Σάββατο πρωί και η πόρτα του Καλλιτεχνικού Σχολείου Κερατσινίου είναι ανοιχτή, με την κ. Μάγδα Φύσσα να είναι στην κεντρική είσοδο περιστοιχισμένη με μαθητές και δασκάλους από την Κύπρο -το Λύκειο Αραδίππου «Τάσος Μητσόπουλος»– και το Κερατσίνι -το Καλλιτεχνικό Γυμνάσιο/Λύκειο Κερατσινίου-Δραπετσώνας»- που την αγκαλιάζουν και με δάκρυα στα μάτια την ρωτούν «εμείς μπορούμε να σας αποκαλούμε….μάνα;».

Ads

Η κ. Μάγδα,το κεντρικό πρόσωπο μιας πολύωρης εκδήλωσης που μετατράπηκε σε «Κιβωτό του Νώε της ανθρωπιάς» όπως την αποτύπωσε πολύ ανάγλυφα η στιχουργός Λίνα Νικοκαλοπούλου, που ήταν παρούσα στο αμφιθέατρο του σχολείου. Εκεί και η Φωτεινή Βελεσιώτου, η Αναστασία Μουτσάτσου, οι αδελφές « Σκιαδαρέσες», ο διασώστης Ιάσονας Αποστολόπουλος, ο Δήμαρχος της πόλης και δεκάδες μαθητές και γονείς που έγιναν συνοδοιπόροι σε ένα ταξίδι αλληλεγγύης, που στήνει οδοφράγματα στον φασισμό.

Και η «Κιβωτός του Νώε» μετέφερε την περασμένη βδομάδα από την Κύπρο στο Κερατσίνι, έντεκα μαθητές της Γ’ Λυκείου από το ομώνυμο Λύκειο της Αραδίππου, δύο απόφοιτους με Παλαιστινιακή καταγωγή, τον Φαϊσάλ και τη Σάρα», 4 Κύπριους καθηγητές και την «ψυχή» της πρωτοβουλίας την φιλόλογό τους Στεφανία Πάρπα, οι οποίοι ταξίδεψαν με δικά τους έξοδα από την Κύπρο για να συμπαρασταθούν στον αγώνα της Μάγδας Φύσσα, να γνωρίσουν τη «μάνα» που έγινε σύμβολο γιατί «ορφάνεψε από το ένα της παιδί» και να συνδράμουν οικονομικά στον δικαστικό αγώνα που δίνεται ακόμη στο Εφετείο ενάντια στην εγκληματική οργάνωση της «Χρυσής Αυγής».

«Το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε είναι η οικονομική ενίσχυση, θα είμαστε δίπλα σας πάντα από δω και πέρα» η ομόθυμη υπόσχεση των παιδιών αυτών που -στην πλειοψηφία τους- μέχρι πριν ένα χρόνο δεν ήξεραν τίποτε για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα. Αντάμωσαν δύο χώρες (Ελλάδα και Κύπρος), αντάμωσαν δύο σχολικές κοινότητες (Αραδίππου και Κερατσινίου) με όχημα δύο ημερολόγια που δημιούργησαν οι ίδιοι οι μαθητές, αφιερωμένα στο παιδί. «Γιατί αν γλιτώσει το παιδί, υπάρχει ελπίδα» είναι ο τίτλος του άχρονου ημερολογίου των Κυπρίων μαθητών, όπου στις 365 σελίδες του (όσες και οι ημέρες ενός έτους) φιλοξενούνται κείμενα 365 προσωπικοτήτων από την Ελλάδα και την Κύπρο, αφιερωμένα στο απροστάτευτο παιδί: το προσφυγάκι, το κακοποιημένο, το παραμελημένο.

Ads

Όλα ξεκίνησαν μέσα στην πανδημία το 2021. Η ακινησία έγινε δράση για το αδύναμο παιδί. Τότε τα έσοδα από τη διακίνηση του ημερολογίου δόθηκαν στον Οργανισμό Hope for Children, που φροντίζει στις δομές του ασυνόδευτα προσφυγόπουλα.

«Στηρίζουμε οικονομικά τον δικαστικό αγώνα της οικογένειας Φύσσα»

Από πέρσι η απόφαση των μαθητών που συμμετέχουν στη δράση, ήταν να στηρίξουν δύο μάνες που έχασαν τα παιδιά τους: Την Ελληνίδα Μάγδα Φύσσα, που το 2013 οι «Χρυσαυγίτες» δολοφόνησαν τον Παύλο της γιατί ήταν αντιφασίστας μουσικός και την Κύπρια Ανδριάνα Νικολάου, που το 2005 βρήκε νεκρό τον 26χρονο γιο της Θανάση, στη γέφυρα της Άλασσας στη Λεμεσσό και δεν αποδέχεται την ετυμηγορία της αυτοκτονίας, συνεχίζοντας τον δικαστικό αγώνα ενάντια στην κυβερνητική συγκάλυψη.

Η απόφαση των μαθητών ήταν να στηρίξουν οικονομικά τον δικαστικό αγώνα αυτών των δύο γυναικών. «Για να μην υπάρξει άλλη μάνα να θρηνήσει το παιδί της. Η υπόθεση της κ. Μάγδας είναι πιο πολιτικοποιημένη, της κ. Ανδριάνας είναι κυβερνητική συγκάλυψη. Θέλαμε να ευαισθητοποιηθούν οι πολίτες, να μάθουν όσοι δεν γνωρίζουν, όσοι είναι αδιάφοροι. Οι περισσότεροι, δυστυχώς, έχουν άγνοια» μάς λέει η Κύπρια μαθήτρια Μαρία Ανδρέου. «Σήμερα υποστηρίζουμε τη μάνα που έχασε το παιδί της. Αυτός ο σκοπός θέλει αφοσίωση αλλά αξίζει τον κόπο.

«Αξίζει το “όλοι μαζί”. Μόνο έτσι μπορεί να γυρίσει ο κόσμος, να αλλάξει πορεία, να αρχίσει να αχνοφαίνεται το φως που εμείς αναζητάμε.. Ο δεσμός μεταξύ μας είναι τόσο ισχυρός, που χθες προετοιμάζοντας την εκδήλωση αρχίσαμε όλοι να κλαίμε. Ισχυρός δεσμός ανάμεσα σε καθαρές ψυχές, που αρνούνται να βάλουν την ανθρωπιά τους υποθήκη και προτιμούν να αναζητούν αυτά που τους ενώνουν και όχι αυτά που τους χωρίζουν. ´Ετσι και εμείς, ένα τσούρμο μαθητές, βαδίζουμε χέρι –χέρι, με διαφορετικές ιστορίες αλλά με κοινό προορισμό: μια κοινωνία που έχει στο επίκεντρο τον άνθρωπο» τα συγκλονιστικά λόγια της Σάρας Ελ Αλουάνι, που δηλώνει Κύπρια –Παλαιστίνια- Λιβανέζα.

Οι μαθητές της Κύπρου φέτος διακίνησαν με επιμονή το ημερολόγιό τους στο Φεστιβάλ Βιβλίου της Λευκωσίας, της Λεμεσού και στο εμπορικό κέντρο της Λάρνακας». «Τρέχαμε με το λεωφορείο, με δικά μας έξοδα, να πάμε στο Φεστιβάλ βιβλίου, για το δικό μας ημερολόγιο. ´Ηταν το μήνυμα που θέλαμε να διαδώσουμε και έτσι δεν λογαριάζαμε ούτε χρόνο ούτε έξοδα» λέει ο Κύπριος Χρίστος Μάρκου (Γ’ Λυκείου).

Όμως δεν έβρισκαν πάντα «ανοιχτά αυτιά» όταν τους ενημέρωναν για τον σκοπό. ´Αγνοια, αδιαφορία, καχυποψία, άρνηση; «Στη Λάρνακα υπήρχε αδιαφορία, μας αγνοούσαν, όμως εμείς επιμείναμε και πετύχαμε τη διάδοση του βιβλίου μας», μάς λέει η Μύρια Γρηγορίου (Γ’Λυκείου).

«Ο Κύπριοι μαθητές δεν γνώριζαν την δολοφονία του Παύλου»

Οι περισσότεροι μαθητές δεν ήξεραν τη δράση της ναζιστικής οργάνωσης στην Ελλάδα, όμως πείσμωσαν όταν τη γνώρισαν. Ο μαθητής Δημήτρης Μελάς είναι ειλικρινής. «Δεν ήξερα την ιστορία του Παύλου, την έμαθα με αφορμή το ημερολόγιό μας. ´Οσο μάθαινα λεπτομέρειες για τη συμπεριφορά των δολοφόνων του Φύσσα, πείσμωνα περισσότερο. Να πουλήσω περισσότερα βιβλία, να ´ρθούμε στην Ελλάδα, να δώσω συγχαρητήρια στην κ. Φύσσα για τη δύναμη που έχει να συνεχίζει να αγωνίζεται. Θέλω να μου πει για τη ζωή του Παύλου από τότε που ήταν παιδί, ποια ήταν η ζωή του».

«Και ´γώ. Τώρα έμαθα την ιστορία του Παύλου Φύσσα.. Πεισμώσαμε, θέλαμε να γνωρίσουμε αυτήν την μάνα, να μας πει πώς είναι μια μάνα που χάνει το παιδί της, λυπητερό, ανατριχιαστικό, υπάρχει πολλή δύναμη σε αυτήν την γυναίκα. Την θαυμάζω..» η εξομολόγηση της Μύριας Γρηγορίου.

Ο Νικόλας Κάππελος (Γ’Λυκείου) δηλώνει τυχερός που βρέθηκε στην Αθήνα. «Δεν ήξερα για τη δολοφονία του Παύλου, όσο περισσότερο μαθαίνω θέλω δικαίωση και τιμωρία των ενόχων. Εγώ τώρα αρχίζω να κατανοώ προβλήματα που έχει ο κόσμος και τι σημαίνει φασισμός».

Άλλη μια απόδειξη ότι η γνώση θέλει κάποιον για τη «σπορά». Και εδώ ο ρόλος αυτός ανήκει επάξια στην καθηγήτριά τους, τη Στεφανία Πάρπα, που πίστεψε στην ιδέα και τη συνεχίζει εδώ και τρία χρόνια. Μόνο δύο Κύπριοι μαθητές γνώριζαν την ιστορία της δολοφονίας του Παύλου. Ο ένας είναι ο Σωτήρης Ξενοφώντος, που ως μέλος της ΕΔΟΝ (νεολαία του ΑΚΕΛ) και της Παγκύπριας Μαθητικής ´Ενωσης ήξερε από την πρώτη μέρα τι είχε συμβεί, είχε κάνει έρευνα για την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη, στην Κύπρο και στη δράση της «Χρυσής Αυγής» στην Ελλάδα, τις επιθέσεις σε μετανάστες και την δολοφονική επίθεση εδώ στο Κερατσίνι που βρισκόμαστε.

«Ακροδεξιά υπάρχει και στην Κύπρο και μάλιστα αυξάνεται η δράση της τα τελευταία χρόνια ραγδαία. Βίαιη συμπεριφορά απέναντι σε όσους διαφωνούν με την ιδεολογία τους, σε αλλοεθνείς και αλλόθρησκους. Στο Λύκειο Αραδίππου έχει «χτιστεί» μια κοινωνία που αγκαλιάζει τους ελάχιστους αλλοδαπούς συμμαθητές μας και περιορίζει τις ρατσιστικές συμπεριφορές ώστε να μην εκφράζονται. Μπορεί να υπάρχει λεκτικός εκφοβισμός, όμως μακριά από τα δικά μας μάτια. Και σίγουρα όχι βία. Το κατακτήσαμε. Θα ήθελα να μιλήσω ώρες με την κ. Φύσσα και να της πω «Μπορεί να έχετε χάσει τον γιο σας κ. Μάγδα, αλλά με αυτόν τον αγώνα σας είμαστε όλοι μας παιδιά σας (δάκρυσε ο μαθητής). Αυτό το ταξίδι στην Αθήνα είναι πνευματικός φάρος για τη ζωή μας. ´Ολοι οι άνθρωποι που γνωρίσαμε εδώ είναι για μας κληρονομιά» τα ώριμα λόγια του τελειόφοιτου μαθητή Σωτήρη Ξενοφώντος.

Η δεύτερη μαθήτρια που δεν ήταν ανυποψίαστη, είναι η Μύρια Ξιούρουππα, η οποία μάς είπε πως ο δρόμος που την έφερε στη δράση αυτή ήταν η οικογενειακή της ιστορία: «Έχουμε στην οικογένειά μας αγνοούμενο πολέμου από την περιοχή της Αγιάς Βαρβάρας της Λευκωσίας, όπου σήμερα δίπλα υπάρχει παλιό ναρκοπέδιο και υψωμένη τουρκική σημαία. ´Εχω ακούσει ιστορίες της προσφυγιάς από τη γιαγιά μου και βλέπω τώρα παιδιά πρόσφυγες να έρχονται στην Κύπρο. Αυτό θα έπρεπε να τους συγκινεί όλους, για λόγους ανθρωπιάς. Είναι η ίδια εικόνα της προσφυγιάς, των παππούδων μας και των σημερινών προσφύγων. Χωρίς πατρίδα, χωρίς σπίτι, χωρίς οικογένεια. Πώς να νοιώθει κάποιος όταν ξέρει ότι δεν θα επιστρέψει στην πατρίδα του και στο σπίτι του;

Στη φετινή δράση συμμετείχα πιο συνειδητά γιατί προέρχομαι από πολιτικοποιημένη οικογένεια. Είχα ακούσει από πολύ νωρίς για τον Παύλο και τη Μάγδα. Σκέφτομαι πώς μπορεί ένα κράτος να μην δώσει δικαιοσύνη σε αυτήν την μάνα; Το ίδιο σκέφτομαι και για τη μάνα του Θανάση. Τα ίδια παντού. Φοβάμαι ότι μπορεί και ´μείς να βρεθούμε στην ίδια θέση όταν είμαστε σε πορείες και συγκεντρώσεις. Χρειάζεται ενότητα και το «μαζί». Μεγάλη μου τιμή να γνωρίσω την κ. Φύσσα, που είναι ηρωίδα. Πώς μπορούν να της μιλούν τόσο άσχημα, να την λοιδωρούν μέσα στο δικαστήριο, όταν έχει τόσο πόνο.

Τα χρήματα που δώσαμε είναι το ελάχιστο, ό,τι άλλο μπορούμε να το κάνουμε από δω και πέρα θα το κάνουμε. Η ακροδεξιά στην Κύπρο αυξάνεται και εκδηλώνεται με βία. Θυμόσαστε τα γεγονότα στην Πάφο, την επίθεση στο μαγαζί της προσφύγισσας από τη Συρία. Θα είμαστε πάντα δίπλα σε αυτούς που διεκδικούν το δίκιο τους. Το μήνυμα είναι ενωμένοι να διεκδικούμε αυτά που μας αξίζουν, πιο δίκαιη κοινωνία που να αποδέχεται όλους με την άποψή τους». Αυτά είναι τα λόγια μιας 17χρονης μαθήτριας από την Κύπρο.

Ο Παλαιστίνιος φοιτητής Φαϊσάλ Αλαϊντί, απόφοιτος του Λυκείου Αραδίππου, έγραψε ένα ποίημα για τα παιδιά της Γάζας και το αφιέρωσε στην κ. Φύσσα, λέγοντας πως αυτά που ένοιωσε εκείνη την ημέρα συζητώντας με τη μητέρα του Φύσσα ήταν ό,τι σπουδαιότερο έχει ζήσει μέχρι σήμερα. «Θα επιστρέψουμε. Θα επιστρέψουμε, μου είπε η μαμά. Και σήμερα, μετά από πάνω από 100 μέρες γενοκτονίας στη λωρίδα της Γάζας, με μια μεγάλη λύπη στην καρδιά αναρωτιέμαι πού και με ποιους . Ποτέ…. Αναγνώστη σιωπούμε όταν τα παιδιά κοιμούνται, όχι όταν σκοτώνονται.» Χειροκροτήματα και αγκαλιές με την κ. Φύσσα.

«Μακάρι», ευχήθηκε η Ευγενία Περδικομάτη, μαθήτρια της Α’ Λυκείου του Καλλιτεχνικού Σχολείου Κερατσινίου, «να βρεθούν μιμητές και από άλλα σχολεία της Ελλάδας για ανάλογες συνέργειες και δράσεις, γιατί «μόνο αν χτίζουμε τέτοιες γέφυρες υπάρχει μέλλον και για μας, μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο».

Οι μαθητές της Κύπρου διάβασαν αποσπάσματα από τις δηλώσεις των Ελλήνων καλλιτεχνών που συμπεριλαμβάνονται στο ημερολόγιό τους, τραγούδησαν κυπριακά και ελληνικά τραγούδια, απηύθυναν λόγια συμπαράστασης στη Μάγδα Φύσσα.

Οι μαθητές του Καλλιτεχνικού Σχολείου Κερατσινίου με χορογραφίες, θεατρικά δρώμενα και τραγούδια έστειλαν το δικό τους μήνυμα αλληλεγγύης. Το δικό τους ημερολόγιο με ζωγραφιές των ίδιων των μαθητών, είναι αφιερωμένο στο «Χαμόγελο του Παιδιού».

«Αυτονόητη η συμμετοχή μας σε εκδηλώσεις αλληλεγγύης που βάζουν φρένο στον ρατσισμό και τον φασισμό»

«Aν επικρατήσει το μίσος αυτό δεν έχει τέλος. Σήμερα το θύμα του ρατσισμού είναι ο πρόσφυγας, αύριο εμείς. Ας τον σταματήσουμε» η προτροπή του διασώστη Ιάσoνα Αποστολόπουλο, ο οποίος έκανε εκτενή αναφορά στα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, στο ναυάγιο της Πύλου, στο τείχος της ανθρωπιάς που πρέπει να χτίσουμε.

«Αυτονόητη η συμμετοχή μου σε μια εκδήλωση για τα παιδιά, που είναι το μέλλον», είπε η Αναστασία Μουτσάτσου. ´Ομως η κοινωνία μας, ως καπιταλιστική που είναι, ασχολείται μόνο με το κέρδος, τις αγορές και την εκμετάλλευση, όχι με το μέλλον των παιδιών, απαξιώνει τον άνθρωπο στο σύνολό του. Οι άνθρωποι στην Κύπρο, επειδή έχουν βιώσει τον πόλεμο και την προσφυγιά, ίσως μάς δείχνουν τον δρόμο της αλληλεγγύης και της ενσυναίσθησης. Εύχομαι να μην χρειαστεί στην Ελλάδα να έχουμε αντίστοιχη εμπειρία για να ευαισθητοποιηθούμε».

Η Φωτεινή Βελεσιώτου ένοιωσε χαρά συμμετέχοντας στην εκδήλωση γιατί, όπως μας είπε «ως δασκάλα 24 χρόνια, η ευαισθησία μου είναι ακόμη μεγαλύτερη. Στο ημερολόγιο των παιδιών της Κύπρου έγραψα και εγώ ένα κείμενο. Η εκδήλωση ορθώνει ασπίδα στον φασισμό, τον οποίο τον νοιώθουμε καθημερινά στο πετσί μας».

Η Νίκη και η ´Ολγα Σκιαδαρέση, που τραγούδησαν στην εκδήλωση, δήλωσαν μαχήτριες «γι’ αυτό ενισχύουμε τη μάχη που δίνουν από τόσο μικρά και τόσο νωρίς αυτά τα παιδιά. Αυτή η αντίληψη δεν υπάρχει σε όλα τα σχολεία και έχει την αξία του, γιατί είναι παιδιά ενός Καλλιτεχνικού σχολείου. Η ιστορία έχει δείξει ότι το μαχητικό πνεύμα αλλοτριώνεται με τα χρόνια, εμείς προσπαθούμε να πάμε κόντρα σε αυτό, να πείσουμε ότι μπορούμε να διατηρήσουμε το παιδί μέσα μας, που είναι μαχητικό, που πάει ενάντια στην κακία, που δεν αποδέχεται την αδικία, που δεν λέει να κοιτάξω τον εαυτό μου, γιατί έτσι επιβιώνω καλύτερα. Αυτό το μήνυμα θέλουμε να στείλουμε, ότι υπάρχουν και αυτοί που όταν μεγαλώσουν διατηρούν το παιδί μέσα τους και δεν αλλοτριώνονται, αντιστέκονται σε κάθε αντιδραστικό, δεν ασχολούνται μόνο με τον εαυτό τους. Και εμείς μέσα από τη μουσική μας, προσπαθούμε να περάσουμε τέτοια μηνύματα. Συγκινητικό όταν βλέπεις ότι υπάρχουν θεσμοί που κάνουν αντίστοιχες δράσεις που στηρίζουν και τις δικές μας αξίες. Το ελάχιστο που μπορείς να κάνεις είναι η συμμετοχή σε τέτοια δράση. Οριακά είναι υποχρέωσή μας».

«Το μήνυμα που θέλαμε να διαδώσουμε δεν είναι μόνο η στήριξη αυτών των δύο μανάδων, αλλά να μην υπάρχει άδικο στην κοινωνία. ´Ενοχο για την αδικία είναι το κράτος. Δεν υπάρχει ανθρωπιά. Όμως υπάρχουν έστω και λίγοι που μπορούν να προωθήσουν αυτό το μήνυμα,» είπε ο Κύπριος μαθητής Χρίστος Μάρκου κι εμείς προσυπογράφουμε ότι δεν πρέπει να περιμένουμε να γίνουμε πλειοψηφία για να αντιδράσουμε..

Μάγδα Φύσσα: «Ο σπόρος θα βγάλει το πιο όμορφο λουλούδι»

«Χαίρομαι πολύ που είμαστε σήμερα εδώ μαζί, που κάνατε αυτό το ταξίδι για να συναντηθούμε.
Όσο γυρίζω τον χρόνο πίσω, διαπιστώνω ότι όλες οι γενιές που βρισκόμαστε σήμερα εδώ, έχουν ευχηθεί να γλιτώσει το παιδί, για να υπάρξει ελπίδα. Και αν το σκεφτεί κανείς, δεν υπάρχει τίποτα πιο απλό και ταυτόχρονα πιο δύσκολο από την ελπίδα.

Ελπίδα ότι κάθε παιδί θα πάει στο σχολείο, θα έχει καθαρό νερό και φαγητό, δεν θα κρυώνει, δεν θα φοβάται, θα κοιμάται χωρίς εφιάλτες. Ελπίδα ότι κάθε παιδί θα έχει δικαίωμα να μεγαλώσει.

Όλα αυτά τα χρόνια έχω βρεθεί σε εκδηλώσεις, σε παρέες, σε συγκεντρώσεις με χιλιάδες ανθρώπους και νιώθω ευγνώμων για την αγάπη που μου δίνουν. Θέλω όμως να μοιραστώ σήμερα εδώ, ότι πουθενά δεν νιώθω πιο αληθινά και τρυφερά από παρέες σαν τη σημερινή, ανάμεσα σε παιδιά. Γιατί στα μάτια σας βλέπω έναν κόσμο που μπορώ να αντέξω, παίρνω δύναμη, μαθαίνω ξανά όσα η βαρβαρότητα των ημερών μας, μας κάνει να ξεχνάμε.

Είμαι μάνα και ταυτόχρονα ορφανή από ένα παιδί, τα τελευταία δέκα χρόνια χρειάστηκε να καταλάβω πως η μεγαλύτερη ευτυχία μπορεί να γίνει η μεγαλύτερη δυστυχία. Και δεν θέλω ξανά καμία μάνα και κανένας πατέρας να περάσει αυτό που περνάω εγώ. Γι’ αυτό είμαι και σήμερα εδώ. Γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αντιμετωπίσουμε το σκοτάδι του φασισμού, παρά να μιλάμε για τις δικές μας αξίες. Να βρίσκουμε τις πιο απλές λέξεις, να εξηγούμε στα παιδιά ότι η ζωή αξίζει για όλους το ίδιο, ανεξαρτήτως πατρίδας, θρησκείας, χρώματος.

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από αυτόν της εκπαίδευσης. Οι δάσκαλοι και οι δασκάλες που βρίσκονται σήμερα εδώ, είναι κομμάτι του κόσμου που ονειρευόμαστε. Και αυτό πρέπει να είναι όλοι οι δάσκαλοι που μπροστά τους έχουν ανθρώπους που μόλις ξεκινάνε τη ζωή τους. Έχουν χρέος να μιλήσουν για όσα τα βιβλία σκόπιμα δεν λένε, να ακούσουν το παιδί που κλαίει γιατί το εκφοβίσουν, να πλησιάσουν εκείνο που μελαγχολεί μόνο του στο διάλειμμα. Οι δάσκαλοι και οι δασκάλες είναι οι πρώτοι που πρέπει να μάθουν τα παιδιά ότι η ζωή αξίζει να τη ζούμε μαζί με τις διαφορές μας και ότι ο κάθε άνθρωπος πρέπει να έχει τον σεβασμό που του αναλογεί.

Να μάθουν για τους ήρωες τους 1821, να μάθουν για τη φρίκη του 1940, όμως να μάθουν κι ότι ένα παιδί δολοφονήθηκε μια νύχτα στα Εξάρχεια από σφαίρα αστυνομικού, ότι ένα παιδί δολοφονήθηκε πάνω στο ποδήλατο του όταν πήγαινε ξημερώματα να εργαστεί, ότι ένα παιδί μαχαιρώθηκε στο Κερατσίνι από φασίστες, ότι ένα παιδί χτυπήθηκε μέχρι θανάτου στο Βόλο και πόσα άλλα παιδιά; Πόσα άλλα παιδιά; Φτάνει!

Αυτά τα παιδιά κι άλλα πολλά, δολοφονήθηκαν γιατί μέχρι και σήμερα αρνούμαστε να μιλήσουμε για τους λόγους που μας έφτασαν εδώ.

Εύχομαι από τα βάθη της καρδιάς μου να μεγαλώσετε όμορφα, να γίνεται οι άνθρωποι που ονειρεύεστε. Σας ευχαριστώ που στο βλέμμα σας καθρεφτίζεται το φως, που ακόμη μπορώ να πιστέψω ότι δεν πάνε όλα χαμένα, ότι ο σπόρος θα βγάλει το πιο όμορφο λουλούδι.

Ευχαριστώ τους ανθρώπους που βοήθησαν για την εκδήλωση αυτή, γιατί ξέρω ότι δυστυχώς αυτές οι πρωτοβουλίες δεν αποτελούν για τη σημερινή κοινωνία προτεραιότητα και σίγουρα δεν είναι ο εύκολος δρόμος.

Το εύκολο είναι να είμαστε εγωιστές, να κοιτάμε τη δουλειά μας, να μας φταίει ο διπλανός μας για όσα εμείς δεν διεκδικήσαμε.

Ας περπατήσουμε τον δύσκολο δρόμο. Έχει κόπο το γνωρίζω. Θα είμαστε όμως μαζί και για εμένα είστε η καλύτερη παρέα. Να είστε καλά!»