s College του Λονδίνου.

Ο κίνδυνος θα ήταν μια πολιτική που η Claudia Major, ειδική σε θέματα άμυνας στο Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Υποθέσεων και Ασφάλειας, αποκάλεσε «μπλόφα και προσευχή».

«Η παροχή πολύ λίγων στρατευμάτων (…) θα ισοδυναμούσε με μπλόφα που θα μπορούσε να προσκαλέσει τη Ρωσία να “δοκιμάσει τα νερά”, και τα κράτη του ΝΑΤΟ δύσκολα θα ήταν σε θέση να το αντιμετωπίσουν», έγραψε σε μια πρόσφατη αναφορά, μαζί με τον Aldo Kleemann, έναν Γερμανό αντισυνταγματάρχη, σχετικά με το πώς να διασφαλιστεί μια  κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Πολωνία, η οποία γειτνιάζει με την Ουκρανία και εμπλέκεται έντονα στην ασφάλειά της, έχει μέχρι στιγμής απορρίψει τη συμμετοχή της σε μια τέτοια δύναμη.

«Η Πολωνία κατανοεί ότι χρειάζεται τη συμμετοχή των Ηνωμένων Πολιτειών σε οποιαδήποτε τέτοια πρόταση, γι’ αυτό θέλει να δει τι θέλει να κάνει ο Τραμπ», δήλωσε η Alexandra de Hoop Scheffer, αναπληρώτρια διευθύντρια του German Marshall Fund.

«Θέλει εγγυήσεις από τον Τραμπ ότι θα υπάρξει αμερικανική βοήθεια σε θέματα ασφάλειας για την υποστήριξη των Ευρωπαίων στην πρώτη γραμμή».

Στα παραπάνω πρέπει φυσικά να ληφθεί υπόψην και η άρνηση της Ρωσίας σε οποιαδήποτε συμφωνία που θα περιλαμβάνει ανάπτυξη δυνάμεων του ΝΑΤΟ ή χωρών του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία σε κάθε περίπτωση, ακόμη και αν δήθεν βρίσκονταν εκεί για να εκπαιδεύσουν Ουκρανούς στρατιώτες.

Οι εκδοχές

Σύμφωνα με τον Freedman, θα μπορούσαν να αναπτυχθούν ειρηνευτικά σώματα, που προορίζονται να ενισχύσουν τις συμφωνημένες εκεχειρίες και να κρατήσουν μακριά τους εμπόλεμους, θα είναι ελαφρά οπλισμένα για αυτοάμυνα και θα περιλαμβάνουν στρατεύματα από πολλές χώρες, συνήθως υπό τον ΟΗΕ.

Αλλά δεδομένου ότι η γραμμή επαφής στην Ουκρανία είναι περίπου 1.300 χιλιόμετρα θα απαιτηθεί «ένας τεράστιος αριθμός στρατευμάτων».

Μια αποτρεπτική δύναμη, είναι μακράν ο πιο αξιόπιστος τρόπος, αλλά, σύμφωνα με τον ειδικό, πρέπει να είναι πολύ μεγάλη και καλά εξοπλισμένη και θα απαιτούσε έως και 150.000 στρατιώτες, καθώς και σημαντικές υποδομές για την αεράμυνα, τις πληροφορίες και τα βαρέα όπλα.

Και, φυσικά, αμερικανική βοήθεια για τους στρατηγικούς καταλύτες που εξακολουθεί να λείπουν από την Ευρώπη, από τις αερομεταφορές μέχρι τους δορυφόρους και την αντιπυραυλική άμυνα.

Αλλά θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η Ρωσία θα συμφωνούσε σε οποιαδήποτε τέτοια δύναμη για τους ίδιους ακριβώς λόγους που ο  τη θέλει, λέει ο Freedman.

Έτσι, η καλύτερη απάντηση για το εγγύς μέλλον μετά από μια πιθανή κατάπαυση του πυρός μπορεί να είναι κάποια εκδοχή του μοντέλου «σκαντζόχοιρου»: να δοθεί στον ουκρανικό στρατό αρκετός οπλισμός, πόροι και εκπαίδευση «για να πείσει τη Ρωσία να μην προσπαθήσει ξανά».

Μια τέτοια δέσμευση, ωστόσο, θα πρέπει να είναι μακροπρόθεσμη.

Αλλά πρώτα η Ουκρανία πρέπει να σταματήσει την προέλαση της Ρωσίας στα ανατολικά και ο Πούτιν πρέπει να πειστεί να τερματίσει τον πόλεμο.

Και αν αυτό συμβεί με μια συμφωνία Μόσχας – Ουάσιγκτον, δίχως το Κίεβο και τις Βρυξέλλες, τότε μένει να δούμε πώς θα αντιδράσουν οι «πολέμαρχοι» ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.