Από την Πρωτοχρονιά και μέσα στα επόμενα, πρώτα οχτώ 24ωρα του 2024, μετράμε ήδη μία γυναικοκτονία, μία απόπειρα γυναικοκτονίας – με το θύμα να χαροπαλεύει – και μία απειλή γυναικοκτονίας.

Δηλαδή, έχουμε ένα σοβαρό έγκλημα έμφυλης βίας κάθε περίπου 2,5 μέρες.

Αν, δε, προσθέσουμε και τα δύο περιστατικά στην Κρήτη, τότε η συχνότητα πέφτει στο ένα έγκλημα έμφυλης βίας ανά λίγο περισσότερο από μία μέρα.

Και πρόκειται μόνο για την επίσημη καταμέτρηση που προκύπτει από τις καταγγελίες προς τις αστυνομικές και δικαστικές αρχές. Δηλαδή, πρόκειται μόνο για την κορυφή του παγόβουνου.

Το νοσηρό «ποδαρικό»

Την Πρωτοχρονιά, λοιπόν, στην Θεσσαλονίκη, είχαμε την γυναικοκτονία της 41χρονης μητέρας και σε κατάσταση εγκυμοσύνης, από τον σύντροφό της και τον φίλο του.

Λίγες μέρες μετά, στις 8 Ιανουαρίου, στο Ζεφύρι, ο σύζυγoς περιέλουσε την σύζυγό του με εύφλεκτο υγρό και της έβαλε φωτιά.

Η 45χρονη φέρει εγκαύματα στο 90% του προσώπου και του σώματός της και δίνει μάχη για την ζωή της, στην Εντατική.

Μια μέρα πριν, την Κυριακή, 7 Ιανουαρίου, στον Βόλο, ένας 60χρονος μπήκε στο σπίτι του, άρχισε να βρίζει και να εκφοβίζει την κόρη του, η οποία κλειδώθηκε στο δωμάτιό της.

Αναζητώντας την γυναίκα του, η οποία έλειπε, της έστειλε μήνυμα ότι όταν επιστρέψει στο σπίτι θα την περιμένει με γεμάτη την καραμπίνα του.

Στο Ηράκλειο, μια 57χρονη μητέρα κατήγγειλε στις αρχές ότι ο 56χρονος σύζυγός της χτύπησε και αυτήν και τον 16χρονο γιο τους, ενώ δεν δίστασε να πιάσει από τον λαιμό την σύζυγό του.

Το βράδυ του Σαββάτου στα Χανιά μια 45χρονη κατήγγειλε στις αρχές τον 51χρονο σύντροφό της ότι της ασκεί ψυχολογική βία και δεν την αφήνει να βγει από το σπίτι.

Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα οι γυναικοκτονίες μετριούνται κατά δεκάδες ετησίως και τα περιστατικά συνολικά έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας κατά χιλιάδες, η κρατική προστασία στα θύματα αυτής της βίας είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.

Διαβάστε: Γυναικοκτονία στη Θεσσαλονίκη / «Απευθύνθηκα πολλές φορές στις αστυνομικές αρχές, ήξερα ότι θα κάνει κακό» λέει η πρώην σύζυγος του 39χρονου

Κράτος προς γυναίκες: «Βγάλτε τα πέρα μόνες σας»

Εκτός από την προβληματική – για να το θέσουμε κομψά – αντιμετώπιση της αστυνομίας στα περιστατικά έμφυλης βίας, τα θύματα αυτής της βίας αντιμετωπίζουν επιπλέον μακροχρόνιες νομικές διαδικασίες και κυρίως τις τεράστιες ελλείψεις επιστημονικής, νομικής, κοινωνικής και οικονομικής υποστήριξής τους από κρατικές δωρεάν δομές.

Η πρόσφατη, πρώτη αξιολόγηση της Ελλάδας από την GREVIO (Council of Europe Expert Group on Action against Violence against Women and Domestic Violence) – η Ανεξάρτητη Αρχή που παρακολουθεί την εφαρμογή της «Σύμβασης του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και την Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και της Ενδοοικογενειακής Βίας» – που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Νοέμβριο τεκμηριώνει το τεράστιο χάσμα μεταξύ της κυβερνητικής ρητορικής και της ζοφερής πραγματικότητας στον τομέα της κρατικής προστασίας των θυμάτων έμφυλης βίας.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι το 25,3% των συστάσεων του πορίσματος της GREVIO προς τις ελληνικές αρχές είναι κατεπείγουσες, επειδή διαπίστωσε πως συγκεκριμένη νομοθεσία και/ή εφαρμοζόμενες πολιτικές ή πρακτικές της χώρας μας έρχονται σε αντίφαση με προβλέψεις της Σύμβασης ή επειδή υπάρχουν προβλέψεις της Σύμβασης που δεν εφαρμόζονται καθόλου ή εφαρμόζονται ελλιπώς.

Το 47,9% των συστάσεων είναι επείγουσες, επειδή η GREVIO διαπίστωσε ελλείψεις που πρέπει να διορθωθούν το συντομότερο δυνατόν.

Ακόμη 18 συστάσεις (25,3%) εντάσσονται στο τρίτο επίπεδο επείγοντος, που σημαίνει ότι εντοπίστηκαν ελλείψεις που είναι σημαντικές και χρήζουν βελτίωσης αλλά δεν επείγουν τόσο όσο οι προηγούμενες δύο κατηγορίες και, ως εκ τούτου, η GREVIO ενθαρρύνει την Ελλάδα να ασχοληθεί με αυτές σε δεύτερο χρόνο.

Μεταξύ άλλων η GREVIO καλεί τις ελληνικές αρχές:

• Να ενισχύσουν σημαντικά τον συντονισμό της ανταπόκρισης στις ανάγκες των γυναικών θυμάτων όλων των μορφών βίας που καλύπτονται από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, δημιουργώντας θεσμοθετημένες δομές για τη συνεργασία και τον συντονισμό ανάμεσα σε όλους τους αρμόδιους θεσμοθετημένους φορείς, μη κυβερνητικούς οργανισμούς και εξειδικευμένες υπηρεσίες υποστήριξης
• Να επεκτείνουν τον αριθμό και τη δυναμικότητα των καταφυγίων για τις γυναίκες θύματα βίας σε όλη τη χώρα, να αντιμετωπίσουν την έλλειψη πόρων που διατίθενται για τέτοιου είδους υπηρεσίες και να άρουν κάθε εμπόδιο και περιττή προϋπόθεση που δυσχεραίνει την πρόσβαση των θυμάτων σε τέτοια καταφύγια, μεταξύ άλλων για γυναίκες που εκτίθενται ή κινδυνεύουν να εκτεθούν σε διασταυρούμενες διακρίσεις.
• Να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι η διαμονή είναι διαθέσιμη σε γυναίκες σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.

Επίσης η GREVIO καλεί τις ελληνικές αρχές να λάβουν μέτρα για να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του άρθρου 25 της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, ιδίως με: 

α. δημιουργία κέντρων κρίσης βιασμού ή/και κέντρων παραπομπής για τη σεξουαλική βία που παρέχουν άμεση ιατρική περίθαλψη, υποστήριξη για την αντιμετώπιση του τραύματος, ιατροδικαστικές εξετάσεις και άμεση, βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη ψυχολογική βοήθεια από ειδικευμένες/-ους επαγγελματίες που μπορούν να παρέχουν εξετάσεις με ευαισθησία για τα θύματα, σύμφωνα με τα πρότυπα που ορίζει η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης,

β. καθιέρωση τυποποιημένων πρωτοκόλλων για όλες/-ους τις/τους επαγγελματίες υγείας σχετικά με τη μεταχείριση γυναικών θυμάτων βιασμού/σεξουαλικής βίας, συμπεριλαμβανομένων πρωτοκόλλων για την παραπομπή τους σε εξειδικευμένες υπηρεσίες,

γ. λήψη μέτρων που θα διασφαλίζουν ότι η πρόσβαση του θύματος σε διάφορες υπηρεσίες υποστήριξης δεν εξαρτάται από την προθυμία της να υποβάλει καταγγελία,

δ. τη λήψη πρόσθετων μέτρων για τη διασφάλιση της έγκαιρης πρόσβασης σε ιατροδικαστικές εξετάσεις σε ολόκληρη τη χώρα.