Το πρόσφατο μακελειό με 22 νεκρούς στο Ελ Πάσο ήρθε σαν μια ακόμη τραγική όσο ηχηρή υπενθύμιση για την ραγδαία άνοδο της ακροδεξιάς τρομοκρατίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Άλλωστε έρχεται ως το τρίτο συμβάν μαζικής δολοφονίας με τα συγκεκριμένα κίνητρα μέσα σε λιγότερο από έξι μήνες, μετά από τις πολύνεκρες επιθέσεις σε δυο τζαμιά στο Κράιστσερτς της Νέας Ζηλανδίας αλλά και σε μια συναγωγή στην Καλιφόρνια.

Σύμφωνα με άρθρο του Politico, η σύνδεση μεταξύ τους όχι μόνο είναι υπαρκτή, αλλά θα πρέπει να μας απασχολήσει πολύ σοβαρά. Όπως αναφέρεται, οι δράστες και των τριών πολύνεκρων επιθέσεων φαίνεται πως άντλησαν «έμπνευση» από τη νεοναζιστική θεωρία συνωμοσίας γνωστή υπό τον τίτλο «Η μεγάλη αντικατάσταση», η οποία έχει στη βάση της τον ισχυρισμό ότι ο λευκός πληθυσμός οδεύει προς αντικατάσταση μέσω της μετανάστευσης αλλά και της ανάπτυξης των μειονοτικών κοινοτήτων.

Όλα τα στοιχεία μάλιστα οδηγούν στο συμπέρασμα πως όλες οι παραπάνω επιθέσεις δεν ήταν -και δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να θεωρηθούν- μεμονωμένα συμβάντα. Αντίθετα, αποτελούν μια ακόμη άκρως ανησυχητική, απτή απόδειξη ότι ένα ευρύτερο διεθνές δίκτυο ακροδεξιών συνεχίζει να εξοπλίζεται σε όλο και μεγαλύτερη κλίμακα και μάλιστα χωρίς κανένα έλεγχο.

Η μεγαλύτερη τρομοκρατική απειλή παγκοσμίως

Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι σε έκθεση που δημοσιοποίησαν τον Ιούνιο Βρετανοί αξιωματούχοι τόνιζαν πως οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές αντιπροσωπεύουν την μεγαλύτερη τρομοκρατική απειλή από το 2004 και μετά. Αντιστοίχως, η πιο πρόσφατη αναφορά των γερμανικών μυστικών υπηρεσιών υπολόγιζε πως υπάρχουν περίπου 12.700 ακροδεξιοί εξτρεμιστές στη χώρα, που είναι έτοιμοι να εξαπολύσουν βίαιες επιθέσεις.

Παράλληλα, αναφορές του Παρατηρητηρίου για την Παγκόσμια Τρομοκρατία κάνουν λόγο για 113 επιθέσεις με ακροδεξιά κίνητρα μεταξύ του 2013 και του 2017, εκ των οποίων οι μισές περίπου έγιναν μόνο το 2017.  Αντίστοιχα στις ΗΠΑ πρόσφατη έκθεση τόνιζε πως το περασμένο έτος βρήκαν το θάνατο 50 άνθρωποι σε τέτοιου είδους επιθέσεις, με την ακροδεξιά βία να ευθύνεται για το 73% των θανάτων από τρομοκρατία από το 2009  και μετά.

Οργανωμένοι, δικτυωμένοι, βαριά εξοπλισμένοι

Είναι αυτή ακριβώς η ραγδαία άνοδος που αποδεικνύει πως οι δράστες τέτοιου είδους μακελειών δεν είναι «μοναχικοί λύκοι», καθώς εντάσσονται σε ένα δίκτυο, το οποίο αποδεικνύεται και καλά οργανωμένο αλλά και όλο καλύτερα εξοπλισμένο.

Ακροδεξιοί λοιπόν εξτρεμιστές από διάφορες χώρες διατηρούν σταθερούς αλλά κι εξαιρετικά συγκαλυμμένους διαύλους επικοινωνίας. Ανώνυμα φόρουμ συνομιλιών αλλά και εφαρμογές ηχητικών μηνυμάτων έχουν δώσει τη δυνατότητα σε διάφορες ομάδες αλλά και μεμονωμένα άτομα να συσπειρωθούν, δημιουργώντας εχθρούς και θέτοντας στρατηγικούς στόχους. Κάπως έτσι, οι εκστρατείες προώθησης μηνυμάτων μίσους αλλά και παρότρυνσης σε βία εναντίον Εβραίων, μουσουλμάνων, μαύρων, μεταναστών και φιλελεύθερων πολιτών συχνά σχεδιάζονται κι έχουν ως αφετηρία τέτοιου είδους «κρυφές γωνιές» του παγκόσμιου διαδικτύου.

Νέα έρευνα του Ινστιτούτου Στρατηγικού Διαλόγου καταδεικνύει ότι με αυτό τον τρόπο τέτοιου είδους ιδέες γνωρίζουν πρωτοφανή διάδοση ακόμη και μέσω των mainstream κοινωνικών δικτύων, ενώ υιοθετούνται σε αρκετές περιπτώσεις κι από πολιτικά κόμματα. Την ίδια στιγμή, οι επιθέσεις υψηλού προφίλ σε ιδεολογικούς αντιπάλους αλλά και πολιτικά μανιφέστο που δημοσιεύονται στο διαδίκτυο «τραβούν» την προσοχή πάνω στις συγκεκριμένες ομάδες, ενισχύοντας περαιτέρω τη δημοφιλία τους.

Από την άλλη, πολλές ακροδεξιές ομάδες, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, εξοπλίζονται με όλο και αυξανόμενους ρυθμούς. Πριν από ένα μήνα, αστυνομική επιδρομή στα γραφεία ακροδεξιάς οργάνωσης στην Ιταλία αποκάλυψε την ύπαρξη ολόκληρου οπλοστασίου, συμπεριλαμβανόμενου ακόμη κι ενός πυραύλου αέρος, καθώς και νεοναζιστικά χειρόγραφα. Επίσης, οι γαλλικές αστυνομικές αρχές, οι οποίες συνέλαβαν πέρσι προχώρησαν στη σύλληψη δέκα μελών ακροδεξιάς ομάδας για προετοιμασία επιθέσεων ενάντια σε μουσουλμανικούς στόχους, ανακάλυψε την ύπαρξη 36 όπλων καθώς και χιλιάδων πυρομαχικών.

Στη δε Γερμανία, εξτρεμιστική οργάνωση γνωστή ως Nordkreuz, η οποία βρίσκεται υπό έρευνα από το 2017 με την κατηγορία προετοιμασίας τρομοκρατικής επίθεσης, αποκαλύφθηκε πως είχε συντάξει «λίστα θανάτου» με 25 χιλιάδες πολιτικούς αριστερών πεποιθήσεων καθώς και υπερασπιστές μεταναστών, ενώ παράλληλα είχε συγκεντρώσει βαρύ οπλισμό.

Η ανεπαρκής αντίδραση των κυβερνήσεων

Από την άλλη, παρά την πληθώρα των στοιχείων που δείχνουν τη σαφή κι επικίνδυνη άνοδο της ακροδεξιάς τρομοκρατίας, οι αντιδράσεις εκ μέρους των κυβερνήσεων φαντάζουν στην καλύτερη περίπτωση ανεπαρκείς.

Οι πολιτικοί ανά την Ευρώπη επέδειξαν χαρακτηριστική καθυστέρηση στο να αναγνωρίσουν τους πραγματικούς κινδύνους που ενέχει η τρομοκρατία της «λευκής υπεροχής». Η Βρετανία για παράδειγμα φρόντισε να συμπεριλάβει τον ακροδεξιό εξτρεμισμό στη λίστα με τις πιθανές τρομοκρατικές απειλές.

Με την ίδια λογική φαίνεται να κινούνται και στα υπόλοιπα επίπεδα. Είναι χαρακτηριστικό πως σε αντίθεση με τα μέσα που επιστρατεύτηκαν  για την αντιμετώπιση του ισλαμικού εξτρεμισμού, ελάχιστα είναι αυτά που έχουν γίνει μέχρι στιγμής αναφορικά με την ακροδεξιά τρομοκρατία.  Παράλληλα, δεν υπάρχει κανενός είδους συντονισμός σε διεθνή κλίμακα για την παρακολούθηση και την πρόληψη του φαινομένου, παρότι προκύπτουν συνεχείς και διασταυρωμένες αποδείξεις αναφορικά με τις επαφές μεταξύ των ομάδων στο διαδίκτυο. Ακόμη μικρότεροι είναι οι πόροι που διατίθενται για την αντιμετώπιση της απειλής. Είναι χαρακτηριστικά πως στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ έσπευσε να περικόψει την ομοσπονδιακή χρηματοδότηση σε ομάδες που ασχολούνται με την αντιμετώπιση του ακροδεξιού εξτρεμισμού, μόλις ανέλαβε την προεδρία το 2017.

Την ίδια ώρα πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που επισημαίνουν πως η αντιμετώπιση μιας τέτοιου είδους τρομοκρατίας δε μοιάζει και πολύ ελκυστική για τις μεγάλες βιομηχανίες όπλων, με συνέπεια ανάλογη διάθεση να δείχνουν και οι κυβερνήσεις ανά τον κόσμο.

Από την άλλη, πως επισημαίνει το Politico, η έλλειψη ετοιμότητας εκ μέρους των κυβερνήσεων αναφορικά με την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς τρομοκρατίας έχει εν μέρει να κάνει με τη μορφή που έχει αυτή. Οι περισσότερες ομάδες δεν ταιριάζουν με τους ισχύοντες ορισμούς της παγκόσμιας τρομοκρατίας και σε αντίθεση με τις τζιχάντιστες ομάδες, δεν υπάρχει διεθνώς αναγνωρισμένος κατάλογος αναφορικά με τον εξτρεμισμό της Άκρας δεξιάς. Λόγω αυτού του γεγονότος, τα περισσότερα αιματηρά περιστατικά με τέτοιου είδους ιδεολογικά κίνητρα, παρά τη διεθνή τους διάσταση, καταλήγουν να καταγράφονται ως «εσωτερική τρομοκρατία» είτε ακόμη και να μην χαρακτηρίζονται καθόλου ως «τρομοκρατία».

Ταυτόχρονα, το γεγονός πως τα δίκτυα των «υποστηρικτών της λευκής υπεροχής» συχνά λειτουργούν σε πιο χαλαρές μορφές σε σχέση με τα αντίστοιχα οργανώσεων όπως ο ISIS ή Αλ Κάιντα περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.

Όλα αυτά τα κενά και τα «τυφλά σημάδια» είχαν σημαντικές επιπτώσεις. Μόνο φέτος, η ακροδεξιά τρομοκρατία έχει σκοτώσει δεκάδες ανθρώπους και έσπειρε το φόβο μεταξύ των μειονοτικών κοινοτήτων στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.

Το πρόβλημα είναι πως όλα αυτά ενδεχομένως να αποτελούν απλά έναν εφιαλτικό προάγγελο όσων θα επακολουθήσουν..