ΣΥΡΙΖΑ: η μόνη λύση είναι μια αυστηρή κριτική που θα βάλει πράγματα και πρόσωπα στη θέση τους έγκαιρα, οδηγώντας στην  απόδοση ευθυνών για τα λάθη και τις ήττες του 2019 και του 2023. Και φυσικά η κριτική αυτή θα αντιμετωπίσει κάθε μορφής αντιπολιτευτικά σχόλια ανόητων «αναλυτών» ή χλευαστικά ή αλαζονικού τύπου, κάτι αναμενόμενο αλλά χωρίς ενδιαφέρον.

Με συνθήματα, χειροκροτήματα και πρακτικές στον ΣΥΡΙΖΑ που θυμίζουν συχνά την όψιμη μετασοβιετική περίοδο δεν κτίζονται πολιτικές. Η λογική του αυτονόητου, άλλη φρασεολογία, η υιοθέτηση προτάσεων εφικτών που πείθουν και η προσαρμογή στα σύγχρονα δεδομένα, είναι τα εργαλεία με τη βοήθεια των οποίων οικοδομούνται στρατηγικές, τακτικές και μέθοδοι λειτουργίας ενός σύγχρονου ριζοσπαστικού κόμματος.

Παρά τις όποιες αντίξοες συνθήκες, ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την περίοδο 2015-19 σταθεροποιεί την οικονομία, «κλείνει» τα Μνημόνια, μειώνει τη φτώχεια, κερδίζει δυο επενδυτικές βαθμίδες, αφήνοντας κρατικό ταμείο με 30 δις ευρώ και με 7 δις ευρώ –από τα 2,5 δις ευρώ περίπου που παρέλαβε– σε Ταμεία και Οργανισμούς. Παρέλαβε επίσης κρατικό ταμείο με 1,6 δις ευρώ. Παρόλα αυτά αδυνατεί να αναδείξει τα όσα πέτυχε ή τα αναδεικνύει με λάθος τρόπο.

Ως απάντηση, η ΝΔ και αξιωματούχοι της ΕΕ προτάσσουν ό,τι αρνητικές εκφάνσεις μπορούν να ανακαλύψουν της πολιτικής του κατά το 2015-2019 με ψευδή, ανακριβή στοιχεία και υπερβολές, που μένουν εν πολλοίς αναπάντητα τόσο στις εκλογές του 2019 όσο και του 2023.

Ενδεικτικά σημειώνεται το εξής. Κατηγορήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ για τους… υπερβολικούς φόρους των 5,5 δις ευρώ που επέβαλε σε τέσσερα χρόνια, όταν η ΝΔ είχε πρόσθετα έσοδα στον κρατικό προϋπολογισμό από τον αυξημένο ΦΠΑ λόγω πληθωρισμού, 4,5 δις ευρώ σε μια χρονιά. Ένα δελτίο τύπου δεν αρκεί για τη σύγκριση αυτήν.

Επίσης, οι συντηρητικότερες απόψεις, βασιζόμενες σε λάθος υπολογισμούς όμως ανεβάζουν σύμφωνα με την ΝΔ, το κόστος της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στα 33 δις ευρώ ενώ κάποιες άλλες σε υψηλότερα ποσά. Ο Τόμας Βίζερ του Euroworking group λόγου χάριν, θεωρεί ότι οι επίμαχες ζημιές ανέρχονται σε 200 δις ευρώ. Αυτά ανέφερε στο 3ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών τον Μάρτιο του 2018.

Ο επικεφαλής όμως του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότατος (EMS) ο Κλάους Ρέγκλινγκ πιο συγκρατημένος, τις ανεβάζει σε 100 δις ευρώ! Και οι δυο τους εργάζονταν στην ίδια γειτονιά στις Βρυξέλλες. Με ένα τηλέφωνο θα μπορούσαν κάλλιστα να συνεννοηθούν και να συμφωνήσουν σε ένα και μόνο ποσό, αντί να γελοιοποιούνται δημόσια με εξωπραγματικές εκτιμήσεις.

Έχοντας υπόψιν τα όσα βιώσαμε ως σήμερα, διαπιστώνεται χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία, ότι οι αιτίες που οδήγησαν τον ΣΥΡΙΖΑ σε δυο εκλογικές ήττες θα μπορούσαν να θεωρηθούν τα εξής:

• Πρώτο λάθος. Δε μερίμνησε για μια επιστημονική πολιτική επικοινωνίας, που θα πρόβαλε τις θέσεις του. Την ευθύνη της επικοινωνιακής πολιτικής αναλαμβάνουν πολιτικά στελέχη με κενό όμως γνώσεων. Αυτά αδυνατούν τόσο στις εκλογές του 2019 όσο και του 2023, να προτάξουν τα θετικά στοιχεία της πολιτικής 2015-19, αποφεύγοντας τις επικοινωνιακές παγίδες της ΝΔ, καθώς αγνοούν τα κατάλληλα εργαλεία προβολής της.

• Δεύτερο λάθος. Ο ΣΥΡΙΖΑ έδειξε ότι καταγράφει πλην του σοβαρού κενού επικοινωνίας ένα οργανωτικό κενό, το οποίο ενισχυόταν από τις υποβόσκουσες αντιπαραθέσεις θέσεων, ιδεολογικού ή μη χαρακτήρα, των συνιστωσών του.

• Η πολυμορφία των απόψεων, που είναι η πηγή της δημοκρατίας σε ένα κόμμα, εκφράζεται στον ΣΥΡΙΖΑ με διάφορες ομάδες ή τάσεις: Ομπρέλα, ΡΕΝΕ, 53, 6+6, Κίνηση Μελών… Όταν όμως διαμορφώνεται μια πλειοψηφούσα απόφαση, αυτή με τη σειρά της εισάγει δεσμεύσεις για όλους, διαφωνούντες και μη, μέσω της κομματικής πειθαρχίας. Η μη αποδοχή αποφάσεων όμως πλειοψηφίας από τις όποιες ομάδες-συνιστώσες, (όπως π.χ. απόφαση Συνεδρίου για τη διεύρυνση), όπως επίσης, ο παραγοντισμός, η προσπάθεια επιβολής προσωπικών επιλογών, άστοχες ή αψυχολόγητες δηλώσεις και η αδυναμία της ηγεσίας να λειτουργήσει καταλυτικά αποτελούν ίσως το κύριο στοιχείο ερμηνείας της ήττας.

• Τρίτο λάθος. Το πρόγραμμα του δεν προκάλεσε είτε την περιέργεια είτε το ενδιαφέρον πολύ περισσότερο δεν έπεισε. Οι στρατηγικές του επιλογές δεν έδωσαν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Κάποιοι, πλην του προέδρου, φέρουν ευθύνη για ό,τι έγινε. Για την ήττα του 2019 όπως φυσικά και του 2023 κάποιοι λοιπόν, που εξουσιοδοτήθηκαν να φέρουν εις πέρας τη διαμόρφωση και προώθηση πολιτικών του προγράμματος απέτυχαν. Αυτοί δεν μπορεί να είναι στο απυρόβλητο και στην πρώτη γραμμή. Μια αυστηρή κριτική αποδίδει πάντοτε ευθύνες και επιβάλλει συχνά δυσάρεστες αποφάσεις βάζοντας πράγματα και πρόσωπα στη θέση τους έγκαιρα. Διαφορετικά, η σιωπή οδηγεί σε μοιραίες εξελίξεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται έναν πρόεδρο, όχι διαχειριστή τάσεων και συνιστωσών έρμαιο ή προϊόν αυτών, αλλά έναν ηγέτη που να εμπνέει και που γνωρίζει τις αρχές και την τέχνη της διοίκησης, ξέροντας λοιπόν να κυβερνά. Θα εξουσιοδοτηθεί από τους ψηφοφόρους να διοικήσει, να διορθώσει λάθη και όχι να διαχειριστεί ένα συρφετό απόψεων ή προσωπικών επιλογών και βλέψεων ντυμένων συχνά με κάποιο ιδεολογικό επίχρισμα.