Η πανηγυρική επίδειξη των γαλλικών “Rafal” από την ελληνική κυβέρνηση επαναφέρει στην επικαιρότητα το ζήτημα των στρατιωτικών εξοπλισμών, τις διαδικασίες που επιλέγονται, το κοστολόγιο τους και κατά πόσο καλύπτουν πραγματικές εθνικές ανάγκες. Η ιστορία δείχνει ότι, διαχρονικά, οι χώρες παραγωγοί όπλων, ακολουθώντας πιστά τους κανόνες του μάνατζμεντ είτε καλύπτουν ανάγκες που υπάρχουν, είτε δημιουργούν τεχνητές ανάγκες τις οποίες μετά σπεύδουν να καλύψουν. Χώρες, έμποροι όπλων, μεσάζοντες, πολιτικοί και ΜΜΕ εμπλέκονται σε έναν πολεμικό χορό εκατομμυρίων ή δις, τμήμα μόνο των οποίων είναι το ίδιο το επίμαχο υλικό.

Τα παραπάνω είναι, λίγο η πολύ, γνωστά, αλλά η περίπτωση όμως των εξοπλισμών του 1907 ξεφεύγει απ’ όσα ξέρουμε. Τότε, στα πλαίσια εκσυχρονισμού των εξοπλισμών του ελληνικού στρατού, η κυβέρνηση Γεωργίου Θεοτόκη αποφασίζει την αγορά 150 τηλεβόλων (βαριά πυροβόλα όπλα που ρίχνουν οβίδες σε μεγάλη απόσταση), την οποία ο διάδοχος Κωνσταντίνος έχει “δώσει” προκαταβολικά στην γερμανική  κυβέρνηση και στη πολεμική βιομηχανία Κρούπ. Η αγορά θεωρείται κλεισμένη, αλλά οι δυσκολίες δανεισμού από τις  γερμανικές τράπεζες που δείχνουν απρόθυμες να βοηθήσουν, καθυστερούν την υπογραφή της συμφωνίας με αποτέλεσμα να μπει “σφήνα” η γαλλική πολεμική βιομηχανία Σνάιντερ Κρεζό.

Η γαλλική κυβέρνηση μάλιστα προσφέρει υποστήριξη δανεισμού της αγοράς από γαλλικές τράπεζες, υποσχέσεις για διπλωματική στήριξη των, τότε, εθνικών θεμάτων, ζητώντας όμως ως αντάλλαγμα το μονοπώλιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού στρατού. Η ελληνική κυβέρνηση, γνωρίζοντας ότι είναι ο αδύναμος “βάτραχος” στη λίμνη που παλεύουν ιπποπόταμοι, επιχειρεί να δημιουργήσει την επίφαση της αδιάβλητης διαδικασίας μέσω διαγωνισμού των δύο ταχυβόλων στην Αθήνα, τον Μάιο του 1907…

Η υπόθεση θα παρέμενε στις συνήθεις δαιδαλώδης παρασκηνιακές διαδρομές, όπου χώρες και ιδιώτες πουλούν την στρατιωτική τους “πραμάτεια” για να εξυπηρετήσουν, με το αζημίωτο, τα “φιλελληνικά” τους ιδεώδη, αν σε αυτό το δύσοσμο περιβάλλον δεν αναπλεκόταν δυναμικά ο ελληνικός Τύπος… Η γερμανική κυβέρνηση, μη θέλοντας να απολέσει τη κυρίαρχη θέση της στην  ελληνική αγορά, ξεκινά διαφημιστική εκστρατεία υπέρ των γερμανικών όπλων με παράλληλη δυσφήμηση των γαλλικών τηλεβόλων, ενώ στον διαφημιστικό ανταγωνισμό ακολουθεί η γαλλική πλευρά.

Οι αθηναϊκές εφημερίδες της εποχής, για ένα τετράμηνο  μέχρι να παρθεί η τελική απόφαση (Μάιος- Αύγουστος 1907) χωρίζονται σε γαλλικό και γερμανικό στρατόπεδο και αποδύονται σε έναν ανηλεή αγώνα ανάδειξης πλεονεκτημάτων των μεν και  μειονεκτημάτων των δε.

Υπέρ των γερμανικών τηλεβόλων τάσσονται οι εφημερίδες “Εμπρός”, “Καιροί”, και “Σκριπτ”, υπέρ των γαλλικών οι  “Χρόνος”, “Νέον Άστυ” και “Αθήναι”, ενώ ουδέτερες παραμένουν “Εστία” και “Ακρόπολις”. Στα δημοσιεύματα τους -όπως αναφέρει και ο ιστορικός Κώστας Λούλος στο βιβλίο του “Ιστορία και Τύπος- οι εφημερίδες, στη “μάχη των τηλεβόλων” ξιφουλκούν η μία κατά της άλλης, εκτοξεύοντας εκατέρωθεν καταγγελίες για αντεθνικά συμφέροντα, αντιδεοντολογική στάση, ψέμματα, πλαστογραφημένες πληροφορίες, προπαγάνδα, προαποφασισμένες παραγγελίες, μεροληψία, προσπάθειες επηρεασμού δημοσιογράφων, παραπλάνηση του κοινού και άλλα “ωραία” εκδοτο- δημοσιογραφικά φτιαγμένα…

Ενδεικτικά της “μάχης του μελανιού” είναι τα παρακάτω  δημοσιεύματα των εφημερίδων “Αθήναι” και “Καιροί” που τα σαφή κείμενά του δεν χρειάζονται διευκρίνηση υπέρ ποιας πλευρά τάσσονται… “Αθήναι “…ότι επεκυρώθη η γνώμη, ην προ τινών ημερών εξηνέγκομεν, ότι δηλαδή η υπεροχή του Γαλλικού τηλεβόλου είνε αναμφισβήτητος… δεν ήτο ποτέ δυνατόν να προίδωμεν την αντοχήν και την τελειότητα, ας απεκάλυψαν τα Γαλλικά τηλεβόλα…το Γαλλικόν τηλεβόλον υπερακόντησε πάσαν προσδοκίαν,… μαρτυρούν περιτράνως, πασιδήλως, ότι τα προβληθέντα κατ’ αυτού επιχειρήματα ήσαν κακόβουλαι συκοφαντίαι”. Οι  “Καιροί” χαρακτηρίζουν το γαλλικό τηλεβώλο “…άχρηστον, όπως το έτερον του Σνάιδερ το οποίον απεσύρθη όταν ήρχεσεν το περίφημον πυροβόλον να χάνει την ευστάθειάν του και να χορεύει κεκ βωκ ως έλεγον οι Γάλλοι περί του Αγγλικού πυροβόλου”.      

Τελικά στο εξοπλιστικό–διπλωματικό μπρα ντε φερ νικήτρια αναδεικνύεται η γαλλική πλευρά με την κυβέρνηση Θεοτόκη να επιλέγει την εξοπλιστική ασπίδα της χώρας, προτάσσοντας πολιτικά κριτήρια και αναπτύσσοντας τον γνωστό εξοπλιστικό άξονα “Ελλάς – Γαλλία- Συμμαχία”, και σίγουρα χαμένη είναι, για μια ακόμη φορά, η αξιοπιστία του ελληνικού Τύπου…

Διαβάστε επίσης: Στρατιωτικοί Εξοπλισμοί: Μια διαχρονικά… πονεμένη ελληνική ιστορία

Ο πρωθυπουργός Γεώργιος Θεοτόκης (δεξιά) μαζί με τον Κάιζερ Γουλιέμο Β΄ στο Μον Ρεπό στην Κέρκυρα.  

Ο, τότε, γερμανόφιλος διάδοχος και μετέπειτα βασιλιάς του Εθνικού Διχασμού Κωνσταντίνος.  

Ενδεικτικά δημοσιεύματα εφημερίδων της περιόδου της “μάχης των τηλεβόλων” για την οποία χύθηκε, στην κυριολεξία, πολύ μελάνι…