Ο Τούρκος πρόεδρος, ο μεγάλος χαμένος των δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου, συνεχίζει την πολιτική του αποχριστιανισμού. Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σωτήρος στη Χώρα, ένα από τα αριστουργήματα της βυζαντινής αρχιτεκτονικής που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα, μετατράπηκε σε τζαμί από τους Οθωμανούς τον 16ο αιώνα. Έγινε μουσείο το 1948 και μετατράπηκε ξανά σε τζαμί με διάταγμα του προέδρου Ερντογάν το 2020. Μετά από γραφειοκρατικές και διοικητικές διαδικασίες, η Χώρα άνοιξε για τους μουσουλμάνους στις 7 Μαΐου.

Το μνημείο αυτό, που έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, αποτελεί ένα μοναδικό μείγμα ορθόδοξης και μουσουλμανικής παράδοσης: ισλαμική καλλιγραφία από τη μία πλευρά, τοιχογραφίες και ψηφιδωτά που απεικονίζουν σκηνές από τη ζωή του Ιησού, της Παναγίας και των Αγίων από την άλλη, κοσμούν τους τοίχους της Χώρας.

Πρόκειται για τη δεύτερη μεγάλη εκκλησία της Κωνσταντινούπολης που μετατρέπεται σε τζαμί, μετά το παράδειγμα της Αγίας Σοφίας, η οποία είναι επίσης ανοιχτή για μουσουλμανικές προσευχές τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Νοσταλγός της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και αποφασισμένος ισλαμιστής, ο Ερντογάν και η ομάδα του πίστευαν ότι η μετατροπή των εκκλησιών σε τζαμιά θα ενίσχυε την εκλογική τους βάση.

Θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι ο Ερντογάν δεν κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του παρά τις δύο αυτές μετατροπές εκκλησιών σε τζαμιά, παρόλο που αυτά ήταν δύο σημαντικά θέματα στις προεκλογικές του εκστρατείες.

Το ολοένα και πιο φτωχό εκλογικό σώμα της χώρας γνώριζε ότι οι παλιές εκκλησίες που μετατράπηκαν σε νέα τζαμιά δεν μπορούσαν να γεμίσουν τις άδειες τσέπες.

Επιπλέον, ως υποστηρικτές μιας ενιαίας θρησκείας, σχεδόν όλες οι τουρκικές κυβερνήσεις από τη δημιουργία της Δημοκρατίας το 1923 δεν ανέχθηκαν την ύπαρξη των υπέροχων μνημείων που αντιπροσωπεύουν το χριστιανικό παρελθόν της χώρας.

Ιστορικοί που ειδικεύονται στη σύγχρονη Τουρκία, όπως ο καθηγητής Τανέρ Ακκάμ  και ο καθηγητής Χανς-Λούκας Κίζερ, έχουν ήδη καταστήσει σαφές στις μελέτες τους ότι η σύγχρονη Τουρκία δημιουργήθηκε με βάση την εξόντωση του μη μουσουλμανικού και μη τουρκικού παρελθόντος της Ανατολίας. Έτσι, η γενοκτονία των Αρμενίων το 1915, η εκδίωξη των Ρουμάνων και των Εβραίων και η καταστολή των Αλεβιτών και των Κούρδων στην Ανατολία μεταξύ 1915 και 1937.

Η ημερομηνία εφαρμογής του προεδρικού διατάγματος για την εκκλησία της Χώρας συμπίπτει κατά περίεργο τρόπο με την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη, ο οποίος θα βρίσκεται στην Τουρκία στις 13 Μαΐου. Έλληνες διπλωμάτες είχαν ήδη δηλώσει ότι η απόφαση για τη μετατροπή της εκκλησίας αποτελεί “πρόκληση”. Αρκετοί Έλληνες και Τούρκοι παρατηρητές θεώρησαν ότι ο κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να ακυρώσει την επίσημη επίσκεψή του. Αλλά ο Έλληνας πρωθυπουργός, ο οποίος επιθυμεί να διατηρήσει τον διάλογο μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας, θα προτιμήσει να εκφράσει τη δυσαρέσκειά του για τη Χώρα απευθείας στον πρόεδρο Ερντογάν.

Από τα τέλη Μαρτίου, ο Τούρκος πρόεδρος προσπαθεί να κερδίσει την αντιπολίτευση, η οποία έχει πλέον την πλειοψηφία, για να την πείσει για την ανάγκη ενός νέου Συντάγματος. Ενώ το καθεστώς εξακολουθεί να παραβιάζει τις διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος, δεν συμμορφώνεται με τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η σημερινή κυβέρνηση αδυνατεί να βρει λύση στην οικονομική κρίση εδώ και τουλάχιστον 5 χρόνια.

Τα νέα τζαμιά που χτίστηκαν πάνω σε παλιές εκκλησίες σίγουρα δεν αποτελούν καλή λύση στο πρόβλημα της έλλειψης κράτους δικαίου και της οικονομικής καταστροφής”, λέει ένας καθηγητής Δημοσίων Οικονομικών που ζει στην εξορία.