► 15/04/2021 παίζοντας για την εξέδρα

O κ. Γεωργιάδης στη Βουλή για νομοσχέδιο του υπουργείου του. Ασκώ κριτική όχι τόσο για το νομοσχέδιο αλλά για το ΚΕΘΕΑ, τις απευθείας αναθέσεις, τους κομματικούς διορισμούς, το επερχόμενο νομοσχέδιο για την αγορά εργασίας που θα δίνει την ευκαιρία στους εργαζόμενους και εργαζόμενες να διευθετήσουν το χρόνο τους με ατομικές συμβάσεις. Μου απαντάει ως Άδωνις, αλλά πιο σημαντικό από τα επιχειρήματά του, και τον λόγο, του είναι η γλώσσα του σώματος του.
 
Συμπωματικά πριν δυο μέρες είχα διαβάσει το παρακάτω από την Marina Hyde στο Guardian για τις διάφορες αντιδράσεις -υπερβολικες και μη- για τον θάνατο του Δούκα του Εδιμβούργου. (13/4).

Ο κριτικός κινηματογράφου David Thomson αποτυπώνει πανέξυπνα πώς η έλευση του Sky Sports άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο οι ποδοσφαιριστές αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους στο γήπεδο. Η ύπαρξη πολλών διαφορετικών καμερών και γωνιών λήψης τους έχει προσδώσει έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο δράσης από αυτόν των προκάτοχών τους την εποχή που οι λήψεις ήταν απλούστερες. Οι ποδοσφαιριστές είναι πλέον τηλεοπτικοί αστέρες – και οι χειρονομίες και οι εκφράσεις τους έχουν κατά συνέπεια προσαρμοστεί στο μέσο, κυρίως προς όφελος του κοινού τους. Όπως το θέτει ο Τόμσον, “ξέρουν ότι είναι μέρος ενός συστήματος κοντινών πλάνων και αργής κίνησης”.
 
Αν εξαιρέσουμε την αργή κίνηση, ταιριάζει γάντι σε κάποιος πολιτικούς.
 
► 20/04/2021 η τιμή του κάθε πράγματος, η αξία κανενός

Σκάει σε όλες τις εφημερίδες, ελληνικές και ξένες, η πρωτοβουλία κάποιων ποδοσφαιρικών ομάδων να φτιάξουν δίκη τους κλειστή λίγκα. Έχω αναφερθεί πολλές φορές στην τάση των ελίτ στο σύγχρονο καπιταλισμό να αποκόπτονται από την τύχη των εθνικών οικονομιών. Είχα αναφερθεί στο επιχείρημα του David Edgerton ότι σημαντικό κομμάτι του κεφαλαίου στη Βρετανία είχε υποστηρίξει το Brexit αδιαφορώντας για τις επιπτώσεις στην βρετανική οικονομία και κοινωνία.

Το ίδιο για τις διοικήσεις, και τους επενδυτές, των ομάδων όπως της Real Madrid, Milan και Manchester United. Τα εθνικά πρωταθλήματα, οι τοπικές παραδώσεις, οι ιστορίες που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά για ομηρικές νίκες και ήττες, τους αφήνει παγερά αδιάφορους. Έχουν ένα πράγμα μπροστά τους, το κέρδος, τις αποδόσεις στους μετόχους. Το shareholder value που επέμεναν στα χρόνια του νεοφιλελευθερισμού οι οικονομολόγοι του Σικάγου ότι έπρεπε να είναι ο μόνος στόχος των ΑΕ. Οι άλλοι stakeholders – εργαζόμενοι, προμηθευτές, τοπικές κοινωνίες – δεν έχουν λόγο, αποτελούν μόνο πηγή περαιτέρω κέρδους. Είναι σημαντικοί στο βαθμό που μπορούν να εξυπηρετήσουν αυτό το ιερό σκοπό.
 
► 22/04/2021 Μια μικρή νίκη
 
Ευτυχώς ναυάγησε η πρωτοβουλία. Θέλω να πιστεύω ότι οι αντιδράσεις των οπαδών έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, ότι το ποδόσφαιρο δεν είναι μόνο χρήμα, ότι τα εθνικά πρωταθλήματα έχουν τη σημασία τους. Μακάρι αυτή η αντίδραση να βρει έδαφος και στο επίπεδο της πολιτικής.
 
► 25/4/21 πώς μπορεί να θρηνήσει κανείς;
 
Σήμερα περάσαμε τα 10.000 θύματα COVID στη χώρα μας. Πώς μπορεί κανείς να θρηνήσει αυτούς τους συνανθρώπους μας;
Ίσως η καλύτερη απάντηση έρχεται από την Sophie McBain που γράφει στο New Statesman (12-18/3) ένα πολύ βαθύ άρθρο για το θέμα του θρήνου σε αυτές τις περιπτώσεις:

Αν σε μήνες από τώρα ο ήλιος λάμπει και οι παμπ είναι ανοιχτές και εξακολουθείτε να αισθάνεστε λυπημένοι, αυτό συμβαίνει επειδή όλοι έχουμε χάσει ανθρώπους που αγαπάμε ή πράγματα που είναι αναντικατάστατα. Είναι επειδή ως άτομα και ως έθνος μπορεί ακόμα να ψάχνουμε για έναν τρόπο να βρούμε ένα νόημα και έναν σκοπό μέσα σε όλο αυτόν τον πόνο. Ακριβώς όπως οι επιζώντες του πολέμου περιγράφουν την αίσθηση ότι έχουν χάσει την ταυτότητά τους ως “το άτομο που ήταν πριν τον πόλεμο”, ο καθένας μας θα πρέπει να μάθει πώς θα ξαναβρει την μετά-την-πανδημία Ανθρώπινη ταυτότητα του. Ίσως αυτό θα μπορούσε να σημαίνει την ανάπτυξη βαθύτερης ενσυναίσθησης και συμπόνιας, την αποκατάσταση του αισθήματος κοινωνικής αλληλεγγύης, την ύπαρξη  ενός πολιτικού σκοπού. Υπάρχει πόνος στη θλίψη, αλλά μπορεί επίσης να υπάρξει ελπίδα.
 
► 29/4/2021 κάτι αλλάζει στις ΗΠΑ;
 
Ο Πρόεδρος τον ΗΠΑ Biden μιλώντας στο Κονγκρέσο για την ανάγκη να φορολογηθούν οι πλουσιότεροι πολίτες και επιχειρήσεις έκανε την εξής δήλωση: «My fellow Americans, trickle-down economics has never worked, It’s time to grow the economy from the bottom up and middle-out» (Αμερικανοί συμπολίτες μου. Τα οικονομικά του trickle-down δεν δούλεψαν ποτέ. Ήρθε η ώρα να αναπτυχθεί η οικονομία από τα χαμηλά και μεσαία στρώματα)
Είναι προφανές ότι μια δήλωση δεν αναιρεί τις πολιτικές επιλογές του Biden στο παρελθόν. Αλλά δεν πρέπει και να παραβλέψουμε ότι με αυτή τη λιτή φράση αμφισβητεί ευθέως το δόγμα των τελευταίων 40 ετών ότι η λύση για να αναπτυχθεί η οικονομία και να αυξηθεί ο πλούτος είναι να μεγαλώσει η πίτα και ότι για να γίνει αυτό, πρέπει με – γενναίες – φοροαπαλλαγές στους πλούσιους και τις επιχειρήσεις να τους δώσουμε κίνητρα για να επενδύσουν και όταν κάποια στιγμή αυξηθεί το εισόδημά τους αναγκαστικά κάτι από αυτό θα διαχυθεί και στα χαμηλότερα στρώματα που θα συμπαρασυρθούν από την αναπτυξιακή δυναμική.

Ενώ οι καιροί αλλάζουν και πολλοί αναθεωρούν τις πεποιθήσεις τους δεν βλέπω αυτό να ισχύει για την κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη.
 
► 1/5/21 σοσιαλδημοκρατία με και χωρίς αυτοπεποίθηση
 
Μήνυμα του Bernie Sanders για την Πρωτομαγιά:
«η αλήθεια είναι ότι για πολλές δεκαετίες στη χώρα μας έχουμε ένα ταξικό πόλεμο. Οι πλουσιότεροι έγιναν πιο πλούσιοι, η εργατική τάξη φτωχότερη. Λοιπόν, αν είναι να έχουμε ένα ταξικό πόλεμο στη χώρα μας, καιρός είναι η εργατική τάξη να κερδίσει αυτό τον πόλεμο.»

Σκέφτομαι ότι αν έστω και ένας ηγέτης της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη φτάσει στο σημείο να εκστομίσει κάτι παρόμοιο θα μπορούμε να κοιτάξουμε το μέλλον με μεγαλύτερη αισιοδοξία.
 
► 6/5/2021 Αυτοπεποίθηση χωρίς περιεχόμενο

Η στήριξη Μπάιντεν στην άρση της πατέντας των εμβολίων γεννά εξελίξεις. Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας τη χαρακτήρισε ως «μνημειώδη στιγμή στη μάχη κατά της Covid-19». Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δηλώνει και αυτός με την σειρά του ότι στηρίζει την πρόταση, ενώ το ίδιο πράττει και ο Εμμανουέλ Μακρόν. «Ναι, οφείλουμε προφανώς να ενεργήσουμε έτσι ώστε αυτό το εμβόλιο να γίνει ένα παγκόσμιο δημόσιο αγαθό», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος, που τον προηγούμενο μήνα είχε δηλώσει αντίθετος με την άρση της πατέντας.

Η Ευρώπη κατώτερη των περιστάσεων για ακόμη μια φορά. Η Ursula von den Leyen δηλώνει ότι η ΕΕ είναι έτοιμη να συζητήσει την πρόταση ενώ η Γερμανία δηλώνει ότι η πρόταση αυτή θα έχει «σοβαρές επιπλοκές».

Φοβάμαι πως στην Ευρώπη είμαστε ικανοί να το συζητάμε μέχρι την επόμενη πανδημία.

Πάντως έστω και η συζήτηση είναι ένα τεράστιο βήμα. Ανεπαρκές σίγουρα, αλλά παρόλα αυτά τεράστιο. Γιατί πέρα από ζήτημα δημοκρατίας και ανθρωπισμού, ο πλήρης εμβολιασμός σε όλες τις χώρες είναι ο μόνος τρόπος να ξεμπερδέψουμε από την πανδημία. Ο μόνος τρόπος να σταματήσουν οι μεταλλάξεις, ο μόνος τρόπος να σωθούν εκατομμύρια ζωές.

Η διαχωριστική λοιπόν είναι πολύ μεγάλη. Αλλά ακόμα και όσοι είναι απέναντι σε αυτή τη πρόταση την αντιμετωπίζουν με σοβαρότητα. Στην Ελλάδα δεν είχαμε αυτή την τύχη.
 
Τον Ιανουάριο ο Αλέξης Τσίπρας είχε θέσει το ζήτημα της πατέντας με άρθρο του στο Politico με τίτλο «Τα εμβόλια είναι δημόσιο αγαθό, όχι εμπορικό προϊόν». Λίγο καιρό μετά ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε στην πρόταση με τις συνηθισμένες ειρωνείες του:

 “Πάλι καλά που δεν μας ζητήσατε να κρατικοποιηθεί η Pfizer και η AstraZeneca με ένα νόμο και ένα άρθρο. Αυτά είναι αστεία επιχειρήματα, είναι αστεία πυροτεχνήματα και η ανορθολογικότητα τους καταδείχθηκε αμέσως από τις ίδιες τις φαρμακοβιομηχανίες.

Είτε δηλώνουν σοβαρή άγνοια για τα ισχύοντα στο διεθνές ερευνητικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, είτε κάτι άλλο μια ανεξήγητη αφέλεια, μια διάθεση παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης όμως είναι επιβεβλημένο σε αυτές τις κρίσιμες στιγμές ο πολίτης πάνω από όλα να έχει υπεύθυνη ενημέρωση να μη την έχει μόνο από την κυβέρνηση, να την έχει και από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Διότι φαίνεται ότι κάποιοι μετά τα λεφτόδεντρα, ανακάλυψαν και τα εμβολιόδεντρα”.
 
Μια τόσο κοντόφθαλμη οπτική σε ένα τόσο κρίσιμο θέμα δείχνει έναν μοναδικό συνδυασμό έλλειψης διορατικότητας και αδικαιολόγητα υψηλής αυτοπεποίθησης. Έναν πολύ επικίνδυνο συνδυασμό για πρωθυπουργό δηλαδή.

Μου θυμίζει το παλιό ανέκδοτο που λέει ο γιατρός στον ασθενή ότι έχουμε κακά νέα και καλά νέα.

Τα κακά νέα είναι ότι πάσχετε από σύνδρομο ανωτερότητας.

Τα καλά νέα είναι ότι αυτό δεν βασίζεται σε τίποτα στην πραγματικότητα.