Το εάν ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει τη μετωπική σύγκρουση, ή ακόμη και τη ρήξη, με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο για να βάλει τέλος στη – χρόνιας μορφής, πλέον – εσωστρέφεια του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει αβέβαιο. Όσοι γνωρίζουν τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, λένε πως τα «ξεκαθαρίσματα» είναι έξω από την πολιτική κουλτούρα του, και όσοι παρακολουθούν ψύχραιμα τα τεκτενόμενα στον ΣΥΡΙΖΑ λένε ότι «το 2020 δεν είναι 2015» και πως «ο Τσακαλώτος δεν είναι Λαφαζάνης».

Οι ίδιοι όμως λένε πως ο ΣΥΡΙΖΑ των δύο κομμάτων και των δύο πολιτικών κόσμων «δεν πάει άλλο». Και συνομολογούν, είτε προέρχονται από την σκληρή προεδρική πλευρά, είτε από την παραδοσιακή ηγετική φρουρά του κόμματος, πως ένα είναι βέβαιο: Οτι ο Αλέξης Τσίπρας έχει επιλέξει, και παραμένει αμετακίνητος σ’ αυτό, να επιμείνει στον μετασχηματισμό του ΣΥΡΙΖΑ και στην στροφή προς την κεντροαριστερά.

Τούτου δοθέντος, και συνυπολογίζοντας ότι ήδη το κόμμα έχει αναλώσει πάνω από ένα χρόνο θητείας στην αξιωματική αντιπολίτευση σε διχαστική ενδοσκόπηση, είναι δεδομένο ότι το επόμενο διάστημα πρέπει να αναμένονται κινήσεις από τον Αλέξη Τσίπρα. Τα χρονικά περιθώρια, άλλωστε, στενεύουν απειλητικά: Το επικοινωνιακό καύσιμο της κυβέρνησης εξατμίζεται, η κοινωνία οδεύει προς τον σκληρό πυρήνα της διπλής, υγειονομικής και οικονομικής, κρίσης, κι ένα σημαντικό τμήμα των ψηφοφόρων που στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ τον Ιούλιο του 2019 αρχίζει και εκπέμπει – με βάση τα ποιοτικά ευρήματα των δημοσκοπήσεων – μηνύματα δυσπιστίας και ως προς τον ίδιο τον πρόεδρο του κόμματος.

Η πρώτη απο αυτές τις κινήσεις του Αλέξη Τσίπρα θα είναι ο «ανασχηματισμός» των τομεαρχών του κόμματος αλλα και του ευρύτερου προεδρικού επιτελείου. Πρόθεση είναι να αξιοποιηθούν στελέχη με μαχητική αντιπολιτευτική παρουσία, προερχόμενα και από τη νεότερη γενιά αλλά και με δυνατότητες διείσδυσης σε χώρους περαν του στενού κομματικού ακροατηρίου, και οι πληροφορίες θέλουν τις αλλαγές να γίνονται έως τις αρχές Σεπτέμβρη.

Τα πρόσωπα ωστόσο και οι συμβολισμοί που κουβαλούν, έχουν μεν την αξία τους, δεν αποτελούν όμως την απάντηση στα δομικά προβλήματα του ΣΥΡΙΖΑ. Το πρώτο από αυτά τα προβλήματα, όπως τουλάχιστον φέρεται να τα διαπιστώνει και ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, είναι ότι η αξιωματική αντιπολίτευση αρθρώνει διπλό – και κατά συνέπεια θολό – λόγο σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα, από τα ελληνοτουρκικά εως το μοντέλο ανάταξης της οικονομίας και ανάπτυξης της χώρας.

Το άρθρο Τσακαλώτου στην «Εποχή» θεωρήθηκε από προεδρικά και πασοκογενή στελέχη ως «μανιφέστο επιβολής της αριστερής καθαρότητας», ενώ και το κείμενο των «53» στο commonality.gr  υπέρ της ελληνοαιγυπτιακής συμφωνίας για την ΑΟΖ προκάλεσε εκνευρισμό καθως εκτιμάται ότι δημιουργεί σύγχυση στον κόσμο ως προς την κεντρική θέση του κόμματος.

Επ’ αυτού, οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο Αλέξης Τσίπρας ζυγίζει ακόμη τις επιλογές του «παρών» και του «όχι» κατα την ψήφιση της συμφωνίας την Τετάρτη στην Βουλή. Το «όχι» θεωρείται πιο καθαρή αντιπολιτευτική θέση, εκτιμάται όμως ταυτόχρονα ότι θα μετατρέψει ένα μείζον εθνικό θέμα σε πεδίο ανοιχτής εσωκομματικής σύγκρουσης με δεδομένη την θέση Τσακαλώτου και «53» υπέρ της συμφωνίας. Εξ ου και υπάρχουν εισηγήσεις να μετατεθεί η εσωτερική αναμέτρηση σε άλλο πολιτικό πεδίο, όπως η οικονομία.

Εδώ, ως πρώτο δείγμα προθέσεων του Αλέξη Τσίπρα υποδεικνύεται η συγκρότηση της επιτροπής Κατσέλη για την αξιοποίηση των κονδυλίων του ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης – μια κίνηση που στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ερμηνεύουν και ως βήμα «βελούδινης» παράκαμψης της «οικονομικής ατζέντας Τσακαλώτου».

Για πολλά στελέχη της σκληρής προεδρικής πλευράς η εν λόγω ατζέντα ενοχοποιείται και ως ένας από τους βασικούς παράγοντες της εκλογικής ήττας: «Δεν μπορούμε να ξανακερδίσουμε την μεσαία τάξη με οικονομικό πρόγραμμα Τσακαλώτου», λέει χαρακτηριστικά στο tvxs.gr ένα από αυτά τα στελέχη.

Πρόκειται για μια θέση που εξοργίζει την άλλη πλευρά, όπως φάνηκε και απο το τελευταίο άρθρο των «53» στο commonality.gr – ένα άρθρο το οποίο επισημαίνει ότι όλες οι αποφάσεις για την οικονομική πολιτική επι διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ είχαν την έγκριση της ηγεσίας και αναφέρει μεταξύ άλλων: ««Η κατηγορία ότι ο τέως υπουργός Οικονομικών ευθύνεται για το ότι χάθηκε η μεσαία τάξη επειδή δεν φρόντισε να της διανείμει 7 από τα 37 δις του ταμειακού αποθέματος τον Αύγουστο του 2018 είναι ανεύθυνη και δείχνει επιπλέον άγνοια τόσο της πραγματικής δημοσιονομικής κατάστασης όσο και του τρόπου λειτουργίας μιας υπερχρεωμένης καπιταλιστικής οικονομίας όπως η ελληνική».

Οι όλο και πιο έντονες ωστόσο, και κλιμακούμενες, δημόσιες συγκρούσεις μεταξύ προεδρικών, πασοκογενών και «53» καταδεικνύουν και το βασικό, δομικό πρόβλημα για τον ΣΥΡΙΖΑ: Τον επαναπροσδιορισμό του είτε ως αριστερό- κεντροαριστερό κόμμα εξουσίας όπως επιθυμεί ο Αλέξης Τσίπρας, είτε ως μη αρχηγικό κόμμα καθαρών αριστερών αρχών και αξιών όπως επιδιώκει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο τελευταίος εκπέμπει σταθερά το μήνυμα ότι δεν τον ενδιαφέρει η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, εξίσου καθαρά όμως δείχνει ότι διεκδικεί – και θα διεκδικεί – ρόλο και λόγο στην διαμόρφωση της ιδεολογικής και πολιτικής πορείας του κόμματος.

Η τελική λύση θα μπορούσε να έρθει μέσα από το συνέδριο – ένα συνέδριο όμως που λόγω της πανδημίας πολύ δύσκολα μπορεί να γίνει με φυσική παρουσία και με εκ του σύνεγγυς διαδικασίες. Οι προεδρικοί πιέζουν, και θα εντείνουν το επόμενο διάστημα την πίεση αυτή, για ψηφιακή διεξαγωγή του συνεδρίου, ενώ στο τραπέζι υπάρχει και εισήγηση για ένα «υβριδικό συνέδριο»: Την ψηφιακή εκλογή, σε πρώτο χρόνο, νέων οργάνων και γραμματέα και αργότερα, όταν το επιτρέψουν οι υγειονομικές συνθήκες, την σύγκλιση συνεδρίου με φυσική παρουσία για τα μεγάλα ιδεολογικά και προγραμματικά ζητήματα. Πίεση επίσης εκδηλώνεται από κάποιες πλευρές και για την επαναφορά του σχεδίου εκλογής προέδρου από την βάση προκειμένου να αναταχθεί το, αποτυχημενο εως τώρα, στοίχημα της κομματικής διεύρυνσης.

Επί όλων αυτών οι αποφάσεις Τσίπρα αναμένονται επίσης σύντομα. Με την επίγνωση, όπως λέει συνομιλητής του, πως ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται πλέον ενώπιον της «τελικής πρόκλησης». Μιας πρόκλησης που, σε κάθε περίπτωση, θα απαντηθεί «είτε με ρήξεις, είτε με υπερβάσεις, πολιτικές και προσωπικές»…