Τα μεγάλα λόγια, οι ηχηροί και κούφιοι βερμπαλισμοί, οι ιδεολογικές και προγραμματικές παρεκκλίσεις, η επίκληση των διαθέσεων της κομματικής βάσης και ευρύτερα του λαού, έχουν χρησιμοποιηθεί συχνά για να δικαιολογήσουν διασπάσεις κομμάτων της αριστεράς.

Στη νικηφόρα πορεία του, όλα τα τελευταία χρόνια, ο  ΣΥΡΙΖΑ δεν προετοίμασε ιδεολογικά και πολιτικά τα μέλη και τους φίλους του για τις μεγάλες δυσκολίες που επρόκειτο να συναντήσουμε στο δρόμο για την υλοποίηση των στόχων μας. Δεν αντιμετωπίσαμε αποφασιστικά  τα φαινόμενα αριστερισμού, ούτε υπήρξε η βούληση σε αυτήν την κατεύθυνση. Ανεχθήκαμε τη λειτουργία ομάδων και υποομάδων εντός του κόμματος με τη μορφή εσωκομματικών συντεχνιών. Δεν προσπαθήσαμε επαρκώς για να κάνουμε πράξη την καταστατική πρόβλεψη για την οικοδόμηση του ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα των μελών. Επιτρέψαμε ως ηγεσία να καλλιεργηθούν επικίνδυνες αυταπάτες.  Διακηρύξαμε με μεγάλη ευκολία ότι η ριζική αλλαγή  της Ευρώπης   θα μπρορούσε να ξεκινήσει από την Ελλάδα. Δεν είπαμε ξακάθαρα στον αριστερό και προοδευτικό κόσμο ότι οι ευρωπαϊκοί συσχετισμοί είναι πολύ δυσμενείς, τουλάχιστον για την αλλαγή στην Ελλάδα. Δεν εξηγήσαμε πειστικά, έστω και μετά τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015,  ότι   οι δυνάμεις της αριστεράς και της προόδου θα έπρεπε,   να νικήσουν και  σε μεγαλύτερες χώρες,  ώστε να γίνει εφικτός ο στόχος μιας άλλης Ευρώπης των ανθρωποκεντρικών οραμάτων.

Κακά τα ψέματα. Δεν έχουμε αφομοιώσει τα διδάγματα  από την ιστορία της πολύπαθης ελληνικής αριστεράς, η οποία υπέστη ήττες σε στιγμές που μεγαλουργούσε, διότι δεν έλαβε υπόψη της τους διεθνείς και εσωτερικούς συσχετισμούς.  

Είναι η ώρα να παραδεχτούμε ότι  η  μεγάλη και ιστορική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου 2015, δεν άλλαξε άρδην τους συσχετισμούς ούτε στο εσωτερικό της χώρας μας. Ούτε το  περήφανο ΟΧΙ του ελληνικού λαού στο πρόσφατο δημοψήφισμα μπορεί να ερμηνευτεί ως ξεκάθαρο «ναι» στην αριστερά και στα οράματά της.   Σίγουρα ήταν ΟΧΙ στη λιτότητα, ΟΧΙ στην εθνική ταπείνωση, ΟΧΙ στην διάλυση του κοινωνικού ιστού της χώρας, ΟΧΙ στην απαξίωση των παραγωγικών δυνατοτήτων της.  Με άλλα λόγια σήμαινε πολλά ΟΧΙ, τα οποία θα μείνουν μετέωρα, αν δεν συνοδευτούν από ρεαλιστικές και σύγχρονες καταφάσεις.

Σήμερα, δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλοί στην αριστερά και ιδιαίτερα στον ΣΥΡΙΖΑ, που πιστεύουν ότι  οι συνθήκες είναι ώριμες για έναν αντικαπιταλιστικό δρόμο.  Το ανέφικτο  ισχύει και για την πρόταση αποχώρησης      της Ελλάδας  από την Ευρωζώνη ή την ΕΕ, την οποία η ηγεσία του ΚΚΕ πρότεινε ως ερώτημα στο πρόσφατο δημοψήφισμα και οι ίδιοι οι κομμουνιστές της γύρισαν την πλάτη.

Ας σταματήσουν οι αυταπάτες ότι εκτός ΕΕ, η χώρα μας μπορούσε να ακολουθήσει το δρόμο  της  αυτοδύναμης εθνικής ανάπτυξης.  Είναι λάθος  να υποστηρίζεται από βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ότι   υπάρχουν εναλλακτικοί δρόμοι για την θέση και τον ρόλο της Ελλάδας στο διεθνές γίγνεσθαι. Αν με αυτό   προτείνεται π.χ. να αναζητήσουμε στήριγμα στην Ομάδα BRICS, δεν λαμβάνουν υπόψη οι προτείνοντες ότι οι ηγεσίες των δυο ισχυρότερων χωρών αυτής της Ομάδας, της Ρωσίας και της Κίνας, μας συνέστησαν  – και πρόσφατα –  να επιδιώξουμε συμφωνία με τους εταίρους μας στην ΕΕ.

Είναι η ώρα της αυτοκριτικής από όλους μας, ανάλογα βέβαια με τη θέση ευθύνης που έχουμε αναλάβει είτε στο κόμμα είτε στην κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός μας και πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας,  είπε στην Ολομέλεια της Βουλής την περασμένη Παρασκευή ότι «έκανα και έγω λάθη».  Τι έκαναν όμως άλλα κορυφαία στελέχη και υπουργοί; Δεν άρθρωσαν ούτε μια λέξη αυτοκριτικής, θυμίζοντάς μου μια ιστορία που κυκλοφορούσε σε χώρα του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού, που μου είχε εμπιστευτεί όταν ήμουν στην ΚΝΕ έλληνας πολιτικός πρόσφυγας του εμφυλίου. Μου είχε πει ότι σε χρόνια που ήμουν πολύ ρομαντικός, ο σύντροφος ότι η βραδινή  προσευχή κομματικών στελεχών στην συγκεκριμένη χώρα, ήταν η εξής: « Θεέ μου, φύλαξέ με από την κριτική, από την αυτοκριτική φυλάγομαι μόνος μου».   Ο νοών νοείτω.

Θέλω να τελειώσω το άρθρο αυτό με μία έκκληση ενότητας. Τούτες τις ώρες, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται την μέγιστη συσπείρωση, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι κάποιοι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ως κόμμα μέσα στο κόμμα και να μη σέβονται τις συλλογικές αποφάσεις, να μη λογοδοτούν στα συλλογικά όργανα αλλά στην τάση στην οποία συμμετέχουν.

Έχω απόλυτη εμπιστοσύνη  στη βάση του κόμματος, στον λαό της αριστεράς. Έχει την
γνώση και την πείρα να υπερασπιστεί την ιστορική νίκη   της 25ης Γενάρη 2015,  και να μην επιτρέψει να διαψευστούν οι ελπίδες που γέννησε   η νέα κυβέρνηση της Ελλάδας στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη.

*Ο Πάνος Τριγάζης είναι συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Θεμάτων Ειρήνης του ΣΥΡΙΖΑ