Ο Ματέο Σαλβίνι, ο εθνικιστής ραδιο – σχολιαστής που έχτισε πολιτική καριέρα δαιμονοποιώντας τους μετανάστες, δεν έκρυψε ποτέ τις προθέσεις του. Από το περασμένο καλοκαίρι, όταν η δημοτικότητά του εκτοξευόταν στα ύψη και από ελάσσων κυβερνητικός εταίρος εξελισσόταν ήδη σε άτυπο πρωθυπουργό της Ιταλίας, διακήρυττε από την Λομβαρδία πως το όραμά του ήταν να δημιουργήσει την «μεγάλη Λέγκα της Ευρώπης»: να ενώσει όλα τα ακροδεξιά κόμματα και κινήματα της ηπείρου και να δημιουργήσει ένα πανευρωπαϊκό εθνικιστικό δίκτυο. Στόχος του, η μεγάλη ανατροπή – η κυριαρχία των εθνικιστών και ακροδεξιών στις ευρωεκλογές του Μαίου και η συντριβή του «καθεστώτος Μακρόν, Γιούνκερ και Μοσκοβισί».

Ads

Το πρώτο βήμα προς αυτή την ανατροπή το έκανε στο πλευρό του ακροδεξιού πρωθυπουργού της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν τον περασμένο Αύγουστο. Ο Ορμπαν αποκάλεσε τον Σαλβίνι «ήρωά του» κι ο επικεφαλής της ιταλικής Λέγκας έδωσε το στίγμα της κοινής τους «επανάστασης»: «Θέλουμε», είπε, «να αλλάξουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Θέλουμε να προστατεύσουμε τα σύνορά μας. Θα πολεμήσουμε κόντρα στις φιλο-μεταναστευτικές πολιτικές του Μακρόν και του Σόρος».

Το δεύτερο βήμα το έκανε χθες στο πλευρό της Μαρίν Λεπέν ανακοινώνοντας την συστράτευση Λέγκας και γαλλικού Εθνικού Μετώπου εν όψει ευρωεκλογών και κηρύσσοντας τον δημοσιονομικό «ανένδοτο» κατά των Βρυξελλών: «60 εκατομμύρια Ιταλοί», διαμήνυσε, «είναι έτοιμοι να υποστηρίζουν αυτή τη χώρα, αψηφώντας τις εκκλήσεις των Βρυξελλών».

Εν ολιγοις, ο Σαλβίνι αξιοποιεί στο έπακρο το αντισυστημικό φρόνημα που προκάλεσε το αδιέξοδο δόγμα λιτότητας του Βερολίνου και των Βρυξελλών για να ενορχηστρώσει την μεγάλη αναμέτρηση της ακροδεξιάς με την δημοκρατική – όσο και αποδυναμωμένη και αποπροσανατολισμένη – πολιτική τάξη της Ευρώπης.  Επιμένει στην «εξέγερση» κατά των ευρωπαϊκών κανόνων για το έλλειμμα, παίζει το νέο σίκουελ της Θεωρίας των Παιγνίων, συνδέει το δημοσιονομικό με το προσφυγικό, και ποντάρει στο ίδιο το μέγεθος της ιταλικής οικονομίας για να εκβιάσει πρωτίστως την ευρωπαϊκή ελίτ και, δευτερευόντως, τις αγορές.

Ads

Τα όπλα του δεν είναι αμελητέα, με δεδομένο ότι το δημόσιο χρέος της Ιταλίας φθάνει στα 2,3 τρις ευρώ, εξ αυτών τα περίπου 45 δις βαρύνουν τις γαλλικές τράπεζες και περίπου άλλα 30 δις τις ισπανικές, και τα δύο τρίτα των εμπορικών συναλλαγών της χώρας γίνονται εντός Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Οπερ, επενδύει στο «Italy is too big to fail» («Η Iταλία είναι πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει») και το παιχνίδι μοιάζει επικίνδυνα ανοιχτό. Κατά το CNN το δίδυμο Σαλβίνι – Ορμπαν μπορεί να εξελιχθεί στον Δούρειο Ιππο για την εκ των έσω ακροδεξιά άλωση της Ευρώπης. Κατά τον Στιβ Μπάνον, τον άνθρωπο που είχε χτίσει την καμπάνια του Τραμπ και σήμερα είναι ο υπ’ αριθμόν ένα λομπίστας του εθνικιστικού δικτύου στην Ευρώπη, «ο Σαλβίνι δεν θα μπορούσε να τα έχει καταφέρει μέχρι στιγμής καλύτερα». Και κατά την ανάλυση της JPMorgan η «αντισυστημική» ακροδεξιά εξέγερση θα αντέξει έως ότου το… spread των ιταλικών ομολόγων έναντι των γερμανικών φθάσει στις 400 μονάδες (από τις 209 στις οποίες βρισκόταν χθες). Εκεί, σ’ αυτές τις 400 μονάδες, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα τοποθετεί και το όριο επιβίωσης της κυβέρνησης Σαλβίνι – ντι Μάιο.

Πέραν του μπρα ντε φερ με τις αγορές όμως, το πρόβλημα για την Ευρώπη είναι βαθιά πολιτικό και αξιακό. Όπως επισημαίνει το Foreign Policy όσο η Γερμανία επιμένει στις οικονομικές πολιτικές των μεγάλων ανισοτήτων, τόσο θα γιγαντώνονται τα αντι-ευρωπαϊκά λαϊκιστικά και εθνικιστικά κινήματα στις φτωχότερες χώρες της ΕΕ. Και όσο η κεντροδεξιά ενσωματώνει και απενοχοποιεί την εθνικιστική και ρατσιστική ατζέντα της ακροδεξιάς προς συγκράτηση εκλογικής πελατείας, τόσο θα ενισχύονται οι απανταχού Σαλβίνι και Ορμπάν.

Κι εδώ ίσως αξίζει μια δεύτερη ανάγνωση και το χθεσινό μήνυμα του επικεφαλής των σοσιαλιστών της Ευρωβουλής Ούντο Μπούλμαν – ένα μήνυμα, που εστάλη μετά την συνάντηση του Σαλβίνι με την Μαρίν Λεπέν και έχει μάλλον προφανείς αποδέκτες και εντός ελληνικών συνόρων: «Η ευρωπαϊκή ιστορία», είπε ο Ούντο Μπούλμαν, «μας έχει διδάξει ότι όταν οι μετριοπαθείς ανοίγουν την πόρτα σε δεξιούς εξτρεμιστές, οι μετριοπαθείς πάντοτε καταλήγουν να είναι απομονωμένοι»…